Συνέντευξη της Ελεωνόρας Ζουγανέλη στο TheOpinion και στη Δέσποινα Δαϊλιάνη, με αφορμή την παρουσία της στη Θεσσαλονίκη στις 7 Σεπτεμβρίου, στο Θέατρο Γης, στο πλάι του Αντώνη Ρέμου.
Η σχέση ζωής με τον Σταμάτη Κραουνάκη και η νέα δισκογραφική τους δουλειά, ο σεβασμός απέναντι στα δύο φύλα και η μνεία στην αγάπη…
Όταν πρόκειται να συναντήσω, δημοσιογραφικά, ανθρώπους των οποίων τη δουλειά θαυμάζω, πάντα αναρωτιέμαι εάν ο χρόνος θα είναι αρκετός για να μάθω όλα όσα επιθυμώ. Θέλω να ρωτήσω τόσα πολλά και νιώθω να μην μπορώ να τα βάλω σε προτεραιότητα, γιατί όλα πρέπει να ειπωθούν.
Ο χρόνος, τελικά, ποτέ δεν επαρκεί και οι ερωτήσεις πάντα θα φαντάζουν λίγες… Το σκηνικό, όμως, αλλάζει όταν η συνομιλήτριά μου είναι τόσο αυθεντική και η δική της αλήθεια είναι εξίσου έντονη και για εμένα την ίδια.
Μετράς σημαντικές συνεργασίες στο ενεργητικό σου. Η τελευταία διετία, και κάτω από ιδιαίτερες συνθήκες, σε βρίσκει δισκογραφικά δημιουργική. Αλλά «Τι να λέμε τώρα» για την καλλιτεχνική αυτή σύμπραξη με τον Σταμάτη Κραουνάκη;
Είναι μία πραγματικά πολύ σημαντική στιγμή για εμένα. Ο Σταμάτης είναι ένας άνθρωπος που θαυμάζω πάρα πολλά χρόνια και τον αγαπάω πολύ καλλιτεχνικά. Νομίζω ότι όλοι οι άνθρωποι που ασχολούμαστε με το ελληνικό τραγούδι έχουμε αγαπήσει δικές του συνθέσεις, δικές του δημιουργίες, και τις έχουμε τραγουδήσει.
Οπότε, όπως καταλαβαίνεις, όταν φτάνει η ώρα να γράψει αυτός ο άνθρωπος τραγούδια για ‘σένα- για εμένα εν προκειμένω- είναι κάτι το οποίο αρχικά με ενθουσίασε πολύ σαν ιδέα, με την αγωνία που προφανώς υπήρχε. Γιατί όταν συναντάς έναν άνθρωπο που θαυμάζεις -εγώ, τουλάχιστον, επειδή η ιδιοσυγκρασία κι ο χαρακτήρας μου είναι έτσι- όταν συναντάω έναν άνθρωπο που θαυμάζω πάρα πολύ, πάντα αγωνιώ αν θα μπορέσω να ανταπεξέλθω και να του αποδώσω στοιχεία του χαρακτήρα και του εαυτού μου.
Ο Σταμάτης, με έναν μαγικό τρόπο, κατάφερε να με «ξεκλειδώσει» πάρα πολύ γρήγορα και να μπορέσω να εκφραστώ μπροστά του σε πάρα πολλά επίπεδα. Μπήκα πολύ γρήγορα, δηλαδή, στη διαδικασία μαθητείας. Να αποδεχτώ το ότι από τη στιγμή που βρέθηκα κοντά σ’ έναν άνθρωπο που έχει πολύ περισσότερη πείρα, εμπειρία και γνώση από ‘μένα, καλό είναι να πάω κάποια βήματα πίσω, αλλά με συνείδηση αυτή τη φορά. Δηλαδή, δεν το έκανα από ντροπή ή από αμηχανία· το έκανα συνειδητά, γιατί κατάλαβα ότι έχω να πάρω πολλά πράγματα από εκείνον και αυτό έφερε μία πάρα πολύ όμορφη, ιδιαίτερα μαγική σχέση. Τον νιώθω, ας τολμήσω να πω, «οικογένεια» τον Σταμάτη. Αισθάνομαι ότι αυτό το πράγμα θα συνεχίσει να υπάρχει. Γιατί έχουμε αγαπηθεί, έχουμε γνωριστεί… Κι όταν δύο άνθρωποι γνωρίζονται και αποδέχονται τη διαφορετικότητα -γιατί είμαστε και πολύ διαφορετικοί άνθρωποι, και λόγω ηλικίας και λόγω γενεών αλλά και γενικότερα- είναι δύσκολο να διαλυθούν οι σχέσεις.
Άλλωστε κι ο ίδιος έχει παραδεχτεί ότι βρήκε τη «μούσα» που τον έκανε καλλιτεχνικά ευτυχή. Τελικά, σε αυτήν τη δουλειά, ποιος επέλεξε ποιον;
Έγινε μία πρόταση στον Σταμάτη από τη δισκογραφική μου εταιρεία, τη MINOS EMI, και τον παραγωγό μου, τον Νεκτάριο Κόκκινο. Ήταν κάτι που εμείς θέλαμε πολλά χρόνια να συμβεί, αλλά οι συνθήκες δεν ήταν οι κατάλληλες. Κι εγώ πιστεύω, πάρα πολύ, και στη συγκυρία και στο χρονικό διάστημα που μπορείς να συναντήσεις κάποιον άνθρωπο κι ένα υλικό.
Και τώρα, πια, που αυτό το υλικό είναι υπαρκτό, με σιγουριά σου λέω ότι ίσως αν είχε έρθει κάποια χρόνια νωρίτερα, να μην μπορούσα να το υποστηρίξω με τον ίδιο τρόπο. Είναι ένα υλικό, και διαφορετικό από αυτό που έχω κι εγώ συνηθίσει να έρχομαι σε επαφή αλλά και που ήθελε μία συγκεκριμένη ωριμότητα, εκφραστική και συναισθηματική, για να μπορέσω να το αποδώσω. Καθώς, επίσης, και η σχέση μου με τον Σταμάτη. Παλιότερα ήμουν σίγουρα πιο ντροπαλή, πολλά πράγματα θα ήταν διαφορετικά.
Ήταν και η συγκυρία. Ο Σταμάτης, με το που του έγινε η πρόταση, θέλησε να συνεργαστούμε. Οπότε, θα έλεγα ότι είναι μία κοινή συνάντηση, μία κοινή ανάγκη, ένα κοινό «θέλω».
Τον νέο σου δίσκο περιβάλλει ένα «μωσαϊκό» συναισθημάτων. Ποιο από τα 13 κομμάτια ξεχώρισες εξ αρχής και ποιο, ενδεχομένως, σου πήρε περισσότερο χρόνο να κατακτήσεις; Από την άποψη ότι οι στίχοι του Σταμάτη Κραουνάκη, συνήθως, κρύβουν ένα βαθύτερο νόημα, «μιλούν» περισσότερο μέσα από την επανάληψη των ακροάσεών τους.
Κάποιοι στίχοι μού ήταν πιο οικείοι. Κάποια είδη μουσικά, θα έλεγα, μού ήταν πιο οικεία. Ας πούμε, το «Πέταξα», επειδή έχει ένα πιο aggressive περιβάλλον κι είναι πιο ηλεκτρικό, παρότι είναι ένα εκκεντρικό κομμάτι, το οικειοποιήθηκα πιο εύκολα· με είδα πιο γρήγορα μέσα σε αυτό.
Ενώ υπήρχαν κάποια κομμάτια που είναι πιο περιπαιχτικά – κωμικά, όπως «Η τσάντα», η «Οικογένεια Χωραφά», που έπρεπε να φτιάξω έναν άλλον κόσμο ή μάλλον να ξεδιπλώσω, με άλλον τρόπο, τον κόσμο μου. Και νομίζω αυτά τα κομμάτια είναι που γράφτηκαν πιο μετά. Όπου συναντούσαμε δυσκολία και εγώ και ο Σταμάτης, αφήναμε το υλικό και τον χρόνο να κυλήσει και αυτά ήρθαν και «κούμπωσαν» στην ώρα τους.
Τα κλιπάκια που «ντύνουν» τα τραγούδια αυτά, οι μικρές κινηματογραφικές αφηγήσεις, όπως έχουν χαρακτηριστεί, μας παρουσιάζουν μία Ελεωνόρα ιδιαίτερα θεατρική κι εκφραστική…
Είναι τραγούδια που το σηκώνουν αυτό το πράγμα. Ακριβώς επειδή είναι έντονα. Και στιχουργικά περικλείουν αυτό που είπες, ένα «μωσαϊκό συναισθημάτων». Με βοήθησε και η ενασχόληση με το θέατρο, αλλά με βοήθησαν και τα ίδια τα τραγούδια να μπορέσω να αποτυπώσω πιο εύκολα αυτήν μου την πλευρά.
Από τη συνεργασία με τον σπουδαίο αυτόν συνθέτη, τι είναι, λοιπόν, αυτό που κρατάς και το οποίο θα αξιοποιήσεις σαν οδοδείκτη για τις επόμενες μουσικές ή/και προσωπικές σου επιλογές;
Θα έλεγα τον Σταμάτη με την παρουσία του στη ζωή μου, στο σύνολο, πέρα από τα τραγούδια που μου χάρισε, που υπάρχουν κι είναι αποτυπωμένα σε μία δουλειά που εγώ είμαι πολύ περήφανη. Νομίζω ότι, περισσότερο από όλα αυτά, κρατάω τον ίδιο τον Σταμάτη… Που υπάρχει στη ζωή μου και μπορώ να του μιλώ, να τον συμβουλεύομαι, να του λέω τις σκέψεις μου και τις ανησυχίες μου. Γιατί είναι ένας άνθρωπος που βλέπω ότι, ακόμη και τώρα, που έχει περάσει ένα χρονικό διάστημα μη καθημερινής επαφής, έχουμε μία στενή σχέση με πολύ ουσιαστικό ενδιαφέρον.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Θα σε μεταφέρω, περί τα μέσα Μαρτίου, στην παρουσία σου σε Billboard της Times Square, όπου εκπροσώπησες την Ελλάδα και την Κύπρο στην παγκόσμια καμπάνια του Spotify γύρω από το πλαίσιο ενδυνάμωσης των γυναικών και της ισότητας των δύο φύλων. Στην Ελλάδα τα πράγματα είναι δυσοίωνα το τελευταίο διάστημα, με πολλά περιστατικά βίας να λαμβάνουν χώρα…
Πιστεύω πάρα πολύ στη γυναίκα, στη δύναμη της γυναίκας, πιστεύω και στον άντρα. Πιστεύω ουσιαστικά στην ισότητα των φύλων. Δεν θεωρώ ότι κάποιο φύλο υπερέχει από το άλλο. Αυτή είναι η ομορφιά· και τα δύο φύλα έχουν σπουδαία, ξεχωριστά χαρακτηριστικά κι έχουμε ο ένας ανάγκη την ύπαρξη του άλλου. Όχι μόνο σε επίπεδο συντροφικό, αλλά σε οικογενειακό, φιλικό… Γι’ αυτό συναναστρεφόμαστε και με τα δύο φύλα, για να μπορούμε να ανακαλύπτουμε πιο ουσιαστικές πτυχές του ίδιου μας του εαυτού.
Εύχομαι, πραγματικά, οι γυναίκες και οι άντρες να βρουν τη θέση τους. Χωρίς υπερβολές, χωρίς να μειώνει ο ένας τον άλλον, παρά να σέβεται ο ένας τον άλλον. Για ‘μένα, το σημαντικότερο που μπορεί να κάνει μία γυναίκα και ένας άντρας, ο ένας απέναντι στον άλλο, είναι να σέβεται. Δεν υπάρχει κάτι άλλο· ο σεβασμός!
Κι ο σεβασμός, σαφώς, έχει να κάνει με την παιδεία, σαφώς έχει να κάνει με τις προσωπικές κατακτήσεις. Και η παιδεία είναι ένα πολύ ευρύ πλαίσιο. Παίρνεις σίγουρα κάποια στοιχεία μέσα από την οικογένειά σου, αλλά παίρνεις και κάποια στοιχεία μόνον εάν θέλεις εσύ ο ίδιος προσωπικά να εξελιχθείς.
Χωρίς την πολλή βαβούρα, χωρίς τα πολλά σχόλια, χωρίς τον κυκεώνα σκέψεων και γνώμεων που υπάρχουν στα media. Ο κάθε άνθρωπος έχει δικαίωμα να μιλάει, αλλά χρειάζεται μια προσοχή, ένα μέτρο κι ένα όριο. Δεν μπορεί ο καθένας να λέει «το μακρύ και το κοντό του», γιατί αυτός που τον ακούει ενδέχεται να επηρεαστεί ή να σχηματίσει μια άποψη που δεν θα τον εξυπηρετήσει ποτέ.
Δεν είμαι ένας άνθρωπος που είμαι «για τ’ άρματα για τ’ άρματα εμπρός στον αγώνα» ούτε και της μαλθακότητας. Χρειάζεται λίγος χρόνος να αποτυπωθούν τα πράγματα, να δούμε την πραγματική αλήθεια και να αγαπήσουμε και τα δύο φύλα. Και τα δύο φύλα είναι απαραίτητα, όλοι οι άνθρωποι χρειάζεται να είμαστε ίσοι απέναντι στη ζωή.
Και σεβασμός· σεβασμός στη διαφορετικότητα. Οι άνθρωποι είμαστε διαφορετικοί, ανεξάρτητα από τα φύλα, έχουμε άλλα «θέλω». Μακάρι να μπορούμε να μην είμαστε κριτικοί απέναντι στους ανθρώπους. Δυστυχώς, η κριτική απέναντι στους ανθρώπους προκύπτει από την κριτική απέναντι στον εαυτό μας. Και, οι άνθρωποι, είμαστε πολύ αυστηροί απέναντι στους εαυτούς μας.
Το συναυλιακό αεράκι, φέτος, σε «παρασύρει» στις 7 Σεπτεμβρίου στη Θεσσαλονίκη, στο Θέατρο Γης, αλλά όχι μόνη. Θα σε απολαύσουμε στο πλάι του Αντώνη Ρέμου. Πώς προέκυψε η συνεργασία αυτή;
Όπως προκύπτουν όλες οι συνεργασίες στη ζωή μου και γι’ αυτό με χαροποιεί. Έγινε μία πρόταση και το χάρηκα, το ‘θελα και πραγματώθηκε. Πρόκειται για πέντε συναυλίες, έχουμε παίξει ήδη μία φορά στο Ηράκλειο –πέρασα πάρα πολύ όμορφα, ήταν κάτι διαφορετικό.
Εμένα μου αρέσει να συνεργάζομαι και με άλλους, είναι κάτι που το επιδιώκω. Νιώθω ότι μαθαίνω πράγματα όταν βρίσκομαι με άλλους. Κι, επίσης, είναι ωραίο να «ξεβολεύεσαι» από τα δικά σου… Ξέρεις, όταν έχεις μία ομάδα ανθρώπων που σε ακολουθεί, έχεις την μπάντα σου, αρχίζεις λίγο και «βολεύεσαι». Έχεις κάποια πράγματα ρουτίνας, ας τα πούμε, που συμβαίνουν από μόνα τους. Όταν χρειάζεται να συνεργαστείς με κάποιον άλλον άνθρωπο, αυτή η ρουτίνα αυτόματα και χωρίς καμία προσπάθεια, σπάει. Κι εμένα αυτό είναι κάτι το οποίο με αναζωογονεί πάρα πολύ.
Έχει το ρίσκο του μια συνεργασία να προκύψει να μην είναι καλή –εγώ δεν το πιστεύω, δεν μου ΄χει συμβεί, δηλαδή. Ο λόγος που θεωρώ ότι δεν μου έχει συμβεί, δεν είναι επειδή είμαι πάρα πολύ καλό κορίτσι ή επειδή ο άλλος είναι πάντα πολύ καλός, απλώς γιατί είναι κάτι το οποίο ακόμη κι αν με δυσκολέψει –ούτε αυτό μου έχει συμβεί μέχρι σήμερα- είμαι ανοιχτή σε αυτό. Θέλω να πω, ακόμη κι εάν δυσκολευτείς από μία συνεργασία, πάντα έχεις να κερδίσεις πράγματα. Και, κυρίως, βλέπεις τον εαυτό σου σε μία άλλη συνθήκη που δεν είναι εύκολο να σου συμβεί πολύ συχνά. Και χάρηκα πάρα πολύ για την ευκαιρία που μου έδωσε ο Αντώνης, να δω τον εαυτό μου πώς μπορεί να ανταπεξέλθει σε μία άλλη συνθήκη από τα συνηθισμένα τα δικά μου, και τον ευχαριστώ και πολύ.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Ο χειμώνας θα σε βρει καλλιτεχνικά κάπου; Ίσως και τηλεοπτικά; Να τολμήσω να ρωτήσω εάν υπάρχει στα σκαριά κάποιος νέος δίσκος ή βιάζομαι;
Για τον δίσκο, μάλλον, βιάζεσαι. Είναι πολύ νωρίς ακόμη, δεν έχω μπει καν στη διαδικασία να κοιτάξω, να ακούσω κάτι άλλο. Έχω πολύ υλικό από αυτόν τον δίσκο, το οποίο χρειάζεται χρόνο να παρουσιαστεί.
Βρίσκομαι σε διάφορες σκέψεις. Η αλήθεια είναι πως ήταν μία περίοδος με αρκετές προτάσεις και διαφορετικές –πράγμα που μου έδωσε πολλή χαρά. Τώρα είμαι σε φάση να δω τι από όλα αυτά θα επιλέξω να κάνω. Οπότε αυτή τη στιγμή δεν έχω κάτι ανακοινώσιμο.
Να σου ευχηθώ καλή επιτυχία και καλή δύναμη. Ελπίζω σε έναν χειμώνα με λιγότερους περιορισμούς…
Αμήν! Να σου πω, αυτός ήταν κι ο λόγος που καθυστέρησα να ασχοληθώ με το τι θα κάνω. Γιατί και τα προηγούμενα χρόνια, που είχα μπει από νωρίς στην φάση του προγραμματισμού, όλα αναβλήθηκαν, όλα ήταν σε αναμονή… Οπότε τώρα έχω μπει κι εγώ σε αυτήν την καινούρια «μόδα» του περίμενε…
Κλείνοντας, θέλω να σε ρωτήσω: είναι η αγάπη που τελικά αργεί; Ή απλώς εμείς αρνούμαστε να «πετάξουμε» από πάνω μας φόβους και αναστολές;
Χμ, πολύ ωραία ερώτηση. Νομίζω ότι η αγάπη δεν αργεί. Η αγάπη υπάρχει, είναι παρούσα σε όλους μας. Το θέμα είναι κατά πόσο εμείς -έχεις δίκιο- αρνούμαστε να το δούμε, να αφήσουμε κάποια πράγματα που δεν χρειαζόμαστε… Δεν είναι εύκολο ακόμη και να δεχτείς την αγάπη, γιατί, ξέρεις, έχουμε όλοι κάποια στάνταρ τα οποία, μέσα στον χρόνο, χρειάζεται να τα αλλάξουμε. Ο κάθε άνθρωπος μας προσφέρει ό, τι καλύτερο έχει με τον δικό του τρόπο κι εμείς, πολλές φορές, αγωνιούμε να το πάρουμε με τον τρόπο που θέλουμε και που έχουμε συνηθίσει. Οπότε, μπορεί εμείς οι ίδιοι να μπαίνουμε στην πλάνη ότι δεν δεχόμαστε αγάπη, ενώ η αγάπη να είναι εκεί για εμάς με έναν τρόπο που απλώς δεν γνωρίζουμε.
Κι εύχομαι, οι άνθρωποι, να μπορέσουμε να δεχτούμε αγάπη από παντού! Να έχουμε, δηλαδή, τη δυνατότητα να δεχόμαστε την αγάπη, πάλι μέσω της διαφορετικότητας όλων των άλλων ανθρώπων γύρω μας.
