Ανεπάρκεια ελέγχων και ασυδοσία των εργοδοτών καταγγέλλουν στο TheOpinion εκπρόσωποι από την Επιτροπή Αγώνα Διανομέων και το ΣΕΤΕΠΕ.
Σειρά προβλημάτων, μερικά από αυτά χρόνια ριζωμένα, αντιμετωπίζουν καθημερινά οι εργαζόμενοι στον κλάδο της διανομής. Η δύσκολη οικονομική συγκυρία που επικρατεί δίνει νέα περιθώρια στους εργοδότες, σύμφωνα με όσα καταγγέλλουν οι εργαζόμενοι, να καταπατούν ακόμη περισσότερα από τα εργασιακά δικαιώματα των υπαλλήλων τους.
Η μερικώς ασφαλισμένη εργασία αποτελεί σενάριο για την καλύτερη περίπτωση στον συγκεκριμένο εργασιακό τομέα, αφού όπως εξηγεί ο Νίκος Κτενάς, μέλος της Επιτροπής Αγώνα Διανομέων Θεσσαλονίκης μιλώντας στο TheOpinion, το νούμερο ένα πρόβλημα αποτελεί η μαύρη εργασία.
Ασφάλιση και δώρα
«Εδώ και χρόνια καταγγέλλουμε ότι είναι υποασφαλισμένη η εργασία. Οι εργοδότες για να αποφύγουν το πρόστιμο των 10.000 ευρώ, ίσα ίσα δηλώνουν τον εργαζόμενο ή του κολλάνε 1 με 2 ένσημα την εβδομάδα. Στην καλύτερη των περιπτώσεων τους κολλάνε μισά ένσημα. Π.χ. Δουλεύει κάποιος για 8ωρές και 5 μέρες, θα κολλήσουν ένσημα για 20 ώρες», περιγράφει χαρακτηριστικά ο διανομέας τονίζοντας ότι τα μαγαζιά που είναι σωστά απέναντι στους εργαζομένους τους «είναι μετρημένα στα δάχτυλα του χεριού».
Από το βασικό ζήτημα της ασφάλισης προκύπτει μια σειρά άλλων προβλημάτων. Τα δώρα που καταβάλλουν οι εργοδότες στους υπαλλήλους είναι κι αυτά μισά, τις Κυριακές και τις αργίες δεν λαμβάνουν το ημερομίσθιο προσαυξημένο κατά 75% όπως ορίζει ο νόμος, οι βραδινές βάρδιες από τις 22:00 μέχρι τις 06:00 δεν πληρώνονται όπως αναλογεί, οι αναρρωτικές άδειες πληρώνονται στο μισό από το ΙΚΑ εξαιτίας της υποδηλωμένης εργασίας στον ασφαλιστικό φορέα.
10ωρα και 12ωρα στους δρόμους
Όπως αναφέρει στο TheOpinion και ο Γιάννης Ελευθεριάδης, γενικός γραμματέας του Συνδικάτου Εργατοϋπαλλήλων Τουριστικών Επισιτιστικών Επιχειρήσεων (Σ.Ε.Τ.ΕΠ.Ε), «υπάρχει μεγάλη εντατικοποίηση στον κλάδο». Πράγμα που σημαίνει ότι οι εργαζόμενοι καλούνται να εκτελούν βάρδιες 10 και 12 ωρών προκειμένου να ανταποκριθούν στις ανάγκες του εκάστοτε καταστήματος ή και για να βγάλουν οι ίδιοι τα μεγάλα έξοδα που τους επιβαρύνουν.
Αναφορικά με το τελευταίο, ο κ. Ελευθεριάδης υποστηρίζει ότι στην πλειοψηφία τους οι διανομείς δουλεύουν με δικά τους μεταφορικά οχήματα με αποτέλεσμα να επωμίζονται το κόστος συντήρησης, αλλά και των καυσίμων που σε πολλές περιπτώσεις οι εργοδότες επιλέγουν να το συμψηφίζουν μέσα στο ωρομίσθιο. «Οι συνάδελφοι βγαίνουν στο δρόμο με μηχανάκια που μπορεί να έχουν προβλήματα, δουλεύουν πολλές ώρες και πολλές φορές κάτω από δύσκολες καιρικές συνθήκες και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να θέτουν σε κίνδυνο την σωματική τους ακεραιότητα».
Ελλιπή μέτρα ασφαλείας
Οι εργοδότες από το 2019 σύμφωνα με σχετική νομοθεσία που έχει θεσπιστεί ορίζονται ως αρμόδιοι για την κάλυψη των εργαζομένων τους με τα κατάλληλα μέσα ατομικής προστασίας, όπως είναι τα κράνη, τα ειδικά μπουφάν και παντελόνια, αναφέρει ο κ. Κτενάς. Όμως ακόμα και τώρα πολλοί εργοδότες αρνούνται να τα παρέχουν με αποτέλεσμα εάν κάποιος διανομέας θέλει να κάνει τη δουλειά του προστατευμένος να πρέπει να πληρώσει ο ίδιος.
Μάλιστα, όπως αποκαλύπτει ο κ. Κτενάς, όταν οι διανομείς διεκδικούν τα νόμιμα δικαιώματά τους για τα μέτρα ασφαλείας, τότε οι εργοδοσίες δεν διστάζουν να τους επαναφέρουν στο πρόγραμμα εργασίας σύμφωνα με το οποίο είναι δηλωμένοι, κόβοντάς τους τις υπόλοιπες ημέρες αδήλωτης εργασίας, ασκώντας τους πίεση με αυτό τον τρόπο, ώστε να υποχωρήσουν.
Η κατάσταση αυτή εμπνέει μεγάλη ανησυχία στον κλάδο, την ώρα που τα εργατικά ατυχήματα και δυστυχήματα πληθαίνουν και νεαροί διανομείς αναμετρούνται καθημερινά με τον κίνδυνο ενός τροχαίου. «Μέσα 4-5 χρόνια μετράμε πάνω από 50 νεκρούς διανομείς, χωρίς να μπορούμε να τα καταγράψουμε και όλα, γιατί περνάνε συνήθως ως απλά τροχαία», δηλώνει ο ίδιος.
Απουσία ελέγχων
Όπως επισημαίνουν στο TheOpinion ο κ. Κτενάς και ο κ. Ελευθεριάδης, πολλά από τα παραπάνω ζητήματα θα μπορούσαν να έχουν περιοριστεί, εάν οι έλεγχοι του κράτους ήταν καλύτεροι και πιο εντατικοί.
«Για τους διανομείς είναι αρκετά εύκολο να ξεφύγουν από έναν έλεγχο, επειδή λείπουν τον περισσότερο χρόνο από το κατάστημα, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που οι εργοδότες ειδοποιούνται μεταξύ τους για έναν επικείμενο έλεγχο και έτσι λένε στους διανομείς να μη γυρίσουν στο μαγαζί για ένα χρονικό διάστημα, ώστε να μην τους ελέγξουν», δηλώνει ο κ. Κτενάς προτείνοντας να εφαρμοστούν άλλοι τρόποι.
«Εάν μια κυβέρνηση ή το υπουργείο Εργασίας ήθελαν πραγματικά να ελέγξουν και να περιορίσουν τις παρανομίες σε βάρος των εργαζομένων θα το έκαναν. Κάποια στιγμή πραγματοποιούσαν μικτούς ελέγχους όπου σταματούσαν τα μηχανάκια με κουτιά στο δρόμο. Ελέγχανε τις παραγγελίες, τα μηχανάκια κλπ. και έτσι βλέπανε αν ο εργαζόμενος δουλεύει εκείνη την ώρα. Είναι τόσο απλό».
Η νέα απειλή του freelancing
Στη λίστα των πάγιων προβλημάτων έρχεται να προστεθεί μια ακόμη απειλή. Το μοντέλο freelancing εργασίας, όπου πλατφόρμες ηλεκτρονικών παραγγελιών εφαρμόζουν και προωθούν τα τελευταία χρόνια.
Σύμφωνα με τον κ. Κτενά πρόκειται για ένα νέο τρόπο εργασίας όπου οι εργαζόμενοι διανομείς πληρώνονται με το «κομμάτι», δηλαδή με τις παραγγελίες που παραδίδουν, δεν έχουν συγκεκριμένο ωράριο και στην ουσία λειτουργούν ως ανεξάρτητοι συνεργάτες της κάθε εταιρίας. «Οι διανομείς έχουν όλες τις υποχρεώσεις του διανομέα, όχι όμως τα δικαιώματα. Πλέον ο εργαζόμενος λειτουργεί με μπλοκάκι σαν ελεύθερος επαγγελματίας. Μια καθαρά εξαρτώμενη εργασιακή σχέση με το νόμο Χατζηδάκη μετατράπηκε σε ανεξάρτητη. Έτσι ο εργοδότης αποφεύγει όλες τις υποχρεώσεις που προκύπτουν από έναν μισθωτό υπάλληλο», εξηγεί.