Γαλιγαλίδης στο TheOpinion: «Η τέχνη της κεραμικής δεν αποτελεί κάτι λιγότερο από μια ψυχική ευεξία»
Με αφορμή την έκθεση κεραμικής «Χέρια που ανθίζουν με αγάπη» στις Βιτρίνες Τέχνης του ΟΤΕ, ο κεραμίστας Θοδωρής Γαλιγαλίδης μιλά στο TheOpinion.
Δέσποινα Δαϊλιάνη
Έως τις 30 Οκτωβρίου θα κοσμεί, τις Βιτρίνες Τέχνης του ΟΤΕ, η έκθεση κεραμικής «Χέρια που ανθίζουν με αγάπη» της οικογένειας Γαλιγαλίδη, διαμοιράζοντας ηχηρά το μήνυμα του ισχυρού αυτού θεσμού.
«Το κυρίαρχο έργο της έκθεσης είναι της συζύγου μου. Δίνει το στίγμα της οικογένειας, του πόσο δουλεμένοι μπορεί να είναι κάποιοι μεταξύ τους και πώς αυτό μπορεί να μετουσιωθεί σε μια δημιουργική κατάσταση. Όταν συζητούσαμε με τον κύριο Αργυριάδη, τον επιμελητή της έκθεσης, και ήρθε στον χώρο και του έδειξα τα έργα, βρήκε εξαιρετικό το concept κι, επίσης, βρήκε εξαιρετική και τη στιγμή με όλα αυτά που συμβαίνουν, με όλα αυτά που ζούμε. Αποτυπώνεται ένα άλλο κομμάτι της κοινωνίας· της αγάπης και του ισχυρού θεσμού μιας οικογένειας και πώς αυτή διατηρεί και δημιουργεί καταστάσεις», εξομολογείται στο TheOpinion o κεραμίστας Θοδωρής Γαλιγαλίδης.
Τα έργα της κεραμικής έκθεσης συνοδεύουν κείμενα που έγραψαν οι κυρίες Ντίνα Αναστασιάδου, Σοφία Ζαράρη και Στέλλα Τσιαρβούλα, τρεις κοινωνοί του πολιτισμού και της τέχνης. Όπως δηλώνει ο Θοδωρής Γαλιγαλίδης: «Με συγκίνησαν και με τα κείμενά τους, γιατί ερχόμενοι σε επαφή και στήνοντας την έκθεση, γράψανε για όλο αυτό που έβλεπαν, που διαισθάνονταν και συζητούσαμε».
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Η κεραμική τέχνη, υπόθεση οικογενειακή
Ο Θοδωρής Γαλιγαλίδης βρίσκεται τριάντα πέντε χρόνια στον χώρο της κεραμικής, έχοντας πια δημιουργήσει τον δικό του χώρο, στον οποίο πραγματοποιούνται μαθήματα κεραμικής και παράγονται κεραμικά προϊόντα, χειροποίητα. Τι ήταν, όμως, αυτό που ώθησε και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας να ασχοληθούν;
«Πάντα παρακολουθούσαν τη δουλειά μου, πάντα τους άρεσε η δουλειά που κάνω. Η μικρή μου κόρη με ακολουθούσε σε όλες τις εκθέσεις που πήγαινα ή σε όποιες δράσεις δημιουργούσα», αναφέρει στο TheOpinion και συνεχίζει:
«Η σύζυγος απλώς θαύμαζε τα έργα και πάντα έλεγε ότι “Εγώ δεν μπορώ να κάνω κάτι, δεν πιάνουν τα χέρια μου”. Βλέποντας, όμως, πώς όλο αυτό το πράγμα είναι δομημένο στον χώρο των μαθημάτων και πώς οι ίδιοι οι μαθητές, που δεν ξέρανε κεραμική, άρχισαν να δημιουργούν τα έργα τους, ξεκίνησε κι η ίδια. Τα τελευταία δύο χρόνια, που πλέον δεν μπορεί εάν δεν δημιουργήσει κάτι –είναι πραγματικά μεγάλη της ανάγκη, της δημιουργείται αυτή η ανάγκη- βλέπουμε να εξελίσσει και να παρουσιάζει κάποια έργα τα οποία κι εμένα τον ίδιο με έχουν εντυπωσιάσει. Στα έργα πάνω αποτυπώνει πολύ εύκολα συναισθήματα, πράγμα που είναι πολύ δύσκολο· πρέπει να περάσεις πολλά στάδια στην κεραμική, τεχνικά κι αισθητικά, για να μπορέσεις να φτάσεις σε αυτό το επίπεδο. Ε, με έναν περίεργο τρόπο, το καταφέρνει εύκολα. Θέλω να ευχαριστήσω την κεραμική που έβαλε την οικογένειά μου σε μία διαδικασία που πραγματικά μου αρέσει, γιατί, ξέρετε, είναι δύσκολοι κι οι δεσμοί της οικογένειας σε έναν χώρο εργασιακό. Μπήκε πολύ ομαλά και βοήθησε πάλι το υλικό, πάλι η κατάσταση, πάλι η κεραμική».
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Η ενασχόληση με τον πηλό και η απουσία ακαδημαϊκής κατάρτισης στην Ελλάδα
Ο τροχός της κεραμικής ήταν αυτός που κέρδισε τον Θοδωρή Γαλιγαλίδη από πολύ μικρή ηλικία. Αποτελεί μία από τις αγαπημένες του τεχνικές, την οποία ασκεί μέχρι και σήμερα. Το να διδαχθεί, όμως, την τέχνη της κεραμικής κάποιος στην Ελλάδα, με την έννοια την ακαδημαϊκή, διαχρονικά αποτελούσε πρόβλημα.
«Εγώ δούλεψα μόνος μου, δούλεψα πάρα πολύ. Υπάρχει ένα φοβερό εργαλείο που, αν το αξιοποιήσεις σωστά, είναι πολύ δυνατό. Είναι το ίντερνετ. Έχω ασχοληθεί με μία ιδιαίτερη τεχνική, την τεχνική του Raku, την οποία την έχω εξελίξει σε κάποια πράγματα λίγο περισσότερο. Οπότε, παρουσιάζοντας κάποια έργα μου ιντερνετικά, άρχισε να υπάρχει μια global κατάσταση και να με ακολουθεί πολύς κόσμος από το εξωτερικό. Αυτό μου έδωσε αφορμές για να διδάξω στο εξωτερικό την τεχνική μου· να πάω στην Αυστραλία, στον Λίβανο, στην Τουρκία.
Στην Τουρκία έχει επτά έδρες κεραμικής στο πανεπιστήμιο. Όταν, σε λίγα χρόνια, θα ωριμάσει, θα βλέπουμε Τούρκους κεραμίστες να παρουσιάζουνε καλλιτεχνικές δουλειές. Κι εμείς, για άλλη μία φορά μένουμε πίσω, έχοντας τέτοια ιστορική προέλευση σε σχέση με την κεραμική. Δυστυχώς κόβουμε τον “ομφάλιο λώρο”, αξιοποιούμε μόνον τα μουσεία και δεν αξιοποιούμε αυτό το πράγμα που πραγματικά δίνει τέχνη και πολιτισμό. Είναι μία παρένθεση που πληγώνει» επισημαίνει στο TheOpinion ο κύριος Γαλιγαλίδης και συμπληρώνει:
«Δυστυχώς σταματήσαμε και στα Λύκεια να διδάσκουμε καλές τέχνες και σχέδιο. Είναι φοβερό για κάποιους ανθρώπους οι οποίοι θα μπορούσανε, με αφορμή αυτά τα μαθήματα, να δούνε πόσο σημαντική είναι και για αυτούς η τέχνη. Όταν ανακαλύψουμε και πραγματικά δέσει αυτό που θα ανακαλύψουμε με τον ψυχισμό μας, μπορούμε να κάνουμε φοβερά πράγματα. Κι όταν το ανακαλύψουμε και δουλέψουμε πάνω σε αυτό, είμαστε άλλοι άνθρωποι. Η τέχνη είναι αμφίδρομη· κάνεις κάτι με τα χέρια σου, δημιουργείς κάτι, το βλέπεις και αισθάνεσαι ότι έχεις αποτυπώσει τον εαυτό σου, τα δικά σου συναισθήματα, τη δική σου στιγμή πάνω σε αυτό το έργο. Δεν θα μπορούσα να πω ότι αποτελεί κάτι λιγότερο από μια ψυχική ευεξία».
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Τεχνικές κεραμικής και έμπνευση
Όσον αφορά στην έμπνευση, ώστε να αποτυπωθεί μία ιδέα ή ένα συναίσθημα πάνω στον πηλό, ο κύριος Γαλιγαλίδης τονίζει:
«Η έμπνευση είναι συνδυασμός. Η κεραμική έχει τεχνικές, φόρμες. Εγώ είμαι πιο κοντά στο κομμάτι αυτό που λέμε τεχνικές εφαρμογές, για να δώσουν μια φόρμα που θα μου ταιριάζει. Μια φόρμα είτε στον τροχό είτε ακόμα και στο χέρι, που να έχει να πει κάτι σε μένα, σε αυτόν που θα το δει και θα το προσέξει, σε αυτόν που θα τον συγκινήσει ή και που θα τον αφήσει αδιάφορο. Επίσης, το παιχνίδι με τη φωτιά έχει φοβερό ενδιαφέρον. Θα βάλεις το υλικό σου μέσα στον φούρνο, στους 1200 βαθμούς, και πρέπει να έχεις την υπομονή να περιμένεις να δεις το αποτέλεσμά του όταν θα τον ανοίξεις. Και πολλές φορές οι εκπλήξεις είναι και πολύ ευχάριστες, αλλά μπορεί να είναι και πολύ δυσάρεστες. Όση εμπειρία κι αν έχεις, το παιχνίδι με τη φωτιά δεν είναι ελέγξιμο σε όλον τον βαθμό. Πολλές φορές, μάλιστα, έχουμε εκπλήξεις ευχάριστες, τις οποίες δεν μπορούμε να τις πραγματοποιήσουμε ξανά.
Μπορεί στην αρχή να μην πιάνουν τα χέρια μας, αλλά πολλές φορές το συναίσθημα θα δώσει την κίνηση και θα δημιουργήσουμε πράγματα που ούτε εμείς τα περιμένουμε και, πραγματικά, θα εκπλαγούμε με το αποτέλεσμα. Και η έκπληξη θα είναι τόσο δυνατή και τόσο δυναμική, που θα νιώσει κάποιος ότι λυτρώνει την ψυχή αυτό που κατάφερε να κάνει μόνος του· το δικό του έργο, με τα χέρια του και με αυτό το αποτέλεσμα, όποιο κι αν είναι. Έτσι λειτουργεί η κεραμική».
Εργαστήριο κεραμικής για μικρούς και μεγάλους
Ο Θοδωρής Γαλιγαλίδης διατηρεί το δικό του εργαστήρι κεραμικής στη Θεσσαλονίκη, δίπλα στα Jumbo Ωραιοκάστρου. Είναι ένας χώρος ιδιαίτερα λειτουργικός, ο οποίος έχει δημιουργηθεί με αγάπη και μεράκι. Διαθέτει και αυλή, ώστε να διοργανώνονται workshops με Raku και εναλλακτικά ψησίματα, χωρίς να ενοχλείται κάποιος από τη φωτιά και τον καπνό.
Το Σάββατο λειτουργεί παιδικό κι εφηβικό τμήμα, ενώ τις υπόλοιπες μέρες διεξάγονται τμήματα ενηλίκων, με ηλικίες από 16-17 ετών έως 73-75, που, όπως μας αναφέρει, είναι η μεγαλύτερη μαθήτρια του εργαστηρίου.
«Στην πορεία μου έχω εμπλακεί με την εκπαίδευση πολλά χρόνια, και είμαι και πολλά χρόνια στο ΚΕΘΕΑ ΙΘΑΚΗ. Διδάσκω στα παιδιά που βρίσκονται στην απεξάρτηση.
Δημιουργώντας τη σχολή, λοιπόν, είχα στο μυαλό μου ότι τα μαθήματα πρέπει να γίνονται με έναν τρόπο όπου να υπάρχει ένα περιβάλλον δημιουργικό. Να υπάρχει διαδραστικότητα, να μπλέκω παλιούς με καινούριους μαθητές. Πέρα από αυτά που θα λέω με τον δάσκαλο, να παίρνω και από τον συμμαθητή μου, ο οποίος έχει έρθει και δέκα φορές παραπάνω. Αυτό δημιουργεί γρήγορα ένα περιβάλλον όπου αρχίζω να δημιουργώ τα έργα μου σχετικά σύντομα. Όποια επαφή κι αν είχα με την κεραμική. Κι αυτό δημιουργεί ανθρώπους με τους οποίους έχουμε δέσει στο εργαστήριο. Με κάποια παιδιά, που είναι αρκετό καιρό εκεί, είμαστε μια παρέα· μια παρέα που θα βγούμε έξω, θα είμαστε κοντά στην τέχνη. Αυτό δημιουργεί δεσμούς κι ένα κλίμα. Αυτό το κλίμα προσπαθούμε να κρατήσουμε στο εργαστήριο», υπογραμμίζει στο TheOpinion ο κεραμίστας.