Αρθρογραφεί στο TheOpinion, o Λάζαρος Κυρίζογλου, δήμαρχος Αμπελοκήπων-Μενεμένης και Α΄ Αντιπρόεδρος Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος.
Κληθήκαμε, στην τρέχουσα δημοτική περίοδο, μετά τις εκλογές του 2019, να λειτουργήσουμε κάτω από ένα απαράδεκτο θεσμικό πλαίσιο του λεγομένου Κλεισθένη, το οποίο σκοπίμως και εν γνώσει της ψήφισε η προηγούμενη κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Ένα εκλογικό σύστημα το οποίο βαφτίσθηκε απλή αναλογική, ενώ δεν ήταν, που οδήγησε σε μη ύπαρξη πλειοψηφίας της παράταξης που εξέλεξε τον δήμαρχο, σε 231 δήμους από τους 332 της χώρας. Ένα σύστημα που θα οδηγούσε σε λειτουργική παράλυση των δήμων, αν δεν γινόταν οι αναγκαίες αλλαγές που έγιναν. Και τώρα που οι αλλαγές αυτές κρίθηκαν από το ΣτΕ αντισυνταγματικές τα πράγματα περιπλέκονται πάλι. Τέτοια και τόση ήταν η αντιπάθεια, η περιφρόνηση και η έλλειψη, θεσμικά, σεβασμού προς την αυτοδιοίκηση, που πέρα από τους δημόσιους απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς του πρώην πρωθυπουργού κ. Τσίπρα και του πρώην Υπουργού Εσωτερικών κ. Σκουρλέτη, στην συγκροτηθείσα από τον πρώην Πρωθυπουργό το 2016 «Επιτροπή Διαλόγου για την Συνταγματική Αναθεώρηση» δεν κλήθηκε να συμμετέχει η Πρωτοβάθμια Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Ακούμε τώρα με θλίψη την από μέρους τους εξαγγελία της επαναφοράς ενός κακού και αποτυχημένου εκλογικού συστήματος. Εμφανίζονται σαν να μην κυβέρνησαν ποτέ. Κι επειδή, ως αυτοδιοικητικοί παλαιοί, γνωρίσαμε όλες τις κυβερνήσεις των τελευταίων 30 ετών, η συσσωρευμένη βιωματική εμπειρία μας διδάσκει, ότι πλην ορισμένων (λίγων) εξαιρέσεων, το κεντρικό κράτος, όπως αυτό εκφράζεται από τις εκάστοτε κυβερνήσεις, δεν κάνει πράξη τις θεσπισμένες για την αυτοδιοίκηση Συνταγματικές επιταγές. Για μας η σύγκριση πρέπει να γίνεται με βάση το τι επιτάσσει το Σύνταγμα και ποια είναι η πραγματικότητα στην Ευρωπαϊκή αυτοδιοίκηση. Κατά συνέπεια και η σημερινή κυβέρνηση δεν έκανε τίποτε σ’ αυτό που λέμε μεγάλη εικόνα, δηλαδή στη Διοικητική Μεταρρύθμιση. Οι Βουλευτές, οι Περιφερειάρχες, οι Δήμαρχοι, οι Δημοτικοί και οι Περιφερειακοί Σύμβουλοι είμαστε οι μόνοι που εκλεγόμαστε με άμεση, μυστική και καθολική ψηφοφορία από τους πολίτες. Κατά συνέπεια πρέπει να ισχύουν για μας, ως προς την καταστατική μας θέση, αν όχι ίδιες με τους βουλευτές, ανάλογες νομοθετικές ρυθμίσεις.
Την περίοδο της οικονομικής κρίσης δηλαδή των μνημονίων αλλά και της νυν οικονομικής κρίσης και την περίοδο της πανδημίας του κορωνοϊού και της υγειονομικής κρίσης που διανύσαμε και διανύουμε, αποδείξαμε ότι και θέλουμε και μπορούμε. Καταβάλαμε αποτελεσματικές προσπάθειες και στηρίξαμε τους πολίτες με τις κοινωνικοπρονοιακές δομές μας. Φυσικά η πανδημία είναι ακόμα εδώ κι εμείς όμως είμαστε εδώ και συνεχίζουμε. Αποδείξαμε ότι είμαστε φορείς σταθερότητας και αποτελεσματικότητας. Ταυτόχρονα όμως η επόμενη μέρα για το μέλλον της αυτοδιοίκησης έχει ξημερώσει ήδη. Είναι λοιπόν η ώρα και στη χώρα μας να κάνουμε το επόμενο μεγάλο βήμα. Το βήμα της Αυτοδιοίκησης. Οι δήμοι μπορούν να μετατραπούν σε ατμομηχανές ανάπτυξης για την πατρίδα μας την Ελλάδα της επόμενης μέρας. Δυστυχώς όμως δεν βλέπουμε ισχυρή πολιτική βούληση γι’ αυτό ἠ βλέπουμε καθυστερήσεις.
Στον τομέα των στρατηγικών επιλογών διοικητικής μεταρρύθμισης που συμφωνήθηκαν στο Κοινό Συνέδριο ΕΝΠΕ–ΚΕΔΕ (18–19.04.2018) ως οι βασικές κατευθύνσεις της αναγκαίας διοικητικής μεταρρύθμισης στη χώρα μας δεν σημειώθηκε πρόοδος. Υπήρξε στασιμότητα και η τρέχουσα δημοτική περίοδος τελειώνει.
Οι απαιτήσεις και οι προσδοκίες των πολιτών είναι υψηλές. Εάν η χώρα επιθυμεί να διατηρήσει και να βελτιώσει το επίπεδο ζωής της, πρέπει να αλλάξει οργάνωση. Ένα τόσο συγκεντρωτικό Κράτος, όπως το Ελληνικό, είναι προφανές ότι αποτελεί τροχοπέδη σε οποιαδήποτε αναπτυξιακή πρωτοβουλία.
Και στον τομέα αυτόν δυστυχώς δεν σημειώθηκε σημαντική πρόοδος γιατί δεν υπήρξε ούτε βλέπουμε να υπάρχει άμεση ισχυρή κι αποτελεσματική πολιτική βούληση με πρακτικά αποτελέσματα.
Διαχρονικά, η Τοπική Αυτοδιοίκηση υπήρξε στο στόχαστρο των λεγόμενων σταθεροποιητικών πολιτικών. Ακόμα και τότε που δεν χρειαζόταν. Παρά το ότι η θεσμοθέτηση των ΚΑΠ κατοχύρωσε νομοθετικά τη χρηματοδότηση των ΟΤΑ από συγκεκριμένα φορολογικά έσοδα, οι κεντρικές κυβερνήσεις σε πολύ λίγες περιπτώσεις εφάρμοσαν το Νόμο.
Ο διάλογος για τη νέα γενιά παρακρατηθέντων πρέπει να ξεκινήσει και να ολοκληρωθεί σύντομα, όπως έγινε με τα μέχρι το 2008 παρακρατηθέντα. Με την τότε κυβέρνηση της ΝΔ Κ. Καραμανλή, υπουργό Εσωτερικών Π. Παυλόπουλο και πρόεδρο της ΚΕΔΕ Νικήτα Κακλαμάνη αποδόθηκαν στην αυτοδιοίκηση α΄ βαθμού 1.711.000.000 ευρώ.
Ζητάμε την κάλυψη του συνόλου του ενεργειακού κόστους και του πληθωρισμού, την εφαρμογή του άρθρου 259 του Καλλικράτη και την απόδοση των θεσμοθετημένων πόρων μας. Δεν γίνεται να πρέπει να μας αποδοθούν 6 δις του κρατικού προυπολογισμού του 2023 και να μας δίδονται 1,7 δις. Δηλαδή να συνεχίζεται η οικονομική μας ομηρία.
Φυσικά έγιναν από τη σημερινή κυβέρνηση θετικά βήματα σημειακού χαρακτήρα. Όμως σε αυτό που λέμε μεγάλη εικόνα της διοίκησης του κράτους μας και της αυτοδιοίκησης, δηλαδή την διοικητική μεταρρύθμιση του συνόλου του διοικητικού μας συστήματος, δεν σημειώθηκε πρόοδος.
Καλούμε κυρίως την κυβέρνηση, όπως κάνουμε διαχρονικά με όλες τις κυβερνήσεις αλλά και το σύνολο των κομμάτων στη Βουλή, να στηρίξουν την αυτοδιοίκηση, με βάση τις θέσεις όλων των συνεδρίων μας, προκειμένου, αντί να αποκλίνουμε, να συγκλίνουμε με την Ευρωπαϊκή Αυτοδιοίκηση. Να δούνε την αυτοδιοίκηση με σεβασμό ως ένα συνάλληλο θεσμό κι όχι ως αντίπαλο. Για το καλό των πολιτών των τοπικών κοινωνιών και την πρόοδο της χώρας. Εμείς, ως αυτοδιοίκηση, δεν θα πάψουμε ποτέ να αγωνιζόμαστε και να διεκδικούμε σταθερά και οραματικά τη θέση που θέλουμε και που πρέπει στην Ελληνική Αυτοδιοίκηση.