Μαρία Παπαγεωργίου στο TheOpinion: «Νιώθω ότι είμαστε οι τελευταίοι αναλογικοί άνθρωποι»

«17 Ταπεινά Ρέκβιεμ για το Μέλλον» από τη δισκογραφία του Θάνου Μικρούτσικου παρουσιάζει η Μαρία Παπαγεωργίου στο Club του Μύλου, το Σάββατο 13 Ιανουαρίου.

«Καμιά παράσταση δεν ολοκληρώνει τη χαρά, μέσα μου, αν δεν πάρει τη “σφραγίδα” του κόσμου της Θεσσαλονίκης. Και σου το λέω, επειδή το αισθάνομαι. Με όσους ανθρώπους έχω τακιμιάσει, από τη δασκάλα μου; Από την Τσανακλίδου; Από τους μουσικούς μου; Ερωτικά; Όλοι είναι από πάνω», παραδέχεται η Μαρία Παπαγεωργίου στο TheOpinion.

Στην προσπάθειά μου να γνωρίσω κι εγώ καλύτερα αυτό το πλάσμα με την υπέροχη φωνή, μου εμπιστεύτηκε ότι δουλεύει πολύ, τόσο μουσικά όσο και με τον εαυτό της, ώστε, η Μαρία που τραγουδάει, να μην απέχει πολύ από αυτήν που θα αντικρύσει κάποιος σε μια καθημερινή συναναστροφή.

Κι ορμώμενη από αυτό, κατάλαβα ότι οι συστάσεις από ‘δω και πέρα θα είναι υπό πιο «ανθρώπινους» όρους…

Μαρία, θα «κλέψω» μια φράση που «χιλιοδιάβασα» για ‘σένα κι η οποία, και στο δικό μου μυαλό, φαντάζει ο ιδανικός χαρακτηρισμός: «Το κορίτσι με την κόκκινη κιθάρα, που βγαίνει στη σκηνή ξυπόλυτη». 

Είναι κάτι που συνηθίζεται, κατά κόρον, τον τελευταίο καιρό· πολλές τραγουδίστριες τραγουδούν ξυπόλυτες. Βέβαια, η καθεμία το κάνει για τον δικό της λόγο. 

Εγώ ξεκίνησα από μια ανάγκη. Λόγω του ότι πάθαινα αγχώδη διαταραχή πάρα πολλά χρόνια, το να βάζω τα πόδια μου στη γη και στο χώμα, πολλές φορές, με βοηθάει να δω όλη τη ζωή και τη διαδικασία του τραγουδιού σαν παιχνίδι και σαν σύνδεση με τους ανθρώπους και τη χαρά. 

Από ‘κει και πέρα, όμως, έγινε και βαθιά ανάγκη επειδή είμαι μουσικός κι έχω διάφορα πετάλια κάτω τα οποία πρέπει να νιώθω με το πέλμα του ποδιού μου. Οπότε, είναι και πρακτικοί οι λόγοι· πατάω τα πετάλια και πρέπει να αντιλαμβάνομαι αν το έχω κάνει σωστά.

Αναφέρθηκες στις αγχώδεις διαταραχές. Και μου δίνεις το πάτημα να έρθω στο βιβλίο που έχεις γράψει, «Μια Χαραμάδα Πανικού». Υπάρχει πολύς κόσμος που υποφέρει, σημεία των καιρών. Αλλά είναι και κάτι το οποίο φοβάται ή ντρέπεται να μοιραστεί. Εσύ, όμως, το έκανες…

Όσο περνούν τα χρόνια, γίνεται πιο σαφές στη συνείδηση του κόσμου ότι είναι μια ασθένεια. Είναι δύσκολο να οριστεί ως ασθένεια κι εκεί έγκειται ο δισταγμός του να «ανοιχτεί» και να μιλήσει. Είναι πολύ δύσκολο να δεις κατά πόσο μπορείς να το επικοινωνήσεις, αλλά όχι να το κάνεις «σημαία». 

Είναι σίγουρα ασθένεια της εποχής μας. Όταν ξεκίνησαν οι κρίσεις μου, ήμουν πιο μικρή και δεν υπήρχε τόση ενημέρωση. Δεν ήταν τόσο εύκολο, τότε, να καταλάβεις τι έχεις. Πόσω μάλλον να το επικοινωνήσεις. Αλλά όσο περνούσαν τα χρόνια κι εγώ γινόμουν καλύτερα, ο κόσμος, που το πάθαινε, γινόταν όλο και περισσότερος. Παρατηρούσα και αναγνώριζα στα μάτια των ανθρώπων, αν βρίσκονταν σε αγχώδη διαταραχή. Το αποκωδικοποιούσα. 

Επειδή άρχισαν να μαζεύονται πολλοί άνθρωποι γύρω μου -και στις συναυλίες αλλά και δικοί μου άνθρωποι- είπα να μιλήσω ανοιχτά, ελπίζοντας ότι, εάν ταυτιστεί κάποιος με δυο γραμμές εκεί μέσα ή νιώσει λίγο πιο γρήγορα ή πιο εύκολα τον τρόπο να το ξεπεράσει, σίγουρα κάτι θα έχω προσφέρει. 

Να σου πω την αλήθεια, ήταν και για ‘μένα πολύ παρήγορο. Γιατί, με το που το έγραψα, ήταν σαν να το δέχτηκα. Σαν να το αποδέχτηκα. Ήρθα σε επαφή με πάρα πολύ κόσμο και γίναμε λίγο όλοι, πάλι, πιο «άνθρωποι». 

Στην τελική, πρέπει να είμαστε ειλικρινείς. Βέβαια, με την ειλικρίνεια υπάρχει ένα πρόβλημα: δεν σημαίνει ότι, η αλήθεια μου, πρέπει όλη την ώρα να καλύπτει τα πάντα. Η δουλειά μας είναι να τραγουδάμε, να προσφέρουμε. Ωστόσο, μέσα σε αυτό, οφείλουμε να είμαστε και ειλικρινείς. Οι κρίσεις πανικού, άλλωστε, είναι ένα «καμπανάκι» μιας δυσλειτουργίας μέσα μας. 

Μαρία, τι είναι αυτό που θέλεις να συμβαίνει σε μια εμφάνισή σου; 

Επειδή η μουσική, πια, καταναλώνεται πάρα πολύ γρήγορα, νομίζω ότι η συναυλία έχει ακόμη τη χαρά της μυσταγωγίας και της συνεύρεσης. Δηλαδή, είναι σημαντικό να γίνεται μια «άσκηση δημοκρατίας» κάθε φορά που βρισκόμαστε. 

Με κέντρο τη μουσική και μαέστρο τον άνθρωπο που είναι πάνω, να μπορούμε να κάνουμε όλοι μαζί ένα ωραίο τραγούδι. Να ποιήσουμε όλοι μαζί κάτι όμορφο. Να γίνουμε μέλη μιας μικρής κοινωνίας, που αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο αισθητικά και ηθικά σωστά και ακούμε κάποιες ιστορίες οι οποίες μπορούν να μας «μετακινήσουν». 

Και φεύγοντας, ο κόσμος να νιώσει είτε πιο ερωτευμένος είτε πιο χαρούμενος είτε πιο προβληματισμένος… Σίγουρα, να νιώσει πιο υγιή συναισθήματα. 

Θα μου μιλήσεις για τη συνεργασία σου με τον Μίκη Θεοδωράκη;

Σαν να ήταν η αρχή των πάντων εκείνη η μέρα, που πήγα σπίτι του. Είναι από τις πιο σημαντικές στιγμές στη ζωή μου, όχι μόνον στη μουσική μου πορεία. Έγινε με όρους υπέροχους.

Άκουσε το «Ξημερώνει», που έχω κάνει διασκευή, σε στίχους Τριπολίτη. Ήξερα ότι έλεγε πολύ ωραία λόγια για ‘μένα κι εγώ ντρεπόμουν να επικοινωνήσω. Επικοινώνησα, με κάλεσε σπίτι του και ξεκίνησε ένα μαγικό ταξίδι. Μου πρότεινε να «πειράξω» με την ομάδα μου κάποια τραγούδια, να τα κάνω ό, τι θέλω. Βρήκα μια ιδέα. Του την επικοινώνησα, αρχίσαμε να αλληλογραφούμε. Εκδώσαμε έναν δίσκο, που λεγόταν «Αλληλογραφία» για αυτόν τον λόγο. 

Το πιο ωραίο και το πιο μαγικό ήταν ότι συνέχισε αυτήν η επικοινωνία και μετά τον δίσκο. Πήγαινα σπίτι του, ανταλλάσσαμε ιδέες. Έμαθα πάρα πολλές ιστορίες. Πήρα το «χτύπημα» στην πλάτη, που είχα ανάγκη, για να νιώσω ότι κάτι κάνω σωστά, ότι πρέπει να συνεχίσω να το κάνω και να συνεχίσω να διαβάζω. 

Να μελετάμε! Στερούμαστε της μελέτης, θεωρώ, ως νέα γενιά. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε αυτόν τον δρόμο. Κι όλοι αυτοί οι «μεγάλοι» -Θεοδωράκης, Μικρούτσικος, Ξαρχάκος- μελετούσαν πάρα πολύ για να παράξουν αυτά τα σπουδαία έργα. Είμαι τόσα χρονιά εκεί «δοσμένη», ο Μίκης Θεοδωράκης είναι ο μαέστρος μου! 

Και, φέτος, είχα την τύχη να συνεργαστώ με την οικογένεια του Μικρούτσικου. Δυστυχώς με τον ίδιο δεν πρόλαβα, αλλά μέσω της οικογένειας έμαθα ότι ήθελε να συνεργαστούμε. Οπότε, μου δόθηκε κι από ‘κει το «ελεύθερο» να κάνω ό, τι θέλω στο έργο του Θάνου Μικρούτσικου και να χτίσω μια παράσταση. Αυτήν έρχομαι, τώρα, να παρουσιάσω και στη Θεσσαλονίκη. 

Όπου κι εκεί έζησα ένα όνειρο. Μια διαδρομή, έξι μηνών διαβάσματος. Φόβου και δύναμης. Θράσους και θάρρους. Που με εξύψωσε μέσα μου. Με συνέδεσε ξανά με τη μουσική και με έβαλε, να σου πω την αλήθεια, σε έναν πολύ υγιή και σημαντικό προβληματισμό για το πώς θα πορευτώ από ‘δω και πέρα.

Κάναμε αυτήν την παράσταση στο «Ολύμπια» κι ήταν σαν να μην ήμασταν στη γη… Τόσα χρόνια ανεβαίνω στη σκηνή, αλλά αυτό που έζησα στο «Ολύμπια» πριν ενάμιση μήνα, Δέσποινα, ήταν κάτι αδιανόητο! Και, κάπως, μου «καθάρισε» το μυαλό.

Ένιωθα ότι, όλους αυτούς τους μήνες που διάβαζα, είχα μια εκτός σύμπαντος σύνδεση με τον Θάνο Μικρούτσικο. Σαν να με καθοδηγούσε μαγικά, δεν μπορώ να το εξηγήσω… Συνέβη κάτι «μεταφυσικό» μέσα μου με αυτό το έργο. Και από ‘δω και πέρα, νομίζω, είναι σαν να φτάνεις σε ένα σταυροδρόμι και να πρέπει να αλλάξεις ταχύτητα στο αυτοκίνητό σου και να αποφασίσεις ποιον δρόμο θα πάρεις… 

Κρατώ δυο πράγματα: τους ανθρώπους που «συνάντησες» και τη διαπίστωση ότι, πια, δεν μελετάμε…

Ο τελευταίος μου δίσκος λέγεται «Ο Τελευταίος Αναλογικός Έρωτας», τώρα ετοιμάζω τον «Τελευταίο Αναλογικό Άνθρωπο». Φέτος θα μπω στα σαράντα και νιώθω ότι είμαστε οι τελευταίοι αναλογικοί άνθρωποι, γενικότερα, που είχαμε έναν άλλο τρόπο να αγκαλιάζουμε. Έναν άλλον τρόπο να διαβάζουμε. Ο χρόνος και ο χώρος είχαν άλλες έννοιες, άλλα όρια και αξίες. 

Είμαστε σε ένα σταυροδρόμι, όπως είπα και πριν, που πρέπει να επαναπροσδιορίσουμε τις ποσοστώσεις των πραγμάτων στη ζωή μας. Εμένα αυτό το πράγμα με δυσκολεύει πάρα πολύ. Θα έπρεπε, ας πούμε, να εργαζόμαστε για τη μουσική. Αλλά μην νομίζεις ότι κι εγώ μπορώ πάντα. Δυσκολεύομαι. Πρέπει να βρούμε μια καινούρια ισορροπία όλοι μας και δεν ξέρω πώς θα γίνει. 

Ό, τι επάγγελμα κι αν κάνεις, πρέπει να σπείρεις το χωράφι σου. Το ίδιο γίνεται και με την έμπνευση. Ένα ωραίο τραγούδι μπορούμε να κάνουμε όλοι μας. Η καλλιτεχνική πορεία, όμως, έχει να κάνει με μια μεθοδικότητα. Πού είναι; Πολλές φορές το αναρωτιέμαι και για τον εαυτό μου! 

Η μουσική είναι και θέμα προτίμησης και γούστου. Το δέχεσαι, αν η παράσταση και τα τραγούδια σου δεν ευχαριστήσουν κάποιους;

Το δέχομαι. Κι εμένα κάποια τραγούδια δεν μου αρέσουν, αλλά δεν μπορώ να πω ότι το τραγούδι δεν είναι ωραίο. Λέω ότι εμένα δεν μου αρέσει. Άλλο το ένα, άλλο το άλλο. Όλο αυτό έχει να κάνει με τις παραστάσεις που στήνουμε και τον λόγο που βγαίνουμε να τραγουδήσουμε γενικότερα. Πρέπει να έχουμε μια αξίωση. 

Και στην περίπτωση με τον δίσκο του Θεοδωράκη αλλά και τώρα, δεν είπα κατευθείαν το «ναι». Είπα ότι πρώτα θα κάτσω να ψάξω κι αν βρω, μέσα μου, έναν λόγο πραγματικό που να θέλω να πω μια ιστορία –γιατί μια ιστορία λέμε στις παραστάσεις ή τους δίσκους, που έχει αρχή, μέση και τέλος- τότε θα το κάνω. 

Και σου μιλάω ειλικρινά, και στις δύο περιπτώσεις έφυγα και δεν είχα αποφασίσει αν όντως θα κάνω αυτό που μου ζήτησαν. Φαντάσου, έφυγα και δεν είπα «ναι» στον Θεοδωράκη! Καλά είναι να υπηρετούμε και τον εγωισμό μας, πρέπει να έχουμε λίγο εγωισμό, αλλά δεν μπορεί αυτός να είναι πάνω από την ουσία της τέχνης. 

Αν έρθεις τώρα το Σάββατο και δεν σου αρέσει αυτό που έκανα, τουλάχιστον θα με σεβαστείς. Εγώ, ξέρω γιατί έχω κάνει αυτό το πρόγραμμα. Το ‘χω διαβάσει αυτό το πρόγραμμα. Θα το καταλάβεις αυτό ως θεατής. Μπορεί, όμως, να μην σου αρέσει. 

Πολλές φορές χάνουμε την ουσία, γιατί θέλουμε να αρέσουμε. Δεν γίνεται αυτό πάντα. Θέλω να αρέσω. Θέλω ο κόσμος να έρθει και να αξίζουν τα λεφτά, που έδωσε, και να φύγει πιο ευτυχισμένος. Για τον κόσμο δουλεύω, αλλά δεν μπορεί τα γούστα του να είναι πάνω από το ίδιο το καλλιτεχνικό το έργο. Αυτές τις ισορροπίες πρέπει να βρίσκουμε και είναι μεγάλη κουβέντα αυτήν…

Άρα, με τις κριτικές τα πας καλά; 

Θες να το ανοίξουμε, αλήθεια, αυτό το θέμα; Οι κριτικές δεν ξέρω, πια, γιατί υφίστανται τόσο έντονα. 

Παλιά, δεν μπορούσες να ακούσεις κάπου τους δίσκους και ήθελες να διαβάσεις το «Δίφωνο», για παράδειγμα, και να δεις τη γνώμη ανθρώπων που τους εμπιστευόσουν και τους ακολουθούσες. Ήταν «πένες» σοβαρές οι περισσότερες. 

Τώρα, μπορείς να έχεις άποψη. Θα δεις, δηλαδή, ένα teaser. Θα ακούσεις έναν δίσκο στο Spotify. Μπορούμε και μόνοι μας να έχουμε μια άποψη. Κάποιοι θα πάνε σε μια παράσταση και θα γράψουν κάτι· που ούτε κι αυτό το ενστερνίζομαι απαραίτητα, αλλά ok. Η δουλειά του κριτικού, πια, θα έπρεπε να δίνει μια κατεύθυνση και μια γεύση. 

Και στο λέω γιατί, μπορεί να μου γράφουν και πολύ καλές κριτικές, αλλά ούτε το πολύ καλό μ’ αρέσει του τύπου: «Πάτε να τη δείτε, είναι καταπληκτική!». Εντάξει, ρε παιδιά… Ούτε και το ότι πας σε μια παράσταση, βλέπεις ότι ο κόσμος έχει περάσει καλά κι εσύ «διυλίζεις τον κώνωπα και καταπίνεις την κάμηλον». Δεν πρέπει, συνέχεια, να βλέπουμε το δέντρο και να χάνουμε το δάσος. 

Φαντάζει κοντινό και μακρινό συνάμα το «χαστούκι» του εγκλεισμού, ωστόσο πώς είναι, πλέον, αυτήν η τετ α τετ επαφή με το κοινό;

Στις συναυλίες; Μαγεία! Ξέρεις γιατί είναι μαγεία; Ο κόσμος, πια, λόγω του ότι έχει φοβηθεί με τη μοναξιά του κι έχει ελάχιστα χρήματα να καταναλώσει, επιλέγει πού θέλει να πάει. Πολύ δύσκολα, στις συναυλίες μου, θα πετύχω κόσμο που δεν έρχεται συνειδητά. Αυτό, αυτομάτως, ανεβάζει τη χαρά της συνεύρεσης.

Βέβαια, εγώ δεν είμαι και ο μέσος όρος. Θέλω να πω ότι, απ’ την άλλη, βλέπω και «χουλιγκανισμό» και «γηπεδισμό» πολύ. Οι συναυλίες ακρόασης έχουν μπει σε δεύτερη μοίρα κι αυτό δεν είναι ωραίο να συμβαίνει. Η τάση τώρα είναι να χορεύουμε πάρα πολύ. Να ‘μαστε εξωστρεφείς. Να ανάβουμε τα καπνογόνα. 

Βλέπω την ανάγκη του κόσμου να πάει εκεί, επειδή το σώμα θέλει να συμμετέχει. Ο κόσμος πρέπει να ξεσκάσει. Θέλει λίγο χρόνο ακόμη για να δούμε πώς θα είναι ο νέος ακροατής. 

Πληροφορίες

Η Μαρία Παπαγεωργίου τραγουδά Θάνο Μικρούτσικο

«17 Ταπεινά Ρέκβιεμ για το Μέλλον» 

Mylos Club Thessaloniki (Ανδρέου Γεωργίου 56, περιοχή Σφαγεία)

Σάββατο 13 Ιανουαρίου

Ώρα έναρξης: 22.00 (προσέλευση: 21.00)

Εισιτήρια: 15€ Προπώληση, 18€ Είσοδος, 12€ Φοιτητικά – Εκπτωτικά

Προπώληση εισιτηρίων: more.com, Public

Κρατήσεις θέσεων στο τηλέφωνο 2310 510081 ή εναλλακτικά επικοινωνείτε με μήνυμα στο inbox της σελίδας στο facebook: Mylos Club Thessaloniki (ονοματεπώνυμο, κινητό τηλέφωνο επικοινωνίας, αριθμός των ατόμων της κράτησης)

Συντελεστές

Ηχοληψία: Σωτήρης Παπάκος

Φωτισμοί: Μανώλης Μπράτσης

Ενορχηστρώσεις: Μαρία Παπαγεωργίου, Ευριπίδης Ζεμενίδης

Φωτογραφία αφίσας: Παναγιώτης Ζουλάκης

Φωτογραφίες: Άκης Χρήστου

Γραφιστική επιμέλεια αφίσας: Κωνσταντίνος Γεωργαντάς

Παραγωγή – Management: Cricos

Επικοινωνία: Μαριλού Φυντανίδου Livestr.

Μουσικοί

Μιχάλης Βρέττας: βιολί

Ευριπίδης Ζεμενίδης: ηλεκτρική κιθάρα

Γιώργος Θεοδωρόπουλος: synths, bass

Θάνος Μιχαηλίδης: τύμπανα

Μαρία Παπαγεωργίου: κιθάρες