AI στην κυβερνοασφάλεια: Όπλο ή παγίδα για τους ανθρώπινους αναλυτές;

Η εξάπλωση της τεχνητής νοημοσύνης γεννά φόβους, πως η υπερβολική εμπιστοσύνη στις μηχανικές αναλύσεις μπορεί να αποδυναμώσει την ανθρώπινη κριτική σκέψη γύρω από την ικανότητα λήψης σωστών αποφάσεων.  Ειδικά στον χώρο της κυβερνοασφάλειας, όπου οι επαγγελματίες πρέπει να αξιολογούν άμεσα κινδύνους, να αναλύουν απειλές και να αποφασίζουν υπό πίεση, αυτή η ανησυχία γίνεται ακόμη πιο έντονη. Το ερώτημα δεν είναι απλώς αν η τεχνητή νοημοσύνη θα βοηθήσει ή θα βλάψει, αλλά πώς θα χρησιμοποιηθεί. Θα οξύνει την αναλυτική σκέψη ή θα την αντικαταστήσει;

Δεν χωρά αμφιβολία ότι τα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης  έχουν τεράστια αξία. Παρέχουν γρήγορες πληροφορίες, αυτοματοποιούν διαδικασίες ερμηνεύοντας περίπλοκα δεδομένα, σε χρόνο που ο άνθρωπος δύσκολα μπορεί να ανταγωνιστεί. Όμως όσο μεγαλώνει η εξάρτηση από αυτά, τόσο αυξάνεται ο φόβος ότι οι επαγγελματίες μπορεί να παραμελήσουν τη δική τους κρίση. Η ευκολία που προσφέρουν μπορεί να οδηγήσει σε εφησυχασμό, σε υπερβολική εμπιστοσύνη σε «μαύρα κουτιά» αναμενόμενα και σε  αποδοχή απαντήσεων χωρίς επαλήθευση. Η πρόκληση λοιπόν  είναι  το πώς θα αξιοποιηθεί η τεχνητή νοημοσύνη χωρίς να μπει στο περιθώριο η ανθρώπινη ανάλυση.

Κάτι παρόμοιο είχε συμβεί στις αρχές της δεκαετίας του 2000, όταν πολλοί φοβήθηκαν ότι οι μηχανές αναζήτησης,  θα αποδυνάμωναν τη μνήμη και την κριτική ικανότητα των ανθρώπων. Η ανησυχία αυτή ονομάστηκε «φαινόμενο Google». Τελικά, οι μηχανές αναζήτησης δεν περιόρισαν την ανθρώπινη σκέψη απεναντίας, άλλαξαν τον τρόπο αναζήτησης και αξιολόγησης πληροφοριών.  Με τον ίδιο τρόπο, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να μην αντικαταστήσει την κριτική σκέψη, αλλά να τη μετασχηματίσει. Η αλόγιστη χρήση της όμως εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους, οι οποίοι δεν μπορούν να παραμεληθούν. Η τυφλή εμπιστοσύνη σε προτάσεις αλγορίθμων μπορεί να οδηγήσει σε λάθη ή παραβλέψεις απειλών. Η έλλειψη διάθεσης για επαλήθευση περιορίζει τη μάθηση αποδυναμώνοντας  την αναλυτική ικανότητα. Στην κυβερνοασφάλεια, όπου οι απειλές εξελίσσονται με ταχύτητα, η ανθρώπινη επαγρύπνηση σε συνδυασμό με την κριτική στάση παραμένουν απαραίτητες.

Από την άλλη πλευρά, η τεχνητή νοημοσύνη  μπορεί να ενισχύσει την ανθρώπινη σκέψη όταν λειτουργεί ως στήριγμα και όχι ως υποκατάστατο. Μπορεί να αναλάβει επαναλαμβανόμενες εργασίες αφήνοντας χώρο στους αναλυτές να εστιάσουν σε πιο σύνθετες περιπτώσεις. Μπορεί να εντοπίζει ανωμαλίες που αξίζει να ερευνηθούν περισσότερο και να διευκολύνει τη συνεργασία μέσα σε μια ομάδα, προσφέροντας συνοπτικές αναφορές, αναδεικνύοντας τάσεις. Η ουσία είναι ότι η χρήση της τελευταίας  δεν σημαίνει εγκατάλειψη της κριτικής σκέψης αλλά δυνατότητα συνεργασίας  μαζί της. Αυτό απαιτεί στρατηγικές όπως η διατύπωση ανοιχτών ερωτημάτων, η διασταύρωση των αποτελεσμάτων με άλλες πηγές, η αξιοποίηση της ΤΝ για δοκιμή εναλλακτικών σεναρίων και η θέσπιση διαδικασιών όπου η τελική απόφαση ανήκει στον άνθρωπο. Η συστηματική ανασκόπηση των αποφάσεων που λήφθηκαν με τη βοήθεια AI ενισχύει την εμπειρία και τη συλλογική μάθηση.

Καθώς όλο και περισσότερες εταιρείες υιοθετούν αυτοματοποίηση στην ασφάλεια, η «αλφαβητισμός στην τεχνητή νοημοσύνη » γίνεται βασική δεξιότητα. Η εκπαίδευση πάνω στις δυνατότητες και τους περιορισμούς της βοηθά τις ομάδες να κατανοούν τα πιθανά σφάλματα και να μη δέχονται μηχανικές απαντήσεις χωρίς έλεγχο. Οργανισμοί που επενδύουν στην εκπαίδευση και την έξυπνη χρήση της ΤΝ εξοικονομούν σημαντικούς πόρους και βελτιώνουν την ανθεκτικότητά τους απέναντι στις απειλές.

Η πραγματική απειλή δεν είναι η τεχνητή νοημοσύνη, αλλά η αλόγιστη χρήση της.  Όπως η Google άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι αναζητούν και μαθαίνουν, έτσι και η ΤΝ αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζεται η επίλυση προβλημάτων. Στην κυβερνοασφάλεια, οι πιο αποτελεσματικοί επαγγελματίες θα είναι εκείνοι που θα αξιοποιήσουν την τεχνολογία για να ενισχύσουν τη σκέψη τους, όχι για να την αντικαταστήσουν.