«Η κυριότητα τόσο των ναών όσο και του περιβάλλοντος χώρου τους ανήκει στην Εκκλησία». Αυτή είναι με δυο λόγια η απάντηση που δίνουν οι αρμόδιοι από την πλευρά της Μητρόπολης Θεσσαλονίκης για το θέμα της μετατροπής των αύλειων χώρων των ναών της Αγίας Σοφίας και του Αγίου Δημητρίου σε υπαίθριο πάρκινγκ.
Τι κι αν πρόκειται για ιστορικά βυζαντινά μνημεία, ενταγμένα στον κατάλογο της UNESCO με τα μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς; Τι κι αν είναι από τα πλέον προβεβλημένα και δημοφιλή αξιοθέατα των επισκεπτών της πόλης;
Κάθε Κυριακή, αλλά συχνά και τις καθημερινές, ο περιβάλλων χώρος τους γεμίζει με αυτοκίνητα που παρκάρουν ανενόχλητα, προφανώς με την έγκριση των φροντιστών του χώρου και τη σύμφωνη γνώμη των εκκλησιαστικών συμβουλίων.
Το θέμα έχει πάρα πολλές φορές αναδείξει το Σωματείο “Φίλοι του Ιστορικού Κέντρου Θεσσαλονίκης”, που δεν περιορίζεται μόνο σε αναρτήσεις φωτογραφιών στο Διαδίκτυο, αλλά προχωρά και σε σχετικά έγγραφα διαμαρτυρίας στις αρμόδιες υπηρεσίες.
«Τα αυτοκίνητα είναι των ιερέων»
«Τα αυτοκίνητα είναι των ιερέων και των υπαλλήλων που εργάζονται στον ναό. Μάλιστα, το έχουμε ελαττώσει το πάρκινγκ», είναι η απάντηση του υπευθύνου του ναού της Αγίας Σοφίας με τον οποίο επικοινώνησε το TheOpinion προσπαθώντας να πάρει την απαραίτητη «άποψη της άλλης πλευράς». Αφού προηγήθηκε μια έντονη συζήτηση περί του αν ο ναός της Αγίας Σοφίας είναι μνημείο ή όχι («μνημείο είναι κάτι που έχει πεθάνει, αυτός εδώ είναι ναός που λειτουργεί», μάς είπε χαρακτηριστικά ο υπεύθυνος) και αν είναι σωστό ο περιβάλλων χώρος να γίνεται υπαίθριο πάρκινγκ, ο προϊστάμενος λειτουργίας του ναού, μάς ξεκαθάρισε ότι τα αυτοκίνητα δεν είναι κάποιου τρίτου, αλλά μόνο των ιερέων και των υπαλλήλων. Ακόμη και αυτά που βλέπουμε στο προαύλιο τα απογεύματα τις καθημερινές.
Ο υπεύθυνος του ναού ξεκαθάρισε μάλιστα με όλους τους τόνους ότι «το προαύλιο ανήκει στον ναό και όχι στον Δήμο ή στην Εφορεία».
Σε κάθε περίπτωση, όπως είπε ο προϊστάμενος λειτουργίας του ναού, «αυτός που ασχολείται με το θέμα, σημαίνει ότι δεν έχει τι να κάνει».
«Χωρίς απάντηση»
Πριν λίγο καιρό, το TheOpinion είχε δημοσιεύσει σχετικό έγγραφο – απάντηση της προϊσταμένης της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του ΥΠΠΟ, Πολυξένης Αδάμ – Βελένη, η οποία ζητούσε να δουν το θέμα όλες οι αρμόδιες υπηρεσίες, διαφορετικά, ζητούσε να ληφθούν «τα προσήκοντα μέτρα – ακόμη και νομικής φύσεως – προκειμένου για την αποτροπή του φαινομένου».
Σε σημερινό έγγραφο – απάντηση που δημοσιεύει το Σωματείο «Φίλοι του Ιστορικού Κέντρου Θεσσαλονίκης», η αναπληρώτρια προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Θεσσαλονίκης, Ελισάβετ Τσιγαρίδα, αναφέρεται στις ενέργειες που έχει κάνει η αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων για το θέμα.
«Ως Εφορεία Αρχαιοτήτων επανειλημμένα έχουμε επισημάνει προφορικά και εγγράφως το ζήτημα τόσο στη Μητρόπολη Θεσσαλονίκης, αλλά έως σήμερα δεν λάβαμε απάντηση για το θέμα. Στην περίπτωση του ναού της Του Θεού Σοφίας μάλιστα παρατηρείται στάθμευση αυτοκινήτων ακόμη και ώρες που ο περίβολος είναι κλειδωμένος, ενώ οι μέχρι τώρα προσπάθειες προφορικής συνεννόησης με τον προϊστάμενο του ναού δεν έχουν ευοδωθεί. Επιπρόσθετα, επισημαίνουμε ότι το μνημείο βρίσκεται βυθισμένο από τις γύρω οδούς, η κάθοδος σε αυτό γίνεται μέσω ράμπας σε επαφή με τον νότιο περίβολο που φράσσεται με μεταλλική πόρτα, η διαχείριση της οποίας βρίσκεται αυτή τη στιγμή στη διακριτική ευχέρεια του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου», αναφέρεται χαρακτηριστικά στο έγγραφο της κυρίας Τσιγαρίδα.
«Τέλος, σας αναφέρουμε μια πολύ σοβαρή παράμετρο, την οποία επικαλείται η Εκκλησία, ότι δηλαδή βάσει της κείμενης νομοθεσίας, η κυριότητα τόσο των ναών όσο και του περιβάλλοντος χώρου τους, ανήκει στην Εκκλησία ενώ το Υπουργείο Πολιτισμού είναι θεσμικά υπεύθυνο μόνο για την προστασία τους. Σε κάθε περίπτωση, η Εφορεία μας θα συνεχίσει κάθε προσπάθεια εξομάλυνσης του ζητήματος», καταλήγει η κα Τσιγαρίδα.
Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι η Μητρόπολη Θεσσαλονίκης, σύμφωνα με την κυρία Τσιγαρίδα, δεν έχει μπει καν στον κόπο να απαντήσει εγγράφως στις σχετικές ερωτήσεις της Εφορείας Αρχαιοτήτων.