Εναλλακτική Σερβία: 7 + 1 λόγοι για να την ανακαλύψουμε (ΦΩΤΟ)

Πολύβουοι πεζόδρομοι, πάρκα και επιβλητικά κάστρα με μαγευτική θέα στον Δούναβη και Σάβα, υπόγειες στοές, μοντέρνες περιοχές και γραφικές γειτονιές. Κινηματογραφικά σκηνικά, βαρκάδες, παγοσπηλιές και μια θέα από ψηλά που κόβει την ανάσα! Βόλτες με τελεφερίκ, επίσκεψη σε μοναστήρια, παζάρια, και γαστρονομικά ταξίδια! Φύγαμε για Σερβία!

Αποστολή: Ντέπυ Χιωτοπούλου ([email protected])

Από την πρωτεύουσα, το Βελιγράδι, βόρεια της χώρας, μέχρι το νότο, στο κινηματογραφικό χωριό του Εμίρ Κουστουρίτσα Drvengrad και το Ζλάτιμπορ με τη μεγαλύτερη γόνδολα (τελεφερίκ) που σ’ ανεβάζει στα 1.450 μ. Και από τη Σιένιτσα και το εθνικό πάρκο Uvac μέχρι το Νόβι Παζάρ με τέσσερα μνημεία της UNESCO και την ανατολίτικη ατμόσφαιρα. Ανακαλύπτουμε την ‘άλλη’, την εναλλακτική πλευρά της Σερβίας!

Μιας χώρας, κεντρικά – νοτιοανατολικά της Ευρώπης, η οποία απλώνεται σε 88.499 τετρ. χλμ., έχει πληθυσμό 6.909.000 κατοίκους, και είναι μια από τις 10 χώρες που τη διασχίζει ο Δούναβης-δεύτερος μεγαλύτερος ποταμός μετά τον Βόλγα- σε μια απόσταση 588 χλμ. από τα συνολικά 2.860 χλμ.

1.Βελιγράδι

Πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη της Σερβίας, το Βελιγράδι στη συμβολή των ποταμών Σάβα και Δούναβη είναι ‘ζωντανό’ 24 ώρες το 24ωρο. Πολιτισμός, αρχιτεκτονική, παραδοσιακές γειτονιές, μοντέρνες περιοχές, κάστρα, πάρκα, μουσεία, πεζόδρομοι, πλατείες, καφέ, μπαρ, εστιατόρια, καφάνες (παραδοσιακές ταβέρνες), παγωτατζίδικα.

Ένα συνονθύλευμα εικόνων, εκεί όπου μπλέκεται η βαλκανική ατμόσφαιρα και οι μουσικές με τα βιολιά με την ευρωπαϊκή και τα μοντέρνα εστιατόρια και τους μπιτάτους ήχους.

Το πάνω κάτω στον κεντρικό πεζόδρομο Knez Mihailova, γεμάτο καταστήματα είναι μέρος του προγράμματος των τουριστών αλλά και πολλών κατοίκων του Βελιγραδίου. Δεξιά και αριστερά πεζόδρομοι οδηγούν σε γειτονιές, η κάθε μια με τον δικό της χαρακτήρα.

Το τέλος (ή η αρχή) της Knez Mihailova οδηγεί στο μεγαλύτερο πάρκο της πόλης το Kalemegdan. Εκεί όπου βρίσκεται και το Φρούριο με επιρροές από τη ρωμανική περίοδο μέχρι το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αυτή τη φορά περιηγηθήκαμε στο ‘αθέατο’ πρόσωπο του Βελιγραδίου, ξεναγηθήκαμε στις υπόγειες στοές και τα οχυρά, στα μυστικά περάσματα και στο ρωμαϊκό πηγάδι.

Φυσικά, δεν παραλείψαμε να απολαύσουμε την πανοραμική θέα από το μνημείο του Νικητή (Victor) ατενίζοντας το σημείο όπου συναντιούνται τα δυο ποτάμια, ο Σάβα και ο Δούναβης!

Το μεσημέρι μας βρήκε στην παραλιακή ζώνη του Βελιγραδίου (Belgrade Waterfront) με το μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο Galerija, μια περιοχή η οποία όπως έχει αναδείξει το θέμα το TheOpinion.gr, μεταμορφώνει την πόλη με τον επενδυτικό της χαρακτήρα, τα μοντέρνα κτίρια, τον ουρανοξύστη κλπ.

Το δε βράδυ, ραντεβού στην Skadarlija, την γραφική, μποέμικη, αλλά πλέον και αρκετά τουριστική γειτονιά (σ.σ. θυμίζει τα Λαδάδικα της Θεσσαλονίκης), για αυθεντικές σέρβικες γεύσεις υπό τους ήχους ζωντανής μπάντας με βιολιά, τραγούδια και βιολοντσέλα!

2.Drvengrad

Τι σχέση μπορεί να έχουν ο διάσημος Σέρβος σκηνοθέτης, μουσικός και ηθοποιός Εμίρ Κουστουρίτσα, το Kustendorf film & music festival, το εθνικό πάρκο Mokra Gora και ο λόφος Mećavnik; Όλα συνδέονται μεταξύ τους, και ανατρέχοντας πίσω στον χρόνο, μαθαίνουμε ότι αυτό το παραδοσιακό ξύλινο χωριό Kustendorf γνωστό και ως Drvengrad φτιάχτηκε από τον Κουστουρίτσα το 2003 για να κινηματογραφίσει την ταινία του «Life is a miracle» (Η ζωή είναι ένα θαύμα).

Πρόκειται για ένα χωριό με ξύλινα σπιτάκια που ατενίζουν την πανέμορφη φύση του εθνικού πάρκου Mokra Gora και πόλης με μόλις 600 κατοίκους.

Το Drvengrad βρίσκεται σε υψόμετρο 730 μ. και αποτελείται από 74 σπιτάκια όπου μεταξύ άλλων υπάρχουν εστιατόρια και καφέ, ξενώνες για διαμονή, η εκκλησία του Αγίου Σάβα – στο κεντρικό δρομάκι-, βιβλιοθήκη, κινηματογράφος, μαγαζάκια με σουβενίρ, γκαλερί, αμφιθέατρο, εσωτερική πισίνα, σάουνα, γυμναστήριο, γήπεδο τένις κλπ.

Οι δρόμοι του έχουν ονομασίες από διάσημους ανθρώπους όπως Ερνέστο Τσε Γκεβάρα, Ντιέγκο Αρμάντο Μαραντόνα, Φεντερίκο Φελλίνι, Ίγκμαρ Μπέργκμαν, του διάσημου Σέρβου τενίστα Νόβακ Τζόκοβιτς κλπ.

Από το 2008 και κάθε χρόνο, τον Ιανουάριο, πραγματοποιείται το Kustendorf film & music festival.

Σ’ ότι αφορά τη διαμονή, οι τιμές ξεκινούν από 60 – 70 ευρώ/άτομο περιλαμβάνοντας πρωινό και δείπνο και δωρεάν χρήση της πισίνας, σάουνας, γυμναστηρίου κλπ. (www.mecavnik.info). Απόσταση 220 χλμ. από το Βελιγράδι, οδήγηση σε εθνική και περιφερειακή οδό.

3.Zlatibor

Δημοφιλές τουριστικό θέρετρο, νοτιοδυτικά του Βελιγραδίου, το Ζλάτιμπορ χάρη στη γεωγραφική του θέση και το κλίμα του προσφέρεται για αποδράσεις και τουρισμό όλο το χρόνο. Βρίσκεται σε υψόμετρο 1.000 μ., και διαθέτει χιονοδρομικό κέντρο με πέντε πίστες με διαφορετικούς βαθμούς δυσκολίας.

Στο Ζλάτιμπορ των 3.000 κατοίκων, με την ταχύτατη ανοικοδόμηση, λειτουργεί από τον Ιανουάριο του 2021 (11/01/2021) το μεγαλύτερο σε μήκος πανοραμικό τελεφερίκ (τύπου γόνδολα), όχι μόνο της Σερβίας αλλά του κόσμου!  Είναι η Χρυσή Γόνδολα (Gold gondola) συνολικού μήκους 9 χλμ., η οποία συνδέει το κέντρο του Ζλάτιμπορ με την κορυφή του βουνού Tornik και το χιονοδρομικό κέντρο (1.100 μ. – 1.496 μ.).

Η Χρυσή Γόνδολα διαθέτει 72 καμπίνες των 10 ατόμων η καθεμία, μεταφέροντας 800 επιβάτες/ώρα. Η μονή διαδρομή είναι διάρκειας 35 λεπτών με έναν ενδιάμεσο σταθμό στη Ribničkom jezeru (Ρίμπνιτσκι Γιέζερα), εκεί όπου βρίσκεται η πανέμορφη λίμνη Ρίμπιντσα. Τιμή εισιτήριου για μονή διαδρομή 2.000 δινάρια για ενήλικες (17 ευρώ), 1.000 δινάρια για παιδιά (8,5 ευρώ), 800 δινάρια για σκιέρ με ski pass (6,80 ευρώ), επίσης 800 δινάρια για τους κατοίκους της περιοχής (δήμος Cajetina).

Το χιονοδρομικό κέντρο διαθέτει και ένα εξαθέσιο λιφτ, δυο μικρότερα και τεχνητή χιονόπτωση. Δημοφιλής προορισμός για τους χειμερινούς μήνες για οικογένειες, παρέες και λάτρεις του σκι, αυτή τη φορά κάναμε τη βόλτα με τη γόνδολα απολαμβάνοντας το καλοκαιρινό τοπίο και κρατάμε τον προορισμό στην ατζέντα μας, διότι έχει πολλά η περιοχή να προσφέρει, από το φημισμένο σπήλαιο Stopica μέχρι το θεματικό πάρκο El Paso City, το πάρκο δεινοσαύρων, το Adventure Park, καταρράκτες κλπ.

Το Ζλάτιμπορ απέχει 230 χλμ. από το Βελιγράδι, η δυναμική του είναι 50.000 κλίνες εκ των οποίων τα 8.500 είναι ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα σπίτια. Πολύ ενεργός και ο Τουριστικός Οργανισμός του Ζλάτιμπορ (www.zlatibor.org.rs).

4.Σιένιτσα (Sjenica)

Κινούμαστε νοτιοανατολικά του Ζλάτιμπορ, και διανύοντας 80 περίπου χλμ, διασχίζοντας δάση και όμορφα τοπία, φτάνουμε στη Σιένιτσα (Sjenica), πόλη και δήμος που γεωγραφικά βρίσκεται στο κεντρικό τμήμα του Sandžak.

Βρίσκεται σε υψόμετρο 1.026 μ., την καθιστά από τις υψηλότερες πόλεις όχι μόνο της Σερβίας αλλά των Βαλκανίων, και την ονομάζουν «Η Σιβηρία των Σερβίας» καθώς οι θερμοκρασίες της πέφτουν κάτω από το 0, κατά μέσο όρο 134 μέρες τον χρόνο. Η χαμηλότερη θερμοκρασία είχε καταγραφεί τον Ιανουάριο του 2005 που έφτασε τους -42 βαθμούς Κελσίου.

Είναι μια πόλη που ο πληθυσμός της κατά 60% είναι μουσουλμάνοι και το υπόλοιπο 40% Σέρβοι και άλλες εθνικότητες. Η πόλη έχει αρκετά τζαμιά και εμείς κατά την παραμονή μας στην πόλη επισκεφτήκαμε το Sultan Valide από τα παλαιότερα τζαμιά της περιοχής (1253) χωρητικότητας 500 ατόμων (εντός και εκτός). Επίσης, καθώς κυριαρχούν οι μουσουλμάνοι δεν πωλείται αλκοόλ.

Η περιοχή φημίζεται για τα ντόπια κρεατικά της, τα τυροκομικά της και τα αλλαντικά (προσιούτο). Γευματίσαμε στο παραδοσιακό εστιατόριο KodJukica, στο κέντρο της Sjenica, και κάναμε ένα από τα καλύτερα γεύματα ever! Cevapi (κεμπακάκια), κατσίκι, εξαιρετικό τυρί και σαλάτες.

 5.Uvac – Φυσικό καταφύγιο

Προορισμός για φυσιολάτρες, για παρατηρητές πουλιών, για όλους όσοι αγαπούν την περιπέτεια! Καμιά 10αριά χλμ. απέχει η περιοχή του φυσικού καταφυγίου Uvac από την πόλη Σιένιτσα. Το 1,5 χλμ. είναι χωματόδρομος κατηφορίζοντας σ’ ένα πλάτωμα, όπου έχει κάποια ξύλινα σπιτάκια που λειτουργούν με καφέ και φαγητό. Στη γύρω περιοχή υπάρχουν και σπίτια – ξενώνες για διαμονή καθώς και χώροι για κατασκήνωση.

Εκεί είναι το σημείο όπου επιβιβαζόμαστε στη βάρκα για να διασχίσουμε τον ποταμό Uvac, απολαμβάνοντας το μεγαλείο της φύσης!

Ο ποταμός Uvac είναι ένα φυσικό νότιο σύνορο του βουνού Zlatibor, είναι ο κύριος παραπόταμος του ποταμού Lim και πηγάζει νοτιοανατολικά από το όρος Jadovnik. Στο τέλος της πορείας του, είναι ένα φυσικό σύνορο μεταξύ Σερβίας και Βοσνίας-Ερζεγοβίνης.

Το φυσικό καταφύγιο Uvac, έκτασης 7.543 στρεμμάτων, είναι ένα σύμπλεγμα από το ποτάμι, φαράγγι, τρεις τεχνητές λίμνες – Uvac, Zlatar, Radoinja- οι οποίες δημιουργήθηκαν από την κατασκευή φραγμάτων για υδροηλεκτρικούς σταθμούς. Το φυσικό καταφύγιο Uvac έχει μοναστήρια – τα πιο διάσημα είναι η μονή Uvac και Dubrava. Έχει χλωρίδα και πανίδα με το πιο σημαντικό είδος πουλιού το όρνιο (Griffon Vulture) είδος γύπα, το οποίο αποτελεί σύμβολο και σήμα κατατεθέν του φαραγγιού Uvac. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερο είδος πτωματοφάγου γύπα που αντιμετώπιζε την εξαφάνιση στην επικράτεια της Σερβίας, ο αριθμός τους κυμαίνεται στα 300 πτηνά, το δε άνοιγμα των φτερών τους φτάνει τα 2.8 μ.

Το φυσικό καταφύγιο Uvac έχει και ένα σπηλαιολογικό σύμπλεγμα, μήκους 6.000 χλμ. Τα πιο γνωστά είναι το σπήλαιο Usak, το Tubića και το σπήλαιο πάγου στο χωριό Usak. Τα στολίδια στο σπήλαιο πάγου έχουν τη μορφή κουρτινών και μπορούν να φτάσουν σε μήκος έως και δέκα μέτρα.

Μισή ώρα με τη βάρκα κάναμε για να φτάσουμε στην πρώτη σπηλιά και αμέσως μετά να δέσουμε στη μικρή προβλήτα. Θα ανέβουμε 72 σκαλοπάτια σε μια απότομη σιδερένια σκάλα και με τους φακούς ανά χείρας θα εισχωρήσουμε στην παγοσπηλιά.

Οκτακόσια μέτρα, 8 βαθμοί Κελσίου εντός της, «η ομορφιά αυτού του κρυμμένου κόσμου προορίζεται για τους έμπειρους και τους γενναίους τυχοδιώκτες, καθώς μεγάλο μέρος του σπηλαίου είναι ανεξερεύνητο και άγνωστο» αναγράφεται στην επίσημη ιστοσελίδα του Εθνικού Τουριστικού Οργανισμού της Σερβίας. Θα μας βρει απόλυτα σύμφωνους!

Η καλύτερη εποχή για να επισκεφτείτε την περιοχή είναι μετά το Μάιο και για να προσεγγίσετε το φυσικό καταφύγιο Uvac, καλό θα ήταν να επικοινωνήσετε με τον τοπικό τουριστικό οργανισμό της Σιένιτσα (https://tosjenica.rs/) και του Nova Varoš (www.uvac.org.rs). Το κόστος για τη βαρκάδα, την επίσκεψη στην παγοσπηλιά και στο παρατηρητήριο είναι στα 1.800 – 2.200 δινάρια (15 – 20 ευρώ) το άτομο.

 6.Molitva – Παρατηρητήριο

Η παραπάνω περιπετειώδης και ταυτόχρονα συναρπαστική εκδρομή ολοκληρώνεται με την επίσκεψη στο παρατηρητήριο – θέση θέας Molitva (προσευχή) η οποία βρίσκεται στο χωριό Ursule, 15 χλμ. από τη Σιένιτσα, σε υψόμετρο 1.247 μ.

Τριακόσια μέτρα από το σημείο στάθμευσης, 5 λεπτά περπάτημα, για να φτάσουμε στο σημείο όπου φαίνονται οι υπέροχοι καμπυλωτοί μαιάνδροι του ποταμού Uvac. Μοιάζουν με λαβύρινθο και σε ορισμένα σημεία γυρίζουν υπό γωνία 270 μοιρών. Ο κόσμος επισκέπτεται το σημείο, πρωτίστως να απολαύσει το μοναδικό θέαμα! Να δει τους γύπες να πετούν, αλλά και για να χαλαρώσει και φυσικά να βγάλει τις απαραίτητες φωτογραφίες. Μια ξύλινη πλατφόρμα με κάγκελα, και ακριβώς απέναντι οι σπηλιές που επισκεφτήκαμε με τη βάρκα και με τα πόδια αντίστοιχα. Τώρα τις αγναντεύουμε από ψηλά, μοναδικό το θέαμα!

7.Novi Pazar

Στην περιοχή Ράσκα της Σερβίας, στο γεωγραφικό σημείο Σάντζακ, βρίσκεται το Νόβι Παζάρ (Νέο Παζάρι), η πέμπτη μεγαλύτερη πόλη της Σερβίας, με 120.000 κατοίκους. Η ονομασία προέρχεται από το σερβικό όνομα Novo Trgovište, μέσω του τουρκικού ονόματος Yeni Pazar.

Ιδρύθηκε επίσημα ως ανεξάρτητη πόλη το 1461 από τον Οθωμανό στρατηγό Isa Beg Ishakovic τον Βόσνιο κυβερνήτη της περιοχής που ίδρυσε επίσης το Σαράγεβο.

Πρόκειται για μια πολυπολιτισμική περιοχή Μουσουλμάνων και Ορθόδοξων Χριστιανών, με μνημεία και των δύο θρησκειών. Το 80% των κατοίκων είναι μουσουλμάνοι και οι υπόλοιποι Σέρβοι Ορθόδοξοι.

Το σημαντικότερο τζαμί είναι το Αλτούν Άλεμ (Altun Alem) το οποίο κτίστηκε μεταξύ 1516 – 1528 και στις μέρες μας αναστηλώνεται, ενώ σε απόσταση 3 χλμ. βρίσκεται η εκκλησία των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου, η παλαιότερη άθικτη εκκλησία της Σερβίας, και αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.

Το Νόβι Παζάρ διαθέτει τέσσερα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, (ένα κάστρο, δυο μοναστήρια και την εκκλησία του Αγίου Πέτρου από τον 9^ο αιώνα), έχει δυο πανεπιστήμια, παζάρι και μια ατμόσφαιρα ανατολίτικη. Εμπορικά μαγαζιά, καφέ, εστιατόρια και ταβερνεία, γλυκά, ταχυφαγεία, φούρνοι κλπ. είναι το σκηνικό στο κέντρο του Νόβι Παζάρ που είχαμε την ευκαιρία να το περπατήσουμε, έστω και για λίγο.

Η δε μονή Σοποτσάνι (Sopoćani), 15 χλμ. μακριά, και αυτή Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, από το 1979, χτίστηκε από το 1259 έως το 1270, κοντά στις πηγές του ποταμού Ράσκα στην περιοχή Ρας. Η εκκλησία της είναι αφιερωμένη στην Αγία Τριάδα. Οι τοιχογραφίες της είναι ζωγραφισμένες στο στυλ των βυζαντινών καλλιτεχνών.

+1 Γαστρονομία

Το κρέας, τα τυροκομικά και τα αλλαντικά, τα τουρσιά και οι πίτες κυριαρχούν στα τραπέζια της Σερβίας. Ένας συνδυασμός μεσογειακής και ανατολίτικης κουζίνας αλλά και της Κεντρικής Ευρώπης.

Τα αγαπημένα φαγητά στο βόρειο τμήμα της χώρας είναι κυρίως με βάση τη ζύμη, όπως το ψωμί και τα noodles. Στην κεντρική Σερβία, προτιμούν τις πίτες με φύλλο και το ψητό χοιρινό. Τα δυτικά της χώρας προτιμούν τα αλλαντικά και τα πιάτα με αρνί, ενώ στα ανατολικά μέρη απολαμβάνουν αρνί βρασμένο σε γάλα και πολέντα. Στο νότο, τα τραπέζια είναι γεμάτα με ψητά κρέατα που σερβίρονται με τυπικά λαχανικά της περιοχής.

Παραδοσιακή σέρβικη κουζίνα, μεσογειακές γεύσεις, νοστιμότατα τσεβάπι (κεμπακάκια) τα οποία σερβίρονται με κρεμμυδάκι και συχνά σε στρογγυλό ψωμί.

Σνίτσελ του Καραγιώργη (παναρισμένο μοσχαρίσιο ή χοιρινό κρέας γεμιστό με καϊμάκι), εξαιρετικά τυριά στην περιοχή της Σιένιτσα και του Νόβι Παζάρ, το ίδιο και τα κρεατικά, μπουρέκ (πίτες) άιβαρ (σαν τυροκαυτερή), σαρμάδες κλπ. συνδυάζονται με κρασί αλλά και ρακία (αλκοολούχο ποτό με γεύση φρούτων).

Ziveli, δηλαδή, στην υγεία σας!

Ευχαριστούμε τον Εθνικό Οργανισμό Τουρισμού της Σερβίας, την Market Manager Tamara Raskovic και όλους όσοι συνέβαλαν για την άψογη διοργάνωση της αποστολής μας.