Αργιθέα: Ένας κρυμμένος παράδεισος στα Θεσσαλικά Άγραφα (ΦΩΤΟ)

Ορεινοί οικισμοί, φαράγγια, πηγές και κατάφυτες πλαγιές, μονοπάτια, φύση, όμορφες πλατείες και άγρια ομορφιά. Αρχαιολογικά ευρήματα, πέτρινα γεφύρια και τοπική γαστρονομία. Η περιοχή της Αργιθέας, στην καρδιά των Θεσσαλικών Αγράφων, προσφέρεται για εξορμήσεις τους καλοκαιρινούς μήνες αλλά και τώρα το φθινόπωρο που τα χρώματα μαγεύουν!

Ρεπορτάζ: Ντέπυ Χιωτοπούλου (hiotopoulou@gmail.com)

Βρισκόμαστε στο κέντρο της ηπειρωτικής Ελλάδας, στην καρδιά της νότιας Πίνδου, στα Θεσσαλικά Άγραφα, στην Π.Ε. Καρδίτσας. Είναι η περιοχή της Αργιθέας, η οποία περικλείεται από τις Περιφερειακές Ενότητες των Τρικάλων, της Άρτας, της Αιτωλοακαρνανίας και της Ευρυτανίας. Ο Αχελώος ποταμός είναι το φυσικό όριο μεταξύ της Ηπείρου και της Θεσσαλίας.

Έδρα του Δήμου Αργιθέας το Ανθηρό, ορεινό χωριό της Καρδίτσας, χτισμένο σε υψόμετρο 990 μ. και ιστορική έδρα το Πετρίλο στα 1.160 μ., ιστορικό χωριό και το μεγαλύτερο στην Ανατολική Αργιθέα.

Ο Δήμος Αργιθέας αποτελείται από 20 μεγάλα και μικρά χωριά και άλλους μικρότερους οικισμούς και χωρίζεται σε τρεις δημοτικές ενότητες: Ανατολική Αργιθέα, Δυτική Αργιθέα και Αχελώος.

Ο Δήμος Αργιθέας είναι ο πιο απομακρυσμένος Δήμος από αστικό κέντρο. Απέχει μιάμιση ώρα από την Καρδίτσα (περίπου 75 χλμ.) και τα Τρίκαλα (περίπου 63 χλμ.) και μία ώρα από το Μουζάκι (43 χλμ.).

Υποστήριξη του ήπιου τουρισμού

Η περιοχή της Αργιθέας είναι μια από τις δυο περιοχές (σ.σ. η δεύτερη είναι η Κίρκη Αλεξανδρούπολης στο νομό Έβρου) όπου η διοίκηση της ΔΕΘ Helexpo προχώρησε σε στοχευμένη δράση εταιρικής κοινωνικής ευθύνης.

Αποδεχόμενη πρόταση του Περιφερειάρχη Θεσσαλίας Δημήτρη Κουρέτα, χορήγησε 50.000 ευρώ προς τον ορεινό Δήμο Αργιθέας, εκεί όπου θα δημιουργηθεί Κέντρο Φιλοξενίας επισκεπτών και ορειβατών με στόχο την υποστήριξη του ήπιου τουρισμού και της τοπικής οικονομίας.

«Η περιοχή μας είναι ιδανική για φυσιολάτρες, για πεζοπόρους, υπάρχει η λίμνη Στεφανιάδα που είναι η νεότερη φυσική λίμνη της Ελλάδας και με τη δημιουργία ενός κέντρου φιλοξενίας επισκεπτών και ορειβατών θα ενισχύσουμε τις κλίνες στον δήμο μας» δηλώνει στο TheOpinion.gr ο δήμαρχος Αργιθέας Ανδρέας Στεργίου.

Αναδεικνύοντας ήδη το ρεπορτάζ το TheOpinion.gr, το κέντρο φιλοξενίας επισκεπτών και ορειβατών θα δημιουργηθεί στο Ανθηρό, την έδρα του Δήμου Αργιθέας, στο παλιό αστυνομικό τμήμα.

Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο δήμαρχος Αργιθέας, η περιοχή βρίσκεται σε εμβρυακό στάδιο σ’ ότι αφορά την προβολή της και την τουριστική της υποδομή, ωστόσο από τον κορωνοϊό και μετέπειτα, μπαίνει σιγά σιγά στον τουριστικό χάρτη. Μάλιστα, σε διεθνή έκθεση στη Φρανκφούρτη, ο ΕΟΤ πρόβαλε στους εκθέτες και τους επισκέπτες την περιοχή της Αργιθέας.

Η δυναμική του Δήμου σε κλίνες είναι πολύ μικρή, ωστόσο λειτουργούν ξενώνες των 6-7 δωματίων έκαστος σε χωριά και οικισμούς όπως το Πετρίλο, η Καλή Κώμη, τα Κουμπουριανά, τα Ραγάζια, τα Βραγκιανά, το Αργύρι.

Η Δυτική Αργιθέα

Βρίσκεται στη νότια πλευρά της Πίνδου, καταλαμβάνει έκταση 150.377 στρέμματα και έχει συνολικό πληθυσμό 2.627 κατοίκους.

Στη Δυτική Αργιθέα βρίσκεται το Ανθηρό, κεφαλοχώρι και έδρα του Δήμου Αργιθέας, στην πλατεία του οποίου είναι η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής – πολιούχου του χωριού-,  δυο παραδοσιακά καφενεία, το Βυζαντινό –Ιστορικό – Λαογραφικό και Εκκλησιαστικό Μουσείο, λίγο πιο πάνω το Δημοτικό Σχολείο και το Δημαρχείο. Ο πληθυσμός του αποτελείται σήμερα από 150 άτομα το χειμώνα και 1.500 περίπου άτομα το καλοκαίρι.

Στο Ανθηρό υπάρχουν και δύο σπήλαια, της Κλεφτόβρυσης και του Σταυρού. Στις 8 Σεπτεμβρίου στο Γενέσιον της Θεοτόκου, πανηγυρίζει η Ιερά Μονή Κατουσίου, που χτίστηκε περίπου στα 1600. Το μοναστήρι είναι διατηρητέο μνημείο με απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού και έχει θαυμάσια αρχιτεκτονική και εξαιρετικές τοιχογραφίες.

Άλλες δημοτικές ενότητες της Δυτικής Αργιθέας είναι η Αργιθέα πρωτεύουσα της Αρχαίας Αθαμανίας, που έδωσε το όνομά της στην ευρύτερη περιοχή. Χτισμένη δυτικά του νομού Καρδίτσας σε υψόμετρο που κυμαίνεται από 930 μ. στο κέντρο του χωριού έως 1100 μ. στις πλαγιές όπου βρίσκονται και τα περισσότερα σπίτια, τη διασχίζει ο ποταμός Πλατανιάς παραπόταμος του Αχελώου, στη θέση «Καναλά» σώζεται μονότοξο γεφύρι ενώ ο αρχαιολογικός της χώρος βρίσκεται στη θέση «Ελληνικά», στην πορεία της οδού από την αρχαία Αμβρακία (σημερινή Άρτα) στους αρχαίους Γόμφους (Μουζάκι).

Τα Ελληνικά που πήραν την ονομασία τους από τα τείχη ελληνιστικής περιόδου που υπάρχουν εκεί κοντά, το Θερινό σε υψόμετρο 870 μ. με πολλές εκκλησίες, το μοναστήρι του Αγ. Νικολάου, νερόμυλο, τοξωτό γεφύρι κλπ., η Καλή Κώμη με το φαράγγι Κώστιανο που καταλήγει στον Αχελώο (στο χωριό λειτουργεί ξενώνας), η Καρυά με το πέτρινο τοξωτό γεφύρι του Τριζόλου ή Καμάρα (σ.σ. το δεύτερο από άποψη σπουδαιότητας και μεγέθους γεφύρι της Αργιθέας, μετά τη γέφυρα Κοράκου. Έχει ύψος 15,5 μ., άνοιγμα τόξου 30 μ. και είναι κατασκευασμένο από πελεκητό ασβεστόλιθο), το Μεσοβούνι με το μοναστήρι του Γεννεσίου της Θεοτόκου (17ος αι.) που γιορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου, το Πετρωτό γνωστό για τα τρία πέτρινα γεφύρια: η «Καμάρα», το παλαιότερο της περιοχής (1280 περίπου), η «Κουτσοκαμάρα» και η γέφυρα του «Κοράκου» -υπήρξε το μεγαλύτερο μονότοξο γεφύρι των Βαλκανίων- την οποία το 1949 στη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου οι αντάρτες του Δημοκρατικού Στρατού την ανατίναξαν.

Η Ανατολική Αργιθέα

Καταλαμβάνει έκταση 135.070 στρέμματα και έχει συνολικό πληθυσμό 1.767 κατοίκους. Η πρώην κοινότητα λειτούργησε από το 1999 έως το 2010 με έδρα το χωριό Πετρίλο. Ιστορική έδρα του Δήμου Αργιθέας, πρόκειται για ένα από τα καλύτερα θέρετρα της περιοχής με πλούσια βλάστηση, γραφικά σπίτια και εκκλησίες. Βρίσκεται περίπου στο κέντρο των βορείων Αγράφων, σε υψόμετρο 1.160 μ. και είναι το μεγαλύτερο χωριό στην Ανατολική Αργιθέα, με μακρόχρονη ιστορία.

Το χωριό διασχίζει ο Πετριλιώτης ποταμός που εκβάλλει στον Αχελώο ενώ στα δυτικά και βόρεια του υψώνεται η ψηλότερη κορυφή των Αγράφων, Καράβα (2.184 μ.).

Άλλες δημοτικές ενότητες της Ανατολικής Αργιθέας είναι το Βλάσι στα 1.060 μέτρα στην ανατολική πλαγιά της Καράβας, το Δροσάτο που οφείλει το όνομά του στην πηγή Γκούρα με τον πετρόχτιστο νερόμυλο και την πέτρινη τοξωτή γέφυρα (σ.σ. ήταν το μοναδικό χωριό της Αργιθέας με ηλεκτρικό ρεύμα καθώς από το 1952 υπήρχε υδροηλεκτρικό εργοστάσιο), τα Κουμπουριανά  τα οποία μετά την απελευθέρωση και προσάρτηση της Θεσσαλίας το 1881 υπήρξαν η έδρα του Δήμου Αργιθέας διότι ήταν στο κέντρο και γεωγραφικά των 24 χωριών της Αργιθέας.

Τα Κουμπουριανά ονομάζονται ‘Βυζάντιο των Αγράφων’ και υπάρχουν δυο μνημεία θρησκευτικού τουρισμού: η μονή της Παναγίας Σπηλιώτισσας – προστάτιδας όλων των Αγράφων- και η μονή της Παναγίας Κώστη -εορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου-, αμφότερες κτίσματα του 17ου και 18ου αιώνα αντίστοιχα.

Το Λεοντίτο ταυτισμένο με τον υπεραιωνόβιο πλάτανο που βρίσκεται ακριβώς στο μέσο του χωριού, το Πετροχώρι στα 1.100 μ. με παραδοσιακό τυροκομείο, η Στεφανιάδα με την ομώνυμη λίμνη -τη νεότερη φυσική λίμνη της Ελλάδος, έκτασης 165 στρ. και βάθους 150 μ. (σ.σ. η λίμνη σχηματίστηκε το 1963 μετά από πολυήμερη βροχόπτωση και κατολίσθηση της πλαγιάς «Στοιχειού»), το Φουντωτό από τα μικρότερα χωριά της Αργιθέας στα 1.150 μ.

Ο Αχελώος

Η δημοτική ενότητα (πρώην Δήμος) Αχελώου βρίσκεται στη νότια πλευρά της Πίνδου, καταλαμβάνει έκταση 87.430 στρεμμάτων και έχει συνολικό πληθυσμό 1.690 κατοίκους. Ο πρώην Δήμος λειτούργησε από το 1999 έως το 2010 με έδρα το χωριό Βραγκιανά αραιοκατοικημένο το οποίο αποτελείται από πολλούς και διάσπαρτους συνοικισμούς.

Άλλες τοπικές κοινότητες και οικισμοί είναι το Αργύρι στα 650 μ. με την εκκλησία του Προφήτη Ηλία, που το μεγαλύτερο μέρος της είναι κτισμένο σε σπηλιά και τους δύο παραδοσιακούς νερόμυλους (ο ένας μάλιστα λειτουργεί), το Καταφύλλι που παλιά ονομαζόταν Σελιπιανά, ονομασία που έλκει την καταγωγή της από τον αρχαίο βασιλιά Σέλιπο, και ο Μάραθος  με θέα την κοιλάδα του Αχελώου, τον Αχελώο ποταμό και το θρησκευτικό ‘στολίδι’ της κοιλάδας την Παναγία Επισκοπή. Στο τέλος του χωριού ξεκινάει το μονοπάτι της αρκουδόσκαλας (4 περίπου χλμ.) το οποίο διασχίζει ένα ελατοδάσος, αποτελεί το ‘μπαλκόνι του χωριού’ και καταλήγει στην τοποθεσία Κοντούρες.