Η Νεφέλη Φασούλη περνάει τέλεια επάνω στη σκηνή και αυτό βγαίνει προς τα έξω

Η αγαπημένη ερμηνεύτρια, το next big thing της δισκογραφίας, μιλά στο TheOpinion με αφορμή την επερχόμενη συναυλία της στο 50ό Φεστιβάλ της ΚΝΕ, σήμερα Παρασκευή 13 Σεπτεμβρίου 2024, στο Στρατόπεδο Καρατάσιου. 

Συνέντευξη στην Ξανθίππη Κουτούφη

Όλοι οι πιστοί σου θαυμαστές, αυτοί που σε ακολουθούν από τις πρώτες σου εμφανίσεις, παρατηρούν μεγάλη διαφορά πάνω στη σκηνή σε σχέση με παλιότερα. Τα τελευταία χρόνια έχεις εξελιχθεί σε μια ολοκληρωμένη καλλιτέχνιδα, με στιβαρή σκηνική παρουσία και αρκετή αυτοπεποίθηση. Για εσένα τι έχει αλλάξει από την πρώτη σου μέχρι σήμερα;

Νομίζω ότι αισθάνομαι κι εγώ πολύ μεγάλη διαφορά. Πλέον, είναι για εμένα πολύ πιο καθαρός ο λόγος για τον οποίο ανεβαίνω στη σκηνή. Και γι’ αυτό και αισθάνομαι πιο δυνατή. Τα πρώτα χρόνια, υπηρετούσα όσο πιο όμορφα μπορούσα το πρότζεκτ του Φοίβου, με πάρα πολλή αγάπη και ενθουσιασμό.  Τώρα, στην ουσία, είναι σαν να το έχω πάει αυτό λίγο παρακάτω, κάνοντας τα δικά μου πράγματα. Και γι’ αυτό αισθάνομαι κι εγώ η ίδια γεμάτη αυτοπεποίθηση. Φυσικά, σε όλο αυτό συνηγορεί και το γεγονός ότι περνάω και πολύ ωραία επάνω στη σκηνή. Νομίζω ότι όσο πιο πολύ χρόνο περνάω χρόνο στη σκηνή, τόσο πιο ωραία τα περνάω και όσο αντιλαμβάνομαι ότι μοιράζομαι αυτή τη χαρά και με τον κόσμο που παρακολουθεί, τόσο πιο πολύ αυτή μεγαλώνει.

Πόσα χρόνια επαγγελματικής ενασχόλησης με τη μουσική μετράς, τώρα πια;

Ξεκίνησα παράλληλα με τις σπουδές μου και μπορεί να μην ήμουν εξ ολοκλήρου εκεί και να μην έκανα κάθε μέρα αυτό, όπως τώρα, αλλά η ενασχόληση υπήρχε. Μπορούμε να πούμε ότι η αρχή έγινε το 2014, άρα είμαστε στα «Δέκα χρόνια Νεφέλη Φασούλη».

Παρακολουθώντας όλες τις δισκογραφικές σου επιλογές και τις ζωντανές σου εμφανίσεις, διαπιστώνει κανείς ότι αυτό που συχνά απαντάμε στην ερώτηση «τι μουσική ακούς», «ακούω τα πάντα», εσύ το αποδεικνύεις έμπρακτα. Και όταν μπαίνεις στο στούντιο και πάνω στη σκηνή. Τα τραγουδάς όλα.

Ο πλουραλισμός αυτός δεν νομίζω ότι ήταν κάτι που διάλεξα εγώ, περισσότερο με διάλεξε αυτός. Πάντοτε είχα την τάση να ακούω όλες τις μουσικές του κόσμου και συγκεκριμένα όλες τις λαϊκές μουσικές. Δηλαδή, με ενθουσιάζει τρομερά η λαϊκή μουσική από όλες τις χώρες. Και το κάνω σίγουρα πράξη στα λάιβ μου, γιατί αισθάνομαι ότι οτιδήποτε αφήσω απ’ έξω, μετά μου λείπει. Οπότε, κάποιος που θα έρθει, θα ακούσει από ωραία μπλουζ μέχρι λαϊκά της τάβλας, αράβικα και άλλα. Γνωρίζω ότι μια τέτοια επιλογή ρεπερτορίου δεν είναι για όλους. Ενδεχομένως να είναι σχετικά δύσκολο και στ’ αυτιά και στη διάθεση. Αλλά χαίρομαι που κάπως το έχουμε εγκαθιδρύσει και πια ξέρει ο κόσμος ότι θα έρθει και θα ακούσει τα πάντα.

Αυτό εκπέμπει και μία τρομερή ανοιχτωσιά ως προς όλα τα μουσικά είδη, τα οποία έχουμε «ταμπελοποιήσει» πολύ ατυχώς, πολλές φορές, στην Ελλάδα ειδικά. Τι λες εσύ γι’ αυτό;

Δεν είναι απαραίτητα ατυχές. Θέλω να πω, η «ταμπελοποίηση» αυτή ενδεχομένως εξυπηρετεί, διαχρονικά, έναν στόχο και έναν σκοπό και καλά κάνει. Απλώς εμείς τώρα ήρθαμε να το πάμε ένα βήμα παρακάτω.

Μέσα σε όλα αυτά τα είδη μουσικής που αγγίζεις εντοπίζει κανείς την καθαρόαιμη ελληνική λαϊκή μουσική και ταυτόχρονα την αμερικάνικη τζαζ. Θα μπορούσε να τεθεί ζήτημα εντελώς άτυπης «κόντρας» ή σε τελική ανάλυση ο καημός είναι καημός με όποιον τρόπο κι αν εκφράζεται;

Εγώ δεν τα βλέπω ως δύο διαφορετικά πράγματα. Βρίσκω ότι έχουν πάρα πολλά κοινά και στην κατεύθυνση τη νοηματική και στην κατεύθυνση την «παικτική». Είναι απλά άλλοι μουσικοί δρόμοι, αλλά στην τελική αυτό που βγαίνει έξω είναι το ίδιο, έτσι μου φαίνεται εμένα. Άλλωστε, η τζαζ μουσική είναι κι αυτή λαϊκή μουσική, απλώς γεννήθηκε σε άλλη περιοχή του πλανήτη.

Η μουσική σε συντροφεύει από πολύ μικρή ηλικία; Όταν ήσουν μικρή, τι ακούσματα υπήρχαν στο σπίτι;

Η μουσική ήταν πάντα πολύ παρούσα μέσα στο σπίτι μου, μεγαλώνοντας. Πιστεύω ότι το ταλέντο που έχω, έχουν το ίδιο και οι γονείς μου, απλά δεν το καλλιέργησαν ποτέ. Έχουν και οι δύο αυτό που λέμε «μουσικό αυτί». Τους ερεθίζουν οι ήχοι, θέλουν να ακούν καινούργια είδη, καινούργιες μουσικές. Έτσι κι εγώ, σιγά-σιγά, νομίζω, βρίσκοντας το ταλέντο μου, όσο κι αν ήταν αυτό, άρχισα να θέλω να το καλλιεργήσω παραπάνω. Στο σπίτι μας υπήρχαν ακούσματα όλων των ειδών. Αρκετά έντεχνη μουσική… Χατζηδάκις, Θεοδωράκης, όλα αυτά που έχουν λειτουργήσει ως μουσικά θεμέλια. Αλλά και ακούσματα πιο λαϊκού τύπου, Περίδης, Λιδάκης, Παπάζογλου. Αν ψάξεις μια λίστα με τα 50 καλύτερα ελληνικά άλμπουμ όλων των εποχών, δεν υπάρχει κάποιο να μην υπάρχει στο σπίτι μου. Οπότε, ήταν πολύ μελετημένη η δισκογραφία στην οποία εκτέθηκα από μικρή ηλικία.

Και μέσα σε όλα αυτά τα ακούσματα, πώς προέκυψε στη ζωή σου η τζαζ;

Δεν το είχα καθόλου ως άκουσμα, αλλά με γοήτευσε πάρα πολύ. Ήταν, δηλαδή, μια προσωπική μου ανακάλυψη. Πηγαίνοντας σε συναυλίες, είδα αυτό που συνέβαινε πάνω και το ερωτεύτηκα σε σημείο που αποφάσισα να το ανακαλύψω μόνη μου. Είναι κάτι εντελώς δικό μου, δεν είχα κάποια επιρροή από το περιβάλλον μου.

Και οι σπουδές στη Νομική, τι θέση έχουν σε όλο αυτό;

Επαγγελματικά αυτή τη στιγμή δεν έχουν καμία θέση, αλλά στο μυαλό μου είναι πάντα. Έχω επενδύσει εκεί και στον τρόπο σκέψης και στο διάβασμα. Μη σου πω ότι μου λείπουν και καμιά φορά τα γράμματα. Για έναν άνθρωπο που έχει περάσει από ένα ακαδημαϊκό περιβάλλον μετά είναι λίγο σοκαριστικό να δουλεύει σε πολύ πρακτικές δουλειές με εντελώς αντίθετο περιεχόμενο.

Μιας και έχεις γράψει δικά σου τραγούδια τζαζ, να περιμένουμε ίσως κάτι δικό σου και στο πιο ελληνικό, λαϊκό, στο μέλλον;

Είναι κάτι που το θέλω πολύ. Αισθάνομαι ότι είναι πολλά αυτά που θέλω να πω και δεν βρίσκω τις λέξεις, αλλά δεν πιστεύω ότι έχω ταλέντο σε αυτό, οπότε δεν είμαι ακόμα εκεί. Ίσως, ναι. Ίσως και ποτέ. Αν έρθει με τον χρόνο του, καλώς είναι να έρθει, αλλά προσπαθώ να μην το πιέζω. Είμαι αυστηρή και δεν θέλω να βγει κάτι μέτριο. Είναι που έβαλαν και ψηλά το πήχη ο Φοίβος Δεληβοριάς και ο Αντώνης Απέργης στους δύο πρώτους μου δίσκους.

Αφού αναφέρθηκες και στα τραγούδια που σου «χάρισε» ο Αντώνης Απέργης στον δίσκο «Ο Κήπος» που κυκλοφόρησε την περασμένη άνοιξη, πες μας δυο λόγια για αυτή τη συνεργασία.

Ήταν μια ριψοκίνδυνη επιλογή και χαίρομαι που εκτιμήθηκε από τον κόσμο. Ο Αντώνης Απέργης είναι η προσωποποίηση της σύνδεσης μεταξύ τζαζ και λαϊκού με έναν πολύ δικό του τρόπο και το γεγονός ότι ο κόσμος ζητά να ακούσει τραγούδια αυτού του δίσκου στα λάιβ μας δίνει τεράστια χαρά, γιατί, βασικά, κατά κύριο λόγο, τα τραγούδια αρέσουν πολύ σε εμένα και ούτως ή άλλως ήθελα να τα συμπεριλαμβάνω στις συναυλίες μου. Άλλωστε, πρόκειται για έναν δίσκο γεμάτο με τραγούδια που σκορπίζουν χαρά. Δεν υπάρχει ούτε ένα τραγούδι χωρισμού, τα τραγούδια μιλάνε για τη χαρά, τον έρωτα, την παντρειά. Είναι τραγούδια φτιαγμένα για να μας συνοδεύουν στα θετικά γεγονότα της ζωής μας, ίσως και γι’ αυτό να τα ξεχώρισε ο κόσμος.

Πόσο δύσκολο είναι για έναν νέο καλλιτέχνη να δημιουργεί, να εργάζεται και να υπηρετεί την τέχνη στην Ελλάδα του 2024;

Κάνοντας αυτή τη δουλειά, παίρνεις όλο το πακέτο. Μέσα σ’ αυτό είναι και το κομμάτι της ανασφάλειας. Δεν ξέρεις τι κάνεις την επόμενη εβδομάδα. Δεν ξέρεις αν θα βγει αυτός ο μήνας ή ο επόμενος. Αυτό νομίζω ότι είναι το πιο δύσκολο κομμάτι. Δεν υπάρχει το «μήνας μπαίνει, μήνας βγαίνει». Αλλά απ’ την άλλη, έχεις ευκαιρίες να ζήσεις πράγματα πολύ συναρπαστικά. Φυσικά, εγώ το λέω εκ του ασφαλούς, με την έννοια ότι τώρα θα μπω στα 30, τώρα θα «σφίξουν τα ζωνάρια». Προς στο παρόν, είχα την πολυτέλεια να είμαι λίγο πιο χαλαρή και να το αφήνω και λίγο στη τύχη του. Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν μπορώ να φανταστώ αυτή τη στιγμή να έκανα κάτι άλλο. Αλλά σίγουρα κουβαλάει πολύ στρες αυτή η δουλειά.

 

Τι βλέπεις ως προς την κρατική μέριμνα στα καλλιτεχνικά σου ταξίδια στο εξωτερικό; Υπάρχουν διαφορές;

Ταξιδεύοντας στο εξωτερικό, ένας καλλιτέχνης βλέπει τι κάνουν και πώς ζουν και οι έξω. Στην Ελλάδα, από τη μία δεν είμαστε αδικημένοι σε σχέση με την ποσότητα της δουλειάς που έχουμε. Δηλαδή, για τη δυναμική της αγοράς και τον πληθυσμό μας, αποδεικνύεται ότι είμαστε φιλότεχνος λαός και αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό, εύχομαι να μείνει έτσι. Η διαφορά μεταξύ Ελλάδας και εξωτερικού είναι ότι εκτός Ελλάδας υπάρχει πάρα πολλή μέριμνα για την προώθηση της δουλειάς, για εξαγωγή, για παραγωγή καινούργιου υλικού. Πράγματα που εμείς δεν έχουμε καθόλου. Αυτό είναι μια τεράστια διαφορά που τη βλέπεις πολύ έντονα.

Μιλώντας για παραγωγή νέου υλικού, να τολμήσω να ρωτήσω για κάτι που μπορεί να υπάρχει στα πλάνα  για επόμενη δισκογραφική δουλειά, παρά το γεγονός ότι ο δίσκος σου με τον Αντώνη Απέργη μετράει μόλις λίγους μήνες;

Δεν έχω ακόμα το υλικό για να μπω στο στούντιο. Τα καινούργια τραγούδια τώρα σιγά σιγά αρχίζω να τα σκέφτομαι. Αλλά ξέρω ότι είμαι ήδη εκεί. Το μυαλό μου είναι ήδη στο τι θα κάνω μετά. Συνεχώς με τρώει αυτό ούτως ή άλλως. Και να σου πω την αλήθεια, αυτό που θέλω είναι να πάω και στην Αμερική, να γίνουν οι δουλειές που έχω κανονίσει εκεί και μετά λιγάκι σκοπεύω να πάρω μια απόσταση από τις ζωντανές εμφανίσεις, οι οποίες φέτος πήγαν πολύ ωραία. Αυτό το κάνω και για να λείψω λίγο στους ανθρώπους, αλλά και για να σκεφτώ το επόμενο βήμα μου. Είναι κάτι που θεωρώ ότι έχω ανάγκη. Οπότε, πιστεύω ότι σίγουρα μέχρι τα Χριστούγεννα δεν θα υπάρξει κάτι καινούργιο, αλλά ελπίζω μέχρι την επόμενη σεζόν να υπάρχει κάτι.