Μιχάλης Σαράντης στο TheOpinion: «Ήρωας είναι κάποιος, που προσπαθεί να ζήσει με αξιοπρέπεια»

Ο «Αίας» του Σοφοκλή, σε σκηνοθεσία Γιώργου Νανούρη, με τον Μιχάλη Σαράντη να ερμηνεύει και τους εννέα ρόλους της τραγωδίας και τον Απόστολο Χαντζαρά να «συνομιλεί» μαζί του, ζωγραφίζοντας μπροστά στα μάτια των θεατών, παρουσιάζεται στο Θέατρο Γης την Τρίτη, 2 Σεπτεμβρίου.

Μία χρονιά γεμάτη θέατρο προμηνύεται για τον Μιχάλη Σαράντη. Οι πρόβες για την «Κουζίνα» του Άρνολντ Γουέσκερ, υπό την καθοδήγηση του Γιώργου Κουτλή, έχουν ήδη ξεκινήσει, ενώ, περί τα μέσα Δεκέμβρη, ο ηθοποιός θα πρωταγωνιστήσει σε ένα πρωτότυπο έργο του Βασίλη Κατσικονούρη, σε σκηνοθεσία Πυγμαλίωνα Δαδακαρίδη.

Το έργο αφορά σε μία αληθινή ιστορία, που διαδραματίστηκε σε ένα χωριό της Ηλείας τη δεκαετία του ’60, και ενέπνευσε τον Νίκο Γκάτσο να γράψει τους στίχους του τραγουδιού «Ο Γιάννης ο φονιάς».

Και πριν φορέσει το «σκοτεινό» και χειριστικό προσωπείο του Ιάγου στον «Οθέλλο» του Σαίξπηρ το επερχόμενο καλοκαίρι, με τη σκηνοθετική υπογραφή του Γιάννη Μπέζου και με τον Πυγμαλίωνα Δαδακαρίδη στον ομώνυμο ρόλο, ο Μιχάλης Σαράντης έρχεται να συναντήσει το κοινό της συμπρωτεύουσας σε μία μόνο παράσταση. Μέσα από αυτήν αφηγείται -ίσως για τελευταία φορά, μπορεί πάλι και όχι- την ιστορία του «Αίαντα».

Ο μεγαλύτερος πολεμιστής στο στρατόπεδο των Ελλήνων δικαιούται τα όπλα του Αχιλλέα μετά τον θάνατό του. Όταν αυτά, με δολοπλοκία, καταλήγουν στον Οδυσσέα, αποφασίζει να εκδικηθεί. Γίνεται, όμως, έρμαιο της θεάς Αθηνάς και περίγελος του στρατεύματος. Ατιμασμένος και απεγνωσμένος, αυτοκτονεί.

«Ο “Αίας” ξεκίνησε στο θέατρο Βεάκη, στην Αθήνα, αλλά “ανδρώθηκε” στο θέατρο Αυλαία· εκεί άρχισε, ουσιαστικά, να “φουντώνει η φήμη” του. Οι Θεσσαλονικείς ήταν οι πρώτοι, που τον “αγκάλιασαν” θερμά.

Η Θεσσαλονίκη είναι, για μένα, μία πολύ οικεία και γνώριμη θεατρική σκηνή. Χαίρομαι, όταν έρχομαι και παίζω», αναφέρει ο ίδιος στο ΤheOpinion.

Ο «Αίας», κύριε Σαράντη, επιστρέφει μόνο για δύο παραστάσεις, σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, ως μία άνω τελεία στην πορεία που ξεκίνησε το 2019 ή αυτός είναι ο επίλογος;

Για να είμαι ειλικρινής, και οι τρεις άνθρωποι που ασχολούμαστε με τον «Αίαντα», θεωρούμε ότι, αυτός, είναι ένας πολύ ωραίος επίλογος. Όπως καταλαβαίνετε, όμως, η ζωή κάνει άλλα σχέδια για εμάς, για τα οποία δεν έχουμε ιδέα.

Μπορεί να «κλείνει» ένας μεγάλος κύκλος, αλλά εάν υπάρξει η επιθυμία, τόσο από πλευράς μας όσο και από τη μεριά του κοινού, πολύ πιθανόν να πραγματοποιηθεί ξανά κάποια παράσταση.

Είμαι χαρούμενος που το κεφάλαιο «Αίας», έτσι όπως, τουλάχιστον, το σκεφτόμαστε, θα ολοκληρωθεί στη Θεσσαλονίκη· η τελευταία μας παράσταση θα λάβει χώρα στο θέατρο Γης.

Εσείς, τι κρατάτε από αυτήν τη διαδρομή;

Καταρχάς, κρατάω την επαφή μου με τον Απόστολο Χαντζαρά και τον Γιώργο Νανούρη. «Δέθηκα» πάρα πολύ και με τους δύο.

Ο Γιώργος έκανε την ιδέα και το όνειρό μου πραγματικότητα· ένα όνειρο, το οποίο προέκυψε ένα απόγευμα στο ατελιέ του Απόστολου, καθώς διάβαζα ένα μικρό απόσπασμα από τον «Αίαντα» του Σοφοκλή.

Δεν πρόκειται απλώς για μια δουλειά ανάμεσα στις υπόλοιπες. Ήταν ένα προσωπικό όνειρο, μοιράστηκα τη σκηνή με έναν φίλο μου, ζωγράφο, που δεν έχει καμία σχέση με το θέατρο και συναφηγηθήκαμε την ιστορία με έναν, πραγματικά, ιδιαίτερο τρόπο.

Είναι και το έργο του Σοφοκλή, το οποίο μόνο ως «δώρο» μπορώ να το «κουβαλάω στις αποσκευές μου». Η επαφή μου με το κείμενο και με αυτούς τους ρόλους τόσα χρόνια, μόνο καλύτερο άνθρωπο και, σίγουρα, καλύτερο ηθοποιό με έχει κάνει.

Όπως αναφέρατε, η συνύπαρξη υποκριτικής και ζωγραφικής επί σκηνής, με σκοπό την αφήγηση της ιστορίας, ήταν δική σας ιδέα. Γιατί επιλέξατε τη συγκεκριμένη τραγωδία κι όχι κάποια άλλη;

Γιατί το έφερε η ζωή έτσι… Είναι ένα από τα ωραιότερα έργα, που έχουν γραφτεί. Αυτός καθαυτόν ο ήρωας με γοητεύει πάρα πολύ.

Πρόκειται για μία εξαιρετικά ιδιάζουσα περίπτωση τραγικού ήρωα. Ο «Αίας» είναι το πρώτο περιστατικό αυτοχειρίας και μανιακού επεισοδίου.

Είναι, επίσης, μια τεράστια πρόκληση για έναν ηθοποιό να «μπει σε αυτά τα νερά». Όταν, ουσιαστικά, πρότεινα την ιδέα στον Απόστολο και στον Γιώργο, δεν είχα πλήρη συνείδηση του τι τους έλεγα. Έπεσα στην «παγίδα» του εαυτού μου, χωρίς, όμως, να έχω κάποια φιλοδοξία να αφηγηθώ τους ρόλους ενός ολόκληρου έργου. Προέκυψε.

Ποιοι είναι αυτοί οι εννέα ρόλοι, τους οποίους ερμηνεύετε;

Είναι η θεά Αθηνά. Ο Οδυσσέας. Ο Αίας. Ο Τεύκρος, ο αδερφός του Αίαντα. Η Τέκμησσα, η γυναίκα του Αίαντα. Ο Μενέλαος κι ο Αγαμέμνων. Ο αγγελιαφόρος, που φέρνει ένα μαντάτο στη μέση του έργου, και ο Χορός, τον οποίο αντιμετωπίζουμε ως ένα πρόσωπο.

Θα λέγαμε ότι, το συγκεκριμένο έργο, μας καλεί να σκεφτούμε βαθύτερα τι σημαίνει να είσαι «ήρωας» και πώς μια κοινωνία μπορεί να τον συντρίψει ή να τον αναδείξει. Ποιοι είναι οι ήρωες, για εσάς, σήμερα;

Τέτοιου είδους έργα -όπως ο «Αίας» ή ο «Οιδίπους», που δεν έχουν σχέση με τα καθ’ ημάς- «μιλάνε» στο κέντρο μας, γιατί, ουσιαστικά, το αρχαίο δράμα λειτουργεί λυτρωτικά. Έρχεσαι σε επαφή με κάτι, που αποδέχεσαι πως είναι μεγαλύτερο από σένα για να μπορέσεις να ταυτιστείς και, κάπως, να αντιληφθείς ότι αυτά τα πάθη, σε άλλα μεγέθη, είναι και δικά σου.

Από κει και πέρα, ήρωας για μένα είναι ένας άνθρωπος, που «παλεύει» για να ζήσει· που «παλεύει» για να βγάλει 800 – 1.000 ευρώ για να μεγαλώσει δύο παιδιά, να πληρώσει το νοίκι, το ρεύμα και, γενικώς, να «τα βγάλει πέρα».

Έχουμε φτάσει στο σημείο να μην μπορούμε να μιλήσουμε για τις μεγάλες αδικίες, που υφίστανται σε παγκόσμιο επίπεδο. Ήρωες, αυτήν τη στιγμή, είναι τα παιδιά, που πεθαίνουν στη Γάζα.

Ήρωας, στη σημερινή εποχή, είναι κάποιος, που προσπαθεί να ζήσει με αξιοπρέπεια. Ήρωες είναι οι άνθρωποι, που λειτουργούν με αυταπάρνηση και αξιοπρέπεια για ένα καλύτερο «αύριο».

Έχω ακούσει να λέτε ότι υπάρχετε στο θέατρο, επειδή δεν γίνεται αλλιώς. Αυτή η σχέση πώς μεταβάλλεται και εξελίσσεται με τα χρόνια; 

Εξελίσσεται, αλλά δεν μεταβάλλεται. Το θέατρο είναι ένας τόπος μεγάλης έρευνας, παρηγοριάς και ασφάλειας.

Η δουλειά είναι ένα κομμάτι της ζωής μου. Μπορεί, αρχικά, να μπήκα σε αυτήν γιατί δεν μπορούσα να εκφραστώ κάπου αλλού περισσότερο, αλλά, πλέον, δεν είναι μόνο αυτό.

Η θέση μου έχει καταστεί απαραίτητη για μένα, κυρίως επειδή λατρεύω και σκέφτομαι συνέχεια τη δουλειά μου. Άνθρωποι, όπως εγώ, είμαστε πάρα πολύ τυχεροί και αποτελούμε τις εξαιρέσεις, κάνοντας αυτό που αγαπάμε.

Πληροφορίες

«Αίας» του Σοφοκλή

Θέατρο Γης, Θεσσαλονίκη

Τρίτη 2 Σεπτεμβρίου και ώρα 21:00

Ηλεκτρονική προπώληση εισιτηρίων: more.com

Συντελεστές

Μετάφραση: Νίκος A. Παναγιωτόπουλος

Σκηνοθεσία: Γιώργος Νανούρης

Ερμηνεία: Μιχάλης Σαράντης

Ζωγραφική: Απόστολος Χαντζαράς

Σκηνική επιμέλεια – Φωτισμοί: Γιώργος Νανούρης

Διασκευή – Προσαρμογή κειμένου: Γιώργος Νανούρης – Μιχάλης Σαράντης

Φωτογραφίες: Ελίνα Γιουνανλή