Μετρό Θεσσαλονίκης: Από το 1987, στο 2006, στο 2012, στο 2020, στο 2023, στο 2024, στο 2040…
Ποιος ιθύνων νους, ποια ιδιοφυία, ποιος επικοινωνιακός αστέρας έπεισε την πολιτική ηγεσία να έρθει να ανακοινώσει τώρα επεκτάσεις του Μετρό στη Θεσσαλονίκη;
Ευτυχία Βατάλη
Ας θεωρήσουμε ότι η στιγμή που το Μετρό και η Θεσσαλονίκη «συναντήθηκαν» για πρώτη φορά στην ιστορία του Σύμπαντος είναι το 2006.
Κανονικά βέβαια το φλερτ άρχισε πολύ νωρίτερα, κάπου εκεί το 1987 όταν ο Σωτήρης Κούβελας έκανε την πρώτη απόπειρα για την κατασκευή Μετρό στην πόλη, ένα Μετρό που θα διερχόταν κάτω από την Εγνατία. Εξ ου και η περίφημη «τρύπα» του Κούβελα που άνοιξε εκεί στην εμπορική πύλη εισόδου – εξόδου της ΔΕΘ, μόνο που χρηματοδότηση δεν υπήρχε…
Αυτό που απέμεινε από εκείνη την πρώτη προσπάθεια ήταν μια μεγάλη τρύπα, μια μεγάλη απογοήτευση, αλλά και μια μεγάλη αμφισβήτηση για το κατά πόσο οι υποσχέσεις για ένα υπόγειο μέσο σταθερής τροχιάς στη Θεσσαλονίκη μπορούν να έχουν αντίκρισμα ή να είναι απλά υποσχέσεις, όπως και άλλες που είχε ακούσει η πόλη.
Συνολικά 19 ολόκληρα χρόνια χρειάστηκε να περάσουν από εκείνο το πρώτο φλερτ του 1987 για να φτάσουμε τελικά στη δημοπράτηση του έργου το 2006, με φορέα την Αττικό Μετρό ΑΕ και με αντικείμενο βασική γραμμή Μετρό μήκους 9,6 χλμ με 13 σταθμούς.
Κι ύστερα μπήκαμε στον αέναο αστερισμό του Μετρό και αρχίσαμε να καταπίνουμε σαν καραμέλες υποσχέσεις, χωρίς αντίκρισμα.
Να θυμίσω, για παράδειγμα, την υπόσχεση ότι το Μετρό θα κατασκευαζόταν σε 6,5 χρόνια και η ολοκλήρωση του έργου θα γινόταν τον Οκτώβριο του 2012, (ημερομηνία που θα συνέπιπτε με τα 100 χρόνια από την απελευθέρωση της πόλης)!
Κι ενώ ο τότε υπουργός ΠΕΧΩΔΕ, Γιώργος Σουφλιάς, «βαφτίζει» τους δύο μετροπόντικες («Γιωρίκας και Κωστίκας») και χαιρόμαστε όλοι τόοοσο πολύ με τα βαφτίσια, τελικά οι μετροπόντικες αποδεικνύονται… χελώνες: Το 2010 είχε κατασκευαστεί μόλις το… 14,5% του έργου που υποτίθεται ότι θα τέλειωνε το 2012. Και να οι λαμαρίνες, και να τα εργοτάξια, και να τα λουκέτα στα καταστήματα, και να οι διαμαρτυρίες… Δελφών, Εγνατία, Μοναστηρίου, ολόκληρες περιοχές και δεκάδες επιχειρήσεις «κλείνονται» και κλείνουν για χρόνια ολόκληρα…
Περνά, λοιπόν, και το 2012, τότε που περιμέναμε οι ιθαγενείς με τα… καθρεφτάκια στα χέρια να κόψουμε το πρώτο εισιτήριο στο Μετρό μας. Τι κι αν είναι μόνο 9,6 χλμ, τι να με το που θα μπεις, θα βγεις;;; Ας κάνουμε την αρχή και βλέπουμε…
Και μείναμε με την προσδοκία.
Κι ύστερα; Ύστερα έρχονται οι αρχαιότητες. Συζητήσεις στην πόλη, διχασμός στους ιθαγενείς: Να μείνουν οι αρχαιότητες εκεί που βρέθηκαν. Όχι. Να μετακινηθούν. Ας πουν οι αρχαιολόγοι. Όχι. Ας αποφασίσει η δικαιοσύνη… Και να οι ενστάσεις και να οι καθυστερήσεις… Να και το αίτημα από πλευράς του εργολάβου να διαλυθεί η σύμβαση, να και η κατάρρευση του ίδιου του εργολάβου και να οι καθυστερήσεις και οι αναβολές και οι υποσχέσεις για ολοκλήρωση του έργου που ποτέ δεν εκπληρώνονταν.
Και μείναμε οι ιθαγενείς με τα καθρεφτάκια μας στα χέρια…
Από το 2012 φτάσαμε στον Νοέμβριο 2024, που είναι η τελευταία ημερομηνία – υπόσχεση για παράδοση του έργου που έχουμε κυκλώσει στο ημερολόγιό μας. Κι ενώ πια το έργο είναι ορατό, το βλέπουμε στην πόλη, έχει κάνει πρόοδο, δεν είναι πια μια ιδέα, αλλά είναι κάτι χειροπιαστό, περιμένουμε πια αυτόν τον Νοέμβριο που θα γραφεί με χρυσά γράμματα στην ιστορία του Σύμπαντος, γιατί επιτέλους η Θεσσαλονίκη και το Μετρό θα έχουν συναντηθεί.
Αλλά επειδή οι ιστορίες αυτές, οι ιστορίες ζωής, δεν είναι γραφτό να τελειώσουν τόσο εύκολα, ακούσαμε τη Δευτέρα που μας πέρασε, κι άλλες υπέροχες – είναι η αλήθεια – υποσχέσεις: τώρα που πήραμε φόρα, το Μετρό δεν θα σταματήσει. Ήταν να μη γίνει η αρχή.
«Το Μετρό στη Θεσσαλονίκη θα επεκταθεί, θα έχει 44 σταθμούς και δύο γραμμές και θα εξυπηρετεί 680.000 επιβάτες ημερησίως… το 2040», μας είπε η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υποδομών ενώπιον του πρωθυπουργού και λίγο πριν μια νέα εκλογική αναμέτρηση, αυτή των ευρωεκλογών.
Μπορεί μάλιστα να μην ακούσαμε τίποτα για χρηματοδότηση, ακούσαμε όμως ότι σχεδιάζεται και μετρό στην Τσιμισκή με σταθμό στην… Αριστοτέλους. Σχεδιάζουμε, μας είπαν, για να μπορούμε να ζητήσουμε χρηματοδότηση…
Και μείναμε όλοι αποσβολωμένοι στην αίθουσα εκείνη.
Ποιος ιθύνων νους, ποια ιδιοφυία, ποιος επικοινωνιακός αστέρας έπεισε την πολιτική ηγεσία να έρθει να ανακοινώσει κάτι τέτοιο στη Θεσσαλονίκη;
Ποιος πραγματικά πιστεύει ότι η συντριπτική πλειοψηφία αυτών που ήταν στην αίθουσα (αλλά και αυτών που τα ‘μαθαν μετά), δεν έμειναν άφωνοι με όσα άκουσαν;
Ποιος πραγματικά πιστεύει ότι οι κάτοικοι μιας πόλης που… μεγάλωσαν ηλικιακά ακούγοντας ένα Μετρό που ποτέ δεν έρχεται, μπορούν στ’ αλήθεια να πιστέψουν όλα αυτά τα μεγαλόπνοα σχέδια και μάλιστα ΠΡΙΝ ΚΑΝ ΠΑΡΑΔΟΘΕΙ ΕΣΤΩ Η ΒΑΣΙΚΗ ΓΡΑΜΜΗ ΤΟΥ ΜΕΤΡΟ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΠΑΡΑΔΟΘΕΙ ΜΕΤΑ ΑΠΟ 18 ΧΡΟΝΙΑ;
Αυτές οι νέες υποσχέσεις και οι ανακοινώσεις για ένα θέμα που πλήγωσε επί δεκαετίες την πόλη και κλόνισε όσο τίποτα άλλο την εμπιστοσύνη των κατοίκων στην εκάστοτε κεντρική εξουσία δεν έπρεπε να γίνουν.
Η κίνηση ήταν άτοπη, άκαιρη, ανούσια, αχρείαστη και άκομψη.
Για να μην πω, και προσβλητική. Βαθύτατα προσβλητική για τη νοημοσύνη μας.