Το ράφι που δεν ησυχάζει: Ο Ιούλιος φέρνει ξανά αυξήσεις στα σούπερ μάρκετ
Το καλάθι του Έλληνα καταναλωτή παραμένει βαριά φορτωμένο, όχι μόνο με τρόφιμα, αλλά και με ανασφάλεια.
Διονύσης Ασημιάδης
Η αίσθηση ότι κάθε επίσκεψη στο σούπερ μάρκετ κοστίζει λίγο περισσότερο από την προηγούμενη έχει πια ριζώσει στον Έλληνα καταναλωτή.
Αν και ο φετινός Ιούλιος κύλησε με σχετική ηρεμία στο μέτωπο του γενικού πληθωρισμού, η καθημερινότητα των καταναλωτών στα σούπερ μάρκετ δείχνει ότι οι πιέσεις στις τιμές των βασικών αγαθών όχι μόνο δεν έχουν εξαλειφθεί, αλλά συνεχίζουν να «ροκανίζουν» τα εισοδήματα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΕΛΚΑ, οι τιμές στα καταναλωτικά ράφια αυξήθηκαν κατά 1,84% σε σύγκριση με τον Ιούλιο του 2024, επιβεβαιώνοντας πως το κύμα ακρίβειας μπορεί να έχει χάσει ορμή, όμως δεν έχει εξαφανιστεί.
Η μικρή μείωση κατά 0,24% σε σχέση με τον Ιούνιο ίσως δίνει μια δόση αισιοδοξίας, όμως οι μεγαλύτερες τάσεις είναι πιο αποκαλυπτικές. Σε ετήσια βάση, ο πληθωρισμός στα σούπερ μάρκετ παραμένει επίμονος, με τους καταναλωτές να διαπιστώνουν αυξήσεις όχι μόνο σε «κακές συνήθειες» όπως τα γλυκά και οι σοκολάτες, αλλά και σε απόλυτα βασικά τρόφιμα. Τα φρέσκα κρέατα σημείωσαν αύξηση 9,6%, τα σνακ και τα γλυκίσματα κινήθηκαν σχεδόν στο ίδιο επίπεδο, ενώ τα προϊόντα πρωινού και τα ροφήματα ανέβηκαν κατά 8,4%. Τα φρούτα και τα λαχανικά, που κάποτε θεωρούνταν η «υγιεινή και φτηνή λύση», αυξήθηκαν κατά 5,3%.
Αυτές οι αυξήσεις δεν είναι τυχαίες. Στην περίπτωση του κρέατος, το πρόβλημα είναι διπλό: αφενός η μείωση του ζωικού κεφαλαίου στην ελληνική ύπαιθρο λόγω ασθενειών, αφετέρου οι αυξανόμενες τιμές εισαγωγών, ειδικά σε μοσχάρι και χοιρινό. Το ράλι στις διεθνείς τιμές κακάο και καφέ εξηγεί τις ανατιμήσεις και σε είδη που κάποτε θεωρούνταν σταθερά.
Το μόνο φρένο στην άνοδο προήλθε από τις κατηγορίες που σχετίζονται με την καθαριότητα και τα είδη καθημερινής χρήσης. Τα απορρυπαντικά κατέγραψαν μείωση τιμών 6,85%, τα τρόφιμα παντοπωλείου -5,6%, τα είδη για κατοικίδια -3,3% και τα χαρτικά -2,1%. Αυτές οι μειώσεις αποδίδονται κυρίως σε βελτίωση των συνθηκών στην αλυσίδα εφοδιασμού και ανταγωνιστικές προσφορές που επιχειρούν να συγκρατήσουν τη δυσαρέσκεια των καταναλωτών.
Παρά τις επιμέρους μεταβολές, το σύνολο των τιμών σε προϊόντα σούπερ μάρκετ για το διάστημα Ιανουαρίου–Ιουλίου 2025 έχει αυξηθεί κατά 1,23%, όπως προκύπτει επίσης από επίσημα στοιχεία του ΙΕΛΚΑ. Το εντυπωσιακό είναι ότι ο ρυθμός αύξησης των τιμών τροφίμων στην Ελλάδα (3,3%) ξεπερνά τον μέσο όρο της Ευρωζώνης, η οποία κινείται επίσης στο 3,3% για είδη διατροφής αλλά με ελαφρώς σταθερότερη τάση. Το γενικό επίπεδο πληθωρισμού στην ευρωζώνη παρέμεινε στο 2,0% για τον Ιούλιο, ενώ στην Ελλάδα κυμαίνεται μεταξύ 3% και 3,7%, με τη διατροφή να αποτελεί τον βασικό οδηγό αυτής της διαφοράς.
Το καλάθι του Έλληνα καταναλωτή παραμένει βαριά φορτωμένο, όχι μόνο με τρόφιμα, αλλά και με ανασφάλεια. Η αίσθηση ότι κάθε επίσκεψη στο σούπερ μάρκετ κοστίζει λίγο περισσότερο από την προηγούμενη έχει πια ριζώσει. Παρότι η πολιτεία και οι επιχειρήσεις αναζητούν ισορροπίες, οι διεθνείς παράγοντες συνεχίζουν να καθορίζουν τις τιμές, από την παραγωγή στην Αφρική έως τις εισαγωγές από την Ευρώπη. Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο αγώνας για ένα πιο προσιτό καθημερινό τραπέζι δεν έχει ακόμα κριθεί.