Όλη η ΔΕΘ ένα πάρκο: Μια ανάγκη που δεν μπορεί να περιμένει – Ο λόγος στους πολίτες

Άρθρο στο TheOpinion του Σπύρου Ψαρούδα, Γεωπόνου-Γεωργοοικονομολόγου και Γενικού Συντονιστή της Περιβαλλοντικής Οργάνωσης «Καλλιστώ», με έδρα τη Θεσσαλονίκη

Η Θεσσαλονίκη αντιμετωπίζει ένα σοβαρό περιβαλλοντικό έλλειμμα: την έλλειψη πρασίνου. Με μόλις 2 τ.μ. πρασίνου ανά κάτοικο, όταν ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνιστά τουλάχιστον 10 τ.μ., η πόλη μας βρίσκεται αντιμέτωπη με σημαντικές προκλήσεις που επηρεάζουν την ποιότητα ζωής των κατοίκων της, ιδιαίτερα μπροστά στις συνθήκες που δημιουργεί η κλιματική κρίση.

Η απουσία αρκετών χώρων πρασίνου δεν είναι απλώς ένα αισθητικό ζήτημα. Έχει άμεσες και σοβαρές συνέπειες στην καθημερινότητα και την υγεία των πολιτών. Το έλλειμμα χώρων πρασίνου συμβάλλει στην αύξηση της θερμοκρασίας μέσα στην πόλη, εντείνει το φαινόμενο της αστικής θερμικής νησίδας και επιδεινώνει την ατμοσφαιρική ρύπανση. Με την κλιματική κρίση να εντείνεται, η Θεσσαλονίκη γίνεται ολοένα και πιο αφιλόξενη κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.

Η ανεξέλεγκτη δόμηση, η τσιμεντοποίηση δημόσιων χώρων και η έλλειψη δέντρων έχουν στερήσει από την πόλη φυσικά μέσα προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή. Η δημιουργία ενός Μητροπολιτικού Πάρκου στον χώρο όπου μέχρι σήμερα βρίσκεται η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης μπορεί να λειτουργήσει ως ζωτικός πνεύμονας για την πόλη και τους κατοίκους της.

Ο λόγος στους πολίτες

Το αίτημα για την μετατροπή του χώρου σε Μητροπολιτικό Πάρκο έχει διατυπωθεί από κινήσεις πολιτών και πρωτοβουλίες εδώ και χρόνια, ωστόσο οι κεντρικοί και οι τοπικοί θεσμικοί φορείς δεν υιοθέτησαν το αίτημα. Το ερώτημα λοιπόν πρέπει να τεθεί απευθείας στους ίδιους τους πολίτες, που ζουν και περπατούν καθημερινά αυτή την πόλη.

Στην πρόσφατη ιστορία της Θεσσαλονίκης οι πολίτες έχουν δώσει με σαφήνεια την απάντηση σε κρίσιμα ερωτήματα. Αναφέρομαι φυσικά στο ιστορικό δημοψήφισμα για το νερό τον Μάιο του 2014, όταν το 98% των πολιτών είπε ΟΧΙ στην ιδιωτικοποίηση του νερού, καθώς και στην μεγαλειώδη συναυλία της πλατείας Αριστοτέλους, δύο χρόνια πριν, τον Απρίλιο του 2023, που ανάγκασε την κυβέρνηση να εφαρμόσει την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, και να αφαιρέσει από το Υπερταμείο της δημόσιες εταιρείες ύδρευσης και αποχέτευσης σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.

Και τα δύο ιστορικά αυτά γεγονότα δεν συγκροτήθηκαν από κάποια θεσμικά κέντρα, αλλά από τα περιβαλλοντικά κινήματα της Θεσσαλονίκης και την ίδια την κοινωνία.

Έτσι και τώρα, στην  περίπτωση του κρίσιμου ζητήματος της μετατροπής της ΔΕΘ σε ένα δημόσιο και προσβάσιμο Μητροπολιτικό Πάρκο για όλους και όλες, την πρωτοβουλία αναλαμβάνουν τα ίδια τα κινήματα και οι πολίτες.

Η Περιβαλλοντική Οργάνωση «Καλλιστώ», πιστή στις αρχές της για προστασία του περιβάλλοντος, στηρίζει την πρωτοβουλία της Σύμπραξης – Όλη η ΔΕΘ ένα Πάρκο, για συλλογή υπογραφών με στόχο την διενέργεια ενός τοπικού δημοψηφίσματος για το θέμα.

Είμαστε βέβαιοι και βέβαιες πως για μια ακόμη φορά οι πολίτες της Θεσσαλονίκης θα επιδείξουν την ευθύνη απέναντι στο περιβάλλον και τις επόμενες γενιές. Η Θεσσαλονίκη αξίζει περισσότερο πράσινο. Ας μην αφήσουμε το μέλλον της πόλης μας να είναι γκρίζο.

---

Όλη η ΔΕΘ ένα Πάρκο

Κάτοικοι της Θεσσαλονίκης υπερασπίζονται το «δικαίωμα τους στην πόλη» μια σειρά κειμένων σε επιμέλεια της Δανάης Θεοδωρίδου*

 

Όταν ο Ανρί Λεφέβρ το 1968 μιλούσε για το «δικαίωμα στην πόλη», αναφερόταν στο κοινό μας δικαίωμα να αλλάζουμε τους εαυτούς μας μέσω των αλλαγών στις πόλεις μας, αλλαγών που αναπόφευκτα εξαρτώνται από τη συλλογική δύναμη των πολιτών που υπερασπίζονται την ελευθερία να σχηματίζουν και να μετασχηματίζουν τον δημόσιο χώρο τους και κατ’ επέκταση τους ίδιους τους τους εαυτούς.

Αυτή τη στιγμή, μέσα από τη συλλογή υπογραφών για την πραγματοποίηση δημοψηφίσματος, οι πολίτες της Θεσσαλονίκης διεκδικούν αυτό τους το συλλογικό δικαίωμα απαιτώντας να έχουν λόγο στον τρόπο που θα διαμορφωθεί ο χώρος της ΔΕΘ. Στην πόλη με το λιγότερο πράσινο στην Ευρώπη, οι κάτοικοι της ενώνουν τη φωνή τους και ζητούν να μην πραγματοποιηθεί ένα ακόμη σχέδιο ‘real estate’ στις πλάτες τους (καθώς το δημόσιο, δηλαδή οι ίδιοι οι φορολογούμενοι θα πληρώσουν το μεγαλύτερο μέρος του σχεδίου αυτού) εις βάρος της υγείας και της βελτίωσης της καθημερινότητας τους. Στη θέση του διεκδικούν τη δημιουργία ενός πάρκου υψηλού πρασίνου.

Στη σειρά κειμένων που ξεκινά σήμερα και θα περιλαμβάνει ένα κείμενο τη βδομάδα, κάτοικοι της Θεσσαλονίκης όλων των ηλικιών μοιράζονται τις σκέψεις τους σχετικά με το δικαίωμα τους στην πόλη και την επιθυμία τους να γίνει Όλη η ΔΕΘ ένα Πάρκο.

Αν ψηφίζετε στον Δήμο Θεσσαλονίκης (προσοχή! Μόνο οι εγγεγραμμένοι/ες στον Δήμο Θεσσαλονίκης, και όχι σε άλλους δήμους της πόλης, μπορούν να υπογράψουν) μπορείτε να συμβάλλετε καθοριστικά στην προσπάθεια προσθέτοντας την υπογραφή σας εδώ: https://parkodeth.gr/

*Η Δανάη Θεοδωρίδου είναι σκηνοθέτρια, ερευνήτρια των σύγχρονων παραστατικών τεχνών και ακαδημαϊκός που ασχολείται με τη σχέση πολιτισμού και δημοκρατίας.