Κοινωνικό Ιατρείο Θεσσαλονίκης: Δωρεάν φάρμακα και υπηρεσίες υγείας
«Είναι απάνθρωπο το να μην μπορείς να πάρεις το φάρμακο που σου έγραψε ο γιατρός, λες και το φάρμακο είναι το ίδιο με προϊόντα εμπορίου».
Ευτυχία Βατάλη
Έγινε ήδη δέκα χρονών, αλλά οι… παιδικές αρρώστιες που αναγκάστηκε να “περάσει” ήταν μάλλον βαριές: στην αρχή ήταν η πολυετής οικονομική κρίση, αργότερα ήρθε η πανδημία και σήμερα η αβεβαιότητα μιας κρίσης που αποκαλύφθηκε μεν με όρους πολέμου και ενέργειας, ωστόσο είναι μάλλον πολύπλευρη. Κι όμως. Το Κοινωνικό Ιατρείο Αλληλεγγύης που εξακολουθεί να λειτουργεί στη Θεσσαλονίκη, σε πείσμα όλων των δυσκολιών, είναι μια από αυτές τις ήρεμες δυνάμεις της πόλης που δεν σταματούν να… βάζουν ένα χεράκι εκεί ακριβώς που χρειάζεται.
Από το 2011 όταν άρχισε η λειτουργία του έως σήμερα, το Κοινωνικό Ιατρείο Αλληλεγγύης βασίζεται σε έναν πυρήνα περίπου 20 ατόμων, κυρίως υγειονομικών, που αν και εθελοντές, εργάζονται με συνέπεια και συνέχεια, για έναν σκοπό: την προσφορά πρωτοβάθμιων υπηρεσιών υγείας σε όλους όσους δεν τα καταφέρνουν, αλλά και την εξασφάλιση φαρμάκων για όλους όσους δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση σε αυτά.
Η ομάδα αυτή των υγειονομικών είναι οι ίδιοι άνθρωποι που στα τέλη του 2010 με αρχές του 2011 φρόντισαν μέσα στο υπό κατάληψη Εργατικό Κέντρο Θεσσαλονίκης 50 απεργούς πείνας, 50 μετανάστες που διεκδικούσαν με αυτόν τον τρόπο έγγραφα και νόμιμη παραμονή, αφού με Κοινή Υπουργική Απόφαση είχε μόλις αλλάξει το νομικό πλαίσιο που υπήρχε για την ανανέωση ή/και την έκδοση άδειας παραμονής για τους μετανάστες που ζούσαν και εργάζονταν στην Ελλάδα εδώ και χρόνια.
Βάρβαρος ο αποκλεισμός
«Το ΚΙΑ αγωνίζεται για την άρση όλων των αποκλεισμών στην Υγεία. Πολύ νερό κύλισε στο αυλάκι από τότε που δημιουργήθηκε – πολλές μάχες δόθηκαν, κάποιες κερδήθηκαν και κάποιες χάθηκαν, ο αποκλεισμός από την Υγεία άλλαξε όνομα, αλλά δεν άλλαξε πρόσωπο. Τότε ήταν οι ανασφάλιστοι, τώρα είναι οι άνθρωποι που δεν έχουν να πληρώσουν τη συμμετοχή για τα φάρμακά τους, που δεν αντέχουν οικονομικά ούτε καν τη στοιχειώδη οδοντιατρική περίθαλψη, που αποζητούν μία ποιοτική, πολύπλευρη, ανθρωποκεντρική φροντίδα υγείας και δεν τη βρίσκουν στο δημόσιο σύστημα, έτσι όπως το έχουν καταντήσει οι κυβερνώντες (με τα δεκάλεπτα ραντεβού ύστερα από αναμονή μηνών). Ο αποκλεισμός από την Υγεία σήμερα είναι δυσδιάκριτος, διάχυτος, δεν περιγράφεται με μία λέξη όπως ίσως παλιότερα, και παραμένει πάντα βάρβαρος, παράλογος και αντικοινωνικός», λένε χαρακτηριστικά οι άνθρωποι του ΚΙΑ, άνθρωποι με ονοματεπώνυμο φυσικά, που όμως δύσκολα θα «διαφημίσουν» προς τα έξω αυτή τη δράση τους.
«Είναι απάνθρωπο το να μην μπορείς να πάρεις το φάρμακο που σου έγραψε ο γιατρός, λες και το φάρμακο είναι το ίδιο με προϊόντα εμπορίου», περιγράφει στο TheOpinion εκ μέρους των ανθρώπων του Κοινωνικού Ιατρείου, η Μαρία Τοπαλίδου, νοσηλεύτρια στην… έμμισθη επαγγελματική της ζωή, γραμματέας στην άμισθη, δηλαδή στο ΚΙΑ. «Εμείς κάνουμε τον μεσάζοντα, αυτόν που καταφέρνει να βρίσκει το φάρμακο που χρειάζεται κάποιος αλλά δεν έχει τα χρήματα να το αγοράσει, το φάρμακο που χρειάζεται ο ανασφάλιστος, ο μετανάστης, ο πρόσφυγας, ο άνεργος. Πολίτες φέρνουν σε μας το περίσσευμα από την αντιβίωση που έπαιρναν και δεν χρειάζεται να πάρουν άλλο, φαρμακοποιοί προσφέρουν με τον ίδιο ζήλο, πολίτες βοηθούν με χρήματα. Δεν είμαστε μια ΜΚΟ που ξεπήδησε χτες, γίνονται τα πάντα με διαφάνεια και με έναν σκοπό: το φάρμακο που πρέπει να φτάσει εκεί που πρέπει», λέει.
Εκτός από το φάρμακο, και μετά το πέρας της πανδημίας που επέβαλε περιορισμούς και στα ιατρεία του ΚΙΑ, προσφέρονται και πάλι υπηρεσίες παθολόγου, αλλά και παιδιάτρου, ενώ αναμένεται και ορθοπεδικός να μπορέσει σε λίγο καιρό να προσφέρει τις υπηρεσίες του αφιλοκερδώς. Υπάρχει επίσης και δυνατότητα για ψυχολογική στήριξη, παροχή που κυρίως την περίοδο της οικονομικής κρίσης ήταν περιζήτητη κυρίως για μέσης ηλικίας ανθρώπους, που έμειναν ξαφνικά άνεργοι και με οικονομικά προβλήματα που ολοένα και γιγαντώνονταν. «Μέχρι την πανδημία, υπήρχε και δυνατότητα για οδοντιατρική περίθαλψη, ωστόσο με τους περιορισμούς που ακόμη υφίστανται σε ιατρικούς χώρους, εδώ ο χώρος μας δεν βοηθά, αλλά είναι κάτι που προσπαθούμε», λέει η κα Τοπαλίδου.
Δεν μειώθηκε η προσφορά
«Η προσφορά», συνεχίζει η κα Τοπαλίδου, «είναι το ίδιο δυνατή και δεν έχει μειωθεί καθόλου, παρά τις δυσκολίες. Όποιος μπορεί να προσφέρει θα το κάνει. Άλλες φορές λιγότερο, άλλες φορές περισσότερο, αλλά θα δώσει, θα προσφέρει. Έρχονται σε μας άνθρωποι που αφήνουν φάρμακα, γιατί κάπου έχουν ακούσει, κάτι έχουν διαβάσει και αυτό είναι εξαιρετικό πραγματικά: να έρθει κάποιος από διάφορα μέρη της Θεσσαλονίκης εκεί στην Αισώπου 24 στον Βαρδάρη, σε κτήριο που έχει παραχωρηθεί από το Εργατικό Κέντρο, για να δώσει, να προσφέρει».
Άλλωστε, το ΚΙΑ έχει δημιουργήσει ένα εκτεταμένο δίκτυο εξωτερικών συνεργατών το οποίο περιλαμβάνει νοσοκομειακούς και ιδιώτες γιατρούς, διαγνωστικά εργαστήρια, αλλά και φαρμακεία.
Αλλά και η αγορά φαρμάκων και η στήριξη των ιατρείων με υλικά που απαιτούνται καθίσταται εφικτή, λόγω των δωρεών. Δεν είναι άλλωστε λίγοι οι άνθρωποι που σε διάφορα ευχάριστα ή δυσάρεστα γεγονότα στη ζωή τους, σε γάμους αντί για δώρα, ή σε κηδείες αντί στεφάνων, ζητούν τα όποια χρήματα δοθούν, να προσφερθούν στο Κοινωνικό Ιατρείο Αλληλεγγύης.
Κυρίως ηλικιωμένοι
Ποιο είναι σήμερα το προφίλ αυτών που έρχονται σε σας; τη ρωτάμε. «Κυρίως ηλικιωμένοι που δεν έχουν χρήματα για φάρμακα, κυρίως όταν αυτά είναι πολλά, αλλά και μετανάστες και πρόσφυγες. Παλαιότερα, είχαμε και πάρα πολλούς ανέργους, νεότερους σε ηλικία ανθρώπους», απαντά.
Παράλληλα, οι άνθρωποι του ΚΙΑ πρωτοστατούν σε γενικότερα ζητήματα που έχουν να κάνουν με την άρση αδικιών λόγω καταγωγής, αλλά και για κοινωνικά ζητήματα που αφορούν την πόλη (είναι γνωστός ο αγώνας που έδωσαν για την επαναλειτουργία του Λοιμωδών).