Αρθρογραφεί στο TheOpinion ο Χρήστος Ρόκος, υποψήφιος Βουλευτής Α΄ Θεσσαλονίκης ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ, χειρουργός Κεφαλής και Τραχήλου, MSc στην Ιατρική Έρευνα , Απόφοιτος Νομικής Παν. Λονδίνου
Σε μια συγκυρία κατά την οποία ο ελληνικός λαός βρίσκεται καθημερινά αντιμέτωπος με πλήθος προκλήσεων αναδύεται μια ακόμα απειλή, η οποία έρχεται να επιτείνει την ήδη δυσχερή καθημερινότητα. Πρόκειται για τη στεγαστική κρίση που μαστίζει τα υφιστάμενα ή εν τη γενέσει νοικοκυριά ανά την επικράτεια.
Το 2022 οι τιμές στην αγορά κατοικίας εκτινάχθηκαν σύμφωνα με την ΤτΕ , ενώ το 2021 είχαν ήδη παρουσιάσει σημαντική αύξηση. Σε αυτό συνετέλεσαν, φυσικά, οι υψηλοί ρυθμοί αύξησης των τιμών που εντοπίζονται και στην Θεσσαλονίκη, την πόλη μας, και έφτασαν σε ποσοστό της τάξεως του 10,5%. Παράλληλα, δεδομένου ότι η ανάπτυξη των βραχυχρόνιων μισθώσεων αφαίρεσε σημαντικό μέρος των διαθέσιμων ακινήτων για μακροπρόθεσμη ενοικίαση, τεράστια άνοδο σημείωσαν και οι τιμές των ενοικίων. Η δε αύξηση του κόστους κατασκευής καθιστά -αν όχι αδύνατη– τουλάχιστον αμφίβολη την επέκταση του αποθέματος των διαθέσιμων κατοικιών προς ενοικίαση.
Έτσι, βάσει των στοιχείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι Έλληνες δαπάνησαν κάτι παραπάνω από το 1/4 του εισοδήματός τους για την πληρωμή ενοικίου, χαρίζοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο στη χώρα μια θέση στις πρώτες έξι της Ε.Ε. με το υψηλότερο κόστος σε σχέση με το εισόδημα των πολιτών. Μάλιστα, οι συνολικές δαπάνες για στέγαση το 2021 άγγιξαν το 32,4%, το οποίο είχε ως -εύλογο θα έλεγε κανείς- απότοκο τις καθυστερήσεις σε πληρωμές του κόστους στέγασης, είτε δηλαδή ενοικίου ή στεγαστικού δανείου, είτε λογαριασμών. Κατακτήσαμε, λοιπόν, μια ακόμα πρωτιά ως χώρα. Αυτή της καθυστέρησης πληρωμών των δαπανών στέγασης. Ταυτόχρονα, η ΕΛΣΤΑΤ αποτυπώνει σε έρευνά της πως από το Φεβρουάριο του 2022 έως τον Φεβρουάριο 2023 τα μισθώματα κατοικιών στην Ελλάδα παρουσίασαν επιπλέον αύξηση κατά 4%.
Το μέλλον, σαφώς, παρουσιάζεται δυστοπικό και όσοι βρίσκονται σε διαδικασία ανεύρεσης κατοικίας δεν βλέπουν φως στο τούνελ, καθώς δεν διαφαίνεται πιθανότητα αποκλιμάκωσης του φαινομένου. Τη στιγμή, λοιπόν, που τα στεγαστικά προβλήματα οξύνονται, οι κοινωνικές πολιτικές και το επίπεδο διαβίωσης των πολιτών μεταβάλλονται προς το χειρότερο, η πρόταση της ΝΔ είναι το ελληνικό κράτος να προσφέρει για άλλη μια φορά δάνεια για την αγορά κατοικίας. Λύση που η ιστορία έχει αποδείξει πως δεν λειτουργεί προς όφελος του συνόλου.
Ποια είναι επομένως η απάντηση στην στεγαστική κρίση; Το βέβαιο είναι πως το να ξεφύγουμε από τη σημερινή απάνθρωπη συνθήκη συνιστά μονόδρομο. Ο αναπροσανατολισμός των πολιτικών για την αντιμετώπιση της εν λόγω κρίσης προς μια κατεύθυνση που να σέβεται την αξία του ανθρώπου και συγκεκριμένα το δικαίωμα του σε στέγη αποτελεί αδιαπραγμάτευτο στόχο. Έτσι, απαιτείται μια ολιστική προσέγγιση του ζητήματος, η οποία απαντάται στην πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ και μεταξύ άλλων προβλέπει την σύσταση Τράπεζας Στέγης αποτελούμενης από κενά, ανεκμετάλλευτα κτίρια του Δημοσίου, των Δήμων, της Εκκλησίας και μη κερδοσκοπικών φορέων κοινωφελούς σκοπού, καθώς και κενά, εγκαταλελειμμένα κτίρια ιδιωτών σε διάφορους Δήμους, ενεργές κατοικίες και διαμερίσματα ιδιωτών που θα διατεθούν προς ενοικίαση σε μειωμένες τιμές, για 3, 5 ή 8 χρόνια. Αυτό θα υλοποιηθεί χάρη σε ένα ελκυστικό πακέτο κινήτρων, όπως φοροελαφρύνσεις, εξασφάλιση 12 ενοικίων το χρόνο, ενεργειακή αναβάθμιση ακινήτου και νομική κάλυψη, ανακαίνιση και παράδοση σε καλή κατάσταση μετά τη λήξη της παραχώρησης. Προβλέπει, επίσης, τον έλεγχο της δραστηριότητας βραχυχρόνιας μίσθωσης. Στο πλαίσιο αυτό, θεσμοθετούνται κανόνες για τη βραχυχρόνια μίσθωση (Airbnb). Συγκεκριμένα, δεν επιτρέπονται σε νομικά πρόσωπα (επιχειρήσεις) δραστηριότητες βραχυχρόνιας μίσθωσης (Αirbnb). Προβλέπει, επίσης, επιδότηση ενοικίου για νέες/νέους και νέα ζευγάρια από 24 μέχρι 44 ετών, ήτοι 150.000 νοικοκυριά με 400.000 μέλη.
Αποτελεί ή μάλλον θα έπρεπε να αποτελείται απόλυτη προτεραιότητα ο σεβασμός της αξίας του ανθρώπου και δη το δικαίωμα σε στέγαση από κάθε κυβέρνηση. Δεν επαφίεται στον πατριωτισμό των Ελλήνων για να βάλουν πλάτη και σε αυτό, αλλά συνιστά θεμέλιο της ύπαρξης του κοινωνικού κράτους που ευαγγελίζονται ορισμένοι.