Την περίοδο του καλοκαιριού οι πιο καλές μέρες είναι αυτές των διακοπών. Ή έστω ένα τυχερό τριήμερο ανάπαυλας τον δεκαπενταύγουστο. Δυστυχώς αυτές οι μέρες περνάν πολύ γρήγορα και έτσι επανέρχεται η καθημερινότητα με μια παθητική αναμονή για το επόμενο σαββατοκύριακο ως αμοιβή για την σκληρή και εξουθενωτική εργασία.
Ουσιαστικά, φορτώνουμε την ελπίδα μας για ζωή στην προέκταση του χρόνου. Κι εκεί εναποθέτουμε μια μέρα πιο ευχάριστη, πιο γεμάτη, πιο ευτυχισμένη. Η σκληρή πραγματικότητα της Δευτέρας όμως αποκαλύπτει ότι άλλο είναι το μέγα ζητούμενο. Την ίδια απογοήτευση νιώθουμε όταν περιμένουμε να πάρουμε λίγη χαρά από τις αγορές μας στα καταστήματα. Ενώ μπαίνουμε σαν βασιλιάδες, στο ταμείο νιώθουμε ηλίθιοι και θύματα. Το μεγαλύτερο κομμάτι του πληθυσμού έχει ήδη βιώσει μια πλήρη υλική ικανοποίηση και έχει ανακαλύψει ότι ο παράδεισος του καταναλωτή δεν χαρίζει καμιά ευτυχία. Υπήρξαν εποχές που οι πολλά υποσχόμενες ιδεολογίες και ιδέες θα διεκδικούσαν ανθρωποκεντρική ζωή με κοινωνικούς αγώνες. Τελικά αυτό το όνειρο δεν άξιζε τον κόπο. Αυτό αποδεικνύεται μέσα από τις πολλαπλές κρίσεις που μας ταλανίζουν τα τελευταία χρόνια.
Ένα λάθος ήταν ότι η προηγούμενη γενιά εξαπατήθηκε από την λατρεία του μέλλοντος που ήταν γεμάτη υποσχέσεις, επενδυμένη με φραστικές κατασκευές για πρόοδο και ανάπτυξη. Την ίδια στιγμή, το σύστημα συγκάλυπτε την πραγματικότητα και παραβίαζε ελευθερίες και δικαιώματα.
Μετά το σοκ και την θλίψη του εγκλεισμού ελέω πανδημίας, επιδεινώθηκε η ψυχική υγεία όλων μας. Ο φόβος έγινε το κυρίαρχο συναίσθημα εφόσον όλοι ήρθαμε αντιμέτωποι με το ενδεχόμενο της θνησιμότητας. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την αντίδρασή μας για μια τάση φυγής από την πραγματικότητα και τα μεγάλα προβλήματά της, Ήδη άρχισαν να φαίνονται επιδημικά στοιχεία παραίτησης και εγκατάλειψης κάθε προσπάθειας για αλλαγές και ποιοτική ζωή. Όταν το επίδομα είναι μεγαλύτερο από την αμειβόμενη εργασία, γατί να εργάζεσαι; Όταν το κόστος διαβίωσης ξεπερνά τους μισθούς ποτέ δεν θα ξεχρεώσουμε τράπεζες και οργανισμούς. Αν καταφέρεις να πάρεις την δύσκολη απόφαση να κάνεις οικογένεια γιατί να κάνεις πολλά παιδιά; Ήδη ο κόσμος έχει πολλά και το μέλλον τους είναι αβέβαιο. Πώς μπορείς να συμβάλεις στην σωτηρία του πλανήτη όταν τα μεγάλα κράτη είναι οι βασικές πηγές μόλυνσης του περιβάλλοντος.
Η απογοήτευση και η παραίτηση από την ελπίδα της αλλαγής των κοινωνιών έχει στρέψει πολλούς ανθρώπους προς τη βία, την επιτακτική συμμόρφωση με τον νόμο και την τάξη και την αποδοχή γραφειοκρατικών μεθόδων. Και ο καιρός των κρίσεων επιδεινώνεται.
Η οικονομική κρίση έδωσε τη θέση της στην υγειονομική, αυτή με την σειρά της παραδίδει την σκυτάλη στην ενεργειακή και από τώρα “διαφημίζεται” μια μεγαλύτερη που είναι η διατροφική.
Και μετά τις κρίσεις τί;
Η λέξη κρίση στην αρχαιοελληνική της ερμηνεία σημαίνει ότι εκφέρω κρίση μεταξύ δύο αντιτιθέμενων επιλογών. Στη νομική ερμηνεύεται ως απόφαση ναι ή όχι, αθώος ή ένοχος. Στην ιατρική ο όρος περιγράφεται ως η κατάσταση ενός οργανισμού στα πρόθυρα μιας ασθένειας (νευρική, καρδιακή). Κάθε φορά που το σώμα βρίσκεται σε κρίσιμη κατάσταση ο οργανισμός αυτόματα αναλαμβάνει την επιβίωσή του ακολουθώντας την οδό της θεραπείας. Μ’ αυτές τις έννοιες μπορούμε να κατανοήσουμε πως η λύση των κρίσεων δεν είναι η επανάληψη της ίδιας παλιάς συνταγής. Δεν μπορεί να υπάρξει επανεκκίνηση της οικονομίας με τα ίδια λάθη, γιατί ξανά και ξανά θα πέφτουμε σε έναν παρόμοιο κύκλο και θα βρισκόμαστε στην ίδια ή και χειρότερη κατάσταση.
Υπάρχει ανάγκη να επινοήσουμε κάτι νέο. Να επιλέξουμε έναν άλλο τρόπο ζωής και να δημιουργήσουμε ένα πιο ανθρωποκεντρικό μοντέλο που δεν θα ενδιαφέρεται μόνο για επιτυχία και κέρδος αλλά θα επενδύει στις κοινωνικές και διαπροσωπικές σχέσεις. Αυτές οι επιλογές από την βάση, ίσως να καταφέρουν να αντικαταστήσουν και την πολιτική και πνευματική εξουσία. Δεν υπάρχει καμία εγγύηση για το τί θα καταφέρουμε. Όμως και τίποτα δεν είναι πιο συναρπαστικό από την αναζήτηση νέων δρόμων. Θα επιλέξουμε την μεγάλη παραίτηση “The Big Quit” ή θα ακολουθήσουμε την επανάσταση της ελπίδας (“ελπίζω σημαίνει είμαι έτοιμος κάθε στιγμή για κείνο που ακόμα δεν έχει γεννηθεί αλλά ωστόσο δεν απελπίζομαι αν δε γεννηθεί στη διάρκεια της δικής μας ζωής”);