Με απεργιακές κινητοποιήσεις απ΄ άκρη σ’ άκρη της χώρας, με συναυλίες και κάθε είδους εκδηλώσεις, αλλά κυρίως με ένα ισχυρό «όχι» της τοπικής αυτοδιοίκησης, κομμάτων, αλλά και τις καταψηφιστικές αποφάσεις φορέων, όπως αυτή της Ένωσης Διοικητικών Δικαστών, συνεχίζονται οι αντιδράσεις για το νομοσχέδιο που πολλοί φοβούνται ότι ανοίγει τον δρόμο για την ιδιωτικοποίηση του νερού.
Το νομοσχέδιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας κατατίθεται προς ψήφιση σήμερα Δευτέρα 20 Μαρτίου στη Βουλή. Το Σωματείο Εργαζομένων της ΕΥΑΘ προχωράει σε στάση εργασίας και καλεί όλο τον κόσμο σε συγκέντρωση διαμαρτυρίας στις 11.30 στα γραφεία του Σωματείου, επί της Τσιμισκή 91.
Τι αφορά το νομοσχέδιο
Πρόκειται συγκεκριμένα για νομοσχέδιο που προβλέπει την υπαγωγή υπηρεσιών διαχείρισης ύδατος (και όχι μόνο – περιλαμβάνονται και τα απορρίμματα) στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας που μετονομάζεται σε Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων.
Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας επαναλαμβάνει κατηγορηματικά προς πάσα κατεύθυνση, ότι το εν λόγω νομοσχέδιο δεν οδηγεί σε καμία ιδιωτικοποίηση. «Το νερό ήταν και παραμένει υπό δημόσιο έλεγχο. Μεταφέρουμε αρμοδιότητες, εποπτεία κι έλεγχο για να προχωρήσουμε στην ενδυνάμωση και αναβάθμιση του ρόλου των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης», τονίζει.
«Πρόκειται για ένα βήμα προς την ιδιωτικοποίηση του νερού» φωνάζουν από την πλευρά τους αυτοί που αντιδρούν, παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης (δια στόματος υπουργού Περιβάλλοντος, Κώστα Σκρέκα) ότι «πρόκειται απλώς για έναν νέο τρόπο ελέγχου κι εποπτείας των φορέων που διαχειρίζονται το νερό», όπως οι κατά τόπους δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης, αλλά και η ΕΥΔΑΠ και η ΕΥΑΘ.
Ωστόσο, ερωτηματικά εγείρονται από το γεγονός ότι παγκοσμίως οι Ρυθμιστικές Αρχές δημιουργούνται για να ρυθμίσουν μια αγορά. Για ποιο λόγο, όμως, να υπάρξει αρχή για τη ρύθμιση μιας αγοράς, μιας αγοράς για το νερό που σήμερα στην Ελλάδα δεν υπάρχει; Μήπως πρόκειται να δημουργηθεί αγορά; Και τι σημαίνουν αναφορές στο νομοσχέδιο, όπως αυτή στο άρθρο 11 που ορίζει ότι η νέα Ρυθμιστική Αρχή «παρακολουθεί και εποπτεύει την ορθή εφαρμογή συμβάσεων παραχώρησης υπηρεσιών ύδατος σε τρίτους»;
Οι εργαζόμενοι στην ΕΥΑΘ
«Πρόκειται για ένα ακόμη βήμα, ίσως το τελευταίο, για την ολοκλήρωση της διαδικασίας ιδιωτικοποίησης του νερού, διαδικασία που ξεκίνησε ήδη το καλοκαίρι του 2022, όταν με Νόμο τόσο η ΕΥΑΘ όσο και η ΕΥΔΑΠ πέρασαν στο Υπερταμείο. Ο νόμος αυτός μάλιστα – και αυτό έχει τη δική του σημασία – κατήργησε προηγούμενη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, καθώς να θυμίσουμε ότι σε ανάλογη προσπάθεια στο παρελθόν, να περάσουν ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ στο Υπερταμείο, με προσφυγή δική μας, των εργαζομένων της ΕΥΑΘ στο ΣΤΕ, το ανώτατο δικαστήριο είχε αποφανθεί αρνητικά», τονίζει μιλώντας στο TheOpinion ο πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων στην ΕΥΑΘ, Γιώργος Αρχοντόπουλος.
Σύμφωνα με τον ίδιο, ο κ. Σκρέκας στην πρόσφατη συζήτηση στο πολυνομοσχέδιο με 47 φορείς σε όλη την Ελλάδα παρενέβαινε συνεχώς για να λέει ότι δεν πρόκειται για ιδιωτικοποίηση. «Ξεκάθαρα πλέον, όμως, θέλουν να μετατρέψουν τις επιχειρήσεις ύδρευσης και τις ΔΕΥΑ σε έναν φορέα μεταφοράς των χρημάτων που έχουν αυτές οι εταιρίες σε ιδιωτικά συμφέροντα. Σε αυτό βοηθά η Ρυθμιστική αρχή που κάνουν τώρα, αλλά και η Κοινή Υπουργική Απόφαση Τιμολόγησης Νερού», εξηγεί ο κ. Αρχοντόπουλος.
Άλλωστε, όπως προσθέτει ο ίδιος «υπάρχει ήδη ειδική γραμματεία Υδάτων, ενταγμένη στο Υπουργείο Ενέργειας, για τη ρύθμιση και την εποπτεία των θεμάτων των ΔΕΥΑ. Γιατί δεν αξιοποιούν αυτή και αντίθετα επιμένουν στο να παραχωρήσουν αρμοδιότητα σε μια Ρυθμιστική Αρχή; Αυτή την επιμονή δεν την καταλαβαίνουμε».
Να σημειωθεί, επίσης, ότι όπως εξηγούν οι αντιδρώντες, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας άφησε μόλις ένα διάστημα τεσσάρτη δημόσια διαβούλευση για το επίμαχο νομοσχέδιο των 263 άρθρων, ενώ αλγεινή εντύπωση προκάλεσε το γεγονός ότι το κατέθεσε στη Βουλή την 1η Μαρτίου, εν μέσω εθνικού πένθους, μόλις λίγες ώρες μετά τη σιδηροδρομική τραγωδία των Τεμπών.
Οι εργαζόμενοι στη ΡΑΕ
Το νομοσχέδιο είχε υποδεχθεί με μια σκληρή ανακοίνωση και η ΚΕΔΕ που έκανε λόγο καθαρά για προετοιμασία ιδιωτικοποίησης του νερού τονίζοντας ότι αυτό θα δικαιολογούσε ως πρώτο βήμα την ένταξη της εποπτείας της λειτουργίας τους σε Ρυθμιστική Αρχή. Η ΚΕΔΕ ζητούσε άλλωστε διευκρινίσεις, τις οποίες έσπευσε να δώσει ο ίδιος ο κ. Σκρέκας σε συνάντηση που ακολούθησε, χωρίς όμως αυτό να σταματήσει το «τσουνάμι» καταδικαστικών ψηφισμάτων από την πλειοψηφία των δημοτικών συμβουλίων ανά την Ελλάδα.
Ιδιαίτερη σημασία, ωστόσο, μεταξύ των φορέων που αντιδρούν έχει η αντίδραση και των εργαζομένων στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, στην Αρχή δηλαδή που υποτίθεται πως «ενδυναμώνεται» με αύξηση αρμοδιοτήτων.
Σε συνέντευξη Τύπου, οι εργαζόμενοι στην ΡΑΕ ξεκαθάρισαν ότι όχι μόνο δεν επαρκεί το προσωπικό της Αρχής για να αναλάβουν τις πρόσθετες αρμοδιότητες των υδάτων και των αποβλήτων, αλλά τελικά το μόνο που θα επιτευχθεί είναι η απαξίωση της Αρχής και η χαλάρωση της εποπτείας και στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας σε μία πολύ κρίσιμη περίοδο.
Άλλωστε, το νομοσχέδιο ορίζει ότι για τους νέους αυτούς τομείς θα προστεθούν στη ΡΑΕ μόλις… έξι μετακλητοί υπάλληλοι!
Η Ένωση Διοικητικών Δικαστών
Υπέρ της απόσυρσης του νομοσχεδίου επιχειρηματολογεί άλλωστε και η Ενωση Διοικητικών Δικαστών. «Με το νομοσχέδιο αυτό, η διαχείριση των υδάτων, η διαμόρφωση της υδατικής πολιτικής και οι συναφείς αποφάσεις των παρόχων υπηρεσιών ύδατος απομακρύνονται από το Κράτος και ανατίθενται στην αρμοδιότητα της δημιουργούμενης Ανεξάρτητης Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων. Με τον τρόπο αυτό χάνεται ο χαρακτήρας του πόσιμου ύδατος ως κοινωνικού αγαθού, απαραιτήτου για την ζωή και την υγεία των πολιτών και αντί αυτού αντιμετωπίζονται οι σχετικές υπηρεσίες ως ρυθμιζόμενες κατ’ αντιστοιχία με αγορές άλλων αγαθών και υπηρεσιών», τονίζει σε έγγραφό της.
«Όμως, σύμφωνα με όσα έχουν κριθεί από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας (βλ. ΣτΕ 1906/2014, 190-191/2022), για την εξασφάλιση της υγείας των πολιτών δεν νοείται παρά μόνο άμεσος κρατικός έλεγχος στους παρόχους υπηρεσιών ύδατος (π.χ. ΕΥΔΑΠ), ο οποίος δεν μπορεί να υποκατασταθεί με την απλή εποπτεία μέσω της ως άνω Ανεξάρτητης Αρχής, ενώ, από τις παραδοχές αυτές της νομολογίας δεν νοείται καν η συζήτηση για ιδιωτικοποίηση των παρόχων αυτών, μέσω της απόκτησης πλειοψηφικού πακέτου μετοχών από ιδιώτες επενδυτές», επισημαίνει μεταξύ άλλων.
«Κατόπιν τούτων ζητούμε από τον αρμόδιο Υπουργό να αποσύρει από το ανωτέρω νομοσχέδιο τα άρθρα που αφορούν τους παρόχους και την διαχείριση των υπηρεσιών πόσιμου ύδατος, σύμφωνα με τα όσα έχουν κριθεί με τις ανωτέρω αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας», προστίθεται στην ανακοίνωση.
Καταδικάζουν τα κόμματα
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν καταγγείλει ότι το νομοσχέδιο είναι αντισυνταγματικό και κινείται αντίθετα με την απόφαση του ΣτΕ για το νερό. «Ο κ. Μητσοτάκης, αδιαφορεί για τα νέα κόστη που θα βαρύνουν πολίτες και επιχειρήσεις και χαρίζει κέρδη σε λίγους, κόντρα σε όσα προβλέπει το Συμβούλιο της Επικρατείας για το δημόσιο χαρακτήρα της διαχείρισης νερού», τονίζει μεταξύ άλλων ο τομεάρχης Περιβάλλοντος κι Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ ΚΑΙ βουλευτής Β’ Θεσσαλονίκης, Σωκράτης Φάμελλος.
Τις έντονες διαφωνίες του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής για τον τρόπο και το χρόνο που κατατέθηκε το Πολυνομοσχέδιο του ΥΠΕΝ καθώς και την ουσιαστική του αντίθεση επί της αρχής στις ρυθμίσεις του Νομοσχεδίου, εξέφρασε μιλώντας στην αρμόδια Επιτροπή ο βουλευτής Β’ Θεσσαλονίκης και Αρμόδιος Τομεάρχης Ενέργειας και Περιβάλλοντος του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής Γιώργος Αρβανιτίδης.
«Ο νέος νόμος της κυβέρνησης της ΝΔ στοχεύει στο να δημιουργήσει μία νέα Ρυθμιστική Αρχή ελέγχου των υδάτων και των αστικών αποβλήτων, με στόχο να επιταχύνει την εμπορευματοποίηση του νερού, την υιοθέτηση κανόνων τιμολόγησης, να βαθύνει η εμπορευματική λειτουργία των δημοτικών επιχειρήσεων και να προχωρήσουν οι άμεσες ιδιωτικοποιήσεις», λέει το ΚΚΕ, ενώ το ΜεΡΑ 25 τονίζει ότι «η Ολιγαρχία δραστηριοποιείται στην Ενέργεια, στα Απόβλητα (όχι όσο θα ήθελε) και έχει ως στόχο το νερό, το υπέρτατο αγαθό. Η δημιουργία μιας Αρχής που τα βάζει μέσα όλα, και την Ενέργεια και το Νερό και τα Απορρίμματα/Απόβλητα, μας οδηγεί σε μία και μόνο σκέψη: ότι αυτή η Αρχή -Τέρας θα αποτελεί την βιτρίνα του καρτέλ που τώρα διαφεντεύει ολιγοπωλιακά την ενέργεια μέσω του χρηματιστηρίου ενέργειας».
Αλλά και το Επιστημονικό Συμβούλιο της Βουλής εκφράζει τις επιφυλάξεις του, κυρίως για θέμα αντισυνταγματικότητας, αφού, όπως τονίζει, «τίθεται το ερώτηµα αν και κατά πόσον οι µεταβιβαζόµενες µε το νοµοσχέδιο αρµοδιότητες στη Ρ.Α.Α.Ε.Υ. συµβαδίζουν µε τη νομολογία του Συµβουλίου της Επικρατείας».
Συναυλία στις 2 Απριλίου
Με το σύνθημα «Υπερασπίσου το Νερό», καλλιτέχνες μπαίνουν με τον δικό τους τρόπο «μπροστά», σε αυτή την προσπάθεια του Σωματείου Εργαζομένων της ΕΥΑΘ για ευαισθητοποίηση του κόσμου και την ενημέρωση όσο το δυνατόν περισσότερων για το σηματικό αυτό ζήτημα.
Στην ανοιχτή συναυλία που διοργανώνεται την Κυριακή 2 Απριλίου 2023 στις 18:00 στην Πλατεία Αριστοτέλους, ενώνουν τις φωνές του ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου, ο Φοίβος Δεληβοριάς, ο Δημήτρης Μυστακίδης, η Φωτεινή Βελεσιώτου με το μουσικό σχήμα Πριγκηπέσσα και και οι Χειμερινοί Κολυμβητές. Τη συναυλία διοργανώνει το Σωματείο Εργαζομένων της ΕΥΑΘ, με την υποστήριξη του Συλλόγου Μουσικών Βορείου Ελλάδος.