Συμφωνίες-μαμούθ στις υποδομές τροφοδοτούν την έκρηξη της Τεχνητής Νοημοσύνης

Η έκρηξη της Τεχνητής Νοημοσύνης που ζούμε τα τελευταία χρόνια δεν θα μπορούσε να υπάρξει χωρίς μια τεράστια επένδυση σε υποδομές. Πίσω από τα πιο γνωστά προϊόντα AI κρύβεται ένας αθέατος αγώνας δρόμου για την κατασκευή υπερσύγχρονων κέντρων δεδομένων, την εξασφάλιση υπολογιστικής ισχύος και τη διαχείριση ενεργειακών πόρων. Πρόκειται για μια νέα «βιομηχανική επανάσταση» που απορροφά τρισεκατομμύρια δολάρια και πιέζει στα όριά τους τα δίκτυα ενέργειας και τις κατασκευαστικές δυνατότητες των εταιρειών τεχνολογίας. Δεν είναι τυχαίο ότι ο διευθύνων σύμβουλος της Nvidia, Jensen Huang, υπολόγισε πρόσφατα πως μέχρι το τέλος της δεκαετίας θα έχουν δαπανηθεί από 3 έως 4 τρισεκατομμύρια δολάρια μόνο για τις υποδομές AI, κυρίως από τις ίδιες τις εταιρείες του κλάδου.

Η Microsoft ήταν εκείνη που άνοιξε τον δρόμο, επενδύοντας το 2019 ένα δισεκατομμύριο δολάρια στην OpenAI και εξασφαλίζοντας τον αποκλειστικό ρόλο παρόχου cloud μέσω του Azure. Σταδιακά η επένδυση αυτή ξεπέρασε τα 14 δισ. δολάρια και πρόσφερε στην OpenAI πρόσβαση στην πολύτιμη υπολογιστική ισχύ που χρειαζόταν για την εκπαίδευση των μοντέλων της. Ταυτόχρονα, η Microsoft ενίσχυσε τις πωλήσεις του Azure και καθιέρωσε ένα νέο μοντέλο συνεργασίας που αργότερα μιμήθηκαν πολλές εταιρείες του χώρου. Παρά τις μετέπειτα αλλαγές στη συμφωνία, η συγκεκριμένη συνεργασία αποτέλεσε σημείο αναφοράς για τον κλάδο.

Σύντομα ακολούθησαν και άλλοι μεγάλοι παίκτες. Η Anthropic εξασφάλισε 8 δισ. δολάρια από την Amazon, ενώ η Google Cloud συνεργάστηκε με νεότερες εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης ως «κύριος υπολογιστικός εταίρος». Η ίδια η OpenAI, πέρα από την παραδοσιακή σχέση της με τη Microsoft, έλαβε επένδυση 100 δισ. δολαρίων από τη Nvidia για την αγορά περισσότερων GPU.

Την πιο θεαματική άνοδο, ωστόσο, γνώρισε η Oracle. Το καλοκαίρι του 2025 ανακοίνωσε συμφωνία ύψους 30 δισ. δολαρίων για παροχή cloud υπηρεσιών στην OpenAI, ποσό μεγαλύτερο από τα ετήσια έσοδά της από το cloud. Μόλις λίγους μήνες αργότερα, τον Σεπτέμβριο, ακολούθησε ακόμη μεγαλύτερη συμφωνία, ύψους 300 δισ. δολαρίων, για παροχή υπολογιστικής ισχύος που θα ξεκινήσει το 2027. Παρόλο που το μέγεθος του συμβολαίου προκαλεί ερωτήματα για τη βιωσιμότητά του, η Oracle έχει ήδη κερδίσει θέση ανάμεσα στους ισχυρότερους παρόχους υποδομών AI και η μετοχή της εκτινάχθηκε.

Για την Meta, που ήδη διαθέτει εκτεταμένα κέντρα δεδομένων, η πορεία είναι διαφορετική αλλά εξίσου δαπανηρή. Ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ έχει δηλώσει ότι μέχρι το 2028 η εταιρεία θα επενδύσει 600 δισ. δολάρια σε υποδομές στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ήδη μέσα στο πρώτο μισό του 2025 δαπανήθηκαν 30 δισ. περισσότερα από το προηγούμενο έτος, με το μεγαλύτερο μέρος να κατευθύνεται στην κατασκευή δύο νέων γιγαντιαίων data centers: του Hyperion στη Λουιζιάνα, με κόστος 10 δισ. δολάρια και ισχύ 5 γιγαβάτ, και του Prometheus στο Οχάιο, που θα λειτουργήσει το 2026 με φυσικό αέριο. Η ανάπτυξη αυτών των υποδομών δημιουργεί όμως και περιβαλλοντικές επιβαρύνσεις, όπως δείχνει η περίπτωση του xAI του Έλον Μασκ, που στο Τενεσί δημιούργησε μια υβριδική μονάδα data center και παραγωγής ενέργειας με υψηλές εκπομπές ρύπων.

Στην κορυφή όλων αυτών των κινήσεων βρίσκεται το σχέδιο Stargate. Δύο ημέρες μετά τη δεύτερη ορκωμοσία του, ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε μια κοινή επένδυση των SoftBank, OpenAI και Oracle ύψους 500 δισ. δολαρίων για την κατασκευή υποδομών AI στις ΗΠΑ, χαρακτηρίζοντάς το ως το μεγαλύτερο έργο στην ιστορία του κλάδου. Ο Σαμ Άλτμαν το υποστήριξε, κάνοντάς λόγο για το «σημαντικότερο έργο της εποχής μας». Παρά τον αρχικό ενθουσιασμό και τις διαβεβαιώσεις για παρακάμψεις γραφειοκρατικών εμποδίων, δεν έλειψαν οι αμφιβολίες για το κατά πόσο υπήρχαν τα αναγκαία κεφάλαια. Με την πάροδο του χρόνου η δυναμική του έργου μειώθηκε, ωστόσο ήδη βρίσκονται υπό κατασκευή οκτώ νέα κέντρα δεδομένων στο Τέξας, με στόχο την ολοκλήρωση του τελευταίου μέχρι το 2026.

Η κούρσα για τις υποδομές της Τεχνητής Νοημοσύνης βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Εταιρείες και κυβερνήσεις επενδύουν πρωτοφανή κεφάλαια, δημιουργώντας μια νέα πραγματικότητα που δεν αφορά μόνο την τεχνολογία, αλλά και την ενέργεια, την οικονομία και το περιβάλλον. Αν η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι το καύσιμο της νέας εποχής, τότε οι υποδομές που χτίζονται σήμερα αποτελούν τον κινητήρα που θα την κινήσει.