Δεκαπενταύγουστος: Η Ελλάδα γιορτάζει την Παναγία

Ιερές παρακλήσεις, Εσπερινοί και λιτάνευση της ιεράς εικόνας, θείες λειτουργίες, ήθη και έθιμα, πανηγύρια και πλήθος κόσμου για τον εορτασμό της λαμπρότερης θρησκευτικής εορτής της Ορθόδοξης Εκκλησίας, την Κοίμηση της Θεοτόκου. Όλη η Ελλάδα γιορτάζει, τιμώντας την Παναγία!

Ρεπορτάζ: Ντέπυ Χιωτοπούλου (hiotopoulou@gmail.com)

Τήνος – Στο νησί της Μεγαλόχαρης

Ήδη από τις αρχές Αυγούστου οι  προσκυνητές επισκέπτονται τον ιερό ναό της Παναγίας στην Τήνο για να παρακολουθήσουν τις ιερές παρακλήσεις που γίνονταν έως και τις 13 Αυγούστου.

Χθες και σήμερα, το νησί είναι φωταγωγημένο και σημαιοστολισμένα τα δημόσια κτίρια, τα σπίτια και τα ελλιμενισμένα πλοία.

Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων για τον εορτασμό της Κοίμησης της Θεοτόκου καθώς και της συμπληρώσεως 85 χρόνων από τον τορπιλισμό του Κ/Δ ‘ΕΛΛΗ’ έχει ως εξής:

7:00 π.μ. Γενική χαρμόσυνη κωδωνοκρουσία όλων των Ιερών Ναών της πόλεως Τήνου. Παιάνιση Εωθινού από τις Φιλαρμονικές του Π.Ν. και του Π.Ι.Ι.Ε.Τ. στους δρόμους της πόλης.

7:00 π.μ. Τέλεση Όρθρου Ιεράς Πανηγύρεως.

8.30 π.μ. Τέλεση Αρχιερατικής Θείας Λειτουργίας, προεξάρχοντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Σύρου καί Τήνου κ. Δωροθέου Β’.

9.30 π.μ. Ρίψη στεφάνου στον υγρό τάφο του Κ/Δ “ΕΛΛΗ” από τον εκπρόσωπο της Κυβερνήσεως και την Στρατιωτική Ηγεσία.

Κατάθεση στεφάνου στο μνημείο της «ΕΛΛΗΣ» από τον Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Τήνου.

Τιμητικοί κανονιοβολισμοί από το “ΚΑΝΟΝΑΚΙ ΤΗΣ ΕΛΛΗΣ”.

10:30 π.μ. Λιτάνευση της Αγίας Εικόνος της Μεγαλόχαρης με πλήρη εκκλησιαστική τάξη, δέηση από της εξέδρας της πλατείας Παντανάσσης και εκφώνηση του Πανηγυρικού από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Σύρου και Τήνου κ. Δωρόθεο Β’.

7:20 μ.μ Υποστολή της σημαίας στην Πλατεία Παντανάσσης.

7:30 μ.μ. Παιάνιση εμβατηρίων από την Φιλαρμονική του Π.Ι.Ι.Ε.Τ. στην παραλιακή λεωφόρο της πόλης.

Ο επιβλητικός ναός της Παναγίας της Τήνου θεμελιώθηκε το 1823 στο σημείο που βρέθηκε η εικόνα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου με θαυματουργό τρόπο, έπειτα από όραμα της μοναχής Πελαγίας. Η εκκλησία γιορτάζει ανήμερα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου 25 Μαρτίου ενώ τιμά και το όραμα της μοναχής Πελαγίας στις 23 Ιουλίου. Εκείνη την ημέρα η θαυματουργή εικόνα μεταφέρεται από την εκκλησία στη μονή Κεχροβουνίου, εκεί όπου είδε η μοναχή το όραμα.

Όσο για τον τορπιλισμό του πολεμικού πλοίου ‘Έλλη’, στις 15/8/1940 βρισκόταν αγκυροβολημένο στον όρμο του νησιού για να αποδώσει τις καθιερωμένες τιμές. Η τορπίλη εκτοξεύθηκε από ιταλικό υποβρύχιο και βύθισε το πλοίο, ενώ μία δεύτερη γκρέμισε μέρος του λιμανιού. Το επεισόδιο αυτό σήμανε και την ανάμειξη της Ελλάδας στον Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο.

Πάρος – Απόψε η λιτάνευση της Παναγίας Εκατονταπυλιανής

Χιλιάδες πιστοί στο Ιερό προσκύνημα και στην Πάρο στην Παναγία Εκατονταπυλιανή. Μάλιστα, φέτος η λιτάνευση της Ιερής και Θαυματουργής Εικόνας θα γίνει το βράδυ, στις 20.45, και όχι πρωινές ώρες όπως συνηθίζονταν τα τελευταία χρόνια.

Το πρόγραμμα της λατρευτικής συνάξεως ιεράς πανηγύρεως σήμερα, Δεκαπενταύγουστο έχει ως εξής:

Ὥρα 07:00 Έναρξη Όρθρου.

Ώρα 08:30 Πανηγυρικὸ Αρχιερατικὸ Συλλείτουργο, προεξάρχοντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Δημητριάδος και Αλμυρού κ. Ἰγνατίου και συλλειτουργούντων των Θεοφιλεστάτων Επισκόπων Κεράμων κ. Βαρθολομαίου, Αμφιπόλεως κ. Χριστοφόρου και Σταυροπηγίου κ. Αλεξίου, καθώς και του Σεβασμιωτάτου Ποιμενάρχου της Πάρου κ. Καλλινίκου.

Ώρα 19:30 Πανηγυρικός Αρχιερατικός Εσπερινός και Μικρός Παρακλητικός

Κανών της Υπεραγίας Θεοτόκου, χοροστατούντος του Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Σταυροπηγίου κ. Αλεξίου.

Ωρα 20:45 Λιτάνευση της Ιεράς και Θαυματουργού Εικόνος της Παναγίας Εκατονταπυλιανής.

Ώρα 21:00 Δέηση στην εξέδρα του Λιμανιού. Έναρξη εορταστικών εκδηλώσεων του Δήμου Πάρου, με καύση πυροτεχνημάτων. Ολοκλήρωση της Λιτανείας στα Προπύλαια του Ιερού Προσκυνήματος.

Η Παναγία Εκατονταπυλιανή είναι από τους αρχαιότερους και καλύτερα διατηρημένους χριστιανικούς ναούς. Σύμφωνα με την παράδοση, σχετικά με την ονομασία, 99 πύλες είναι φανερές ενώ η 100^η θα φανερωθεί με το άνοιγμα αντίστοιχης μυστικής πόρτας που βρίσκεται στην Αγιά Σοφιά.

Λιβάδι Ελασσόνας – Με κλαρίνα και τσίπουρα

Xτισμένο στις πλαγιές του Τιτάριου Όρους σε υψόμετρο 1.200 μ. και με θέα που νότια και δυτικά εκτείνεται μέχρι την Πίνδο, το Λιβάδι Ελασσόνας γιορτάζει την Κοίμηση της Θεοτόκου, προσελκύοντας εκατοντάδες επισκέπτες. Μετά τη Θεία Λειτουργία όλοι κατευθύνονται στην κεντρική πλατεία, όπου και γλεντούν κάτω από τον αιωνόβιο πλάτανο, με χορούς και με Λιβαδιώτικα κλαρίνα.

Το Λιβάδι Ολύμπου το οποίο υπάγεται στο Δήμο Ελασσόνας διατηρεί τη γραφικότητα του και τις παραδόσεις του που τις έλκει από τη βλάχικη καταγωγή των κατοίκων του. Οι μόνιμοι κάτοικοι είναι 2.100 ενώ τώρα το καλοκαίρι διπλασιάζονται.

Ανήμερα της Παναγίας, τελείται η Θεία Λειτουργία στην Μητρόπολη Κοίμηση της Θεοτόκου. Το απόγευμα το πρόγραμμα περιλαμβάνει χορευτικά από τους Συλλόγους των Απανταχού Λιβαδιωτών.

Το Λιβάδι αποτελεί πατρίδα και γενέτειρα του μεγάλου αγωνιστή του 1821 και Φιλικού Γεωργάκη Ολύμπιου, το σπίτι του οποίου λειτουργεί ως λαογραφικό μουσείο ενώ ο ανδριάντας του βρίσκεται στο άλσος Κιόσκι. Επίσης, στο χωριό λειτουργεί αρχαιολογική συλλογή και βυζαντινό μουσείο σε αίθουσα της εκκλησίας Κοιμήσεως της Θεοτόκου.

Σχετικά με τον Χορό των Γερόντων που γινόταν ανήμερα της Παναγίας, όπως πληροφορείται το TheOpinion.gr, τα τελευταία χρόνια – μετά τον κορωνοϊό- έχει πάψει να αναβιώνει. «Είναι ανάλογα τη διάθεση των γερόντων, εάν δεχτούν, εάν ξεσηκωθούν μπορεί και να χορέψουν» δηλώνουν κάτοικοι του Λιβαδίου στο  TheOpinion.gr.

Στο Λιβάδι φτάνετε ακολουθώντας το δρόμο για Κατερίνη, στη συνέχεια για Ελασσόνα, και λίγο μετά τον Άγιο Δημήτριο στρίβετε δεξιά (υπάρχει σχετική πινακίδα). Συνολικά θα διανύσετε περίπου 110 χλμ.

Στο Λιβάδι λειτουργούν δυο ξενώνες συνολικής δυναμικής 32 δωματίων, αλλά για αυτές τις μέρες δεν υπάρχει διαθεσιμότητα. Κρατήστε όμως τον προορισμό και για κάποια μελλοντική σας απόδραση (σ.σ. και εμείς θα επανέλθουμε).

Αστυπάλαια – Στην Παναγία την Πορταΐτισσα

Στην Αστροπαλιά ή Αστυπαλιά όπως τη λένε οι κάτοικοί της, πλήθος κόσμου συγκεντρώνεται για το πανηγύρι στην Παναγία την Πορταΐτισσα, όπου γιορτάζουν με τοπικούς χορούς, βιολιά και λαούτα, κεράσματα και κρασί.

Η Παναγία η Πορταΐτισσα βρίσκεται στην Χώρα, κάτω από το Κάστρο. Απόψε, διοργανώνεται το «Τραπέζι της Αγάπης» όπου μοιράζεται στους επισκέπτες το  τοπικό έδεσμα, το «Λαμπριανό», δηλαδή κατσίκι με πατάτες, ντομάτα, κόκκινη πιπεριά και τυρί.

Σύμη – Στο πανηγύρι της Παναγίας Αλεθινής

Στην Άνω Σύμη, στην Παναγία Αλεθινής (ή Αληθινής) χθες τελέστηκε ο πανηγυρικός εσπερινός, στη συνέχεια η Ακολουθία του Επιταφίου και εψάλησαν τα εγκώμια της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.

Σήμερα, ανήμερα της Παναγίας, ο Μητροπολίτης της Ιεράς Μητρόπολης Σύμης κ. Χρυσόστομος θα προεξάρχη του Όρθρου και θα τελέσει την Πανηγυρική Θεία Λειτουργία.

Το ίδιο βράδυ θα πραγματοποιηθεί παραδοσιακή πανήγυρη με το συγκρότημα του Μιχάλη Μισού.

Νίσυρος – Στην Παναγία Σπηλιανή

Στο νοτιοανατολικό Αιγαίο, μεταξύ Κω και Τήλου, βρίσκεται η Νίσυρος η οποία σύμφωνα με τη μυθολογία δημιουργήθηκε από την οργή του Ποσειδώνα που εκσφενδόνισε ένα κομμάτι γης από την Κω για να καταπλακώσει τον γίγαντα Πολυβώτη.

Το πιο χαρακτηριστικό μορφολογικό στοιχείο του νησιού είναι το ηφαίστειο με τον κρατήρα Στέφανο διαμέτρου 330 μ. να θεωρείται από τους θεαματικότερους και μεγαλύτερους υδροθερμικούς κρατήρες στον κόσμο.

Το μεγαλύτερο σε έκταση πανηγύρι της Νισύρου είναι της Παναγίας της Σπηλιανής τον Δεκαπενταύγουστο, όπου μετά τη Θεία Λειτουργία, ο κόσμος διασκεδάζει υπό τους ήχους του βιολιού, του σαντουριού και του λαούτου.

Η Παναγία Σπηλιανής βρίσκεται στο Μανδράκι και περικλείεται από το Ιπποτικό Κάστρο. Η μονή χρονολογείται γύρω στο 1.400 μ.Χ. Είναι χτισμένη σε απόκρημνο πορώδη βράχο που ονομάζεται «Οξός της Παναγιάς», σε υψόμετρο 35 μ. Η πρόσβαση γίνεται με 130 σκαλοπάτια, τα οποία ξεκινούν από τον κεντρικό δρόμο της συνοικίας του Μανδρακίου Λαγκάδι.

Κεφαλονιά – Τα φιδάκια της Παναγιάς

Στην Κεφαλονιά, στο σύμπλεγμα των Ιονίων νησιών, και συγκεκριμένα κοντά στο χωριό Μαρκόπουλο (30 χλμ. από Αργοστόλι), τα φιδάκια της Παναγιάς προσελκύουν κάθε χρόνο χιλιάδες προσκυνητές.

Μικρά ακίνδυνα φίδια αρχίζουν να εμφανίζονται από τη γιορτή Μεταμόρφωση του Σωτήρος 6 Αυγούστου και βρίσκονται σε γυάλες στην εκκλησία. Οι πιστοί πιάνουν και αγγίζουν τα φίδια που θεωρούνται θαυματουργά. Πρόκειται για ένα μοναδικό και σπάνιο γεγονός που διαρκεί μέχρι και την ημέρα του Δεκαπενταυγούστου.

Τα ακίνδυνα φιδάκια με σταυροειδές σχήμα στο κεφάλι εμφανίζονται στον τρούλο της Παναγίας της Λαγκουβάρδας (ή Παναγίας Φιδούσσας). Σύμφωνα με τον μύθο, πρόκειται για τις καλόγριες ενός παλιού μοναστηριού που υπήρχε στη περιοχή, οι οποίες προκειμένου να μην πέσουν στα χέρια των πειρατών παρακάλεσαν την Παναγιά να τις μεταμορφώσει σε φίδια.

Λέγεται, ότι η μόνη χρονιά που δεν εμφανίστηκαν τα φιδάκια της Παναγίας ήταν το 1953, χρονιά που η Κεφαλονιά καταστράφηκε από τους σεισμούς του Αυγούστου.

Λέσβος – Στην παραδοσιακή Αγιάσο

Στις πλαγιές του Ολύμπου είναι σκαρφαλωμένος ο παραδοσιακός οικισμός της Αγιάσου στη Λέσβο, που ξεχωρίζει με την αρχιτεκτονική του, τις τέχνες, την ντοπιολαλιά τους, τα λιθόστρωτα καλντερίμια, την εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου με τη θαυματουργή εικόνα, δημιούργημα του Ευαγγελιστή Λουκά με κερί και μαστίχα.

Εκεί τον Δεκαπενταύγουστο γίνεται ένα από τα σημαντικότερα προσκυνήματα του νησιού. Ο ναός αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου, είναι τρίκλιτη βασιλική με τετράρριχτη στέγη και νάρθηκα με κιονοστοιχία και χρονολογείται το 1815, με βάση την επιγραφή που βρίσκεται στο νάρθηκα του ναού.

Εσωτερικά ο ναός διαθέτει πλούσιο διάκοσμο που ολοκληρώθηκε το 1838 ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το μαρμάρινο τέμπλο που χρονολογείται στις αρχές του 19^ου αι. Το ιερό έχει τρεις Άγιες Τράπεζες, από τις οποίες η δεξιά είναι αφιερωμένη στον Άγιο Χαράλαμπο και η αριστερή στον Άγιο Νικόλαο.

Σε ιδιαίτερο προσκυνητάρι φυλάσσεται η εικόνα της Παναγίας, η παλαιά εικόνα που αποκαλύφθηκε κρυμμένη σε ειδική θήκη πίσω από το πιστό αντίγραφό της.

Στις 15 Αυγούστου πραγματοποιείται πανηγυρική λειτουργία και λιτάνευση της εικόνας της Παναγίας και πλήθη πιστών προσέρχονται για να προσκυνήσουν.

Και ακόμη

-Ιερά μονή Παναγίας Σουμελά: Στις πλαγιές του Βερμίου όρους, στην Ημαθία, κοντά στο χωριό Καστανιά, χιλιάδες πιστοί συρρέουν κάθε χρόνο στο ιερό προσκύνημα Παναγίας Σουμελά για να προσκυνήσουν τη θαυματουργή εικόνα. Πρόκειται για μια προσπάθεια αναβίωσης της περίφημης ομώνυμης μονής, τα ερείπια της οποίας σώζονται στο όρος Μελά, κοντά στην Τραπεζούντα του Πόντου.

Η εκκλησία κτίστηκε το 1951 από τους πρόσφυγες του Πόντου, στη μνήμη της ιστορικής ομώνυμης μονής. Στη μονή φυλάσσεται η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, που είναι φιλοτεχνημένη από τον Ευαγγελιστή Λουκά. -Οι καβαλάρηδες της Σιάτιστας: Στο μοναστήρι της Παναγίας στο Μικρόκαστρο, λίγο έξω από τη Σιάτιστα Κοζάνης, ανήμερα τον Δεκαπενταύγουστο τελείται λειτουργία. Με το πέρας της λειτουργίας, οι καβαλάρηδες επιστρέφουν στο κέντρο της κωμόπολης, και ξεκινάει η γιορτή, με την παρέλαση, κατά μήκος του κεντρικού δρόμου της Σιάτιστας. Ακολουθούν χοροί και τραγούδια στις πλατείες.

-Η Εμποροπανήγυρη της Τεγέας: Η 140^η Εμποροπανήγυρη Τεγέας στην Αρκαδία της Πελοποννήσου ξεκίνησε χθες (14/8) και συνεχίζεται έως τις 21/8. Σήμερα, έχει πανηγυρική θεία λειτουργία, τέλεση Μυστηρίων, Ακολουθία Εσπερινού και στις 21.30 τραγούδια για την Παναγία. Καθημερινά έως τη λήξη, η Εμποροπανήγυρη θα πλαισιώνεται από μουσικές εκδηλώσεις, χορευτικά και γευσιγνωσίες. Η Τεγέα απέχει 10 χλμ. από την Τρίπολη.