Παρελθόν τα κάγκελα από την πλατεία Ναυαρίνου (ΦΩΤΟ – VIDEO)

Παρελθόν αποτελούν πλέον τα κιγκλιδώματα που είχαν τοποθετηθεί γύρω από τα Ανάκτορα του Γαλερίου στην πλατεία Ναυαρίνου, μετά το κύμα αντιδράσεων που προκάλεσε η απόφαση της Εφορείας Αρχαιοτήτων Θεσσαλονίκης. Οι αρμόδιες υπηρεσίες προχώρησαν στην απομάκρυνσή τους, αποκαθιστώντας την εικόνα του δημόσιου χώρου.

Η τοποθέτηση των μεταλλικών κιγκλιδωμάτων είχε προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από κατοίκους, επαγγελματίες, φορείς και επισκέπτες της περιοχής, οι οποίοι υποστήριζαν ότι τα κάγκελα αλλοίωναν τον χαρακτήρα της πλατείας και περιόριζαν την επαφή του κοινού με το μνημείο.

Πραγματοποιήθηκαν κάποιες δοκιμαστικές τοποθετήσεις, ώστε,  να μελετηθεί ποια θα είναι η κατάλληλη επιλογή. Στόχος είναι η προστασία και η ανάδειξη του χωρίς να υπάρχει όμως θέμα και με την ορατότητα.

Σε δηλώσεις τους στο TheOpinion, κάτοικοι και επαγγελματίες τόνισαν ότι ο αρχαιολογικός χώρος αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της ζωής και της ταυτότητας της περιοχής και ότι η απομόνωσή του δεν μπορεί να θεωρηθεί λύση στα προβλήματα φύλαξης ή φθορών. «Η πλατεία Ναυαρίνου είναι σημείο αναφοράς για τη Θεσσαλονίκη, δεν μπορεί να περιφραχθεί σαν να είναι απαγορευμένη ζώνη», ανέφεραν χαρακτηριστικά. Παράλληλα, πρότειναν την εφαρμογή εναλλακτικών μέτρων, όπως ενισχυμένη φύλαξη, καλύτερο φωτισμό και παρουσία προσωπικού ασφαλείας, που θα προστατεύουν το μνημείο χωρίς να εμποδίζουν την ορατότητα και την πρόσβαση.

Κάγκελα στο ανάκτορο του Γαλέριου: Τι απαντά η Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης – Η επιστολή στον δήμαρχο

Η ιστορία του μνημείου

Το ανάκτορο του Γαλερίου περιλαμβάνει ένα κεντρικό περιστύλιο, αίθριο πλαισιωμένο από στοές με ψηφιδωτά, βασιλική, οκτάγωνο και Νυμφαίο. Πρόκειται για ένα από τα βασικά τετραρχικά συγκροτήματα, με συχνότατη μνεία στη βιβλιογραφία και το μοναδικό στην Ελλάδα. Η ανασκαφική έρευνα των δεκαετιών του 1950 και 1960 έφερε στο φως το νοτιοανατολικό τμήμα του ανακτόρου. Αποκαλύφθηκε ένα κεντρικό περίστυλο αίθριο, το οποίο πλαισιωνόταν στις τρεις πλευρές του από δωμάτια. Στοές με ψηφιδωτά δάπεδα απομόνωναν το αίθριο από τα υπόλοιπα κτίσματα. Μετά από σεισμό τον 5ο αι. μ.Χ. καταστρέφονται η νότια και δυτική στοά και ανακατασκευάζονται τα δάπεδα με μαρμάρινες πλάκες και χονδροψηφιδωτό.

Ανατολικότερα και πριν τον ιππόδρομο υπήρχε ένα καμαροσκεπές διώροφο κτίσμα και μια μνημειακή βασιλική, η οποία λειτουργούσε ως αίθουσα για επίσημες ακροάσεις. Στο νοτιοανατολικό τμήμα του συγκροτήματος αποκαλύφθηκε ο χώρος λατρείας του συγκροτήματος, ένα Νυμφαίο. Στο νότιο τμήμα του κεντρικού περιστιλίου ανακαλύφθηκε το 1950 από τον Χ. Μακαρόνα μια οκταγωνική αίθουσα με λαμπρή εσωτερική διακόσμηση, πιθανόν διοικητικής φύσης. Οι πρόσφατες έρευνες στο σημείο αυτό αποκάλυψαν ότι το οκτάγωνο με το δίκογχο προθάλαμό του επικοινωνούσαν μέσω ενός προπύλου και ενός δεύτερου μεγάλου περιστυλίου με τη θάλασσα. Από αυτό το νότιο περιστύλιο προέρχεται ένα αριστούργημα της υστερορωμαϊκής τέχνης, ένα μικρό μαρμάρινο τόξο, το οποίο διαθέτει και προτομή του Γαλέριου.

Στο βόρεια του ανακτόρου υπήρχε το θριαμβικό τόξο του Γαλερίου, το οποίο διέθετε πληθώρα παραστάσεων και εξυμνούσε τους Τετράρχες αλλά και τις στρατιωτικές επιτυχίες του Γαλέριου. Πιθανόν να αποτελούσε μια μνημειακή πύλη, τη βόρεια είσοδο του ανακτορικού συγκροτήματος. Στον ίδιο άξονα, λίγο πιο βόρεια, κατασκευάστηκε ένα κυκλικό κτήριο, η Ροτόντα, πιθανόν ένας ναός όπου λάμβαναν χώρα οι επίσημες τελετές λατρείας. Ίδιας μορφής και λειτουργίας είναι και το Πάνθεον στη Ρώμη. Το ανατολικότερο τμήμα του συγκροτήματος συμπληρώνεται με τον Ιππόδρομο, ο οποίος αποτελούσε πόλο έλξης των πολιτών ως κέντρο ψυχαγωγίας και κοινωνικής δραστηριότητας.