Οι «αμαρτωλές» ιστορίες του ΟΠΕΚΕΠΕ – Ψάχνουν… βοσκοτόπια και βιολογικά βαμβάκια οι παραγωγοί στη Βόρεια Ελλάδα

Τα… βοσκοτόπια που δήλωναν ως δικά τους οι συνάδελφοί τους στην Κρήτη (ή ίσως και αυτοί που δήλωναν ότι είναι συνάδελφοί τους) αναζητούν οι κτηνοτρόφοι της Βόρειας Ελλάδας.

Μεταξύ σοβαρού και αστείου, οι αγροτοκτηνοτρόφοι συζητούν με ένταση τη μεγάλη απάτη με τα βοσκοτόπια και τις αγροτικές ενισχύσεις,  που αποκαλύφθηκε μετά την αιφνιδιαστική έφοδο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (EPPO) στα γραφεία του Οργανισμού Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (ΟΠΕΚΕΠΕ) στις 19 Μαΐου 2025.

Σύμφωνα με το σχετικό δελτίο τύπου της EPPO: «Μεταξύ 2019 και 2022, σημαντικός αριθμός ατόμων παρουσιάστηκε ως νεοεισερχόμενοι ή νέοι αγρότες και έλαβε δικαιώματα ενίσχυσης από το εθνικό απόθεμα, που χρηματοδοτείται από την Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ), βάσει ψευδών δηλώσεων. Αυτές περιλάμβαναν ψευδείς δηλώσεις σχετικά με την ιδιοκτησία ή τη μίσθωση βοσκοτόπων που ήταν επιλέξιμοι για επιδοτήσεις, δίνοντας την ψευδή εντύπωση ενεργών γεωργικών δραστηριοτήτων».

Κάπως έτσι, κτηνοτρόφοι της Κρήτης βρέθηκαν να νοικιάζουν βοσκοτόπια στον… Γράμμο αλλά και σε νησιά του Αιγαίου.Το περιστατικό δεν ήταν ένα, αλλά πολλά, ειδικά από τη Μεγαλόνησο όπου πολλοί Κρητικοί εμφανίζονταν ως ιδιοκτήτες ή μισθωτές γης σε περιοχές που δεν είχαν καμία σχέση με το νησί τους.

Τα βιολογικά βαμβάκια

«Δεν είναι όλοι το ίδιο. Οι περισσότεροι παλεύουμε με καιρικές συνθήκες, αυξημένα έξοδα παραγωγής και πολύ μεγάλες καθυστερήσεις στις επιδοτήσεις», ξεκαθαρίζουν παραγωγοί που μιλούν στο TheOpinion.

Όσο για αντίστοιχες… αμαρτωλές ιστορίες ενισχύσεων στην περιοχή τους, τονίζουν: «Πολλά ακούγονται, αλλά κανείς από μας δεν μπορεί να δείξει τον άλλο με το δάχτυλο…».

Ένας από αυτούς στην περιοχή της Ημαθίας μιλά για περίπτωση κάποιου που εισέπραξε επιδοτήσεις για κοπάδι με αγελάδες παρότι ο ίδιος δεν είχε ζώα.

Κάποιοι άλλοι «δείχνουν» μεγαλοαγρότες που ενδέχεται να έχουν πρόσβαση σε στοιχεία, στα οποία οι «μικροί» δεν μπορούν να έχουν. Για τους περισσότερους, ύποπτος είναι ο ρόλος των Κέντρων Υποδοχής Δηλώσεων (ΚΥΔ), των ιδιωτικών κέντρων μέσω των οποίων γίνονται οι δηλώσεις των αγροτών για την είσπραξη επιδοτήσεων. Πρόκειται για τα Κέντρα που τους βοηθούν να συμπληρώσουν και να υποβάλουν την ενιαία αίτηση στο Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου (ΟΣΔΕ).

«Υπάρχει θέμα με τα ΚΥΔ. Έχουν ακουστεί πολλά για κάποιες από αυτές τις εταιρίες, που είναι σε θέση να γνωρίζουν για παράδειγμα τα αδιάθετα αγροτεμάχια, τα οποία κανείς δεν καλλιεργεί και ξαφνικά κάποιοι ανακαλύπτουν και επινοικιάζουν, ακόμη κι αν δεν έχουν πατήσει το πόδι τους στην περιοχή…», εξηγεί αγρότης από άλλη περιοχή της βόρειας Ελλάδας.

Συντοπίτης του μιλά στο TheOpinion και για βιολογικά βαμβάκια. «Συγκεκριμένα ΑΦΜ βρέθηκαν να καλλιεργούν εκτάσεις φυτεύοντας ξαφνικά δήθεν βιολογικά βαμβάκια, που επιδοτούνταν με 30 ευρώ το στρέμμα. Ξαφνικά, δεκάδες στρέμματα δηλώνονταν ως καλλιέργειες με βιολογικά βαμβάκια. Μη με ρωτάς αν ήταν βιολογικά… Δεν ξέρω καν αν είχαν καλλιεργηθεί όλα με βαμβάκι…», επισημαίνει.

Οι παραγωγοί, οι ιδιώτες και η δικηγόρος

Αναφορικά με άλλες υποθέσεις που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, δύο παραγωγοί από το Ρέθυμνο κατέθεσαν το 2019 αίτηση για επιδότηση στον ΟΠΕΚΕΠΕ δηλώνοντας ότι έχουν προχωρήσει στη μίσθωση αγροτεμαχίων στην Τζια, τα οποία θα χρησιμοποιούσαν ως βοσκότοπους. Στην αίτησή τους συμπεριέλαβαν ως ώφειλαν ενοικιαστήρια συμβόλαια, που εμφάνιζαν ως ιδιοκτήτες των εκτάσεων δύο κατοίκους του Ρεθύμνου. Το παράδοξο στην υπόθεση είναι την επόμενη χρονιά (2020) καθώς τις ίδιες ακριβώς εκτάσεις στη νήσο Κέα μίσθωσαν δύο άλλοι παραγωγοί του Ρεθύμνου. Και στα ενοικιαστήρια συμβόλαια που κατέθεσαν στον οργανισμό ως ιδιοκτήτες των εκτάσεων εμφανίζονταν άλλοι απ’ αυτούς του 2019!

Το 2019,  επίσης, τρεις ιδιώτες, ανάμεσα στους οποίους μία δικηγόρος και μία υπάλληλος του Δήμου Λάρισας, κατέθεσαν αίτηση επιδότησης για αγροτεμάχια που είχαν μισθώσει στον Γράμμο Καστοριάς.Παρότι η μία από τις αιτούσες εμφανιζόταν να έχει μισθώσει την έκταση από την κόρη της, ο ΟΠΕΚΕΠΕ κατέβαλε στους τρεις συνολικά 147.000 ευρώ. Όπως αποκαλύφθηκε, τα μισθωτήρια συμβόλαια για τα τρία αγροτεμάχια είχαν συνταχθεί την ίδια ημέρα και από το ίδιο χέρι – στα έγγραφα υπήρχε ο ίδιος γραφικός χαρακτήρας. Ακόμη, είχαν θεωρηθεί από το ίδιο ΚΕΠ στο οποίο κατά μια ενδιαφέρουσα σύμπτωση εργαζόταν η μία από τους αιτούντες, ενώ το ενοίκιο για εκτάσεις άνω των 1.000 στρεμμάτων είχε προσδιοριστεί έναντι μόλις 10 ευρώ. Και τέλος, οι αιτήσεις προς των ΟΠΕΚΕΠΕ είχαν υποβληθεί από Κέντρο Υποδοχής Δηλώσεων (ΚΥΔ) ο ιδιοκτήτης του οποίου τύγχανε πατέρας των δύο από τους τρεις αιτούντες την κοινοτική επιδότηση! Να προστεθεί ότι μετά από επικοινωνία της διοίκησης του ΟΠΕΚΕΠΕ με το Δασαρχείο Καστοριάς επιβεβαιώθηκε προφορικά ότι «δεν γνωρίζουν να υπάρχουν ιδιωτικοί βοσκότοποι στην περιοχή του Γράμμου».

Τα ΑΦΜ που «πάγωσαν»

Όπως διαβάζουμε στο In.gr, η διασταύρωση των στοιχείων οδηγεί την τότε διευθύντρια των άμεσων ενισχύσεων του Οργανισμού, να «παγώσει» άνω των 5.000 ΑΦΜ που ανήκαν σε φερόμενους ως δικαιούχους και οι αιτήσεις των οποίων παρουσίαζαν πρόβλημα.

Και κάπου εδώ αρχίζει ο παραλογισμός του ελληνικού δημοσίου αλλά και μια μεγάλη προσπάθεια συγκάλυψης. Αντί να ξεκινήσει μεγαλύτερος έλεγχος σε βάθος, στοχοποιείται η διευθύντρια που προχώρησε στο πάγωμα των προβληματικών ΑΦΜ και ξεκινάει ένα γαϊτανάκι ευθυνών όπου όλοι μιλούν για κάθαρση και λύση στο πρόβλημα που έχει προκύψει, αλλά κανείς από τους ιθύνοντες δεν κάνει κάτι γι’ αυτό.

Ανησυχία για τις επιδοτήσεις

Ωστόσο, οι εκπρόσωποι του πρωτογενούς τομέα στη Θεσσαλονίκη αλλά και στους γύρω νομούς εκφράζουν, μιλώντας στο TheOpinion, την έντονη ανησυχία τους για τις τυχόν επιπτώσεις που ενδεχομένως έχει για τους ίδιους η υπόθεση με τον ΟΠΕΚΕΠΕ. Ο Οργανισμός κινδυνεύει να χάσει την ευρωπαϊκή του πιστοποίηση, κάτι που ανησυχεί ιδιαίτερα αγρότες και κτηνοτρόφους αφού διαχειρίζεται κάθε χρόνο ευρωπαϊκά κονδύλια ύψους 3 δισ. ευρώ, αποδίδοντάς τα σε 680.000 αγρότες και κτηνοτρόφους.

«Ούτε για αστείο δεν θέλουμε να ακούσουμε ότι υπάρχει κίνδυνος να καθυστερήσουν οι επιδοτήσεις. Δεν θα την πληρώσουμε εμείς για τους απατεώνες, ούτε για το κράτος που δεν έκανε σωστά τη δουλειά του, είτε επειδή μετείχε στην απάτη είτε επειδή δεν έκανε ελέγχους», τονίζουν.

«Τώρα περιμένουμε – και καθυστέρησαν  – αποζημιώσεις για μήλα. Από τις 17 Απριλίου έχουν ολοκληρωθεί οι αιτήσεις για τις ad hoc αποζημιώσεις συνολικού ύψους 16 εκατ. ευρώ. Βέβαια, έχουμε ενάμιση μήνα από τότε κι ακόμη περιμένουμε. Μην τολμήσουν να πουν ότι παγώνει η πληρωμή», επισημαίνει παραγωγός από την Πέλλα.

Γιατί τη συγκεκριμένη περίοδο

Το 2014 με την έναρξη της ΚΑΠ άλλαξε ο τρόπος υπολογισμού των επιδοτήσεων στους κτηνοτρόφους. Στην ΚΑΠ 2007 – 2014 ο υπολογισμός γινόταν σύμφωνα με τα ζώα που ο κτηνοτρόφος δήλωνε ότι κατέχει. Στην επόμενη ΚΑΠ 2014 – 2020 ο υπολογισμός της επιδότησης γινόταν σύμφωνα με τον βοσκότοπο που ο κτηνοτρόφος δήλωνε, είτε δημοτικός / κοινοτικός, είτε ιδιόκτητος ή μισθωμένος. Η κατανομή των δημοτικών / κοινοτικών βοσκοτόπων γινόταν με αίτηση του παραγωγού και διανεμόταν σύμφωνα με την λεγόμενη «Τεχνική λύση», μια διαδικασία που συνεχίζεται μέχρι και σήμερα.

Αξίζει να διευκρινίσουμε ότι αυτή η διαδικασία θεσμοθετήθηκε για να επιλυθεί η αδυναμία της χώρας μας να εφαρμόσει τη νέα ΚΑΠ 2014 – 2020, καθώς δεν διέθετε Κτηματολόγιο, Δασικούς χάρτες και Διαχειριστικά Σχέδια Βόσκησης, και την είχε αποδεχτεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προκειμένου να συνεχίσουν να χορηγούνται οι επιδοτήσεις στους κτηνοτρόφους.

Οι εργαζόμενοι στον ΟΠΕΚΕΠΕ

Κατόπιν όλων αυτών, το ερώτημα που πλανάται είναι αν εμπλέκονται μόνο υπάλληλοι του Οργανισμού ή αν οι εμπλεκόμενοι υπάλληλοι έδρασαν κατ’ εντολή των πολιτικών τους προϊσταμένων…

Σε ανακοίνωσή του πάντως το προεδρείο του Πανελλήνιου Συλλόγου Εργαζομένων στον ΟΠΕΚΕΠΕ, (στον οποίο από το 2019 έως σήμερα έ΄χουν αλλάξει 6 πρόεδροι!) απευθυνόμενο, όπως γράφει, «προς την Κυβέρνηση, την Πολιτική Ηγεσία του Υπουργείου και τα ΜΜ», διευκρινίζει μεταξύ άλλων τα εξής:

«Εδώ και καιρό έχουμε επισημάνει με Δελτία Τύπου, προτάσεις και κινητοποιήσεις τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε ως εργαζόμενοι. Κανείς όμως δεν ασχολήθηκε ποτέ στο επίπεδο της εθνικής διάστασης και της αμεσότητας που χρήζει η επίλυσή τους. Αντί να δοθούν θεμελιώδεις λύσεις με νομοθετικές πρωτοβουλίες ενίσχυσης του Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε., οι πολιτικές ηγεσίες επιδίδονται σε ένα παιχνίδι εντυπώσεων με διαδοχικές αντικαταστάσεις διοικήσεων, μήπως και εν τέλει τεθούν στο περιθώριο της κοινής γνώμης οι όποιες πολιτικές ευθύνες. Διασύρεται όλον αυτό τον καιρό το προσωπικό ενός φορέα που όλα αυτά τα χρόνια εργάζεται για να μπορούν να καταβάλλονται οι κοινοτικές επιδοτήσεις ύψους 3δις € ετησίως με ασφάλεια στον αγροτικό κόσμο της Ελλάδας.

Η πολιτική ηγεσία, ορισμένα κόμματα και μερίδα των ΜΜΕ αφήνετε να αιωρείται άδικα όλη αυτή η λάσπη περί διαφθοράς και δολοπλοκίας πάνω από τις υπολήψεις των υπαλλήλων ενός κρατικού ελεγκτικού Οργανισμού. Αναρωτιόμαστε λοιπόν αν τελικά η επιθυμία για κάθαρση, όπως συνηθίσαμε να ακούμε, είναι πραγματική ή μεθοδεύεται τεχνηέντως η πλήρης απαξίωση και διάλυση του Οργανισμού. Ποιοι θέλουν να μη λειτουργεί ο Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε.; Ποιοι τον θέλουν αποδυναμωμένο και πανταχόθεν βαλλόμενο; Ποιοι επιδιώκουν πάλι αλλαγή σύνθεσης Διοικητικού Συμβουλίου και με ποιο επιχειρησιακό σχεδιασμό;».

Ο ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ

Την ενίσχυση του ΟΠΕΚΕΠΕ με επιπλέον 100 υπαλλήλους για τον έλεγχο των ενισχύσεων προανήγγειλε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστας Τσιάρας, ενώ άφησε ανοιχτό και το ενδεχόμενο υπαγωγής του Oργανισμού στην ΑΑΔΕ.