Ο Μανώλης Μητσιάς, με αφορμή τη συμπλήρωση των πενήντα χρόνων από την έναρξη της καλλιτεχνικής του πορείας, μιλά στο TheOpinion.
Ένα μουσικό οδοιπορικό πενήντα χρόνων…και κάτι, όπως παραδέχεται ο ίδιος ο Μανώλης Μητσιάς, έρχεται την Παρασκευή, 4 Νοεμβρίου, στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης – Αίθουσα Φίλων Μουσικής Μ1.
Με στάσεις στους σημαντικότερους σταθμούς της καριέρας του, σε μία πόλη την οποία αγαπά κι από όπου έκανε τα πρώτα του επαγγελματικά βήματα, επισημαίνει ότι θα είναι «ανοιχτός» στις επιθυμίες του κοινού της Θεσσαλονίκης, να τραγουδήσει ό, τι αυτό επιθυμεί.
Κύριε Μητσιά, πενήντα χρόνια παρουσίας στο ελληνικό τραγούδι. «50 Χρόνια Χρυσάφι». Πώς μπορεί να οριοθετηθεί όλη αυτή η μουσική ιστορία σε μία βραδιά;
Πενήντα και κάτι… Καταρχάς, ο τίτλος δεν είναι δικός μου. Είναι του Διονύση Σαββόπουλου, αυτός τον επέλεξε πέρυσι, στο Ηρώδειο.
Είναι λίγο δύσκολο. Θα κάνω κάθε προσπάθεια να αναφερθώ σε σταθμούς της καριέρας μου. Συνεργάστηκα με τους σημαντικότερους ανθρώπους του ελληνικού τραγουδιού· Δήμος Μούτσης, Μάνος Χατζιδάκις, Μίκης Θεοδωράκης, Σταύρος Ξαρχάκος, Θάνος Μικρούτσικος, Γιάννης Σπανός, Άκης Πάνου, Νίκος Γκάτσος, Λευτέρης Παπαδόπουλος, Σταμάτης Κραουνάκης, Λίνα Νικολακοπούλου, Άλκης Αλκαίος με την «Πιρόγα». Καταλαβαίνετε, είναι πολύ σημαντικά πρόσωπα και είμαι πολύ τυχερός που συνεργάστηκα μαζί τους.
Ο Νίκος Γκάτσος, όμως, πάνω απ’ όλους… Για ‘μένα, υπήρξε ο άνθρωπος της ζωής μου.
Για ποιον λόγο θα προτρέπατε τους νεότερους, ηλικιακά, να παρακολουθήσουν τη μουσική αυτήν παράσταση;
Όπως ανέφερα, συνεργάστηκα με ανθρώπους που σηματοδότησαν το ελληνικό τραγούδι, τον ελληνικό πολιτισμό. Και πάνω σε αυτούς πάτησαν και οι επόμενες γενιές για να γράψουν τραγούδια. Είναι καλό να γνωρίζουμε την αρχή.
Είναι άνθρωποι, των οποίων τα ποιήματα συναντήσαμε στα μαθητικά μας θρανία· έχω τραγουδήσει Σεφέρη, Γκάτσο, τόσους άλλους ποιητές. Τα πιο πολλά τραγούδια, ειδικά του Γκάτσου, είναι μικρά ποιήματα. Οι νεότεροι έχουν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με όλη αυτή την ιστορία.
Πρόκειται για τη δεύτερη επετειακή συναυλία, αν δεν κάνω λάθος. Είχατε πραγματοποιήσει ακόμα μία, για τα σαράντα χρόνια της πορείας σας.
Ναι, στο Ηρώδειο, στην Αθήνα, και είχε πάρα πολύ μεγάλη επιτυχία. Και πέρυσι, πάλι στο Ηρώδειο, έκανα μία συναυλία για τα πενήντα χρόνια. Κι αυτή είχε μεγάλη επιτυχία κι ελπίζω, τώρα, να έχει και στη Θεσσαλονίκη.
Αγαπώ τους Θεσσαλονικείς. Άλλωστε, η αιτία που έγινα τραγουδιστής ήταν οι Θεσσαλονικείς. Αυτοί με στήριξαν στα πρώτα μου χρόνια, μου έδωσαν κουράγιο. Όλα τα οφείλω στη Θεσσαλονίκη.
Τι είναι αυτό, λοιπόν, που θα λέγατε ότι σας συνδέει λίγο περισσότερο με την πόλη μας;
Ο κόσμος, για ‘μένα, άρχισε από τη Θεσσαλονίκη. Από μικρό παιδί ονειρευόμουν να μείνω εκεί. Ήταν η εκδρομή μας κάθε Σαββατοκύριακο, όταν ερχόμασταν για ψώνια. Η πρωτεύουσά μας, ήταν τα πάντα η Θεσσαλονίκη.
Η καριέρα μου από εκεί ξεκίνησε, από τη Μπουάτ 107. Αρχικά, από τη Μπουάτ Ναυαρίνο, όπου ήταν ένας κοινόχρηστος χώρος. Χώραγε είκοσι άτομα, αλλά μαθεύτηκε γρήγορα και μεταφερθήκαμε στη Μπουάτ 107, στην Καμάρα. Ήταν η αιτία που η Θεσσαλονίκη, μετά, γέμισε με μπουάτ· είκοσι στον αριθμό. Ερχόταν ο κόσμος να μας ακούσει, ουρές απ’ έξω.
Ήταν τόσο μεγάλη η προσέλευση του κόσμου που, για να μας κλείσει η ασφάλεια, ήταν και η χούντα, απαγόρευσε στον κόσμο να χειροκροτάει. Χτυπούσαν τα δυο δάχτυλα σαν τζιτζίκια, κάθε βράδυ, οι άνθρωποι από αντίδραση. Είναι πράγματα τα οποία δεν ξεχνιούνται.
Όπως ήδη αναφέρατε, έχετε συνεργαστεί με όλους τους κορυφαίους Έλληνες συνθέτες και ερμηνευτές. Έχετε τραγουδήσει μερικούς από τους στίχους των σημαντικότερων Ελλήνων ποιητών και στιχουργών. Μοιραστείτε μαζί μας κάτι από τα πρώτα μεροκάματα και τις πρώτες καλλιτεχνικές προσεγγίσεις και γνωριμίες σας.
Στη Μπουάτ 107 δουλεύαμε τότε για ένα ποτό, τίποτ’ άλλο δεν βγάζαμε, αρκεί να τραγουδούσαμε και να εκφραστούμε. Αυτό με ενδιέφερε πάνω απ’ όλα.
Ήρθαν να μ’ ακούσουν στη Μπουάτ 107, και δούλεψαν μαζί μου, παιδιά απ’ το Νέο Κύμα· η Πόπη Αστεριάδη, ο Γιώργος Ζωγράφος, ο Νίκος Χουλιαράς, ο Νότης Μαυρουδής. Και πάνω απ’ όλα, δεν θα ξεχάσω που ήρθε να μ’ ακούσει -είχε βγει το όνομά μου εκτός Θεσσαλονίκης- ο ιδρυτής της εταιρείας Lyra, ο περίφημος Αλέκος Πατσιφάς. Ήρθε στη μπουάτ κι έκατσε όλο το βράδυ να μ’ ακούσει, μου έκανε μεγάλη εντύπωση. Μου έκανε πρόταση για να τραγουδήσω στη Lyra.
Ήταν σημαντικά πράγματα για εμένα εκείνη την εποχή, ούτε καν τα ήξερα. Με ενδιέφερε μόνον να τραγουδάω με τους φίλους μου, κάθε βράδυ, να κάνουμε καντάδες έξω. Και ξαφνικά βρέθηκα επαγγελματίας χωρίς να το καταλάβω.
Και βέβαια, ήταν η βοήθεια όλων των Θεσσαλονικιών. Όλοι θέλουμε να μείνει ένας ταλαντούχος άνθρωπος, ό, τι επάγγελμα κι αν κάνει, στον τόπο του. Οι Θεσσαλονικείς όλοι με προέτρεπαν να πάω στην Αθήνα: «Φύγε στην Αθήνα να κάνεις καριέρα».
Δεν το μετανιώσατε φαντάζομαι…
Όχι. Δεν υπήρχε κι άλλος τρόπος για να κάνει καριέρα κάποιος. Όλα ήταν η Αθήνα, μονοπώλιο. Δεν υπήρχαν εταιρείες, το 1968, στη Θεσσαλονίκη. Ούτε καν ραδιόφωνο. Ένας ραδιοφωνικός σταθμός υπήρχε, τίποτε άλλο.
Μας μεταφέρατε, έτσι, σε άλλες εποχές. Αυτές που λέμε πιο αυθεντικές εποχές, με φιλότιμο και περισσότερο συναίσθημα. Πιστεύετε ότι ισχύει πράγματι αυτό σε αντιδιαστολή με το σήμερα;
Φυσικά. Το φιλότιμο πάντα υπάρχει και θα υπάρχει. Χωρίς φιλότιμο, δεν είμαστε άνθρωποι. Εκείνη την εποχή υπήρχε πιο πολύ, είναι γεγονός. Δεν υπήρχαν αυτοί οι πειρασμοί, το άγχος για το αύριο. Ήταν δύσκολα, φτωχικά χρόνια τα δικά μας, αλλά υπήρχε στο βάθος ένας ορίζοντας. Έλεγες ότι θα κάνω αυτό, θα προσπαθήσω και θα πετύχω ή δεν θα πετύχω, αλλά θα προσπαθήσω. Σήμερα όλα κορεσμένα, όλα, πια, γεμάτα.
Ποιο τραγούδι ήταν αυτό που σας «καθιέρωσε» και με ποιο θα θέλατε να σας θυμάται ο κόσμος;
Το πρώτο, επαγγελματικό τραγούδι ήταν το «Στην Ελευσίνα μια φορά». Ξεκίνησα στη μπουάτ, επάνω στη Θεσσαλονίκη, με ένα τραγούδι του Ανδρέα Πρέζα, λεγόταν «Η πέτρα». Έγινε επιτυχία, αλλά τοπική επιτυχία. Όταν πήγα στην Αθήνα, στην Columbia, και είπα την «Ελευσίνα», ακούστηκε σε όλη την Ελλάδα και «καθιερώθηκα» κατευθείαν.
Χωρίς, τώρα, να θέλω να παινευτώ, γιατί δεν είναι δικά μου τα τραγούδια. Eίναι των δημιουργών. Αλλά έχω πει πάνω από 10-20 σημαντικά κλασικά τραγούδια που δεν θα φύγουν ποτέ από τη μνήμη του κόσμου. Είναι σημαντικό πράγμα να σε θυμάται ο κόσμος και με ένα τραγούδι. Εγώ έχω πει, νομίζω, αρκετά τραγούδια που θα μείνουνε· «Στην Ελευσίνα μια φορά», «Αυτά τα χέρια», «Ποτέ», «Ο τρελός», «Επειδή σ’ αγαπώ», «Πιρόγα»…
Το 2020 κυκλοφόρησε νέος δίσκος, «Συγγνώμη Πόλη μου», με χρώματα και μνήμες από την Κωνσταντινούπολη. Να περιμένουμε και κάτι πιο καινούριο;
Ένας δίσκος, που αρχικά δεν ήταν να τον πω. Με παρακάλεσαν οι δημιουργοί να πω ένα τραγούδι, να κάνω μια συμμετοχή. Πήγα, πράγματι, ακούω το τραγούδι και λέω «Ποιοι τραγουδάνε άλλοι;». «Κανένας», μου απαντάνε. «Για παίξ’ τε μου και τα άλλα κομμάτια», λέω. Και μ’ άρεσαν πολύ κι έτσι τα είπα όλα.
Σε λίγο καιρό θα κυκλοφορήσει ένας δίσκος σε στίχους του Θεσσαλονικιού Φίλιππου Γράψα, του δικού μας επάνω, του φίλου μου, σε μουσική του Γιώργου Θεοφάνους. Είναι λαϊκά, καθημερινά τραγούδια που έχουμε ανάγκη.
Ο Μανώλης Μητσιάς, με την πεντηκονταετή, πια, πορεία και τις σπουδαίες αυτές μουσικές συμπράξεις, καλλιτεχνικά απωθημένα έχει;
Αλίμονο! Πάντα υπάρχουν απωθημένα καλλιτεχνικά. Δεν πραγματοποιήθηκαν συνεργασίες που ήθελα να γίνουν. Ήταν πολύ φίλος μου, από το ξεκίνημά μου, ο Μάνος Λοΐζος. Δεν συνεργαστήκαμε, σε άλλη εταιρεία ο Μάνος σε άλλη εγώ. Και με άλλους δημιουργούς που ήθελα, μπήκαν στη μέση οι εταιρείες και δεν με άφηναν.
Κάτι που γράφτηκε για ‘μένα, φερειπείν, και δεν με άφησε η εταιρεία… Ήταν ο Άγιος Φεβρουάριος του Μούτση, που γράφτηκε για ‘μενα τότε. Κι εγώ ήμουν στην Columbia, ο Μούτσης είχε πάει στην PolyGram. Τρία χρόνια περίμενε, παρακάλεσε. Δεν μ΄ άφησε τότε ο Λαμπρόπουλος, κι έτσι έχασα ένα από τα σημαντικότερα έργα που θα μπορούσα να τραγουδήσω. Δεν πειράζει. Το είπε ο Μητροπάνος και το είπε και καλά.
Πληροφορίες
Μανώλης Μητσιάς, «50 χρόνια χρυσάφι»
Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης – Αίθουσα Φίλων Μουσικής Μ1
Παρασκευή, 4 Νοεμβρίου
Έναρξη στις 21:00
Προπώληση Εισιτηρίων: viva.gr, Στο ταμείο του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης
Παίζουν οι μουσικοί:
Νεοκλής Νεοφυτίδης (πιάνο)
Ηρακλής Ζάκκας (μπουζούκι)
Γιώτης Σαμαράς (ακουστική κιθάρα)
Τίνα Ντουφεξιάδου (βιολοντσέλο)
Σταύρος Καβαλιεράτος (ηλεκτρικό μπάσο)
Γιώργος Τσιατσούλης (ακορντεόν)
Σπύρος Παναγιωτόπουλος (τύμπανα)
Ηχοληψία:
Δημήτρης Μπουρμπούλης, Γιώργος Κολεβέντης
Συμπαραγωγή:
Ο.M.Μ.Θ-CRICOS PRODUCTIONS