Λειψυδρία: Θα ξεμείνουμε από νερό στη Θεσσαλονίκη;
Πόσες... δυνάμεις διαθέτει άραγε η Θεσσαλονίκη για να αναμετρηθεί με αυτή την απειλή;
Ευτυχία Βατάλη
Ολοένα και πιο πολύ αγγίζει τη χώρα μας η κλιματική κρίση και οι επιπτώσεις της, με τη λειψυδρία να είναι μόνο μία από τις απειλές που ενώ κάποτε φάνταζαν μακρινές και βγαλμένες από… επιστημονικές υπερβολές, στις μέρες μας έγινε κάτι παραπάνω από ορατή.
Όταν μάλιστα η λειψυδρία και τα μέτρα πρόληψης φτάνουν να αποτελούν αντικείμενο σύσκεψης στο Μαξίμου, τότε η απειλή είναι μάλλον πιο κοντά από όσο νομίζουμε, με τις σχετικές ειδήσεις μάλιστα να πληθαίνουν και να αφορούν όχι πλέον μακρινές περιοχές αλλά και περιοχές στη χώρα μας.
Θα διψάσει η Θεσσαλονίκη;
Πόσες… δυνάμεις διαθέτει άραγε η Θεσσαλονίκη για να αναμετρηθεί με αυτή την απειλή; Πόσο κοντά βρισκόμαστε στο να διψάσουμε;
Την απάντηση δίνει, σε δηλώσεις του στο TheOpinion, ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΥΑΘ ΑΕ, Άνθιμος Αμανατίδης.
«Αυτήν τη στιγμή η υδροληψία για την υδροδότηση του Πολεοδομικού Συγκροτήματος Θεσσαλονίκης γίνεται κατά περίπου 60% από τον Αλιάκμονα και περίπου 40% από την Αραβησσό. Η αναλογία βαραίνει υπέρ του Αλιάκμονα τον χειμώνα, για να “ξεκουράζεται” η Αραβησσός, ενώ το αντίθετο γίνεται το καλοκαίρι, ώστε να διευκολύνεται η άρδευση τους ζεστούς μήνες από το επιφανειακό νερό», τονίζει και προσθέτει: «Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας, σε συνεργασία και με τη ΔΕΗ, φαίνεται ότι η ύδρευση καλύπτεται πλήρως έως το 2030 ακόμη και στα δυσμενέστερα (από άποψη ξηρασίας και ανάπτυξης υποδομών) σενάρια. Φυσικά, οι εξεταζόμενες υδρολογικές συνθήκες (μέσες, υγρές και ξηρές) υπόκεινται στην επισφάλεια των προβλέψεων εν μέσω περιόδου κλιματικής κρίσης».
Τι θα γίνει όμως μετά το 2030;
Ήδη οι αρμόδιοι της ΕΥΑΘ, από την οποία υδροδοτείται περίπου 1 εκατομμύριο πληθυσμού, έχουν στρέψει το βλέμμα στο μέλλον σε ό,τι αφορά στο κομμάτι της πρόληψης, δηλαδή στα μέτρα που πρέπει να ληφθου΄ν για την εξοικονόμηση του φυσικού πόρου.
Η τεχνολογία φαίνεται να παίζει μεγάλο ρόλο στο κομμάτι αυτό.
«Στην ΕΥΑΘ πιστεύουμε ότι η έρευνα και η καινοτομία με σύγχρονες τεχνολογίες μπορούν να παίξουν καθοριστικό ρόλο στην προστασία και την ασφάλεια του νερού, στην αποδοτικότητα των διαθέσιμων πόρων και των υποδομών, στην παρακολούθηση της ποιότητας και τη βέλτιστη επεξεργασία των υδάτων και των λυμάτων. Η εφαρμογή σύγχρονων τεχνολογιών, όπως ΑΙ, big data analysis, machine learning, smart metering, remote sensing κ.λπ. στα υπάρχοντα συστήματα ύδρευσης – αποχέτευσης μπορεί να επιφέρει νέες προοπτικές στη διαχείρισή τους. Η εξοικονόμηση ενέργειας και η παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας αποτελούν παράλληλα σημαντικά εργαλεία», προσθέτει ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΥΑΘ.
Αναφερόμενος άλλωστε στα μέτρα για την εξοικονόμηση νερού, κάνει λόγο για έξυπνα υδρόμετρα και άλλα μέτρα μείωσης των απωλειών.
«Εμείς έχουμε θέσει στόχο τη μείωση του υδατικού μας αποτυπώματος κατά 20% έως το 2030. Αυτό θα το πετύχουμε με εγκατάσταση 200.000 έξυπνων υδρομέτρων συνολικά το επόμενο διάστημα, με έργα βελτίωσης και αντικατάστασης του υφιστάμενου δικτύου ύδρευσης για τη μείωση απωλειών, με την επέκταση και τον εκσυγχρονισμό του συστήματος τηλεμετρίας και τηλε-ελέγχου (SCADA) του δικτύου μας για τη βέλτιστη λειτουργία του, με την ορθολογική διαχείριση των αποθεμάτων νερού καθημερινά αλλά και με την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση καταστάσεων κρίσης», εξηγεί χαρακτηριστικά ο κ. Αμανατίδης.
Παράλληλα, η ΕΥΑΘ έχει προχωρήσει σε υδραυλική προσομοίωση υδραγωγείων της ΕΥΑΘ Α.Ε. σε συγκεκριμένες περιοχές, για την αποτελεσματικότερη και βιώσιμη διαχείριση του πόρου. Έχει ήδη υλοποιηθεί υδραυλική ζωνοποίηση των περιοχών Ευόσμου, Ωραιοκάστρου, Ευαγγελίστριας και Πεύκων.
«Την ίδια ώρα, προχωρούμε σε αντικαταστάσεις συμβατικών υδρομέτρων μεγαλύτερης ακριβείας για την αναβάθμιση του συστήματος καταμέτρησης της ΕΥΑΘ Α.Ε. ανά το Πολεοδομικό, ενώ σε συνεργασία με τον ΔΕΔΔΗΕ σχεδιάζουμε τη μεταφορά πρωτογενών δεδομένων κατανάλωσης νερού μέσω της διαδικασίας του multiutility», προσθέτει.
Το ταξίδι του νερού από τον Αλιάκμονα στη Θεσσαλονίκη
Από την τεχνητή λίμνη του Αλιάκμονα (Αγία Βαρβάρα, Ν. Ημαθίας) το νερό μεταφέρεται με ανοιχτή ενωτική διώρυγα και με ελεύθερη ροή μέχρι τη δυτική όχθη του Αξιού ποταμού σε μήκος 50 km. Στη συνέχεια, με δίδυμο σίφωνα μήκους 1,5 km γίνεται υπόγεια διάβαση του Αξιού και με κλειστό αγωγό μήκους 8,5 km μεταφέρεται στο αντλιοστάσιο της Σίνδου. Από εκεί ωθείται, μέσω αγωγού μήκους 4,7 Km, στην Εγκατάσταση Επεξεργασίας Νερού Θεσσαλονίκης (Ε.Ε.Ν.Θ.).
Σύμφωνα πάντα με την ΕΥΑΘ, το διυλιστήριο εφαρμόζεται προηγμένη πολυβάθμια διαδικασία καθαρισμού του νερού, η οποία περιλαμβάνει διεργασίες κροκίδωσης-καθίζησης, διύλισης σε κλίνες άμμου και ενεργού άνθρακα, οζόνωσης και χλωρίωσης . Με αυτόν τον τρόπο, εξασφαλίζεται η υψηλή ποιότητα του παραγόμενου ύδατος με δυνατότητα επεξεργασίας 150.000 m3/ημέρα. Το καθαρό πόσιμο νερό διανέμεται στη Βιομηχανική Περιοχή Θεσσαλονίκης (ΒΙ.ΠΕ.Θ.) και μέσω του αντλιοστασίου Ιωνίας και αγωγών μήκους 36 km στις δεξαμενές ύδρευσης κυρίως του δυτικού αλλά και του ανατολικού τομέα Θεσσαλονίκης.
Από τις πηγές της Αραβησσού
Το νερό από τις πηγές Αραβησσού μεταφέρεται με βαρύτητα στο αντλιοστάσιο Δενδροποτάμου με κλειστό αγωγό συνολικού μήκους 56 km. Στο συγκεκριμένο αντλιοστάσιο λαμβάνει χώρα και η χλωρίωση για την απολύμανση του νερού. Από εκεί υδροδοτείται κυρίως ο κεντρικός και ανατολικός τομέας της Θεσσαλονίκης, καθώς και περιοχές στον δυτικό τομέα. Στο υδραγωγείο Αραβησσού συγκεντρώνεται επίσης το νερό από τις υδροληψίες των γεωτρήσεων των περιοχών Ν. Χαλκηδόνας και Γέφυρας.