Μετρό Θεσσαλονίκης: 4 εκατ. ευρώ τη μέρα κερδίζουν οι οδηγοί από τη λειτουργία του

Σε περίπου 4 εκατ.ευρώ ημερησίως υπολογίζεται το κέρδος που έχουν οι οδηγοί Ι.Χ. στη Θεσσαλονίκη, χάρη στον χρόνο που εξοικονομούν λόγω της λειτουργίας του Μετρό. Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγει έρευνα του Εργαστηρίου Συγκοινωνιακής Τεχνικής του ΑΠΘ, με βάση στοιχεία από τους πρώτους τρεις μήνες λειτουργίας του.

Συγκεκριμένα η έρευνα του Εργαστηρίου Συγκοινωνιακής Τεχνικής του τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του Α.Π.Θ. την οποία συνέταξε η φοιτήτρια Αθανασία Δημοπούλου, σε συνεργασία με τον Διευθυντή του Εργαστηρίου, Αναπληρωτή Καθηγητή Ιωάννη Πολίτη, προσπάθησε να απαντήσει στα εξής ερωτήματα: Πόσο χρόνο κερδίζουν οι οδηγοί που παραμένουν στο οδικό δίκτυο λόγω της βελτίωσης των κυκλοφοριακών συνθηκών; Ποιες οδοί έχουν επηρεαστεί περισσότερο και, τελικά, πως αυτό αποτυπώνεται οικονομικά;

Αντικείμενο της έρευνας ήταν η εκτίμηση των πρώιμων επιπτώσεων του Μετρό Θεσσαλονίκης στο οδικό δίκτυο της πόλης και η μελέτη βασίστηκε σε πραγματικά δεδομένα.

Τα στοιχεία

Για την έρευνα, συγκεντρώθηκαν δεδομένα από 40 διαφορετικές διαδρομές που εντάσσονται στον αστικό ιστό της πόλης και συγκρίθηκε η μεταβολή της λειτουργίας τους πριν και μετά την έναρξη της λειτουργίας του Μετρό.

Όπως εξηγούν στo ΤheOpinion ο κ. Πολίτης και η κ. Δημοπούλου, η ανάλυση δεν επικεντρώθηκε μόνο στις αλλαγές των χρόνων που απαιτούνται για τη μετακίνηση μέσα στην πόλη αλλά λήφθηκαν υπόψιν και δεδομένα κυκλοφοριακών φόρτων, έτσι ώστε να προκύψουν ολοκληρωμένα συμπεράσματα.

Συγκεκριμένα, συλλέχθηκαν στοιχεία χρόνων μετακίνησης από την Google για τις 12 πρώτες εβδομάδες λειτουργίας του Μετρό (Δεκέμβριος 2024 έως Φεβρουάριος 2025) και συγκρίθηκαν με τα αντίστοιχα στοιχεία που παρείχε το Ινστιτούτο Βιώσιμης Κινητικότητας και Δικτύων Μεταφορών του ΕΚΕΤΑ για το ίδιο χρονικό διάστημα ένα χρόνο πριν (Δεκέμβριος 2023 έως Φεβρουάριος 2024). Τα στοιχεία αυτά συνδυάστηκαν με δεδομένα κυκλοφοριακών φόρτων για τις ίδιες χρονικές περιόδους τα οποία χορηγήθηκαν από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, έτσι ώστε να δημιουργηθεί μια ρεαλιστική εικόνα της κυκλοφορίας πριν και μετά τη λειτουργία του Μετρό.

Τα αποτελέσματα

Όπως επισημαίνουν στο TheOpinion ο κ. Πολίτης και η κ. Δημοπούλου, τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν μια σαφή κλιμακούμενη βελτίωση για τους τρεις πρώτους εξεταζόμενους μήνες λειτουργίας, καθώς η σταδιακή αύξηση της προτίμησης του Μετρό έναντι του αυτοκινήτου οδήγησε σε αποσυμφόρηση αρκετών τμημάτων του οδικού δικτύου της πόλης.

Μόνο για το πρώτο τρίμηνο, οι μέσοι χρόνοι μετακίνησης στις εξεταζόμενες 40 διαδρομές μειώθηκαν κατά: 0.07% τον Δεκέμβριο 2.47% τον Ιανουάριο και 5.07% τον Φεβρουάριο

Η μείωση της χρήσης Ι.Χ. και η στροφή των πολιτών της Θεσσαλονίκης στο μέσο σταθερής τροχιάς βελτίωσε αισθητά τις κυκλοφοριακές συνθήκες στο κέντρο της πόλης.

Οι… χαμένες οδικές αρτηρίες

Αξίζει, ωστόσο, να σημειωθεί, ότι η άνοδος της επισκεψιμότητας στις περιοχές πλησίον του Μετρό και η ενίσχυση της ελκυστικότητας του κέντρου είχε ως αποτέλεσμα την συσσώρευση ιδιωτικών οχημάτων και την αύξηση των χρόνων μετακίνησης στις περιοχές εκτός κέντρου και κυρίως α) στην ανατολική περιοχή του Μετρό (περιοχές Ανάληψη και Ν. Ελβετία) αλλά και β) προς τα δυτικά (Δυτική είσοδος και οδός Λαγκαδά).

Από τον Χάρτη, είναι εμφανές, ότι η βελτίωση του χρόνου διαδρομής των ΙΧ αυτοκινήτων μετά τη λειτουργία του μετρό εντοπίζεται στον παράλληλο άξονα όδευσης του μετρό (οδός Ν. Εγνατία) και στους βασικούς οδικούς άξονες του κέντρου (οδός Τσιμισκή, Λ. Νίκης και Εγνατία)

Το οικονομικό όφελος

Το πιο εντυπωσιακό αποτέλεσμα είναι το οικονομικό αποτύπωμα της βελτιωμένης κυκλοφορίας, το οποίο προέρχεται από την μείωση των χρόνων διαδρομής επί των αξόνων στο σύνολο του εξεταζόμενου διαστήματος.

Συνδυάζοντας το πλήθος των οχημάτων που κινείται ανά ώρα στους κύριους οδικούς άξονες της Θεσσαλονίκης, με την χρονική μεταβολή που καταγράφηκε στο οδικό δίκτυο καθώς και ενός δείκτη που ονομάζεται «αξία του χρόνου» και έχει ως σκοπό να μετατρέπει την αξία του χρόνου σε αξία χρηματικών μονάδων (ευρώ), υπολογίστηκε ότι ήδη από το πρώτο τρίμηνο η χρονική εξοικονόμηση επέφερε ένα συνολικό όφελος εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ για τους οδηγούς της Θεσσαλονίκης.

Συγκεκριμένα:

Τον Δεκέμβριο, παρά το χαμηλό ποσοστό βελτίωσης των χρόνων μετακίνησης, το οικονομικό όφελος εκτιμήθηκε στα 6.06 εκατ.ευρώ Η τιμή αυτή είναι εμφανώς χαμηλότερη από τις αντίστοιχες των επόμενων μηνών καθώς ο Δεκέμβριος χαρακτηρίστηκε από κακές καιρικές συνθήκες και μειωμένη επισκεψιμότητα στο νέο μέσο, ειδικά των ημερών και ωρών εργασίας. Ακόμη, η συγκεκριμένη περίοδος αποτέλεσε ένα μεταβατικό στάδιο προσαρμογής των πολιτών στα νέα μεταφορικά δεδομένα.

Τον Ιανουάριο, το οικονομικό όφελος εκτοξεύτηκε στα 146.31 εκατ. ευρώ, καθώς σταδιακά οι αλλαγές άρχισαν να σταθεροποιούνται.

Τον Φεβρουάριο καταγράφηκε ακόμα μεγαλύτερη βελτίωση και το οικονομικό όφελος άγγιξε τα 218.75 εκατ. ευρώ.

Κατά μέσο όρο το οικονομικό όφελος προέκυψε περίπου 4.42 εκατ. ευρώ ανά ημέρα για τους τρεις πρώτους εξεταζόμενους μήνες λειτουργίας του νέου μέσου.

Σύμφωνα πάντα με τους ερευνητές, τα συμπεράσματα της έρευνας κατέδειξαν ότι η επίδραση του Μετρό στην κυκλοφορία της πόλης είναι δυναμική και εξελισσόμενη. Καθώς οι νέες συνήθειες εδραιώνονται, τα οφέλη γίνονται ολοένα και πιο εμφανή, τόσο σε επίπεδο χρόνου όσο και σε επίπεδο οικονομικής αποδοτικότητας.