Εικόνες… καρατομημένων δέντρων, που κλαδεύτηκαν προφανώς από ανθρώπους χωρίς γνώσεις, αντικρίζουν κάτοικοι σε διάφορες περιοχές της Θεσσαλονίκης.
Τα παράπονα και οι καταγγελίες κυρίως στις σχετικές ομάδες ενεργών πολιτών στα social media, συνοδεύονται συνήθως από φωτογραφίες που αποδεικνύουν τις παρεμβάσεις αυτές που γίνονται είτε από ιδιώτες (στην πλειοψηφία τους επαγγελματίες καταστημάτων, των οποίων η πρόσοψη… ενοχλείται από ένα δέντρο) είτε συνεργεία εργολάβων που έχουν αναλάβει τη σχετική εργασία για λογαριασμό του Δήμου.
Δέντρα “ασπίδα”
Περίπου 50.000 δέντρα στον δήμο Θεσσαλονίκης αποτελούν σήμερα την “ασπίδα” των πολιτών απέναντι στον πυκνοδομημένο αστικό ιστό, με το πράσινο σε κάποιες περιοχές να αποτελεί πλέον την “παραφωνία” στο γκρίζο.
Εκτός από καλλωπιστικούς λόγους, ένα δέντρο μέσα στην πόλη ελαττώνει τη θερμοκρασία στον γύρω χώρο, καθώς έχει εκτιμηθεί ότι μια δεντρόφυτη λεωφόρος μπορεί να είναι έως και 8°C πιο δροσερή από μια αντίστοιχη περιοχή έρημη, χωρίς βλάστηση.
Η καταγγελία
“”Κλάδεμα”, βλ. κατακρεούργηση, δέντρων στην καρδιά του καλοκαιριού. Την εποχή δηλαδή που τα πληγωμένα δέντρα κινδυνεύουν περισσότερο με ασθένειες και θάνατο και τη στιγμή που αδυνατούν πια να αποκαταστήσουν στοιχειωδώς το φύλλωμα, μπας και προσφέρουν ελάχιστη σκιά”, γράφει ενδεικτικά ο Νίκος Νικήσιανης, μέλος της δημοτικής παράταξης “Η Πόλη Ανάποδα” ανεβάζοντας φωτογραφία “πετσοκομμένων” δέντρων δίπλα στα Βυζαντινά Τείχη… (πηγή φωτό Facebook / Νίκος Νικήσιανης).
Oι περισσότεροι κάνουν λόγο για άσχετους εργολάβους που αναλαμβάνουν τη δουλειά, ενώ καταγγέλλουν ότι λόγω των αργών διαδικασιών προφανώς οι εργολάβοι βγαίνουν για δουλειά εκτός της κατάλληλης περιόδου κλαδέματος.
Τι απαντά ο δήμος Θεσσαλονίκης
“Θέλω να ξεκαθαρίσω εξαρχής ότι για οποιαδήποτε εργασία κάνουμε στο αστικό πράσινο, υπάρχει η απαραίτητη σύμφωνη γνώμη ειδικών επιστημόνων του Αριστοτελείου πανεπιστημίου. Αυτή την περίοδο δεν κάνουμε κλαδεύσεις.
Οι κλαδεύσεις των δέντρων γίνονται από τον Νοέμβριο έως τον Μάρτιο, νωρίς την άνοιξη. Αυτή την εποχή, τρέχει εργολαβία για αραιώσεις φυλλωμάτων και κλαδιών που μπορεί να είναι και επικίνδυνα”, τονίζει μιλώντας στο TheOpinion ο αρμόδιος αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος, Ερωτόκριτος Θεοτοκάτος.
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι δεκάδες περιπτώσεις πτώσεων δέντρων κατά τις έντονες καταιγίδες του Ιουνίου αποδεικνύουν την ορθότητα της απόφασης του Δήμου να προχωρήσει σε εργολαβία για αραίωση επικίνδυνων κλαδιών και φυλλωμάτων.
Μήπως, όμως, κάποιοι εργολάβοι δείχνουν… υπερβάλλοντα ζήλο και “πληγώνουν” τα δέντρα, ενώ θα έπρεπε μόνο να τα αραιώνουν; “Φυσικά και γίνεται ο απαραίτητος έλεγχος”, απαντά ο αντιδήμαρχος και προσθέτει: “θα σας περιγράψω μια εικόνα που αντανακλά τα τελείως αντιφατικά παράπονα που συχνά φτάνουν σε μας. Κληθήκαμε να κόψουμε κλαδί που… απειλούσε μπαλκόνι ιδιώτη. Όταν το συνεργείο πήγε στο σημείο, στήθηκε καυγάς μεταξύ της κυρίας που είχε στο μπαλκόνι της ένα μεγάλο κλαδί δέντρου και μιας άλλης κυρίας απέναντι, που φώναζε έντονα και διαμαρτυρόταν ότι αυτό που πάμε να κάνουμε είναι έγκλημα και ότι στην ουσία κλαδεύουμε το δέντρο την εποχή που δεν κάνει. Το κλαδί κόπηκε εκεί που έπρεπε ώστε και να μην ενοχλεί και να μην πληγωθεί το δέντρο, αλλά ο καυγάς συνεχίστηκε…”.
Όπως επισημαίνει, η διαχείριση του αστικού πρασίνου απαιτεί διαρκή φροντίδα, ενώ έχει μεγάλη σημασία και η “ποιότητα” των δέντρων στους δρόμους της πόλης. “Οι λεύκες ή οι μουριές, για παράδειγμα, έχει ειπωθεί πως δεν είναι τα πλέον κατάλληλα δέντρα για τον αστικό ιστό”, προσθέτει.
30 οργανώσεις υπέρ των αστικών δέντρων
Ένα δέντρο δεν αποτελεί μόνο ένα ολόκληρο οικοσύστημα, αλλά κάνει σκιά και ελαττώνει τη θερμοκρασία στον γύρω χώρο – μια δεντρόφυτη λεωφόρος μπορεί να είναι έως και 8°C πιο δροσερή από μια αντίστοιχη περιοχή έρημη, χωρίς βλάστηση.
Πριν λίγο καιρό, 30 οργανώσεις και φορείς, μεταξύ των οποίων η ANIMA, η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, ο Αρκτούρος, η Ελληνική Εταιρεία Προστασίας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού και η Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης, ξεκίνησαν τη συλλογή υπογραφών για να σταματήσει η καταστροφή των αστικών δέντρων, σε όλη την Ελλάδα.
“Οι χώροι πρασίνου με τα μεγάλα δέντρα και με τη βιοποικιλότητα που φιλοξενούν, αποτελούν σημαντικότατα συστατικά στοιχεία της φύσης μέσα στις πόλεις. Τα δέντρα προσφέρουν πλήθος αναντικατάστατων οικοσυστημικών υπηρεσιών: ρύθμιση του μικροκλίματος, απορρόφηση αέριων ρύπων, αισθητική απόλαυση και αναψυχή, προστασία από τις πλημμύρες, θερινή σκίαση κλπ. Επιπλέον, κατά τους εαρινούς μήνες αποτελούν θέσεις φωλιάσματος για πολλά είδη πουλιών που ζουν στις πόλεις μας.
“Οι δήμοι που είναι υπεύθυνοι για τη διαχείριση των χώρων πρασίνου και για τη φροντίδα των δέντρων φαίνεται να αγνοούν όλα τα παραπάνω. Τα δέντρα κλαδεύονται με τρόπο τόσο δραστικό, που απομένει σχεδόν μόνο ο κορμός. Αφαιρείται όλη η κόμη τους και αυτό που μένει είναι μια εικόνα ακρωτηριασμένων και καρατομημένων δέντρων, που έχουν απωλέσει εντελώς το φυσικό σχήμα τους”, τονίζουν χαρακτηριστικά.
Οι οργανώσεις ζητούν, μεταξύ άλλων, όλοι όσοι αναλαμβάνουν εργασίες κλαδέματος δέντρων από τους δήμους να διαθέτουν πιστοποίηση – να έχουν διδαχθεί τεχνικές δενδροκομίας, καθώς και να καταρτιστεί ένας οδηγός για τις κλαδεύσεις ο οποίος θα πρέπει υποχρεωτικά, μέσω νομοθετικής ρύθμισης, να εφαρμόζεται από όλες τις αρμόδιες δημόσιες υπηρεσίες που προβαίνουν σε κλαδέματα. Ο οδηγός αυτός σε γενικές γραμμές πρέπει να ορίζει: α) ποια είδη δέντρων πρέπει να κλαδεύονται στο αστικό περιβάλλον και πότε, σύμφωνα με τις αρχές δενδροκομίας, β) τους ενδεδειγμένους τρόπους κλαδέματος ώστε τα δέντρα να διατηρούν την υγεία τους και ταυτόχρονα να συνεχίσουν να παρέχουν τις οικοσυστημικές υπηρεσίες που προσφέρουν (ρύθμιση μικροκλίματος, σκίαση, μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, διατήρηση των αισθητικών και οικολογικών τους λειτουργιών).