«Κοίτα τους» του Μάριου Ποντίκα – Η συλλογική συνείδηση στα σχοινιά

Συχνά αναρωτιέμαι αν πρέπει να αφήνουμε τους ειδικούς να μιλούν ή αν πρέπει να τολμάμε κι εμείς οι ανειδίκευτοι να εκφράζουμε άποψη για μερικά πράγματα. Πάντα καταλήγω στο ίδιο: αν είναι η άποψή μας καλοπροαίρετη, αμερόληπτη και θετική, μήπως οφείλει να εκφραστεί;

Της Ξανθίππης Κουτούφη

Αποφάσισα το λοιπόν να γράψω δυο λόγια για μια θεατρική παράσταση που είδα την περασμένη εβδομάδα στη Θεσσαλονίκη, χάρη φίλη και συμπαίκτρια  Άννα-Μαρία Γάτου που μου το πρότεινε. Ειδική δεν είμαι, αλλά είμαι μια θεατρόφιλη με υποτυπώδη σκηνική εμπειρία και χωρίς να θέλω να ευλογήσω τα γένια μου, νομίζω πως τα συμπεράσματα που έβγαλα σχετικά με αυτό που είδα και την ποιότητα που απλόχερα μοίρασε είναι ασφαλή. Πρώτ’απ’όλα, και μόνο που αντικρύζει κανείς τα πρόσωπα των πρωταγωνιστών, μελών της ομάδας Εν Παρόδω, αντιλαμβάνεται ότι αυτό που θα δει κουβαλάει πολύ μεράκι και ακόμα περισσότερη αγάπη. Το ρινγκ που είχε στηθεί εν είδει σκηνικού μας έβαλε στο κλίμα προτού ακόμα ξεκινήσει το έργο και με έκανε να χαμογελάσω σκεπτόμενη ότι «ίσως είναι η πρώτη και η τελευταία φορά στη ζωή μου που θα δω μπροστά μου αληθινό ρινγκ». Ε, τελικά, ίσως και να μην είναι η τελευταία. Γιατί όταν με το καλό ξανανέβει η παράσταση «Κοίτα τους» βασισμένη σε κείμενα του Μάριου Ποντίκα και σε σκηνοθεσία του Κυριάκου Δανιήλ για την οποία και γράφω αυτό το κείμενο, είναι δεδομένο ότι θα την ξαναδώ. Πρόκειται για μια παράσταση από εκείνες που σου δημιουργούν το αίσθημα του ακόρεστου. Η πρώτη μου σκέψη ήταν «θέλω να το ξαναδώ».

Ένα άψογο κείμενο, αριστοτεχνικά διασκευασμένο, απίστευτα σημερινό και τρομερά εύστοχη επιλογή από την ομάδα. Το γεγονός ότι γεννά την ανάγκη περαιτέρω έρευνας γύρω από το συγγραφικό έργο του Μάριου Ποντίκα αποτελεί μια ακόμα πτυχή της πολυεπίπεδης και σαφούς επιτυχίας των Εν Παρόδω.

Κάθε σκηνή  μετατρέπεται σε καρέ – ας μου επιτραπεί η χρήση ενός κινηματογραφικού όρου κι ας μιλάμε για θέατρο εδώ- και καταφέρνει  να αποτυπώσει τόσο πετυχημένα, άλλες φορές αστεία και άλλες φορές πικρά, κάθε ψήγμα νεοελληνικής παράνοιας σε όλο της το μεγαλείο. Σκηνές βίας: λεκτικής, ψυχολογικής, σωματικής, σεξουαλικής, ενδοοικογενειακής, κρατικής, σε μια σκηνοθετική προσπάθεια προβολής της «πνευματικής τελμάτωσης»  και του «διαστρεβλωμένου ηθικού κώδικα» που διέπουν την κοινωνία, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η ομάδα.

Κι οι έξι ηθοποιοί της ομάδας που ενσαρκώνουν  τους 30 χαρακτήρες του έργου αποτύπωσαν με περισσό ταλέντο το ύφος του κειμένου, τον μικροαστισμό και την επιβεβλημένη αρένα της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας. Η σκηνοθετική ματιά, δε, του Κυριάκου Δανιήλ ήταν ό,τι πιο σύγχρονο -οριακά βγαλμένο από το μέλλον- είδα φέτος στο θέατρο.

Η εμπειρία θέασης αυτής της παράστασης επιβεβαιώνει αυτό που λέγαμε από πάντα σε αυτή την πόλη, ότι «όσο πιο μικρό το θέατρο, τόσο πιο καλό το έργο.» Παρ’όλ’αυτά, εγώ θα χαιρόμουν πάρα πολύ να έχουν οι εν Παρόδω την ευκαιρία να παίξουν σε μεγαλύτερο θέατρο, κυρίως για να δοθεί η ευκαιρία σε όσο περισσότερους θεατές γίνεται να δουν αυτή την παράσταση.

* Η Ξανθίππη Κουτούφη είναι μεταφράστρια, καθηγήτρια γαλλικής γλώσσας και ραδιοφωνική παραγωγός. Ασχολείται με το θέατρο ως τραγουδίστρια και ηθοποιός από σκηνής και κυρίως ως θεατής από την πλατεία.