Ελένη Ουζουνίδου στο TheOpinion: «Προσπαθώ να αφουγκραστώ την ατμόσφαιρα εκείνης της εποχής»

Η Ελένη Ουζουνίδου, με αφορμή την παράσταση «Η Τουρκομερίτισσα», μιλάει στο TheOpinion και τη Δέσποινα Δαϊλιάνη

2 Φεβρουαρίου 2024, 09:15

Μοιραστείτε αυτό το άρθρο

Η Μαρίκα Νίνου και ο Τζίμης Μάρκου συναντώνται ξανά στη θρυλική ταβέρνα «Τζίμης ο Χονδρός» και μαζί ξεδιπλώνουν τη μυθιστορηματική ζωή της «Τουρκομερίτισσας», που έγραψε ιστορία στο ελληνικό τραγούδι· Θέατρο Αμαλία, 2 έως 4 Φεβρουαρίου.

Με καταγωγή από την Κομοτηνή, η Ελένη Ουζουνίδου αποφοίτησε από τη σχολή του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος όπου και εργάστηκε για αρκετά χρόνια.

Έχοντας, πλέον, ως βάση την πρωτεύουσα, τη φετινή χρονιά μοιράζει την επαγγελματική της ζωή μεταξύ δύο θεατρικών έργων: της «Κακούργας Πεθεράς» και της «Τουρκομερίτισσας», με την οποία και θα μας απασχολήσει για το επόμενο τριήμερο στη Θεσσαλονίκη.

«Αν και δεν μπορείς να το αποφύγεις, προτιμώ, όταν κάνω θέατρο, να κάνω μόνον αυτό. Ο συνδυασμός θεάτρου – τηλεόρασης είναι σχετικά δύσκολος», επισημαίνει χαρακτηριστικά.

Υποδύεστε τη Μαρίκα Νίνου, κυρία Ουζουνίδου…

Αφηγούμαστε τη ζωή της, από την αρχή, εγώ κι ο Δημήτρης Καρατζιάς που έχει γράψει και σκηνοθετήσει την παράσταση. Υποδύεται, δίπλα μου, τον Τζίμη Μάρκου, στην ταβέρνα του οποίου η Νίνου μαζί με τον Τσιτσάνη, για πάρα πολλά χρόνια, έλαμπαν και «φώτιζαν» το πάλκο της.

Υπήρξε ένας θυελλώδης έρωτας με τον Τσιτσάνη. Κι οι δύο παντρεμένοι, δύσκολα τα πράγματα. Και πρέπει να τον ερωτεύτηκε πολύ βαθιά, βασανιστικά δηλαδή.

Είχε στο ενεργητικό της ήδη δύο γάμους. Ο πρώτος, όταν ήταν μόλις δεκαεπτά χρόνων. Πήρε διαζύγιο, όταν ο σύζυγός της πήγε πίσω στην Αρμενία· η ίδια ήταν αρμενικής καταγωγής, Ευαγγελία Αταμιάν.

Κι ο δεύτερος γάμος της έγινε με τον Νίκο (Νίνο) Νικολαΐδη. Ακροβάτης και ζογκλέρ. Γι’ αυτό κι η ίδια έμαθε ακροβατικά και ζογκλερικά, για να ζήσει. Αλλά ο Τσιτσάνης ήταν αυτός που τη «σημάδεψε».

Η συνεργασία της Νίνου με τον Τσιτσάνη προέκυψε μετά την αποχώρηση της Μπέλλου από το σχήμα, σωστά;

Αυτό έγινε μετά το ’50. Πρώτα έφυγε η Ιωάννα Γεωργακοπούλου. Από ό, τι λένε οι φήμες, η Νίνου άρχισε να τραγουδάει στο «Φλόριντα» μαζί με τον Στέλιο τον Περπινιάδη. Εκεί έκανε το ντεμπούτο της. Βέβαια, είχαν προηγηθεί δύο δικά της τραγούδια, σε έναν δίσκο του Μανώλη Χιώτη, που έκαναν πολύ μεγάλη επιτυχία.

Ο Χιώτης δεν την ήθελε κοντά του κι έτσι την πήρε ο Περπινιάδης. Και προσπαθούσε να βρει άλλον συνεργάτη, αφού σιγά σιγά γινόταν και η γυναίκα απαραίτητη στο πάλκο· ‘θελαν, δηλαδή, δυναμικές παρουσίες, πια, οι συνθέτες και οι τραγουδιστές.

Ο Τσιτσάνης ήταν τότε μαζί με την Ιωάννα τη Γεωργακοπούλου, έψαχνε η Νίνου να φύγει από τον Περπινιάδη για να αυξήσει και το μεροκάματό της. Γενικά στις γυναίκες έδιναν το τίποτα, ψίχουλα.

Με εντυπωσιάζει ότι κατάφερε να επιβληθεί και να ανέβει στον «θρόνο» της, κανονικά, σε μια ανδροκρατούμενη εποχή και σε έναν ανδροκρατούμενο χώρο. Το ρεμπέτικο ήταν, κυρίως, θέμα των ανδρών. Κρατάω το θάρρος της και τη «λύσσα» που είχε για να ζήσει τη ζωή.

Η Νίνου, λοιπόν, αφού γνωρίστηκε με τον Τσιτσάνη, πήγαινε κάθε βράδυ ως θαμώνας και παρακολουθούσε το πρόγραμμα. Ο Τσιτσάνης την είχε ακούσει, είχε ξετρελαθεί με τις φωνητικές της ικανότητες και την ανέβαζε στο πάλκο. Ε μια, δυο, τρεις…κατάφερε να τη διώξει τη Γεωργακοπούλου. Ήθελε κι ο ίδιος μια πιο μπριόζα γυναίκα. Ενώ η Γεωργακοπούλου ήταν μια εξαιρετική τραγουδίστρια, ήταν λίγο «ξύλινη». Και μετά άρχισε και η προσωπική τους ιστορία.

Είχαν συχνούς καβγάδες μεταξύ τους. Σε έναν τέτοιον καβγά, ο Τσιτσάνης ξεκίνησε να τραγουδάει με τη Μπέλλου. Βέβαια, τα ξαναβρήκαν και απαίτησε η Νίνου να φύγει η Μπέλλου από το μαγαζί…

Και κάπως έτσι…ισχύει ότι έπεσε και ξύλο;

Οι συγγενείς της Νίνου, μου λένε ότι ήταν πολύ ήσυχη. Δεν έδερνε. Άλλοι πάλι λένε ότι η Μπέλλου την έσπασε στο ξύλο τη Νίνου…

Σας έχουν παρακολουθήσει, δηλαδή, και οι απόγονοί της;

Έχουν έρθει οι ανιψιές της. Το παιδί της, ο Οβαννές, δυστυχώς πριν από λίγα χρόνια «έφυγε» από τούτον τον κόσμο. Αυτές απόμειναν, λοιπόν, τις οποίες αγαπούσε πάρα μα πάρα πολύ.

Τι αποκομίσατε για αυτήν από τη συναναστροφή με το περιβάλλον της;

Κατάλαβα ότι, η Νίνου, ήταν πολύ δεμένη με την οικογένειά της. Μαζί με το τραγούδι, ήταν οι προτεραιότητές της. Και πώς να μην είναι; Όλοι οι Ανατολίτες ήταν πολύ δεμένοι με τις οικογένειές τους. Η οικογένεια ήταν ιερό πράγμα.

Και όλοι αυτοί οι άνθρωποι πέρασαν τόσο δύσκολα. Ξεριζώθηκαν από τα σπίτια τους. Κατάφεραν, όμως, να επιβιώσουν. Ζούσαν σε τρώγλες, τους έβαλαν να μένουν στις παράγκες. Υποτίθεται ότι τους φρόντιζε το Κράτος. Πάλι καλά βοηθούσε η Εκκλησία τότε, εκείνες τις εποχές, πολύ.

Πριν από την ενασχόλησή σας με το εν λόγω θεατρικό, ποια ήταν η σχέση σας με το ρεμπέτικο τραγούδι;

Απλώς μου άρεζε. Είχε ο παππούς μου ο συγχωρεμένος ένα παντοπωλείο – ουζερί στο χωριό, στη Στρύμη, και διέθετε συλλογή από πλάκες, από δίσκους γραμμοφώνου. Όταν πήγαινα εκεί, πιτσιρίκι ήμουν, ακούγαμε με τον αδερφό μου. Αυτοί οι ήχοι, δηλαδή, μου είναι πολύ γνώριμοι. Πολύ οικείοι.

Και, γενικά, στα ανατολικά της χώρας ακούγονται τα ρεμπέτικα πολύ. Παλαιότερα πιο συχνά, ήμασταν πιο συνδεδεμένοι με το παρελθόν και τον μουσικό πολιτισμό μας. Τώρα λιγότερο. Υπήρχαν κουτούκια, ακουγόταν το μπουζούκι παντού.

Έχει περάσει στο κύτταρό μου αυτός ο ήχος. Στο σπίτι μου δεν μπορώ να ακούσω εύκολα μουσική. Τα τελευταία χρόνια, δεν ξέρω, κάτι έχω πάθει και δεν ακούω εύκολα μουσική. Το μόνο που μπορώ να ακούσω είναι ρεμπέτικα και ειδικά τα προπολεμικά -τρελαίνομαι με αυτόν τον ήχο- και jazz.

Προσπαθώ να αφουγκραστώ την ατμόσφαιρα εκείνης της εποχής. Οι παππούδες μου ήταν πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία. Αυτά ανακαλώ στη μνήμη μου. Τις μυρωδιές των κουζινών των γιαγιάδων μου, το ήθος και το ύφος τους. Δεν μπορώ να μιμηθώ τη Νίνου, μακάρι να ήξερα πώς ήταν…