Η ζωή και το έργο τριών εμβληματικών γυναικών που άφησαν την ιστορία τους στη Θεσσαλονίκη και όλη τη χώρα, αναδείχθηκε σε ημερίδα του Κέντρου Ιστορίας Θεσσαλονίκης.
Ένα αφιέρωμα σε τρεις γυναίκες, τις πρωτοπόρες μαχήτριες του δημόσιου βίου, την Αγγελική Τσιώμου-Μεταλλινού, την Αρίστη Παγιατάκη και την Ελένη Σκούρα.
Αγγελική Τσιώμου-Μεταλλινού
Το έργο της Αγγελικής Τσιώμου-Μεταλλινού παρουσίασε ο εγγονός της, Σπύρος Βασιλειάδης, οικονομολόγος στο επάγγελμα.
Ο κ. Βασιλειάδης έδωσε βάρος στις τρεις ιδιότητες της γιαγιάς του αυτή της δασκάλας και μακεδονομάχου, της λαογράφου και της φεμινίστριας.
Η Αγγελική Τσιώμου Μεταλλινού γεννήθηκε το 1885 στη Θεσσαλονίκη και στις αρχές του 1900 αποφοίτησε από το παρθεναγωγείο ενώ αμέσως μετά διορίστηκε δάσκαλος στα Γιαννιτσά από το ελληνικό προξενείο. Ο διορισμός της έπεσε πάνω στην έναρξη του Μακεδονικού αγώνα κάτι που την οδήγησε στο να αποκτήσει πολύ ισχυρή παρουσία στους αγώνες την περίοδο εκείνη.
Σύμφωνα με τον εγγονό της, η Αγγελική Μεταλλινού έγραψε τη δική της ιστορία στις μάχες του Μακεδονικού αγώνα, ρισκάροντας και την ίδια της τη ζωή πολλές φορές.
Ακόμα, η Μεταλλινού ήταν και συγγραφέας-λαογράφος, ενώ για αυτή της την ιδιότητα τιμήθηκε με βραβείο τόσο από την Ακαδημία Αθηνών όσο και από τον δήμο Θεσσαλονίκης.
Οι πρώτες δύο που ψήφισαν
Βασική προϋπόθεση για να ψηφίσει μια γυναίκα το 1930 ήταν να είναι εγγράμματη και άνω των 30.
Σύμφωνα με τον εγγονό της, η Τσιώμου- Μεταλλινού, είχε το θάρρος ” να πει ότι ήταν πάνω από 30 και μαζί με την αδελφή της Μερόπη Βασιλικού-Τσιώμου ήταν από τις δύο πρώτες που ψήφισαν στη Θεσσαλονίκη”
Αρίστη Παγιατάκη
Η Αρίστη Παγιατάκη έβαλε το δικό της λιθαράκι για να αναβαθμιστούν οι γυναίκες, τόσο σε πολιτικό όσο και σε επαγγελματικό επίπεδο. Την παρουσίαση για τη ζωή της και το έργο της έκανε ο δημοσιογράφος Βαγγέλης Πλάκας, ο όποιος επιμελήθηκε και το βιβλίο για τη ζωή της.
Η Αρίστη Παγιατάκη, μία γυναίκα με πάθος για την ιατρική την οποία υπηρέτησε για πάρα πολλά χρόνια αλλά και πάθος για τα κοινά της πόλης αποτελεί την πρώτη γυναίκα εκλεγμένη δήμαρχο, τόσο στη Θεσσαλονίκη, όσο και στην υπόλοιπη Ελλάδα.
Στην ιατρική της καριέρα, επέλεξε την ειδικότητα του πνευμονολόγου-φυματιολόγου, ειδικότητα που εκείνη την περίοδο ήταν από τις πιο χρήσιμες στη χώρα, αφού η φυματίωση στοίχιζε τη ζωή σε πάρα πολλούς ανθρώπους. Αποφοίτησε από τη σχολή το 1927 και αμέσως εγγράφηκε στον ιατρικό σύλλογο.
Θεωρούσε ότι η πρόληψη είναι πολύ πιο σημαντική από την διάγνωση και τη θεραπεία, παρακινώντας τον κόσμο να κάνει τις απαραίτητες εξετάσεις και να εμβολιαστεί, κάτι που όπως έλεγε ήταν πολύ φθηνότερο από τα έξοδα νοσηλείας σε περίπτωση νόσησης με φυματίωση.
Η πρώτη δήμαρχος
Στις εκλογές του 1951 βγήκε πρώτη σε σταυρούς καταφέρνοντας να γίνει η πρώτη εκλεγμένη δήμαρχος στη χώρα, ωστόσο δεν ανέλαβε ποτέ τα καθήκοντά της.
Σύμφωνα με το νόμο που ίσχυε τότε, οι γυναίκες μπορούσαν να εκλεγούν ως δημοτικοί και κοινοτικοί σύμβουλοι, ενώ από το 1953 είχαν το δικαίωμα του εκλέγεσθαι. Ωστόσο, έμεινε στη θέση της δημοτικής συμβούλου για αρκετά χρόνια, τιμώντας τη θέση και την πόλη με τον πιο ενεργό τρόπο.
Η Παγιατάκη έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 72 ετών,στις 13 Μαρτίου 1975. Η κηδεία της έγινε την επομένη δημοτική δαπάνη, κάτι που δείχνει τον σεβασμό που είχε το δημοτικό συμβούλιο για την ίδια, αλλά και την προσφορά της για τουλάχιστον 20 χρόνια στα κοινά της πόλης.
Ελένη Σκούρα
Η Ελένη Σκούρα έγραψε τη δική της ιστορία στην χώρα, αφού κατάφερε να εκλεγεί η πρώτη γυναίκα βουλευτής στην Ελλάδα.
Τα βήματα της επανάστασής της ξεκίνησαν από νεαρή ηλικία, όταν και επέμενε να φοιτήσει στο Γυμνάσιο, κάτι που εκεί η την εποχή δεν επιτρεπόταν για τις γυναίκες. Ωστόσο ο πατέρας της, μίλησε στον υπουργό Παιδείας, τον παρακάλεσε και η Σκούρα μαζί με μια φίλη της κατάφεραν να συνεχίσουν τις σπουδές τους.
Ο δημοσιογράφος Στέργιος Λεπτοκαρίδης και συγγραφέας του βιβλίου “Η πρώτη Ελληνίδα βουλευτής. Ο θηλυκός επαναστάτης”, τόνισε στην τοποθέτησή του ότι η προσφορά των τριών αυτών γυναικών θα πρέπει να διδάσκεται σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης.
Τέλος, έκανε μια αναφορά στο θάνατο της Σκούρα, η οποία πέθανε ξεχασμένη από την Πολιτεία σε ένα γηροκομείο.
«Διέπρεψαν και πρωταγωνίστησαν»
Χαιρετισμό στην ημερίδα απηύθυνε και ο Σταύρος Καλαφάτης, υφυπουργός Εσωτερικών υπεύθυνος για θέματα Μακεδονίας- Θράκης. Όπως είπε ο κ. Καλαφάτης, οι τρεις αυτές γυναίκες αποτελούν πρότυπα για κάθε σύγχρονη γυναίκα, για κάθε πολίτη, αφού “διέπρεψαν και πρωταγωνίστησαν για μια Θεσσαλονίκη, μια Ελλάδα με περισσότερο φως”.
