Του Γιάννη Νισύριου
Συχνά ο Μακρόν δείχνει να αποστασιοποιείται από την κεντρική κατεύθυνση του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, προσεγγίζοντας Πούτιν και Ζελένσκι με ηπιότερους τόνους. Kαι αυτό δεν προκύπτει μόνο από την πρόσφατη ανταλλαγή ανακοινώσεων Ζελένσκι – Μακρόν με αφορμή τις ειρηνευτικές κινήσεις του τελευταίου.
To γενικότερο πλαίσιο είναι πως ο Γάλλος Πρόεδρος αναζητεί διέξοδο από τη δίνη του πολεμικών επιχειρήσεων σε αντίθεση με το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ που πυροδοτούν την ένταση με εξοπλισμούς, διπλωματικές ενέργειες, διεύρυνση της συμμαχίας και λεκτικά παραληρήματα. Εδώ έγκειται και η τοποθέτησή του ότι, για να τεθεί τέλος στον πόλεμο που διεξάγει στην Ουκρανία ο ρωσικός στρατός, η ειρήνη θα πρέπει να οικοδομείται χωρίς να “ταπεινώνεται” η Ρωσία. Ήταν η θεωρητική αφετηρία για κείνον ώστε να αρχίσει ο διάλογος και η τυχόν εποικοδομητική συνεκτίμηση των εκατέρωθεν επιχειρημάτων και διεκδικήσεων. Δεν άργησε όμως ο Ζελένσκι να φέρει αντίρρηση στον Μακρόν για τον διάλογο που ετοιμάζεται, όπως είπε, να κάνει με τον Πούτιν, δηλώνοντας στο ιταλικό τηλεοπτικό δίκτυο RAI1 πως ‘’αυτό δεν είναι σωστό’. Εδώ διαβλέπουμε την άλλη όψη του νομίσματος. Η Ουκρανία συγκροτείται σε ισχυρό μέτωπο με τους δυτικούς συμμάχους της και συνεπικουρούμενη με βαρύ οπλισμό και οχήματα τελευταίας τεχνολογίας επιχειρεί να ανατρέψει την προέλαση των ρωσικών στρατευμάτων, να αναστρέψει το μέχρι τώρα αποτέλεσμα και εν κατακλείδι να διαιωνήσει την αναμέτρηση μέχρι να ηττηθεί η Ρωσία. Είναι προφανές ότι κινείται σε εντελώς διαφορετική τροχιά από τη βούληση του Μακρόν. Εδώ όμως επέρχεται και μια σύγκρουση στο γενικότερο διαπραγματευτικό πεδίο, είτε το χειρίζεται ο Σόλτς, είτε ο Μπάιντεν, είτε ο Μακρόν. Κατ’ αρχήν εκ των πραγμάτων, μια de facto κατάσταση έχει προκύψει.
Η εισβολή επέφερε κατακτητικά αποτελέσματα για τη Ρωσία που ουσιαστικά ελέγχει σημαντικό τμήμα του Ουκρανικού εδάφους. Αυτό ο Ζελένσκι αρνείται να το αποδεχτεί, θεωρώντας πως υποκύπτει σε τετελεσμένα γεγονότα. Η άρνηση της αποδοχής αυτής όμως δεν μεταβάλλει την τρέχουσα πραγματικότητα, ενώ όλες οι προτροπές και παραινέσεις για ολοσχερή απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων, ακόμη και από τον Αμερικανό υπουργό άμυνας, θα σήμαιναν για τη Μόσχα το μάταιο μιας ογκώδους πολεμικής επιχείρησης με νεκρούς, ισοπεδώσεις πόλεων και αθώα θύματα αλλά κυρίως την απάρνηση των αιτιών που οδήγησαν σε μια άνευ προηγουμένου πολεμική σύγκρουση. Αλλά κι αν ακόμη η εισβολή σταματούσε, τα εκκρεμή ζητήματα θα παρέμεναν οξυμμένα στις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών και μάλιστα, όπως και στο παρελθόν, δίχως καμιά δυνατότητα συμβιβαστικής επίλυσης.
Για να επιλύονταν χωρίς τη χρήση των όπλων, ο μόνος δρόμος θα ήταν υποχωρήσεις από την πλευρά της Ουκρανίας, τόσο ως προς το θέμα της αυτοδιάθεσης των ρωσικών πληθυσμών όσο και ως προς την ουδετερότητα αυτής της πρώην σοβιετικής δημοκρατίας. Κάτι τέτοιο όμως δεν είχε διαφανεί ούτε πριν τον πόλεμο. Συνεπώς και τώρα, στα ζητήματα αυτά δεν υπάρχει καμιά υποχώρηση πλην όμως ειρήνευση δε γίνεται χωρίς υποχωρήσεις, ούτε κανένας συμβιβασμός δεν επήλθε ποτέ στην ιστορία χωρίς αμοιβαίες παραχωρήσεις εκατέρωθεν. Έτσι ο Ζελένσκι δήλωσε στο ιταλικό τηλεοπτικό δίκτυο RAI1πως «δεν πρέπει να αναζητούμε μια διέξοδο για τη Ρωσία και ο Μακρόν το κάνει εις μάτην», Και σαφώς η ρωσική εισβολή δε δικαιολογείται με τίποτα αλλά και το τέλος των επιχειρήσεων δε βαρύνει μόνο τη Μόσχα αλλά και τον Ζελένσκι και τις δυτικές χώρες.
Θα έλεγε κανείς πως βαρύνει τους πάντες πλήν του Μακρόν. Και θα ήταν αυτή μια γόνιμη διαπίστωση, αφού εκείνος μάλλον είναι ο μόνος που επιθυμεί και προωθεί έμπρακτα το τέλος των εχθροπραξιών, ο μόνος που οραματίζεται την ειρήνη στην Ουκρανία.