Μαρία Μπακάρα στο TheOpinion: «Αναγνώστης γίνεσαι, δεν γεννιέσαι» (ΦΩΤΟ)

Η Μαρία Μπακάρα, με ένα μακρύ βιογραφικό και πολλές πετυχημένες επαγγελματικές ασχολίες σε αρκετά πεδία, μας μιλά για τις επαγγελματικές της δραστηριότητες, για την αγάπη  της για τα βιβλία αλλά και για τον ρόλο της στο θέατρο πίσω από τις κουρτίνες. 

Μπορείς να μας πεις λίγα λόγια για τον εαυτό σου, ώστε να σε μάθει το κοινό μας;

Είμαι η Μαρία και αγαπώ τις λέξεις και τις ιστορίες. Από μικρή ηλικία, το μόνο που με συγκινούσε πραγματικά και μου κρατούσε αμείωτο το ενδιαφέρον ήταν τα βιβλία. Γι’ αυτό και νιώθω απίστευτα τυχερή που εργάζομαι στον χώρο του βιβλίου, σχεδιάζοντας και υλοποιώντας εκπαιδευτικά προγράμματα φιλαναγνωσίας και συγγράφοντας βιβλία δραστηριοτήτων για παιδικά βιβλία. Παράλληλα, αντλώ μεγάλη χαρά δουλεύοντας στο θέατρο, βοηθώντας μια ιστορία να περάσει από το χαρτί στη σκηνή.

Πώς ξεκίνησες να γράφεις βιβλία;

Αρθρογραφώ εδώ και αρκετά χρόνια σε διάφορες ιστοσελίδες για θέματα που αφορούν τα βιβλία και τη λογοτεχνία. Η σκέψη να γράψω ένα δικό μου βιβλίο υπήρχε πάντα στο μυαλό μου, αλλά για καιρό ένιωθα πως δεν είχα την απαιτούμενη αφοσίωση και εργατικότητα για κάτι τέτοιο. Όταν, όμως, ξεκίνησα να εργάζομαι επαγγελματικά στον σχεδιασμό και την υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων με επίκεντρο τη λογοτεχνία, ένιωσα σιγά-σιγά την ανάγκη να καταγράψω ένα φιλαναγνωστικό πρόγραμμα που θα μπορούσε να υλοποιηθεί χωρίς την παρουσία εμψυχωτή. Έτσι, άρχισε το ταξίδι της συγγραφής.

Γιατί επέλεξες να ασχοληθείς με τα βιβλία δραστηριοτήτων, τι σε τράβηξε σε αυτά;

Η αλήθεια είναι πως δεν το επέλεξα συνειδητά, αλλά οι συνθήκες με οδήγησαν εκεί. Κατά την περίοδο της καραντίνας, η φύση της δουλειάς μου άλλαξε ριζικά, όπως συνέβη σε πολλούς επαγγελματίες. Έπρεπε πλέον να σχεδιάζω φιλαναγνωστικές δράσεις που τα παιδιά θα μπορούσαν να υλοποιήσουν αποκλειστικά στο σπίτι, με τα υλικά που είχαν διαθέσιμα. Μέσα από την απαραίτητη εκπαίδευση, απέκτησα την τεχνογνωσία που έπρεπε και παράλληλα οι πολιτιστικοί φορείς με τους οποίους συνεργαζόμουν υιοθέτησαν αυτό το μοντέλο. Κάποια στιγμή, η συγγραφέας Μαριλένα Παππά μού έστειλε το παιδικό της βιβλίο «Η πριγκίπισσα Ψαροκοκκαλού και  ο βυθός της αγένειας». Με ενέπνευσε τόσο πολύ, που αποφασίσαμε να συνεργαστούμε για να δημιουργήσουμε ένα βιβλίο δραστηριοτήτων που θα βοηθούσε τους αναγνώστες να εκφραστούν, να δημιουργήσουν και να αλληλεπιδράσουν με την Ψαροκοκκαλού. Τα υπόλοιπα ήρθαν σχεδόν αβίαστα.

Τι ακριβώς επιτυγχάνει κανείς μέσα από τα προγράμματα λογοτεχνίας που διοργανώνεις; Τι περιλαμβάνουν αυτά;

Κάθε πρόγραμμα έχει τους δικούς του στόχους, που καθορίζονται με βάση συγκεκριμένα κριτήρια. Η στοχοθεσία διαφέρει αν το πρόγραμμα αφορά ποίηση ή θεατρικά κείμενα ή αν απευθύνεται σε σχολική τάξη ή σε ενήλικο κοινό. Κάθε πρόγραμμα δίνει την ευκαιρία στους συμμετέχοντες να γνωρίσουν ή να ξαναθυμηθούν βιβλία και δημιουργούς, να ανακαλύψουν συγγραφικές τεχνικές και λογοτεχνικά είδη. Για μένα, το πιο σημαντικό είναι να έχω κάνει σωστή έρευνα και να βοηθήσω στο να δημιουργηθεί ένα ασφαλές και υποστηρικτικό περιβάλλον, όπου κάθε συμμετέχων αισθάνεται ότι η φωνή του μετράει.

Πώς πήρες την απόφαση να ασχοληθείς και με το θέατρο;

Μέχρι τα πρώτα χρόνια της ενήλικης ζωής μου, η αγάπη μου ήταν αποκλειστικά τα βιβλία. Σταδιακά, όμως, συνειδητοποίησα ότι όλοι μας είμαστε φτιαγμένοι από ιστορίες. Ακόμη και όταν συστηνόμαστε, ο τρόπος που επιλέγουμε τις λέξεις και εκφραζόμαστε είναι σαν να αφηγούμαστε κάτι. Μου αρέσει να διαβάζω θεατρικά έργα και μετά να τα βλέπω στη σκηνή – ή και το αντίστροφο. Με συναρπάζει το πώς η ίδια ιστορία μπορεί να πάρει διαφορετικές μορφές. Η επαγγελματική ενασχόληση με το θέατρο ήρθε όταν ο συγγραφέας και φίλος Γιώργος Αγγελίδης μού πρότεινε να συνεργαστούμε με την Chameleon Productions, την εταιρεία που ανεβάζει τα θεατρικά έργα του.

Τι κάνει μια βοηθός παραγωγής σε μια θεατρική παράσταση;

Ως βοηθός παραγωγής, είμαι ο άνθρωπος στα παρασκήνια που προσπαθεί να διασφαλίσει ότι όλα λειτουργούν ρολόι. Φροντίζω για την ομαλή επικοινωνία μεταξύ των συντελεστών στους χρόνους που απαιτείται και προσέχω κάθε λεπτομέρεια. Είναι πολύ σημαντικό κάθε μέλος της ομάδας, πάνω ή πίσω από τη σκηνή, να έχει λυμένα όλα τα πρακτικά ζητήματα, ώστε να μπορεί να επικεντρωθεί στο αντικείμενο της δουλειάς του και να την απολαύσει.

Βλέπεις κάποια βελτίωση με την ένταξη του BookTok στη διάθεση των νέων να διαβάσουν λογοτεχνία και να ασχοληθούν εντατικότερα με την ανάγνωση των βιβλίων;

Δεν είμαι δημιουργός στο BookTok και δεν νιώθω πως επηρεάζει τις δικές μου αναγνωστικές επιλογές. Το παρακολουθώ στενά, γιατί ένα μεγάλο μέρος της δουλειάς μου αφορά την διάδρασή μου με παιδιά και εφήβους και δεν μπορώ να κλείσω τα μάτια στο ότι το BookTok αφορά κυρίως αυτές τις ηλικίες. Δεν αγνοώ τους κινδύνους που έχει, αλλά το αγαπώ. Έδωσε φωνή στους αναγνώστες, δημιούργησε κοινότητες, επανασύστησε βιβλία, ανέδειξε νέους δημιουργούς. Μπορεί να διαφωνήσει κανείς με το περιεχόμενο κάποιων τάσεων, με το ίδιο το φαινόμενο και τη χρήση του όρου BookTok, αλλά δεν μπορώ να παραβλέψω πως για πολλούς νέους, αλλά και μεγαλύτερους μη αναγνώστες, το BookTok είναι η πρώτη επαφή με την ανάγνωση ενός βιβλίου. Του όποιου βιβλίου. Το θεωρώ πολύ-πολύ σημαντικό. Γιατί αναγνώστης γίνεσαι, δεν γεννιέσαι.

 

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

 

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Maria Bakara 📚 (@you.books)

Τα βιβλία που επιλέγουν οι νέοι επηρεάζουν αρνητικά τις γλωσσικές τους δεξιότητες;

Πιστεύω ότι κάθε ανάγνωση έχει κάτι να προσφέρει. Ακόμα και ένα βιβλίο με απλό λεξιλόγιο ή ρηχή πλοκή μπορεί να αποτελέσει αφορμή για κάτι σημαντικό – π.χ. να γνωρίσει κάποιος ένα τραγούδι ή ένα ιστορικό στοιχείο που δεν ήξερε. Το θέμα δεν είναι να σταθούμε επικριτικά –μπορούμε πάντα να σταθούμε με κριτική–, αλλά να ενισχύσουμε τη συνήθεια τους διαβάσματος, ώστε να οδηγήσουμε τους νέους και τους μεγαλύτερους που ενδεχομένως δεν διαβάζουν στο να γίνουν συστηματικοί αναγνώστες.

Έχεις να μας προτείνεις κάποια βιβλία για αυτό το καλοκαίρι;

Έχω πολλές προτάσεις! Αλλά φέτος, σας προσκαλώ να κάνετε ένα μικρό πείραμα. Διαλέξτε, εάν έχετε τον χρόνο και τη διάθεση, να διαβάσετε δύο βιβλία. Ένα που σας εμπνέει σιγουριά –ίσως ενός συγγραφέα που αγαπάτε ή από ένα είδος που σας συναρπάζει– και ένα που νομίζετε ότι δεν είναι για εσάς. Αφήστε τον εαυτό σας να εκπλαγεί. Δεν ξέρετε τι μπορεί να προκύψει!