Πάνος Σόμπολος στο TheOpinion: «Δεν είμαι ούτε Πατριάρχης ούτε Πρύτανης του αστυνομικού ρεπορτάζ. Έκανα απλά τη δουλειά μου»

Οι περισσότεροι τον αποκαλούν Πατριάρχη του αστυνομικού ρεπορτάζ. Κάποιοι άλλοι Πρύτανη. Έχει δεχθεί κατά τη διάρκεια της καριέρας του πολλούς κολακευτικούς τίτλους από συναδέλφους του. Δεν αποδέχεται όμως κανέναν καθώς ήταν και παραμένει άνθρωπος σεμνός και ουσιαστικός.

“Έκανα απλά τη δουλειά μου και τίποτα παραπάνω” επιμένει να λέει. Με το ήθος και την εργατικότητά του κατάφερε να κερδίσει τον σεβασμό όλων όσων συνεργάστηκαν μαζί του. Ακόμη και των παραβατικών. Μιλά για την αλήθεια και το λειτούργημα της δημοσιογραφίας με ευλάβεια χρησιμοποιώντας το ρήμα “υπηρετώ”, σε χρόνους βέβαια παρελθοντικούς. Πλέον, μέσα από τα βιβλία που γράφει, μοιράζεται με τον κόσμο τα όσα έζησε στην πολυετή δημοσιογραφική του διαδρομή. 40 και πλέον χρόνια αστυνομικού ρεπορτάζ με τη σφραγίδα του Πάνου Σόμπολου…

Ο Πάνος Σόμπολος βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη με αφορμή την σημερινή παρουσίασή του τελευταίου του βιβλίου στις 19:00 στο βιβλιοπωλείο Κωνσταντινίδης στο κέντρο της πόλης.

“Άμεση Δράση, παρακαλώ”… Κύριε Σόμπολε, θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε το νέο σας βιβλίο ως ένα “αντίδωρο” σε συνέχεια των προηγούμενων;

Είναι ένα βιβλίο εντελώς διαφορετικό από αυτά που γνώρισαν μέχρι τώρα οι αναγνώστες. Δεν έχει εγκλήματα, δυστυχήματα, σεισμούς, καταστροφές, ναυάγια και αεροπειρατείες. Το βιβλίο αυτό περιλαμβάνει περισσότερα από 300 περιστατικά βγαλμένα από την καθημερινότητα. Κάθε πρωί ως αστυνομικοί συντάκτες πηγαίναμε στην άμεση δράση στο αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας και της Πυροσβεστικής και μελετούσαμε το λεγόμενο δελτίο αδικημάτων και συμβάντων. Αυτό το δελτίο είχε μέσα όλα τα όσα συνέβαιναν μέσα στο 24ωρο σε ολόκληρη τη χώρα. Μεταξύ των σοβαρών περιστατικών υπήρχαν και κάποια ευτράπελα. Αυτά τα περιστατικά που δεν τα χρησιμοποιούσα για το ρεπορτάζ τα κρατούσα για το αρχείο μου. Τον τελευταίο καιρό έγραφα ένα βιβλίο για τις βεντέτες και τα εγκλήματα στο όνομα αυτών, στην Ελλάδα. Είχα προγραμματίσει να πάω στην Κρήτη και στη Μάνη μέρη όπου δυστυχώς ανθούν ακόμη οι βεντέτες αλλά λόγω κορωνοϊού δεν τα κατάφερα. Έτσι το συγκεκριμένο βιβλίο έμεινε πίσω. Ψάχνοντας στο αρχείο μου εντόπισα τρεις ολόκληρους φακέλους που περιείχαν αυτά τα ευτράπελα που σας προανέφερα. Θεώρησα πως αυτή η συγκυρία ήταν μια ευκαιρία για να αναμορφώσω το υλικό που είχα και να γράψω ένα νέο βιβλίο.

Μιλήστε μας για την ενασχόλησή σας με τη συγγραφή βιβλίων. Πώς γεννήθηκε αυτή η ανάγκη;

Όταν ήμουν στην ενεργό δράση δεν είχα χρόνο να διαβάσω ένα βιβλίο ή να γράψω κάτι που ήθελα. Έτρεχα από την μία άκρη της χώρας στην άλλη. Έλεγα πως όταν θα πάρω τη σύνταξή μου θα ξεκινήσω να διαβάζω και να γράφω τα όσα είχα βιώσει. Μετά από 41 χρόνια και 8 μήνες στο ρεπορτάζ συνταξιοδοτήθηκα. Αμέσως άρχισα να ψάχνω στο αρχείο μου υποθέσεις τις οποίες και κατέγραψα στη συνέχεια στα βιβλία μου. Όλα, γεγονότα που κατέγραψα και βίωσα στη μακροχρόνια δημοσιογραφική μου πορεία υπηρετώντας το αστυνομικό ρεπορτάζ.

Να αναμένουμε και νέα συγγραφική δουλειά;

Οπωσδήποτε θα ολοκληρώσω το βιβλίο για τις βεντέτες στην Ελλάδα που έχω αφήσει στη μέση λόγω της πανδημίας. Το βιβλίο θα πραγματεύεται τα εγκλήματα που έγιναν στην Ελλάδα στο όνομα της βεντέτας αλλά και συνολικά την ιστορία της βεντέτας ανά τον κόσμο.

«Είναι πολύ αργά να φτάνουμε στο έγκλημα για να αφυπνιστούν οι συνειδήσεις»

Πόσο έχει αλλάξει το έγκλημα από το χθες στο σήμερα; Βλέπουμε να διαπράττονται εγκλήματα για ασήμαντες αφορμές. 

Είχαμε άγρια εγκλήματα και παλαιότερα αλλά όχι με τέτοια συχνότητα. Οι παλιοί λέγανε “κάποτε κοιμόμασταν με τις πόρτες ξεκλείδωτες”. Πλέον αυτό στις μέρες μας δε μπορεί να συμβεί. Τα πράγματα άλλαξαν όταν άνοιξαν τα σύνορα και μπήκαν στη χώρα μετανάστες από Αλβανία, Βουλγαρία, από χώρες της Πρώην Σοβιετικής Ένωσης, από Αφρική και Ασία.

Θυμάμαι στα μέσα της δεκαετίας του ‘90 που είχα πάει στην Αλβανία, αποστολή με την ΕΡΤ για τις παρατράπεζες του Μπερίσα. Είδα μια κατάσταση πολύ δύσκολη. Αυτό που μου έκανε εντύπωση εκείνες τις περιόδους ήταν πως ο Μπερίσα είχε ανοίξει τις φυλακές και άφησε ελεύθερους περισσότερους από 400 βαρυποινίτες. Αυτοί οι εγκληματίες δεν έμειναν στην Αλβανία. Οι περισσότεροι από αυτούς, ήρθαν στην Ελλάδα ενώ κάποιοι άλλοι πήγαν στην Ιταλία. Ερχόμενοι στην Ελλάδα οι βαρυποινίτες που ήταν μέσα για δολοφονίες και ένοπλες ληστείες συνέχισαν την κακοποιό δράση. Αναμείχθηκαν και με τους γηγενείς και έτσι το έγκλημα άρχισε να παίρνει τεράστιες διαστάσεις.

Δεν αυξήθηκαν μόνο οι δολοφονίες, οι ληστείες και οι κλοπές. Άλλαξε γενικότερα το έγκλημα. Έγινε πιο άγριο και πιο σκληρό. Δεν το λέω με ρατσιστικά. Προσπαθώ να θέτω στα πράγματα ως έχουν. Σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του χάρτη του εγκλήματος επίσης έπαιξε και η 10ετής λιτότητα όπως ακόμη ο 3ετής εγκλεισμός λόγω του κορωνοϊού. Τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας γνώρισαν κατακόρυφη αύξηση. Το θετικό που πρέπει να κρατήσουμε είναι πως άρχισαν να ανοίγουν τα στόματα. Είναι πολύ αργά να φτάνουμε στο έγκλημα για να αφυπνιστούν οι συνειδήσεις. Να παρεμβαίνουμε αν υποπέσει κάτι στην αντίληψή μας και να ενημερώνουμε τις αρμόδιες αρχές. Είναι χρέος μας.

Υπάρχει περίπτωση να εργαλειοποιηθεί το αστυνομικό ρεπορτάζ με απώτερο σκοπό τον αποπροσανατολισμό της κοινής γνώμης;

Μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο. Παρόλα αυτά όπως καταλαβαίνετε σε τέτοιες περιπτώσεις δεν γίνεται να έχουμε μια απλή καταγραφή των γεγονότων. Είναι περιστατικά που δεν συμβαίνουν καθημερινά. Είναι εγκλήματα σταθμοί για πολλούς τομείς και πρέπει να δίνουμε την ανάλογη προσοχή. Εκείνο όμως που πρέπει να αποφεύγει πάση θυσία ο δημοσιογράφος είναι το να παίρνει θέση υπέρ κάποιας πλευράς. Υποχρέωσή του είναι να καταγράφει και μόνον τα γεγονότα στο ρεπορτάζ που κάνει.

Στην εποχή του διαδικτύου και της άκριτης αναπαραγωγής ειδήσεων και πληροφοριών, ποια είναι τα στηρίγματα του δημοσιογράφου που σέβεται και αγαπά τη δουλειά του;

Παλαιότερα αλλά και στις μέρες μας στις εφημερίδες και στα περιοδικά στη δεύτερη συνήθως σελίδα αναγράφονταν ο εκδότης, ο διευθυντής σύνταξης, ο αρχισυντάκτης αλλά και όλοι οι συντάκτες. Πλέον στα site ο ένας κλέβει από το άλλον και πολλές φορές αναπαράγονται ψευδείς ειδήσεις. Η διασταύρωση των πληροφοριών δεν υπάρχει και κάπως έτσι τα ΜΜΕ χάνουν την αξιοπιστία τους προς το αναγνωστικό κοινό. Χρειάζεται προσοχή, σοβαρότητα και υπευθυνότητα.

Στις μέρες μας είναι σαφή τα όρια του δημοσιογράφου; Τηρείται η δεοντολογία;

Ξεφεύγουμε πολλές φορές στο όνομα της τηλεθέασης και της αναγνωσιμότητας. Γινόμαστε δικαστές και εισαγγελείς. Εμείς οφείλουμε να κάνουμε ρεπορτάζ, να διασταυρώνουμε τις πληροφορίες μας και να ενημερώνουμε σωστά και αντικειμενικά τον κόσμο.

«Κάποτε προσπάθησαν να με δωροδοκήσουν αλλά δεν τα κατάφεραν»

Τίθεται θέμα με την Ελευθερία του Τύπου στη χώρα μας;

Σε μια δημοκρατική χώρα πρέπει να υπάρχει ελευθερία του τύπου. Κάθε μέσο έχει μια γραμμή. Δεν πρέπει να υπάρχουν παρωπίδες και φανατισμός. Στο ρεπορτάζ μου παραδείγματος χάριν όταν έβλεπα πως η αστυνομία κατάφερνε μια μεγάλη επιτυχία και εξάρθρωνε κάποια μεγάλη σπείρα κακοποιών, την “ανέβαζα” στα ύψη. Από την άλλη όταν έβλεπα πως αστυνομικοί ήταν μπλεγμένοι σε υποθέσεις ναρκωτικών, διαφθοράς, τους έβαζα στη γωνία. Αυτό είναι το σωστό. Υποχρέωσή μας είναι να αναδεικνύουμε τα κακώς κείμενα για να μην επαναλαμβάνονται. Πέρα από πολιτικές, ομάδες και χρώματα. Ο δικός μας γνώμονας είναι η αλήθεια και μόνον. Εμένα προσωπικά δεν έχει τύχει ποτέ να με λογοκρίνουν. Αλλά θεωρώ πως έχει να κάνει και με τη φύση του αστυνομικού ρεπορτάζ. Κάποτε προσπάθησαν να με δωροδοκήσουν αλλά δεν τα κατάφεραν. Σε αυτά τα θέματα είμαι ανένδοτος. Υπηρετώ το ρεπορτάζ μου. Όλα στη φόρα.

Υπόθεση δολοφονίας Γιώργου Καραϊβάζ. Πώς σχολιάζετε την εξέλιξη των ερευνών και τους χειρισμούς της αστυνομίας; Θα φτάσουμε στην εξιχνίαση;

Αυτού του είδους τα εγκλήματα διαπράττονται από το λεγόμενο οργανωμένο έγκλημα. Από ανθρώπους της νύχτας, από διακινητές ναρκωτικών και εμπόρους ανθρώπων. Είναι πολύ δύσκολη η εξιχνίαση. Εύχομαι οι αρχές να φτάσουν στη λύση. Είναι δύσκολες περιπτώσεις γιατί τα στόματα δεν ανοίγουν. Το ίδιο συνέβη και με τον δημοσιογράφο Σωκράτη Γκιόλια. Άλλη μια ανεξιχνίαστη υπόθεση. Από αυτά που γνωρίζω έγιναν προσπάθειες από την αστυνομία αλλά μέχρι τώρα οι έρευνες απέβησαν άκαρπες. Συνήθως όταν ενοχλείς με το ρεπορτάζ σου, κάνεις κάποια αποκάλυψη για κάποια από τις οργανωμένες ομάδες του εγκλήματος σε εκδικούνται. Δεν το γνωρίζω, αλλά δεν το αποκλείω ο Γιώργος Καραϊβάζ να έψαχνε μια τέτοια υπόθεση. Επενέβησαν αυτοί που θα θίγονταν από τις αποκαλύψεις και τον έστειλαν στον άλλο κόσμο. Τον Γιώργο τον γνώριζα από το ρεπορτάζ. Βρισκόμασταν στον τόπο των γεγονότων. Τον θεωρούσα πάρα πολύ καλό συνάδελφο, αξιοπρεπή και σοβαρό.

Παρατηρούνται αυθαιρεσίες από τα όργανα της τάξης; Υπάρχει ένας αξιόπιστος μηχανισμός για την μετέπειτα επαναξιολόγηση των αστυνομικών;

Υπάρχουν αρκετές παθογένειες και στην αστυνομία. Πολλές φορές δεν υπάρχει αξιοκρατία στην ανέλιξη ούτε και ανάλογη αμοιβή. Επικρατούν τα κομματικά μέσα και οι συγγένειες. Κάποτε πρέπει να αλλάξει. Έχουμε την πολυπληθέστερη αστυνομία αναλογικά από όλες τις χώρες του κόσμου. Παρόλα αυτά σπάνια θα δεις αστυνομικό σε μια γειτονιά. Οι περισσότεροι από αυτούς ασχολούνται με αλλότρια προς αυτούς καθήκοντα. Πολλοί είναι αυτοί που υπηρετούν στη φύλαξη υψηλών προσώπων και πληρώνονται καλύτερα από τους αστυνομικούς που βρίσκονται έξω στο δρόμο καταπολεμώντας την εγκληματικότητα. Πρότεινα αρκετές φορές να γίνονται εναλλαγές των αστυνομικών σε επίπεδο πόστων. Υπάρχουν πολιτικές σκοπιμότητες πίσω από αυτές τις καταστάσεις.

Συνδικαλισμός στην Ελλάδα. Τον ζήσατε εκ των έσω. Ποιες οι παθογένειές του;

Ο Συνδικαλισμός είναι η ιερότερη κατάκτηση για τον εργαζόμενο. Εδώ στην Ελλάδα όμως τον παρεξηγήσαμε. Βλέπεις συνδικαλιστές που μπαίνουν σε θέσεις μόλις εισέλθουν στο επάγγελμα και αποχωρούν όταν συνταξιοδοτηθούν χωρίς να έχουν γράψει ούτε μια ώρα δουλειάς. Όταν ήμουν πρόεδρος στην ΕΣΗΕΑ υπηρέτησα ως πρόεδρος για τρεις θητείες. Συνολικά έξι χρόνια. Δεν έθεσα ξανά υποψηφιότητα. Αυτά που ήταν να δώσω το έδωσα. Δεν είμαι επαγγελματίας συνδικαλιστής. Καλό είναι να έρχονται νέα άτομα με διαφορετικές ιδέες. Μου προτάθηκε και μάλιστα μου ασκήθηκε και πίεση να κατέβω βουλευτής και μάλιστα σε εκλόγιμη θέση. Απάντησα “όχι, ευχαριστώ”.

«Ρεπορτάζ στον τόπο των γεγονότων και όχι από το τηλέφωνο»

Ποιες δυσκολίες αντιμετωπίζει ένας αστυνομικός συντάκτης;

Το αστυνομικό ρεπορτάζ είναι το δυσκολότερο. Παραδείγματος χάριν στο δικαστικό ρεπορτάζ υπάρχει ένα συγκεκριμένο ωράριο. Το αστυνομικό ρεπορτάζ είναι απρόβλεπτο. Πρέπει να είσαι συνεχώς σε επαγρύπνηση, 24 ώρες το 24ωρο καθημερινά. Είναι ένα ρεπορτάζ που χρειάζεται κότσια και αγάπη. Πάντα λέω στους νέους συναδέλφους να κάνουν ρεπορτάζ στον τόπο των γεγονότων και όχι από το τηλέφωνο. Πρέπει να πας εκεί, να μιλήσεις με μάρτυρες, αστυνομικούς και εμπλεκόμενους. Η γοητεία στο αστυνομικό ρεπορτάζ είναι να ενημερώνεις πρώτος τον κόσμο πάντα όμως σωστά και αντικειμενικά. Έχω χάσει πρωτιές για να διασταυρώσω πληροφορίες. Δεν το μετάνιωσα ποτέ όμως.

Πώς καταφέρατε να χτίσετε τις πηγές σας; Έχει τύχει να μην δημοσιοποιήσετε ρεπορτάζ για να μην δημιουργήσετε πρόβλημα στο πρόσωπο που σας έδωσε τις πληροφορίες;

Η σοβαρότητα, η υπευθυνότητα και η σωστή δουλειά φαίνεται και αυτό το εκτιμούν οι πηγές. Μιλάς καθημερινά μαζί τους. Σέβεσαι τις πληροφορίες που σου εμπιστεύονται και πολλές φορές δεν τις δημοσιεύεις. Απλά τις γνωρίζεις και περιμένεις. Πάντα κρατούσα το λόγο μου και για αυτό με εμπιστεύονταν. Πηγές ήταν και οι κακοποιοί με τους οποίους είχα πολύ καλές σχέσεις. Δεν ήμουν ποτέ με το μέρος κανενός. Άλλη ήταν η δουλειά μου. Με παίρναν πηγές τηλέφωνο για το παραμικρό. Πολλές φορές για ασήμαντους λόγους. Δεν τους κακοκάρδιζα. Τους ευχαριστούσα και κρατούσα την επαφή μαζί τους.

Είναι εύκολο για τον δημοσιογράφο να αφήσει έξω από το σπίτι τα όσα ζει καθημερινά έξω στο ρεπορτάζ;

Όταν έμπαινα στο σπίτι, άφηνα απ’ έξω αυτά που είχα ζήσει στο ρεπορτάζ. Όταν ήμουν νεαρός με πείραζαν κάποια πράγματα αλλά στη συνέχεια τα διαχειριζόμουν. Δεν είναι θέμα του δημοσιογράφου αν συμφωνεί ή διαφωνεί. Είμαστε στα γεγονότα για να κάνουμε ρεπορτάζ πάντα μετά από έρευνα.

Υπήρξε κάποιο γεγονός στα 42 χρόνια της διαδρομής σας που να μην μπορέσατε να το διαχειριστείτε;

Δεν υπήρξε κάτι στη διαδρομή μου που δε μπόρεσα να διαχειριστώ. Υπήρξαν περιπτώσεις που στην αρχή δεν ήμουν ικανοποιημένος στη συνέχεια όμως τα χρόνια και η εμπειρία με “σφυρηλάτησαν”.

“Θα σου κόψω τα αυτιά, τη μύτη και τα γεννητικά όργανα αν ξαναγράψεις κάτι τέτοιο”

Τι σχέση είχατε με τους παραβατικούς που ερχόσασταν σε επαφή για τις ανάγκες του ρεπορτάζ; Έχετε κρατήσει επαφές με κάποιους από αυτούς;

Με τους παραβατικούς είχα καλές σχέσεις. Ανήκαν στο σινάφι μου μαζί με τους συναδέλφους, τους αστυνομικούς και τους πυροσβέστες. Τους σεβόμουν όλους και τους αντιμετώπιζα με ανθρωπιά. Θυμάμαι χαρακτηριστικά όταν είχα πάει να καλύψω μια εξέγερση φυλακισμένων στον Άγιο Στέφανο στην Πάτρα. Όταν με είδαν χάρηκαν και άρχισαν να φωνάζουν. Ο εισαγγελέας που ήταν εκεί και έβλεπε με πλησίασε και μου ζήτησε να παρέμβω για να σταματήσει η εξέγερση. Του ζήτησα συγγνώμη και του απάντησα πως δεν μπορώ να κάνω κάτι τέτοιο. Δεν είναι αυτός ο ρόλος μου. Το βράδυ δεν μπορούσα να το διαχειριστώ αν έκανα καλά ή όχι. Μετά από μέρες κατέληξα πως έπραξα το σωστό. Έχω κρατήσει επαφές με κακοποιούς. Ο Κώστας Σαμαράς που ήταν γνωστός για τη δράση του μαζί με τους αδελφούς Παλαιοκώστα, με πήρε τηλέφωνο και μου είπε πως αποφυλακίστηκε. Μου είπε πως στη φυλακή έγραψε βιβλίο και ήθελε να του το παρουσιάσω. Έτσι και έγινε. Πήγα στα Τρίκαλα που ήταν και ήμουν ένας από τους ομιλητές στην παρουσίαση. Συχνά επικοινωνώ και με τον Βαγγέλη Ρωχάμη.

Κινδύνεψε ποτέ η ζωή σας στο ρεπορτάζ; Έχει τύχει να σας απειλήσουν; 

Όταν ήμουν νεαρός δημοσιογράφος είχα ασχοληθεί με ένα ρεπορτάζ σχετικά με την πορνεία και τους προαγωγούς. Με είχε πάρει τηλέφωνο ένας ιδιοκτήτης οίκων ανοχής και με απείλησε. “Θα σου κόψω τα αυτιά, τη μύτη και τα γεννητικά όργανα αν ξαναγράψεις κάτι τέτοιο”. Είχα τρελαθεί εκείνο το βράδυ. Φοβόμουν. Το αντιμετώπισα όμως. Έχει τύχει να κινδυνεύσει η ζωή μου την ώρα του ρεπορτάζ όταν ένα αμάξι κόντεψε να με παρασύρει και με χτύπησε ευτυχώς μόνο στο χέρι. Μάλιστα το ρεπορτάζ σχετιζόταν με ένα τροχαίο στην περιφερειακή οδό του Υμηττού. Σε αποστολή που είχα πάει στην Αλβανία για τις παρατράπεζες του Μπερίσα κινδύνεψα να σκοτωθώ όταν την ώρα που κάθισα σε ένα πεζούλι για να γράψω έπεσαν πυροβολισμοί. Οι σφαίρες πέρασαν κυριολεκτικά από δίπλα μου. Ήμουν πολύ τυχερός που δε με πέτυχαν. Μια άλλη περίπτωση που κινδύνεψα ήταν όταν είχε αποδράσει ο Ρωχάμης από τις φυλακές του Ηρακλείου Κρήτης. Μπήκαμε σε ένα ελικόπτερο της ΕΛΑΣ για να κάνουμε πλάνα. Σε μια χαμηλή πτήση το ελικόπτερο προσέκρουσε σε κλαδιά και κινδυνέψαμε να πέσουμε. Δεν σκέφτηκα ούτε μια στιγμή να τα παρατήσω.

Ποιο ήταν το έγκλημα που συγκλόνισε τον Πάνο Σόμπολο;

Από τα εγκλήματα που κάλυψα πολλά ήταν αυτά που με συγκλόνισαν. Ξεχωρίζω όμως αυτό του Παναγιώτη Φραντζή που στραγγάλισε τεμάχισε τη γυναίκα του και πέταξε τα κομμάτια σε κάδο απορριμάτων. Είναι το πρώτο έγκλημα που γράφω στο βιβλίο μου με τίτλο “Τα εγκλήματα που συγκλόνισαν την Ελλάδα όπως τα έζησα”. Μάλιστα όταν τον είχα ρωτήσει σε μια απευθείας σύνδεση αν έχει δουλέψει σε χασάπικο και ήξερε να κόβει τα μέλη με τέτοιο τρόπο αυτός απάντησε όχι. Μου είπε δεν είναι δύσκολο. Και εσύ μπορείς να πάρεις ένα κοφτερό μαχαίρι και να δοκιμάσεις. Σοκαρίστηκα. Η φύση του ανθρώπου είναι περίεργη αλλά και ανώμαλη. Ρέπει προς το κακό. Αυτό με διδάξαν τα όσα έζησα στο ρεπορτάζ. Τα άγρια ένστικτα τιθασεύονται κυρίως από την οικογένεια και από τις αρχές που αυτή διδάσκει.

Μιλάτε συχνά για την ηθική που θα πρέπει να διέπει τον δημοσιογράφο. Ποια είναι η συμβουλή που θα θέλατε να δώσετε στους νέους δημοσιογράφους αλλά και σε όσους σκέφτονται να ασχοληθούν με το χώρο;

Μιλώντας στους νέους συναδέλφους πάντα επισημαίνω δύο λέξεις. Το ήθος και την εργατικότητα. Το ήθος περιλαμβάνει την αγάπη, την αλληλεγγύη, την ανθρωπιά και την αλληλοσυνεννόηση. Ήθος και εργατικότητα αυτό ήταν το μότο μου τόσα χρόνια. Η δημοσιογραφία δεν είναι μόνο επάγγελμα είναι και λειτούργημα. Αυτό της σωστής ενημέρωσης του κόσμου πέρα και πάνω από συμφέροντα, κόμματα, παρατάξεις και θρησκείες.