Να ανοίξουμε τη συζήτηση… και τα μαγαζιά!

Τις τελευταίες ημέρες συζητήσαμε και διαβάσαμε πολλά για το κλείσιμο του Ολύμπιον και τη φήμη ότι στη θέση του θα ανοίξει ένα ακόμα Mc Donald’s.

Για κάποιους ήταν θέμα πολιτισμού, για άλλους οικονομίας ή αισθητικής, η συζήτηση αυτή είναι μεγάλη και τα επιχειρήματα όλων πολλά, λιγότερο ή περισσότερο αντικειμενικά. Όμως, όσο κι αν αυτή η υπόθεση προκάλεσε εντυπώσεις, είναι απλώς η κορυφή στο παγόβουνο των αμέτρητων κλειστών μαγαζιών που αφήνουν κενό τον εμπορικό χάρτη της Θεσσαλονίκης!

Περπατώντας στους δρόμους της πόλης βλέπεις ρολά κατεβασμένα μήνες ή και χρόνια. Μαγαζιά που δεν εκμισθώνονται, με σκονισμένες επιγραφές «Ενοικιάζεται», ξεθωριασμένες αφίσες και μια αίσθηση εγκατάλειψης που σταδιακά έγινε κανονικότητα. Το συνειδητοποίησα το τελευταίο διάστημα που η αδερφή μου αναζητούσε ένα ισόγειο κατάστημα στην περιοχή της Βαλαωρίτου, που κάποτε έσφυζε από ζωή (και το πρωί, όχι μόνο τη νύχτα!). Όλο και πιο συχνά ακούω φίλους, που παρατηρούν το ίδιο. Στις βόλτες μας στο κέντρο, σχεδόν πάντα κάποιος θα αναρωτηθεί αν έχουμε παρατηρήσει πόσα κλειστά καταστήματα υπάρχουν στο κέντρο της πόλης. Και κάθε φορά, η κουβέντα φτάνει στο ίδιο συμπέρασμα: όσο παραμένουν κλειστά αυτά τα καταστήματα, τόσο λιγότερη ζωή μένει στους δρόμους.

Το ζήτημα δεν είναι απλώς θέμα «ελεύθερης αγοράς». Είναι και οι υπερβολικές απαιτήσεις σε μισθώματα που παραμένουν αμετακίνητες, λες και δεν άλλαξε τίποτα τα τελευταία χρόνια. Είναι οι γραφειοκρατίες, ίσως η έλλειψη κινήτρων για μικρούς επιχειρηματίες, αλλά πάνω από όλα είναι η αδράνεια, η αίσθηση ότι όλο αυτό «έτσι είναι», χωρίς προοπτική να αλλάξει κάτι. Όσο περνά ο καιρός, η εικόνα αυτή δεν προκαλεί πια έκπληξη. Όλοι το βλέπουμε, όλοι το σχολιάζουμε, αλλά τίποτα δεν αλλάζει.

Η συζήτηση για το Ολύμπιον, αν και, κατά τη γνώμη μου, ολίγον τι αποσπασματική, ανέδειξε ένα κομμάτι της νοσταλγίας και της ανησυχίας μας, ότι χάνουμε σιγά σιγά την ταυτότητα της πόλης. Μα αν θέλουμε πραγματικά να τη διατηρήσουμε, πρέπει να κοιτάξουμε πολύ πέρα από ένα εμβληματικό κτήριο, γεμάτο αναμνήσεις για τους Θεσσαλονικείς. Να δούμε το ευρύτερο κέντρο, που μένει με κλειστά μαγαζιά, μια άδεια Μοδιάνο (όπως έγραψε και ο Φάνης) και αναξιοποίητο.

Ναι, το Ολύμπιον έχει έναν ισχυρό συμβολισμό. Το ζήτημα, όμως, είναι τι κάνουμε με όλα τα υπόλοιπα σημεία, τα λιγότερο διάσημα αλλά εξίσου απαραίτητα για την καθημερινή ζωή της πόλης, που κάποτε αποτελούσαν τον κύριο κορμό της και έδιναν τον παλμό. Πώς ξαναδίνουμε ζωή στους δρόμους, στις γειτονιές, στις μικρές επιχειρήσεις που κάνουν μια πόλη ενδιαφέρουσα και ανθρώπινη;

Σίγουρα αφήνοντας πίσω τη λογική ότι «έτσι είναι» ! Ίσως είναι ώρα να μην ασχολούμαστε μόνο με το ποιος θα ανοίξει στο Ολύμπιον, αλλά να αναρωτηθούμε πώς θα ξανανοίξουμε όλα τα υπόλοιπα καταστήματα του κέντρου.