Η «Oleanna» του David Mamet «ανεβαίνει» στο Θέατρο Τ, από την Εταιρεία Θεάτρου MONKS, έως τις 10 Οκτωβρίου. «Πώς αλλοτριώνει η εξουσία αυτόν που την αποκτά»;
Η Μυρσίνη Καρματζόγλου είναι απόφοιτη της δραματικής σχολής του Κρατικού και τελειόφοιτη του τμήματος Θεάτρου. Ανήκει στην παιδική σκηνή του Μικρού Βορρά και, πλέον, συνεργάζεται και με την Εταιρεία Θεάτρου MONKS.
Παρότι κλίνει προς το υποκριτικό κομμάτι, όπως η ίδια παραδέχεται, παράλληλα «μπλέκεται» σε ιστορίες μουσικές αλλά και…σκηνοθετικές, με την πρώτη της απόπειρα να αποτελεί το έργο του David Mamet, «Oleanna», το οποίο «ανεβαίνει» στη σκηνή του Θεάτρου Τ.
Κι αν κάτι τη συναρπάζει από όλη αυτήν την εμπειρία, αναφέρει στο TheOpinion: «Αυτό που αρχίζω και παρατηρώ είναι ότι ακούς ανθρώπους με διαφορετικές ιδεολογίες, με διαφορετικά “πιστεύω”, με διαφορετικούς συνειρμούς, να προσλαμβάνουν αλλιώς το γεγονός που πραγματεύεται η παράσταση. Παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον πώς μπορεί, τελικά, κάποιος να “μετακινηθεί” από αυτά που σκεφτόταν ή όχι.
Είναι ωραίο να φεύγουμε από μια παράσταση λίγο πιο διαλλακτικοί. Είναι επίσης ωραίο να έχουμε μια άποψη, αλλά εάν έχουμε τα αυτιά μας “ανοιχτά” κι ακούσουμε, μπορεί να σκεφτούμε και κάτι άλλο πάνω σε αυτό που πιστεύουμε. Η τέχνη το προσφέρει αυτό το πράγμα, αρκεί να είμαστε “ανοιχτοί” να το δούμε».
Μυρσίνη, πώς προέκυψε η «Oleanna» στο σκηνοθετικό ενεργητικό σου;
Το έργο αυτό, ως επιλογή της ομάδας, ξεκίνησε από συζητήσεις που είχαμε με τον Γιάννη Μαυρόπουλο. Θα ήταν η διπλωματική του στο μάθημα Υποκριτικής.
Καταλήξαμε σε αυτό, γιατί και μας προβλημάτιζε και μας άρεζε πολύ ο λόγος· αυτό το «πινγκ πονγκ» ανάμεσα στους δύο χαρακτήρες. Τα θέματα, τα κέντρα αυτού του έργου ακόμη μας προβληματίζουν. Δεν μπορούμε να «απαντήσουμε» σε κάποια από αυτά. Μας δημιουργεί συνεχώς ερωτήματα το έργο κι αποφασίσαμε να καταπιαστούμε.
Δηλαδή; Ποια είναι τα θέματα αυτά;
Θα πιάσω δύο βασικούς πυλώνες. Το ένα είναι το κομμάτι της εκπαίδευσης. Και θα το συνδέσω με το δεύτερο κομμάτι, αυτό της εξουσίας. Το έργο ξεκινάει και τελειώνει σε έναν χώρο πανεπιστημιακό. Είναι πολύ περίεργο το πόσο η εξουσία ή οι φιλοδοξίες που μπορεί να έχει κάποιος, μπορούν να αλλάξουν.
Βλέπουμε έναν καθηγητή, ο οποίος έχει ένα όραμα να κάνει κάτι καλύτερο. Να καταθέσει κάτι στους φοιτητές του. Βλέπουμε μια φοιτήτρια, η οποία θέλει να διεκδικήσει να μην κοπεί σε ένα μάθημα και να προσπαθήσει για το καλύτερο που μπορεί, γιατί πραγματικά μοχθεί για να είναι σε μια σχολή. Γύρω από αυτούς τους ανθρώπους βλέπουμε ένα σύστημα, το οποίο δεν τους αφήνει να πραγματοποιήσουν αυτές τις φιλοδοξίες και τα θέλω τους.
Εγκλωβίζονται μέσα σε αυτά κι εκεί έρχεται η εξουσία, η οποία αλλάζει χέρια απ’ τον έναν στον άλλον. Και τους παγιδεύει. Και παγιδεύονται και μόνοι τους. Και, πραγματικά, αναρωτιόμαστε πόσο εύκολα μπορείς εσύ ο ίδιος να τοποθετηθείς κάπου ανάμεσα σε όλα αυτά και να μην σε «πάρει η μπάλα».
Είναι μια συγκεκριμένη φράση μέσα στο κείμενο που λέει ότι: «Σημασία, στην τελική, έχει το πώς δρας». Το τι κάνεις, πώς ενεργείς πρακτικά… Όχι το τι σκέφτεσαι ή το τι φιλοδοξίες ή οράματα έχεις. Αλλά τι κάνεις για αυτά, ποιος είναι ο τρόπος με τον οποίο αποφασίζεις να δράσεις.
Ποια η δική σου ματιά στο έργο του Mamet; Η θέση και η σκηνοθετική σου προσέγγιση;
Αυτό που προσπάθησα να κάνω από την αρχή είναι, διαβάζοντας ξανά και ξανά το κείμενο, να εστιάσω στην κάθε λέξη και στην κάθε φράση που μπορεί να επιλέγει ο καθένας από τους δύο χαρακτήρες να πει. Και να προσπαθήσω να καταλάβω τι σκέφτεται, για να πει αυτήν τη φράση. Οπότε, η δουλειά μας είχε να κάνει πάρα πολύ με τον λόγο και με την πρόθεση που κρύβει η κάθε λεκτική συνομιλία των χαρακτήρων.
Και μετά, σκηνικά, τοποθέτησα όλο το έργο σε ένα τραπέζι, τον έναν απέναντι από τον άλλον συνεχώς. Να έχουν να αντιμετωπίσουν οι ηθοποιοί μεταξύ τους ο ένας τον άλλον, και, κατ’ επέκταση, και οι δύο χαρακτήρες. Να μην χαθεί η οπτική τους επαφή.
Το έργο αυτό το «ανεβάσαμε» πρώτα, ως διπλωματική, σε μια αίθουσα πανεπιστημίου. Όχι σε σκηνή. Χρησιμοποιήσαμε μια αίθουσα διδασκαλίας του τμήματος Θεάτρου και το παρουσιάσαμε εκεί. Έτσι παραμείναμε, λοιπόν, σε αυτήν τη θέση, στο τραπέζι· σαν έδρανο διδασκαλίας, ο ένας απέναντι από τον άλλον.
Επηρεάστηκες, ενδεχομένως, και από την «άσκηση εξουσίας» ανάμεσα στα δύο φύλα; Από γεγονότα που δεν έχουν σταματήσει να μας απασχολούν τελευταία;
Πάνω σε αυτό, μάλιστα, σκεφτόμασταν πόσο διαφορετικά θα ήταν τα πράγματα αν στον ρόλο της φοιτήτριας, ήταν ένας φοιτητής. Δεν μας φαίνεται περίεργο πράγμα που ένας άντρας έχει την εξουσία και μπορεί να συμπεριφερθεί χειριστικά. Αλλά όταν αποφασίζει μια γυναίκα να αλλάξει τρόπο σκέψης, μας φαίνεται κάτι το ασυνήθιστο.
Πόσο διαφορετικά θα ήταν τα πράγματα, αν αυτή η φοιτήτρια ήταν ένας φοιτητής; Το έμφυλο ζήτημα παίζει μεγάλο ρόλο και σε αυτό το έργο.
Έχεις μπει καθόλου στο τριπάκι να σκεφτείς πώς, ίσως, θα σκηνοθετούσες το ίδιο έργο, μερικά χρόνια αργότερα, έχοντας άλλες εμπειρίες και προσλαμβάνουσες;
Έχει ενδιαφέρον αυτήν η ερώτηση, γιατί σκεφτόμουν ακριβώς το αντίθετο. Πώς θα ήταν εάν αυτό το έργο έπεφτε στα χέρια μου όταν γράφτηκε και πώς θα προσέγγιζα διαφορετικά κάποια πράγματα. Γιατί η κοινωνική μεταβολή, από τότε μέχρι σήμερα, είναι τεράστια. Κάποια πράγματα τα οποία δεν σκεφτόμασταν καν ότι μπορεί να συζητάμε, τα συζητάμε και υπάρχουν έννοιες όπως το «politically correct», το «cancelling», που συναντώνται μέσα στο έργο.
Σκεφτόμουν πώς θα μας ακούγονταν όλα αυτά πριν περάσουν στις δικές μας εμπειρίες. Και, πάνω σε αυτό που με ρώτησες, μετά από χρόνια τι άλλο θα έχει αλλάξει, το οποίο θα πρέπει εγώ να συμπεριλάβω στη ματιά και στην τοποθέτησή μου; Γιατί πρόκειται για μια τοποθέτηση. Και δεν μπορεί να μην σχετίζεται με αυτά που συμβαίνουν γύρω σου ή με αυτά που πιστεύεις. Ή πόσο μπορεί κι εγώ η ίδια να αλλάξω ως άνθρωπος…
Πληροφορίες
«Oleanna», του David Mamet
Θέατρο Τ (Αλεξάνδρου Φλέμινγκ 16, Θεσσαλονίκη)
Ημέρες και ώρες παραστάσεων: 25 Σεπτεμβρίου – 10 Οκτωβρίου, κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:30
Διάρκεια: 80’
Εισιτήρια: 12€ Κανονικό, 10€ Φοιτητών – Ανέργων – ΑμεΑ – Πολυτέκνων, 7€ Ατέλειες (για τις ημερομηνίες 2-3/10)
Προπώληση εισιτηρίων: more.com
Τηλέφωνο κρατήσεων: 231 085 4333
Parking: Ιδιωτικός χώρος parking ακριβώς δίπλα από το Θέατρο Τ (3€ η πρώτη ώρα, +1€ για κάθε επόμενη ώρα)
Το Θέατρο Τ είναι προσβάσιμο σε αναπηρικά αμαξίδια
Με την επίδειξη του εισιτηρίου σας, έχετε 10% έκπτωση στο ουζερί «Το Πλατανάκι» ακριβώς απέναντι από το Θέατρο Τ
Δεν επιτρέπεται η είσοδος στο θέατρο μετά την έναρξη της παράστασης
Ταυτότητα παράστασης
Μετάφραση: Γιάννης Μαυρόπουλος
Σκηνοθεσία: Μυρσίνη Καρματζόγλου
Σκηνογραφία – Ενδυματολογία: Εύα Σουγιουλτζή
Μουσική σύνθεση: Μυρσίνη Καρματζόγλου
Φωτισμοί: Γιώργος Μιχαλάκος
Σχεδιασμός αφίσας: Χάρης Θώμος
Φωτογραφίες: Ανθούλα Αηδώνη
Επικοινωνία: Λία Κεσοπούλου
Παραγωγή: Εταιρεία Θεάτρου MONKS
Επί σκηνής
Γιάννης Μαυρόπουλος
Βικτώρια Παπαδοπούλου – Σισκοπούλου
