Μεταμόρφωση του Σωτήρος: Τί γιορτάζουμε σήμερα

Σήμερα 6 Αυγούστου, γιορτάζουμε τη Μεταμόρφωση του Σωτήρος Χριστού.

Η Μεταμόρφωση του Σωτήρος είναι γεγονός από τη ζωή του Ιησού Χριστού, κατά το οποίο ο Χριστός, ύστερα από ανάβαση στο όρος Θαβώρ μαζί με τους μαθητές του Πέτρο, Ιωάννη και Ιάκωβο, μεταμορφώθηκε και φωτοβολούσε με δόξα. Περιγράφεται στα Συνοπτικά Ευαγγέλια (Ματθαίος 17:1-8, Μάρκος 9:2-8, Λουκάς 9:28-36), ενώ αναφέρεται και στην Β΄ Επιστολή Πέτρου (1:16-18). Επίσης, θεωρείται ότι η αρχή του Κατά Ιωάννη Ευαγγελίου αναφέρεται σε αυτή.

Σύμφωνα με αυτές τις αναφορές, ο Ιησούς μαζί με τρεις από τους αποστόλους, τον Πέτρο, τον Ιάκωβο και τον Ιωάννη, ανέβηκαν σε ένα βουνό (το όρος της Μεταμορφώσεως, το οποίο παραδοσιακά αναγνωρίζεται ως το όρος Θαβώρ) για προσευχή. Εκεί οι τρεις απόστολοι έκατσαν να ξεκουραστούν και κοιμήθηκαν. Όταν ξύπνησαν είδαν τον Ιησού να φωτοβολεί με λαμπρό φως και τα ρούχα του είχαν γίνει λευκά. Μαζί του βρίσκονταν και συνομιλούσαν δύο άντρες, ο Μωυσής και ο Προφήτης Ηλίας. Στη συνέχεια τους κάλυψε νέφος και ακούστηκε μια φωνή από τον ουρανό να αναφέρει «Οὗτος ἐστὶν ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός· αὐτοῦ ἀκούετε», δηλαδή αυτός είναι ο γιος μου, να τον ακούτε.

Η Μεταμόρφωση του Σωτήρος τιμάται σε πολλές χριστιανικές εκκλησίες ως σημαντική δεσποτική γιορτή.

Σημασία

Η μεταμόρφωση είναι ένα από τα θαύματα του Ιησού στα Ευαγγέλια. Αυτό το θαύμα είναι μοναδικό μεταξύ άλλων που περιγράφονται στα ευαγγέλια του κανόνα, στο ότι το θαύμα συμβαίνει στον ίδιο τον Ιησού. Ο Θωμάς Ακινάτης θεώρησε τη μεταμόρφωση «το μεγαλύτερο θαύμα» στο ότι συμπλήρωσε τη βάπτιση και έδειξε την τελειότητα της ζωής στον Παράδεισο. Η μεταμόρφωση είναι ένα από τα πέντε σημαντικά ορόσημα στην ευαγγελική αφήγηση της ζωής του Ιησού, ενώ τα άλλα είναι η Βάπτιση, η Σταύρωση, η Ανάσταση και η Ανάληψη. Το 2002, ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β΄ εισήγαγε τα Φωτεινά Μυστήρια στο ροζάριο, που περιλαμβάνουν τη Μεταμόρφωση.

Εορτασμός

Διάφορες χριστιανικές ομολογίες γιορτάζουν τη γιορτή της Μεταμόρφωσης. Η προέλευση της γιορτής παραμένει αβέβαιη. μπορεί να προήλθε από την αφιέρωση τριών βασιλικών στο όρος Θαβώρ. Η γιορτή υπήρχε σε διάφορες μορφές μέχρι τον 9ο αιώνα. Στη Δυτική Εκκλησία, ο Πάπας Κάλλιστος Γ’ (1455-1458) την καθιέρωσε ως καθολική γιορτή, που εορτάζεται στις 6 Αυγούστου, για να τιμήσει τη λύση της πολιορκίας του Βελιγραδίου τον Ιούλιο του 1456.

Τα Συριακά Ορθόδοξα, Ινδικά Ορθόδοξα και Αναθεωρημένα Ιουλιανά ημερολόγια εντός των Ανατολικών Ορθοδόξων, Ρωμαιοκαθολικών, Παλαιών Καθολικών και Αγγλικανικών εκκλησιών τοποθετούν τη γιορτή της Μεταμόρφωσης στις 6 Αυγούστου. Στις ορθόδοξες εκκλησίες που συνεχίζουν να ακολουθούν το Ιουλιανό Ημερολόγιο, η 6η Αυγούστου στο εκκλησιαστικό ημερολόγιο πέφτει στις 19 Αυγούστου στο πολιτικό (Γρηγοριανό) ημερολόγιο. Η Μεταμόρφωση κατατάσσεται ως μια σημαντική γιορτή, που συγκαταλέγεται στις δώδεκα μεγάλες γιορτές στη βυζαντινή ιεροτελεστία. Σε όλες αυτές τις εκκλησίες, αν το πανηγύρι πέφτει Κυριακή, η λειτουργία του δεν συνδυάζεται με την κυριακάτικη, αλλά την αντικαθιστά εντελώς.

Στη ρωμαϊκή ιεροτελεστία, η ευαγγελική περικοπή της μεταμόρφωσης διαβάζεται τη δεύτερη Κυριακή της Σαρακοστής – η λειτουργία τονίζει τον ρόλο που είχε η μεταμόρφωση στην ανακούφιση των Δώδεκα Αποστόλων, δίνοντάς τους ισχυρή απόδειξη της θεϊκότητας του Χριστού και ένα προοίμιο της δόξας της ανάστασης το Πάσχα και την τελική σωτηρία των οπαδών του ενόψει της φαινομενικής αντίφασης της σταύρωσης και του θανάτου του. Ο Πρόλογος για εκείνη την ημέρα επεξηγεί αυτό το θέμα.