Μέτρα ημέρας, ενίσχυση πυροπροστασίας και… μισά βήματα

Η απαγόρευση κυκλοφορίας για 24 ωρες στα δάση της Θεσσαλονίκης αρκεί για να σώσει τα δάση μας; Η απόφαση της αντιπεριφέρειας Θεσσαλονίκης να απαγορεύσει την κυκλοφορία πεζών και οχημάτων σε δασικές περιοχές όπως το Σέιχ Σου, το Ωραιόκαστρο, τη Θέρμη και το Δασόκτημα Πανοράματος αρχικά είναι μια κίνηση που δείχνει ανησυχία για κίνδυνο πυρκαγιάς. Δεν φθάνει όμως μόνο να ανησυχούμε αλλά και να προνοούμε…

Απαγορεύσεις μέρα με τη μέρα

Με φραγμούς σε δασικούς δρόμους, σημεία ελέγχου σε διασταυρώσεις η απόφαση στοχεύει να περιορίσει την ανθρωπογενή δραστηριότητα η οποία ευθύνεται για τις περισσότερες πυρκαγιές. Αλλά σε μια εποχή που η κλιματική κρίση χτυπάει κόκκινο, είναι αρκετό ένα «μέτρο ημέρας» που παρατείνεται αναλόγως τα μποφορ; Φτάνει η ανακοίνωση στους πολίτες στο παραπέντε της εφαρμογής του μέτρου; Πολλοί κινδυνεύουν να βρεθούν προ εκπλήξεως, ίσως και να παραβιάσουν την απαγόρευση από… άγνοια, ούτε από δόλο, ούτε από μαγκιά. Το δε πρόστιμο των 300 ευρώ, όπως προβλέπεται από το νόμο (Ν. 4926/22) είναι αυστηρό και προυποθέτει τουλάχιστον καλύτερη επικοινωνία των όποιων βραχυπρόθεσμων μέτρων.

(Το τελευταίο ανακοινωθέν)

Ποιος συντονίζει και ποιος ευθύνεται;

Η απόφαση φέρνει στο ίδιο τραπέζι ΕΛ.ΑΣ., Πυροσβεστική, Δασική Υπηρεσία, Δημοτική Αστυνομία και Ένοπλες Δυνάμεις, με περιπολίες και σημεία ελέγχου σε κρίσιμες περιοχές, όπως η είσοδος του δασικού δρόμου στην Άνω Τούμπα ή ο δρόμος προς Πλατανάκια στο Πανόραμα. Είναι ένα φιλόδοξο σχέδιο, αλλά η εφαρμογή του σε μόλις 24 ώρες (και η παράταση σε μερικές ημέρες ακόμη) εγείρει ορισμένα ερωτήματα. Με περιορισμένους πόρους και μεγάλες εκτάσεις πώς εξασφαλίζεται ότι δεν θα υπάρξουν κενά; Η συμμετοχή εθελοντικών ομάδων πυροπροστασίας, οι οποίες εξαιρούνται από την απαγόρευση, είναι μια έξυπνη κίνηση, αλλά η ενίσχυσή τους δεν θα μπορούσε να κάνει τη διαφορά;

Λύση ή προσωρινό μπάλωμα;

Η απαγόρευση ανταποκρίνεται σε καθημερινές εκτιμήσεις κινδύνου πυρκαγιάς, όπως αυτές που παρέχονται από την Πολιτική Προστασία (Μετεωρολογία κ.α.) και είναι ένα βήμα, όμως κατά την άποψη μου… μισό. Με τις θερμοκρασίες να ανεβαίνουν και την ξηρασία να απειλεί, όπως δείχνουν οι τάσεις της κλιματικής κρίσης το μέτρο των λίγων ωρών ή λίγο ημερών μοιάζει με «σταγόνα στον ωκεανό». Η Θεσσαλονίκη χρειάζεται πιο ολοκληρωμένες στρατηγικές.

Ετοιμότητα λέμε…

Η τελευταία ευρεία σύσκεψη υπό τον αρμόδιο υπουργό, στις 24 Απριλίου για την πρόληψη και κατάσβεση πυρκαγιών στην κεντρική Μακεδονία είχε μέχρι και… drones. Τουλάχιστον στις διαβεβαιώσεις και στις δηλώσεις, διότι προσωπικά δεν τα είδα στους ουρανούς της κεντρικής Μακεδονίας, παρά τα καθημερινά χιλιόμετρα που γράφω. Σκοπός της σύσκεψης, στην οποία συμμετείχαν ο υφυπουργός εσωτερικών τμήμα Μακεδονίας Θράκης Κώστας Γκιουλέκας που συντόνιζε τη σύσκεψη ήταν  η ετοιμότητα όλων των εμπλεκόμενων φορέων της Κεντρικής Μακεδονίας» Αν τελικά έχουμε συντονιστεί και είμαστε σε εγρήγορση καλύτερα ας μην το μάθουμε στην πράξη, δηλαδή στα μέτωπα της φωτιάς…

Ποιοι ειναι αυτοί οι… εμπλεκόμενοι φορείς

Σύμφωνα με το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας φαντάζομαι όσοι παραβρέθηκαν στη σύσκεψη. Δηλαδή “ο Συντονιστής του Γραφείου του Πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη Γιάννης Παπαγεωργίου, οι Βουλευτές Α’ Θεσσαλονίκης Δημήτρης Κούβελας, Στράτος Σιμόπουλος και Διαμαντής Γκολιδάκης, Β’ Θεσσαλονίκης Φάνης Παπάς, Πιερρίας Άννα Μάνη – Παπαδημητρίου και Σπύρος Κουλκουδίνας, Σερρών Χρήστος Λεονταρίδης, ο Γενικός Γραμματέας Πολιτικής Προστασίας Νίκος Παπαευσταθίου, ο Αρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος Αντιστράτηγος ΠΣ Θεόδωρος Βάγιας, ο Αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνος Γιουτίκας, ο Εκπρόσωπος του ΓΕΕΘΑ Υποστράτηγος Ευθύμιος Γιαννακάκης, ο Γενικός Δ/ντης Δασών και Αγροτικών Υποθέσεων Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας-Θράκης Νικήτας Φραγκισκάκης, Αντιπεριφερειάρχες, Δήμαρχοι και Αντιδήμαρχοι Πολιτικής Προστασίας, στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, της Ελληνικής Αστυνομίας, του Λιμενικού και Πυροσβεστικού Σώματος, εκπρόσωποι της Αποκεντρωμένης Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και Θράκης, του ΟΛΘ, της 3ης και 4ης ΥΠΕ, του ΕΚΑΒ, της ΕΥΑΘ, του ΔΕΔΔΗΕ, της ΔΕΘ, των Δασαρχείων, του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής, επιμελητηρίων, των παραχωρησιούχων εταιρειών των αυτοκινητοδρόμων και εκπρόσωποι των εθελοντικών ομάδων της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας”

Δίχως αναφορές ειδικά για τη Θεσσαλονίκη

Σας θυμίζω ότι ο Υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Γ. Κεφαλογιάννης ανακοίνωσε ότι «στην περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας θα δώσουν φέτος τη μάχη των πυρκαγιών 1.806 άνδρες και γυναίκες της πυροσβεστικής υπηρεσίας, προερχόμενοι από το μόνιμο προσωπικό της, τις Ειδικές Μονάδες Δασικών Επιχειρήσεων, τους πυροσβέστες πενταετούς υποχρέωσης και τους εποχικούς πυροσβέστες. Ιδιαίτερα ενισχυμένη με εποχικούς πυροσβέστες θα είναι η περιοχή της Χαλκιδικής όπου από 113 θα φτάσουμε τους 130 εποχικούς πυροσβέστες, ενώ ενισχυμένοι θα είναι επίσης με βάση τις επιχειρησιακές ανάγκες οι νομοί Ημαθίας, Πέλλας και Κιλκίς” Πρόσθεσε ότι “επιπλέον, στηρίζουμε πολλά στην άκρως πολύτιμη συμβολή των εθελοντών μας. Τους θέλουμε δίπλα μας, με αναβαθμισμένο ρόλο, με στόχο να στηρίξουν από την πρώτη στιγμή το έργο της Πυροσβεστικής στην έναρξη και οριοθέτηση της πυρκαγιάς. Έτσι λοιπόν συνολικά, για τη φετινή αντιπυρική περίοδο στην κεντρική Μακεδονία θα έχουμε 600 ενεργούς εθελοντές του ΠΣ, τη συνδρομή 386 εθελοντών της Πολιτικής Προστασίας και επιδιώκουμε να έχουμε επιπλέον και 487 εθελοντές Πολιτικής Προστασίας από 48 συνολικές εθελοντικές ομάδες»

Και από ψηλά και… πιο ψηλά

Ο κ Κεφαλογιάννης υποσχέθηκε ακόμη ότι «θα είναι ενισχυμένη η δύναμη σε drones στην Κεντρική Μακεδονία -χωρίς να δώσει στοιχεία για Θεσσαλονίκη – στη φετινή αντιπυρική περίοδο, όπου από 5 θα έχουμε 11 drones για επιτήρησης στις δασικές περιοχές της Περιφέρειας. Κρίσιμος είναι ο ρόλος των Ενόπλων Δυνάμεων οι οποίες μέσω της αναβαθμισμένης Διοίκησης Κατασκευών και Αντιμετώπισης Φυσικών Καταστροφών έχει βελτιστοποιήσει τη συνδρομή της, ελαχιστοποιώντας τον χρόνο απόκρισης στην αντιμετώπιση πυρκαγιών.  Σημαντικό είναι το έργο που έχει γίνει στη δημιουργία ζωνών πυροπροστασίας στις δασικές εκτάσεις χάρη στα προγράμματα AntiNero 1,2,3 και 4 όπου έχουν δοθεί για την Κεντρική Μακεδονία ύψους 114.000.000 ευρώ για καθαρισμούς και δημιουργία αντιπυρικών ζωνών σε δασικές περιοχές»

Άλλες χώρες τι κάνουν;

Στην Ισπανία πχ η Καταλονία συνδυάζει περιορισμούς πρόσβασης με τη βόσκηση για να μειώσει την εύφλεκτη βλάστηση. Η Πορτογαλία, μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές του 2017, επενδύει σε συνεχείς καμπάνιες ενημέρωσης. Η Γαλλία επιβάλλει στους ιδιοκτήτες γης να καθαρίζουν τη βλάστηση συνεχώς, ενώ η Σουηδία χρησιμοποιεί δορυφορική παρακολούθηση για έγκαιρη ανίχνευση πυρκαγιών. Η Ελλάδα θα μπορούσε να υιοθετήσει τέτοιες πρακτικές, αξιοποιώντας το European Forest Fire Information System (EFFIS) για καλύτερη οργάνωση και τεχνογνωσία. ‘

Αλλωστε πολλές φορές  με ήλιο, βροχές και χιόνια, αποδείχθηκε ότι αυτό που μας λείπει δεν είναι ούτε τα μέσα, ούτε το ενδιαφέρον των συναρμοδίων φορέων, πολιτείας, κυβέρνησης, υπουργείων, δήμων και πολιτών, αλλά  η κουλτούρα συνεργασίας…

@karapanagiotidu