Σε εγρήγορση και πάλι οι «Φίλοι της Ροτόντας» μετά την είδηση ότι ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης, Άνθιμος, με επιστολή του προς την Υπουργό Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, επαναφέρει το θέμα της τοποθέτησης σταυρού στη στέγη του μνημείου, σύμφωνα με αποκλειστικό ρεπορτάζ της Parallaximag.
Πρόκειται για ένα θέμα που ο Μητροπολίτης είχε ανακινήσει και το 2015, γεγονός που είχε ξεσηκώσει πρισσότερους από 700 πολίτες της Θεσσαλονίκης, οι οποίοι μέσα σε μία εβδομάδα συγκέντρωσαν υπογραφές, με τον τότε Υπουργό Πολιτισμού Αριστείδη Μπαλτά να εκδίδει υπουργική απόφαση η οποία συνέδεε το θέμα με αντικεραυνική μελέτη και επισήμαινε ότι μόνο τότε θα εξεταζόταν κάτι τέτοιο.
Άλλωστε και το Ε’ τμήμα του ανωτάτου δικαστηρίου της χώρας, του Συμβουλίου της Επικρατείας, στο οποίο προσέφυγαν τότε οι «Φίλοι της Ροτόντας», κατέληξε σε ανάλογη απόφαση. Συγκεκριμένα, η απόφαση του ΣτΕ 9/20 που εκδόθηκε τον Δεκέμβριο του 2019 τονίζει χαρακτηριστικά περί της τοποθέτησης του σταυρού στη στέγη της Ροτόντας το εξής: «το ζήτημα αυτό θα πρέπει να αντιμετωπιστεί σε άμεση συνάρτηση με την αντικεραυνική μελέτη που πρόκειται να εκπονηθεί στο μέλλον».
Στην επιστολή του προς την Υπουργό Πολιτισμού, ο Μητροπολίτης Άνθιμος, μεταξύ άλλων, επικαλείται την ύπαρξη μιναρέ στο μνημείο, κάτι που ως σύμβολο της μουσουλμανικής θρησκείας δίνει τη λανθασμένη εντύπωση ότι το κτίσμα αποτέλεσε και αποτελεί και τώρα μόνο μουσουλμανικό χώρο λατρείας.
Η Ροτόντα είναι μνημείο
Ωστόσο, οι «Φίλοι της Ροτόντας» διευκρινίζουν ότι η Ροτόντα δεν είναι θρησκευτικός χώρος, αντίθετα αποτελεί μνημείο ενταγμένο στον κατάλογο των μνημείων της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της Unesco, ενώ θυμίζουν και τα πρόσφατα γεγονότα με τη μετατροπή της Αγιάς Σοφιάς στην Κωνσταντινούπολη σε τζαμί που προκάλεσε αντίδραση όχι μόνο από την Ελλάδα αλλά και παγκοσμίως.
Γιατί, όμως, ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης επανέρχεται στο θέμα αφού η συζήτηση είναι στην πραγματικότητα άνευ ουσίας; «Ενδεχομένως με κάθε νέα ηγεσία στο Υπουργείο Πολιτισμού, ο Μητροπολίτης επανέρχεται στο θέμα. Σε ένα θέμα, όμως, που δεν υφίσταται επί της ουσίας, καθώς υπάρχει ειλημμένη απόφαση του ΣτΕ, η οποία είναι ξεκάθαρη», τονίζει μιλώντας στο The Opinion η νομικός Κατερίνα Γεωργιάδου, η οποία είχε καταθέσει τη σχετική προσφυγή στο ΣτΕ για λογαριασμό των πολιτών που αντιδρούσαν. «Και φυσικά, παραμένουμε σε εγρήγορση για το μνημείο», προσθέτει.
Βέβαια, η προσπάθεια της Μητρόπολης το μνημείο να μετατραπεί σε εκκλησιαστικό χώρο ξεκινά ακόμη παλαιότερα, όταν με αφορμή έκθεση βυζαντινών εικόνων το 1994 τοποθετήθηκαν εκεί Αγία Τράπεζα και εκκλησιαστικός εξοπλισμός που παρέμεινε στον χώρο. Έναν χρόνο, μετά, το 1995, κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει τα σοβαρά επεισόδια που είχαν γίνει , όταν η Ένωση Πολιτών Θεσσαλονίκης είχε προγραμματίζει συναυλία τζαζ στο μνημείο.
Όπως διευκρινίζει η κα Γεωργιάδου, η Ροτόντα σύμφωνα με τον αρχαιολογικό νόμο, τις υπουργικές αποφάσεις για τη χρήση της, την νομολογία του Ανώτατου Διοικητικού Δικαστηρίου της χώρας, είναι επισκέψιμο ιστορικό προστατευόμενο μνημείο. Κατ’ εξαίρεση μέσα σ’ αυτό μπορούν να τελούνται ιερές ακολουθίες μια φορά το μήνα, κατόπιν άδειας από την εφορεία βυζαντινών αρχαιοτήτων.
Η κα Γεωργιάδου θυμίζει άλλωστε και μια άλλη, ως προς το συγκεκριμένο θέμα απόφαση του ΣτΕ, την υπ’ αριθμ 2068/1999 απόφαση, σύμφωνα με την οποία δεν συνιστά προσκύνημα ένας ιερός χώρος αν δεν έχει περιέλθει στη δημόσια λατρεία από πολλά έτη ώστε να έχει καταστεί πράγμα εκτός συναλλαγής προορισμένο για την εξυπηρέτηση θρησκευτικού σκοπού. Η απόφαση αυτή δεν αλλάζει, ούτε και με την περιστασιακή παραχώρηση του μνημείου στη Μητρόπολη για λειτουργία μία φορά τον μήνα, όπως άλλωστε δίνεται και για 12 πολιτισμικές δράσεις.