Στην επικαιρότητα από το μεσημέρι του Σαββάτου κουβεντιάζεται η ακατανόητη επισήμανση – παρέμβαση της εφημερίδας «Καθημερινή» ότι με τις απόψεις του εξωτερικού της αρθρογράφου, Νίκου Μαραντζίδη, όπως αυτές εκφράστηκαν στο κυριακάτικό της φύλλο, αυτή «διαφωνεί».
Την χαρακτηρίζουμε «ακατανόητη» γιατί στον χώρο του έντυπου τύπου εδώ και δεκαετίες έχει ξεκαθαριστεί ότι «οι απόψεις των αρθρογράφων εκφράζουν τους ίδιους και όχι απαραίτητα την διεύθυνση» (και το κάθε έντυπο δεν είναι δεδομένο ότι συμφωνεί, ούτε υποχρεωμένο να υποστεί τις νομικές ή ηθικές συνέπειες των λεγόμενων του αρθρογράφου).
Ακόμα και ένα μικρό παιδί καταλαβαίνει το αυτονόητο της προσωπικής ευθύνης του αρθρογράφου για τα λεγόμενά του και στις ελάχιστες περιπτώσεις που τα έντυπα θέλουν να είναι ακόμα πιο κατοχυρωμένα (συνήθως με τη συμβουλή του νομικού τμήματος) σημειώνουν κάπου στην ταυτότητα την φράση απευθυνόμενοι συνολικά στο κοινό τους και συμπεριλαμβάνοντας όλους τους αρθρογράφους κι όχι κάποιον συγκεκριμένο.
Τι συνέβη και η Καθημερινή συμπεριφέρθηκε διαφορετικά; Γιατί θεώρησε σκόπιμο να «κλείσει» το άρθρο του Νίκου Μαραντζίδη δηλώνοντας ότι «διαφωνεί» και αφήνοντας να αιωρείται το με ποιο ακριβώς πράγμα από όλα όσα έγραψε ο Μαραντζίδης διαφωνεί (αλλά επίσης αφήνοντάς μας να πιστέψουμε, εφόσον το έγραψε για πρώτη και μοναδική φορά στην ιστορία της, ότι ΜΕ ΟΛΑ τα άρθρα τα οποία φιλοξένησε ως τώρα η εφημερίδα ΣΥΜΦΩΝΕΙ!)
Θα σας θυμίσω μόνο τα τελευταία δέκα χρόνια άρθρα που προκάλεσαν μισαλλοδοξία, εθνικισμό, αναθεώρηση της Ιστορίας, πόλωση, ρατσισμό. Άρθρα για το προσφυγικό, τη Συμφωνία των Πρεσπών, τον εμφύλιο, την Μαρφίν, την χούντα, την αστυνομοκρατία… Με όλες αυτές τις απόψεις του Μουμτζή, του Θεοδωρόπουλου και άλλων, η εφημερίδα συμφωνούσε; Ναι, στην ουσία συμφωνούσε όμως καλυμμένη τότε πίσω από το ΑΥΤΟΝΟΗΤΟ αξίωμα πως «οι απόψεις των αρθρογράφων δεν βαραίνουν απαραίτητα και τη διεύθυνση», ξεμπέρδευε και εν πολλοίς επαίρονταν πως «αφήνει όλες τις φωνές να ακουστούν». Αυτή τη φορά, βέβαια, ήταν αλλιώς. Η Καθημερινή δε διαχώρισε απλώς τη θέση της από τα λεγόμενα του Νίκου Μαραντζίδη αλλά ξεκαθάρισε με έντονα γράμματα πως διαφωνεί. Το έκανε μάλιστα στο τέλος του κειμένου ώστε να «μείνει», να είναι η τελευταία αίσθηση που προκαλείται στον αναγνώστη.
Τι έγραψε ο καθηγητής πανεπιστημίου, Νίκος Μαραντζίδης σε αυτό το άρθρο (διαβάστε ΕΔΩ) ; Βασισμένος σε μια ιστορία από την Ανατολική Γερμανία όπου πράκτορες έμπαιναν επίτηδες στο σπίτι μιας γυναίκας αλλάζοντας κάποια πράγματα στη διαρρύθμιση απλώς και μόνο για να της στείλουν το μήνυμα πως την παρακολουθούν και να την φοβίσουν, ισχυρίστηκε ότι κάτι ανάλογο έκαναν πρόσφατα κάποιοι άλλοι βάζοντας ανθρώπους να παρακολουθούν χωρίς προφυλάξεις τον δημοσιογράφο Τάσο Τέλλογλου ώστε αυτός να το αντιληφθεί και να φοβηθεί.
Μέσα από μια προσωπική συλλογιστική ο Νίκος Μαραντζίδης στηλίτευσε στο άρθρο του τα γεγονότα των τελευταίων ημερών λέγοντας ευθέως πως πρακτικές παρακολούθησης ταιριάζουν μόνο σε απολυταρχικά καθεστώτα και οι μέθοδοι του εκφοβισμού αποτελούν την αρχή του ολοκληρωτισμού. Σε αυτό, άραγε, διαφωνεί η Καθημερινή και θεώρησε σκόπιμο να παρέμβει διαχωρίζοντας τη θέση της; Δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι και βέβαια, άντε να καταλάβουμε ποιoς ακριβώς διαφωνεί από όλη την Καθημερινή! Ο διευθυντής; Η ιδιοκτησία; Τα στελέχη της εφημερίδας που, σύμφωνα με την έρευνα δημοσιογράφων, φέρεται να παρακολουθούνται από το περίφημο Predator;
Κατά καιρούς έχω διαφωνήσει αρκετές φορές με τον Νίκο Μαραντζίδη τόσο διαβάζοντας την αρθρογραφία του όσο και αναλύοντας την επιστημονική εμμονή του να αμφισβητήσει την Ιστορία του εμφυλίου πολέμου όπως η Αριστερά την έχει καταγράψει, ερμηνεύσει και διαδώσει. Αυτό, όμως, σε καμία περίπτωση δε σημαίνει πως η άποψή του δεν είναι σεβαστή και πάντα ενδιαφέρουσα.
Δεν χαίρει εκτίμησης στην αριστερά ο Μαραντζίδης. Ίσως γι’ αυτό τα προηγούμενα χρόνια φιλοξενήθηκε κατά κόρον σε φιλελεύθερα σάιτ και εφημερίδες ώστε να εκφράσει τον αναθεωρητισμό του. Τότε ήταν φαίνεται καλός για τη δεξιά. Τα τελευταία ένα δυο χρόνια ο καθηγητής έχει αλλάξει ρότα. Φλερτάρει με τις πολιτικές θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ και ειδικά μετά τη συμφωνία των Πρεσπών. Θα έλεγε κανείς ότι πλέον εκφράζεται και αρθρογραφεί ως πολιτικό στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ κάτι που είναι σεβαστό και κατανοητό απλώς φέρνει σε αμηχανία «πρώην φίλους του» στα ΜΜΕ. Ίσως αυτός να ήταν ο λόγος που η Καθημερινή ξεκαθάρισε πως διαφωνεί με τον Μαραντζίδη. Ίσως το άρθρο του για τις παρακολουθήσεις να ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι σχετικά με τις αντικυβερνητικές του απόψεις. Ίσως όμως να επιβεβαιώνεται και κάτι άλλο: Πως η μέθοδος να μαθαίνει το θύμα ότι παρακολουθείται ώστε να προσέχει τι λέει και τι κάνει, να έπιασε τόπο στην περίπτωση του Predator.
Το ξέρω, με τα «ίσως» δουλειά δε γίνεται. Ας πούμε λοιπόν και κάτι για το οποίο είμαστε σίγουροι: Η 108η θέση της Ελλάδας ανάμεσα στις χώρες του κόσμου με βάση την Ελευθερία του Τύπου, είναι ιδιαίτερα τιμητική. Αν δεν έχει ήδη αλλάξει προς το χειρότερο.