Οι πολιτικοί που επιχειρούν να γράψουν την ιστορία (τους)

Στα ράφια των βιβλιοπωλείων φιγουράρει ήδη η “Ιθάκη” του Αλέξη Τσίπρα. Ακολουθώντας τα χνάρια άλλων πολιτικών προσώπων, μάλλον διεθνούς βεληνεκούς, ο πρώην Έλληνας πρωθυπουργός έκανε σίγουρα εντυπωσιακό come back, επιχειρώντας να γράψει τη “δική του πλευρά της ιστορίας”.

Συνήθως, βέβαια, οι πολιτικοί που επιχειρούν να γράψουν τα απομνημονεύματά τους, έχουν ήδη αποχωρήσει από την ενεργό πολιτική δράση, κάτι που δεν είμαστε σίγουροι ότι συμβαίνει με την περίπτωση Τσίπρα, λόγω της έντονης φημολογίας ότι ετοιμάζει και πολιτικό comeback. Το βιβλίο άλλωστε θεωρήθηκε ότι επαναφέρει στο προσκήνιο τον Έλληνα πολιτικό, ακόμη και ως συγγραφέα… Άλλωστε, ως συγγραφέας, ετοιμάζεται ήδη για μια περιοδεία του ανά την Ελλάδα, προφανώς για την παρουσίαση της δικής του “Ιθάκης”.

Ο Αλέξης Τσίπρας δεν είναι ούτε ο πρώτος ούτε ο τελευταίος πολιτικός, στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς, που επιχειρεί να αφηγηθεί τα γεγονότα μέσα από το δικό του πρίσμα, με μια δόση rebranding — μια λέξη που λόγω των φημών για τη δημιουργία νέου κόμματος – τον ακολουθεί τελευταία πιο επίμονα από ποτέ. Πέρα όμως από την επικοινωνιακή στρατηγική, οι ίδιοι οι πολιτικοί που επιλέγουν να γράφουν βιβλία επισημαίνουν ότι νιώθουν την ανάγκη να ειπωθούν, ή καλύτερα να αφηγηθούν οι ίδιοι, τη δική τους οπτική σε όσα έζησαν.

Η πρακτική αυτή είναι διεθνώς δοκιμασμένη. Άλλοι έγραψαν βιογραφίες, άλλοι λειτούργησαν ως χρονογράφοι των ίδιων τους των ημερών, προσπαθώντας να διορθώσουν την εικόνα τους, να αποκαταστήσουν —κατά τη δική τους κρίση— ιστορικές αδικίες ή ακόμη και να ξαναγράψουν την ιστορία μέσα από τη δική τους ματιά.

Σύγχρονοι Έλληνες πολιτικοί παρουσιάζονται συνήθως μέσα από γραφόμενα άλλων για τους ίδιους. Ωστόσο, ας θυμηθούμε ότι και ο πρόεδρος του Κινήματος Δημοκρατίας, Στέφανος Κασσελάκης, έχει εκδώσει το δικό του βιβλίο, έχοντας τη φωτογραφία του στο εξώφυλλο όπως ο κ. Τσίπρας. Το βιβλίο του με τίτλο “Δεύτερη ευκαιρία” (εκδόσεις Πεδίο, 2025) φέρει στο εξώφυλλο ένα μεγάλο, κοντινό πορτραίτο του.

Αλλά και ο πρώην πρωθυπουργός, Κώστας Σημίτης, έχει συγγράψει ανάλογα πονήματα.

Στο εξωτερικό, όμως, την τακτική αυτή έχουν ακολουθήσει αρκετοί πολιτικοί:

Angela Merkel: Το εξώφυλλο της αυτοβιογραφίας της “Freiheit: Erinnerungen 1954–2021” (Ελευθερία) έχει ένα χαρακτηριστικό, έντονο κοντινό πορτραίτο της.

Michelle Obama: Το “Becoming” της συζύγου του πρώην Αμερικανού προέδρου είναι ίσως ένα από τα πιο διάσημα παραδείγματα, με ένα κομψό, καλλιτεχνικό, κοντινό πορτραίτο στο εξώφυλλο.

Barack Obama: Το βιβλίο του “A Promised Land” (Γη της Επαγγελίας) έχει ένα πολύ αναγνωρίσιμο κοντινό έγχρωμο πορτραίτο του.

David Cameron: Η αυτοβιογραφία του πρώην Βρετανού πρωθυπουργού “For the Record” έχει ένα απλό, άμεσο, κοντινό πορτραίτο του.

Tony Blair: Το “A Journey: My Political Life” του Βρετανού πολιτικού χρησιμοποιεί επίσης κοντινό πορτραίτο, συχνά με έντονο μπλε φόντο.

Boris Johnson: Το εξώφυλλο του βιβλίου του “The Churchill Factor” (αν και όχι ακριβώς αυτοβιογραφία, αλλά βιβλίο δικό του) χρησιμοποιεί μια στυλιζαρισμένη εικόνα, ενώ άλλα βιβλία του έχουν το πορτραίτο του.

Nicolas Sarkozy: Τα βιβλία του, όπως το “Passions”, αλλά και το “Testimony” έχουν στο εξώφυλλο κοντινές φωτογραφίες του Γάλλου πολιτικού, που τάραξε τα νερά το τελευταίο διάστημα λόγω φυλάκισης.

Αλλά και επιχειρηματίες – techfreaks θαύμασαν τα εξώφυλλα των βιβλίων τους, καθώς είδαν τους εαυτούς τους σε αυτά:

Χαρακτηριστικό αυτό της επίσημης βιογραφίας του Elon Musk:

… αλλά και του Steve Jobs που έχει ένα εμβληματικό, ασπρόμαυρο, κοντινό πορτραίτο του, με το χέρι στο πηγούνι.