Εντατικοί και συνεχείς πρέπει να είναι οι έλεγχοι στις Μονάδες Θερμικής Επεξεργασίας Επικίνδυνων Υγειονομικών Αποβλήτων, όπως αυτή που σχεδιάζεται να υλοποιηθεί μέσα στη Βιομηχανική Περιοχή της Σίνδου.
Πρόκειται για τη Μονάδα για την οποία έχει ήδη εκφραστεί αρνητικά σύσσωμη η τοπική κοινωνία. Το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Δέλτα είπε «όχι» στην εγκατάσταση και λειτουργία της μονάδας και μάλιστα ομόφωνα, ενώ ο Δήμαρχος Δέλτα, Γιάννης Ιωαννίδης, έχει εκφράσει την απογοήτευσή του για το γεγονός ότι η Μητροπολιτική Θεσσαλονίκης έδωσε έγκριση για τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου.
Τόσο διεθνώς όσο και στην Ελλάδα οι ειδικοί επισημαίνουν την ανάγκη να είναι συνεχείς και πολλαπλοί οι έλεγχοι που γίνονται σε τέτοιες μονάδες. Με αφορμή την περίπτωση της Σίνδου, το TheOpinion μίλησε για το θέμα με τον καθηγητή Περιβαλλοντικής Μηχανικής-Διαχείρισης Περιβάλλοντος Αθανάσιο Κούγκολο, ο οποίος είναι Διευθυντής Εργαστηρίου Τεχνικής και Σχεδιασμού Περιβάλλοντος στο ΑΠΘ.
Όπως εξήγησε ο καθηγητής, το βασικό πρόβλημα με την καύση νοσοκομειακών αποβλήτων είναι οι διοξίνες που εκλύονται στην ατμόσφαιρα. Μάλιστα, όπως είπε, αν η διαδικασία της καύσης γίνεται σε περιοχές όπου πλησίον γίνεται επεξεργασία τροφίμων, τότε η προσοχή πρέπει να είναι ιδιαίτερα αυξημένη.
Τα νοσοκομειακά απόβλητα
«Τα απόβλητα υγειονομικών μονάδων, όπως τα ονομάζουμε, δεν είναι όλα επικίνδυνα, ούτε χρειάζονται ειδική διαχείριση όλα, όμως ένα συνήθως μικρό ποσοστό τους είναι εξαιρετικά επικίνδυνο και χρειάζεται ειδική διαχείριση. Αυτή η διαχείριση ξεκινά ήδη από τη συλλογή τους που γίνεται μέσα σε κάθε υγειονομική μονάδα σε ειδικούς κάδους. Ακόμη και αυτά που μπορεί να είναι επικίνδυνα θα πρέπει να διαχωριστούν περαιτέρω ανάλογα με το είδος του κινδύνου και συγκεκριμένα ανάλογα με το αν μπορούν να προκαλέσουν μόλυνση με παθογόνους παράγοντες σε άλλους ανθρώπους και σε ζώα ή αν μπορούν να προκαλέσουν βλάβη λόγω της φυσικοχημικής τους σύστασης», εξηγεί ο κ. Κούγκολος.
Σίγουρα, πάντως, όπως λέει, δεν μπορούμε να τα διαχειριστούμε όπως τα οικιακά. «Είναι εξαιρετικά σημαντικό κομμάτι η διαλογή, ιδίως η διαλογή αυτών που πρόκειται να οδηγηθούν στην καύση, στην αποτέφρωση», επισημαίνει ο καθηγητής και τονίζει ότι προσοχή δίνειται και στις σακούλες, όπου θα τα τοποθετήσουμε. Κατά βάση, τα επικίνδυνα υγειονομικά απόβλητα που πάνε για αποστείρωση είναι σε κίτρινους περιέκτες ενώ αυτά που πάνε για αποτέφρωση σε κόκκινους.
Οι κίνδυνοι της αποτέφρωσης
Όπως εξηγεί, ο ένας τρόπος διαχείρισής τους είναι η απολύμανση, την οποία αναλαμβάνουν εξειδικευμένες εταιρίες και στη συνέχεια, όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία απολύμανσης μπορούν να καταλήξουν στον ΧΥΤΑ.
Ο δεύτερος τρόπος είναι η καύση, η οποία, κάποτε γινόταν εντός των νοσοκομείων. «Βλέπουμε ακόμη σε ορισμένα νοσοκομεία κάποια φουγάρα ως εναπομείναντες μάρτυρες αυτής της διαδικασίας. Βέβαια, αυτό ήταν λάθος, καθώς τα νοσοκομεία σίγουρα δεν διέθεταν τα απαραίτητα μέσα και λειτουργούσαν χωρίς φίλτρα, με αποτέλεσμα να εκλύονται στην ατμόσφαιρα οι επικίνδυνες διοξίνες. Είχαν μάλιστα γίνει και έρευνες στις περιοχές γύρω από τα νοσοκομεία και είχαν διαπιστωθεί υψηλές συγκεντρώσεις διοξινών», επισημαίνει.
Οι διοξίνες και τα φουράνια που εκλύονται στην ατμόσφαιρα από τη διαδικασία της καύσης είναι οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι από τη λειτουργία μιας τέτοιας μονάδας, σε περίπτωση που δεν διασφαλίζεται ότι η καύση γίνεται σωστά.
«Οι διοξίνες παράγονται όταν καίγονται πλαστικα που περιέχουν χλώριο, όπως το PVC. Τεχνικά υπάρχουν μέθοδοι για να αποφευχθεί η παραγωγή διοξινών, όπως αν η καύση γίνει σε πολύ υψηλή θερμοκρασία. Σημαντικό ρόλο επίσης παίζει και το τι οδηγείται τελικά στην καύση. Ποιος όμως θα ελέγχει; Είναι σημαντικό να υπάρχουν πολλαπλοί έλεγχοι για το τι πηγαίνει για καύση και κυρίως για το πώς γίνεται η καύση», τονίζει ο καθηγητής.
Στη Μητροπολιτική
Υπενθυμίζεται ότι κατά τη συνεδρίαση της Μητροπολιτική που κατά πλειοψηφία ψήφισε γνωμοδότησε θετικά στη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για το έργο (αρνητικά ψήφισαν οι παρατάξεις της αντιπολίτευσης) η αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης, Βούλα Πατουλίδου, επισήμανε ότι πρόκειται για μια άρτια επένδυση, που είναι αναγκαίο να υλοποιηθεί, ώστε να προστατευτεί τόσο η δημόσια υγεία, όσο και το περιβάλλον, βάζοντας οριστικό τέλος στην απόθεση νοσοκομειακών αποβλήτων και αποβλήτων άλλων υγειονομικών μονάδων σε μη εξειδικευμένους χώρους ή χώρους που δεν έχουν τις αρμόζουσες προδιαγραφές.
Ο εντεταλμένος περιφερειακός σύμβουλος Καινοτομίας, Νίκος Τζόλλας, είχε υπογραμμίσει ότι η μονάδα αυτή θα λειτουργεί με τη μεγαλύτερη δυνατή ασφάλεια, ενώ θα παρακολουθούνται διαρκώς οι ατμοσφαιρικοί ρύποι από τη διαχείριση των αποβλήτων εντός της μονάδας. Για το σκοπό αυτό θα συνεργαστεί η κατασκευάστρια εταιρία με το ΕΚΕΤΑ.