Αποτεφρωτήριο σαν Μετρό: Το… μακάβριο ανέκδοτο με το Κέντρο Αποτέφρωσης Νεκρών στη Θεσσαλονίκη

Τυπικά είναι “κολλημένο” στο δαιδαλώδες πλαίσιο της νομοθεσίας, των γνωμοδοτήσεων, των τοπικών ρυμοτομικών σχεδίων, των αναγκαίων αδειοδοτήσεων. Στην ουσία, όμως, είναι μάλλον η απουσία πολιτικής βούλησης  που “κρατά” πίσω τις διαδικασίες για το αποτεφρωτήριο νεκρών στη Θεσσαλονίκη, αυτό που κάποτε προοριζόταν να είναι το πρώτο που θα λειτουργούσε στην Ελλάδα.

Από το 2011, υπό τη βούληση του τότε Δημάρχου, Γιάννη Μπουτάρη, και υπό την επίβλεψη του τότε αντιδημάρχου και νυν Δημάρχου Θεσσαλονίκης, Κωνσταντίνου Ζέρβα, η λειτουργία αποτεφρωτηρίου στη Θεσσαλονίκη μπήκε στον χάρτη των έργων της πόλης.

“Το αποτεφρωτήριο είναι μια επιδίωξη της δημοτικής αρχής και πιστεύουμε ότι θα εξυπηρετήσει τις ανάγκες όλης της Βόρειας Ελλάδας. Είναι θέμα πολιτισμού η δημιουργία του αποτεφρωτηρίου”, δήλωνε τότε ο σημερινός Δήμαρχος, στον οποίο ο κ. Μπουτάρης είχε αναθέσει να πάρει επ’ ώμου το δύσκολο θέμα του αποτεφρωτηρίου, το οποίο μάλιστα επρόκειτο να γίνει το πρώτο αποτεφρωτήριο στην Ελλάδα.

Σήμερα, όχι μόνο αποτεφρωτήριο δεν έχουμε, αλλά οι αρμόδιοι παραπέμπουν στην… ιδιωτική πρωτοβουλία μήπως και κάποτε λειτουργήσει. Ωστόσο, πλέον, για τους ιδιώτες η επένδυση στη Θεσσαλονίκη δεν είναι  προς το παρόν συμφέρουσα, αφού στο μεταξύ λειτούργησε ήδη ένα -το μοναδικό – αποτεφρωτήριο στην Ελλάδα, αυτό στη Ριτσώνα της Εύβοιας.

Το αποτεφρωτήριο επρόκειτο να λειτουργήσει στα Κοιμητήρια Αναστάσεως του Κυρίου, στην έκταση που ανήκει στον Δήμο Θεσσαλονίκης, πλην όμως, ο χώρος βρίσκεται στα όρια του Δήμου Πυλαίας – Χορτιάτη. Για να προχωρήσει το θέμα, πρέπει να εγκριθεί το Τοπικό Ρυμοτομικό Σχέδιο από τον Δήμο Πυλαίας – Χορτιάτη και στη συνέχεια να εκδοθεί σχετικό Προεδρικό Διάταγμα.

Ο Δήμος Θεσσαλονίκης

Έχει ενδιαφέρον να δει κανείς ότι στα Τεχνικά Προγράμματα του Δήμου, των τελευταίων ετών, πάντα περιλαμβάνεται ειδικό κονδύλι για το αποτεφρωτήριο. Στο τελευταίο, αυτό που αφορά το έτος 2023, το έργο περιλαμβάνεται και πάλι (ανάθεση μελέτης ανέργερσης αποτεφρωτηρίου συνολικού προϋπολογισμού 500.000 ευρώ, εκ των οποίων το κονδύλι για το 2023 προβλέπεται να είναι 150.000 ευρώ).

“Ο Δήμος Θεσσαλονίκης περιμένει να ολοκληρωθεί η διαδικασία για την αλλαγή του τοπικού ρυμοτομικού σχεδίου”, τονίζει μιλώντας στο TheOpinion ο αντιδήμαρχος Τεχνικών Έργων, Μάκης Κυριζίδης, επισημαίνοντας όμως ότι υπάρχουν κάποιες πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες η ιδιωτική πρωτοβουλία (και συγκεκριμένα η ομάδα  της Ελληνικής Εταιρίας Αποτέφρωσης που “έστησε” το αποτεφρωτήριο στη Ριτσώνα) ενδιαφέρεται για αποτεφρωτήριο και στη Θεσσαλονίκη.  “Δεν εγκρίθηκε από το Δημοτικό μας Συμβούλιο το τοπικό ρυμοτομικό, καθώς είχαμε θέσει κάποιες προϋποθέσεις. Ωστόσο, τελικά, άλλαξε η νομοθεσία και η δική μας απόφαση θα ήταν γνωμοδοτική, δεν είναι απαραίτητη η δική μας έγκριση”, τονίζει από την πλευρά του ο Δήμαρχος Πυλαίας – Χορτιάτη, Ιγνάτιος Καϊτεζίδης.

«Φταίει η πολιτική υποκρισία»

Το πρώτο Κέντρο Αποτέφρωσης Νεκρών που λειτούργησε τελικά στην Ελλάδα ήταν αυτό στη Ριτσώνα στην Εύβοια κι αυτό με ιδιωτική πρωτοβουλία, από τους ανθρώπους της Ελληνικής Κοινωνίας Αποτέφρωσης, τον Σεπτέμβριο του 2019.“Είναι πραγματικά λαβύρινθος όλο αυτό με τη γραφειοκρατία, τη νομοθεσία, τα ρυμοτομικά …Τόσα εμπόδια για να γίνουν τα αυτονόητα… Αλλά, αυτό που είναι πιο τραγικό από όλα, είναι αυτή η πολιτική υποκρισία που υπάρχει στη χώρα μας”, λέει σε δηλώσεις του στο TheOpinion ο υπεύθυνος λειτουργίας του Κέντρου Αποτέφρωσης Νεκρών και πρόεδρος της Ελληνικής Κοινωνίας Αποτέφρωσης, Αντώνης Αλακιώτης, ο άνθρωπος που για περισσότερα από 20 χρόνια τρέχει αυτόν τον… μαραθώνιο κόντρα σε κατεστημένα και που τελικά κατέκτησε τον στόχο του.

“Στη Θεσσαλονίκη, συνοπτικά, το θέμα κόλλησε γιατί ο Δήμος Πυλαίας Χορτιάτη ζητούσε ανταλλάγματα για να τακτοποιηθεί ρυμοτομικά το θέμα, αλλά και πάλι στο μεταξύ δόθηκε η δυνατότητα ένα αποτεφρωτήριο να λειτουργήσει και εκτός έκτασης Κοιμητηρίων. Όλο αυτό είναι τελικά ένα κουβάρι, που μόνο αν υπήρχε πολιτική βούληση θα ξεμπλεκόταν”, λέει ο κ. Αλακιώτης.

“Εκ των υστέρων, λοιπόν, δόθηκε η δυνατότητα να λειτουργούν αποτεφρωτήρια και σε εκτάσεις που δεν είναι νεκροταφεία, όπως για παράδειγμα σε μια βιομηχανική περιοχή, όπως η Ριτσώνα, όπου δημιουργήσαμε κι εμείς το πρώτο Κέντρο Αποτέφρωσης Νεκρών στην Ελλάδα. Φυσικά και στην αρχή, είχαμε αντιδράσεις, από την τοπική κοινωνία, από την εκκλησία… Εμείς όμως δεν λέμε να σταματήσουν οι ενταφιασμοί. Λέμε απλά να υπάρχει η δυνατότητα στον καθένα να επιλέξει… “, προσθέτει.

350 αποτεφρώσεις τον χρόνο

Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία, η Βόρεια Ελλάδα το 2022 δεν ξεπέρασε τις 350 αποτεφρώσεις. Για να γίνει βιώσιμο το έργο ενός Κέντρου Αποτέφρωσης στην Θεσσαλονίκη θα πρέπει οι αποτεφρώσεις να φτάσουν τις 1.200 τον χρόνο, με αποτέλεσμα σήμερα το έργο να μην είναι βιώσιμο. Βέβαια, το έργο θα ήταν βιώσιμο εάν λειτουργούσε τελικά εδώ, και όχι στη Ριτσώνα, το πρώτο αποτεφρωτήριο στην Ελλάδα. Άλλωστε μέχρι τη λειτουργία της Ριτσώνας, άνθρωποι από όλη τη χώρα “ταξίδευαν” τους νεκρούς τους στη Βουλγαρία για καύση, σύμφωνα με την επιθυμία τους. Σήμερα, πλέον όλοι κατευθύνονται στη Ριτσώνα.

Πόσο κοστίζει

Μόνο η καύση στοιχίζει 600 ευρώ συν φπα, δηλαδή 644 ευρώ. Ωστόσο, για τη μεταφορά της σορού στη Ριτσώνα, τα απαραίτητα έγγραφα, τα μεταφορικά έξοδα, την πληρωμή του προσωπικού, τη δεξίωση αν θέλουν συγγενείς κλπ , ένα γραφείο τελετών ζητά περίπου 1.500 ευρώ.

Πάντως, όπως έλεγε χαρακτηριστικά στο TheOpinion εκπρόσωπος γραφείου τελετών στη Θεσσαλονίκη, “ήταν αδύνατο να λειτουργήσει κάπου εδώ στην περιοχή μας αποτεφρωτήριο. Εδώ, οι παπάδες είναι πιο δυνατοί από τους δημάρχους…”.