Στην 7η θέση παγκοσμίως η Ελλάδα στα ποσοστά κατάθλιψης – Τι συμβαίνει στους χώρους εργασίας

Στην 7η θέση παγκοσμίως όσον αφορά τα ποσοστά κατάθλιψης βρίσκεται η Ελλάδα, την ώρα που οι επιστήμονες καταγράφουν έλλειψη υποστηρικτικού και θεραπευτικού πλαισίου για τις ψυχικές διαταραχές.

Κάθε χρόνο, στις 10 Οκτωβρίου, η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας υπενθυμίζει την ανάγκη μιας ανοιχτής συζήτησης και υποστήριξης για τα ζητήματα που αφορούν την ψυχική υγεία.

Είναι ενδεικτικό, ότι οι ψυχικές διαταραχές, όπως η κατάθλιψη και το άγχος, βρίσκονται σε ανησυχητικά επίπεδα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του World Population Review, η χώρα μας κατατάσσεται στην 7η θέση παγκοσμίως στα ποσοστά κατάθλιψης.

Screenshot. World Population ReviewΤο Global Health Data Exchange υπολογίζει ότι 251-310 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως πάσχουν από κατάθλιψη.

Τι συμβαίνει στον χώρο εργασίας

Φέτος, η ημέρα είναι αφιερωμένη στη ψυχική υγεία στο χώρο εργασίας, ένα ζήτημα που αγγίζει εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, με τη χώρα μας να μην αποτελεί εξαίρεση.

Η κατάσταση στη χώρα μας, ιδιαίτερα μετά από τις συνεχείς οικονομικές κρίσεις, εδώ και 15 χρόνια, έχει επηρεάσει σημαντικά τους εργαζόμενους. Όπως λέει στο The Opinion, η ψυχολόγος Ειρήνη Κιλέτση «η ψυχική υγεία και η εργασία είναι στενά συνδεδεμένες. Οι οικονομικές αλλαγές, η ανεργία και οι ασταθείς εργασιακές συνθήκες δημιουργούν ένα περιβάλλον επιβαρυντικό για την ψυχική υγεία των εργαζομένων».

Τα δεδομένα μιλούν από μόνα τους: Το 27% των εργαζομένων υποφέρει από στρες, άγχος και κατάθλιψη που οφείλονται στο εργασιακό περιβάλλον ή επιδεινώνονται από αυτό, καθιστώντας τα προβλήματα ψυχικής υγείας ως το δεύτερο πιο συχνό πρόβλημα υγείας που σχετίζεται με την εργασία, σύμφωνα με την Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρεία.

Το εργασιακό περιβάλλον μπορεί να αποτελέσει είτε πηγή στήριξης, είτε πηγή άγχους και επιβάρυνσης. Όπως τονίζει η κ. Κιλέτση, «όταν ένα άτομο έχει ένα υποστηρικτικό πλαίσιο, είτε αυτό είναι οικογενειακό είτε επαγγελματικό, μπορεί να διαχειριστεί καλύτερα τις δυσκολίες που προκύπτουν. Όμως όταν κλονίζεται η ασφάλεια στην εργασία, αυτό δημιουργεί ένα φαινόμενο ντόμινο αρνητικών αλλαγών που καταλήγουν στη χαμηλότερη ποιότητα ζωής και επηρεάζουν αρνητικά την ψυχική υγεία».

«Η ψυχική υγεία στην Ελλάδα νοσεί»

«Η Ελλάδα κατέχει από τα υψηλότερα ποσοστά κατάθλιψης σε παγκόσμιο επίπεδο τα τελευταία χρόνια. Αυτό δηλώνει πως πέρα από τις δύσκολες οικονομικές και κατ επέκταση κοινωνικές συνθήκες που έζησε η χώρα μας από το 2010, υπάρχει έλλειψη υποστηρικτικού και θεραπευτικού πλαισίου. Η πανδημία του covid ήρθε να αποτελειώσει, αν μου επιτρέπεται η έκφραση, ότι μπόρεσε να μείνει αλώβητο και λειτουργικό. Οπότε η ψυχική υγεία στην ελλάδα δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι νοσεί», εξηγεί η ψυχολόγος.

Δυστυχώς, όπως επισημαίνει η ειδικός, πολλοί από τους ανθρώπους που βίωσαν και εξακολουθούν να βιώνουν δυσφορικά συναισθήματα κατάθλιψης και άγχους δε ζητούν βοήθεια, είτε από ντροπή είτε από έλλειψη πρόσβασης σε αντίστοιχες υπηρεσίες.

Αυτό καθιστά το πρόβλημα ακόμη πιο δύσκολο να αντιμετωπιστεί και έτσι συσσωρεύεται και διαχέεται . Τα νέα παιδιά δεν έχουν πια ερείσματα, η κοινωνία και οι δομές της έπαψαν να είναι σταθερές. Υπάρχει μεγάλη ρευστότητα και αβεβαιότητα.

Στρατηγικές Διαχείρισης του Άγχους

Η αυτοφροντίδα και η καλλιέργεια ενός υποστηρικτικού δικτύου είναι καίριες στρατηγικές για την προστασία της ψυχικής υγείας στην εργασία.

Η ειδικός επισημαίνει ότι «αυτό που βοηθάει πάντα είναι η αυτοφροντίδα. Αναγνωρίζουμε τα όρια μας, συνδεόμαστε με τους φίλους μας, την οικογένειά μας, ή βρίσκουμε ευχάριστες δραστηριότητες, όπως ο αθλητισμός ή η φύση».

Όμως, η ενίσχυση της ψυχικής υγείας δεν είναι μόνο προσωπική υπόθεση. Η πολιτεία οφείλει να στηρίξει έμπρακτα τους πολίτες, ενισχύοντας τις δομές ψυχικής υγείας και προωθώντας εκστρατείες ευαισθητοποίησης, προσθέτει.

Το Στίγμα της Ψυχικής Ασθένειας

Παρά την πρόοδο που έχει γίνει τα τελευταία χρόνια, το στίγμα γύρω από τις ψυχικές διαταραχές παραμένει.

Η παγκόσμια ημέρα ψυχικής υγείας είναι πολύ σημαντική γιατί έτσι ενημερώνεται το ευρύ κοινό για θέματα ψυχικής υγείας που το αφορούν, ενώ για πολλά χρόνια στο παρελθόν θεωρούνταν ταμπού. Έτσι ενισχύεται η κατανόηση και πολλές φορές η συνειδητοποίηση της ύπαρξης τέτοιων ζητημάτων. Και όπως αντιλαμβάνεστε όσο ενημερώνεται και ευαισθητοποιείται ο κόσμος τόσο καταπολεμάτε το στίγμα της ψυχικής ασθένειας, τονίζει η ψυχολόγος.

«Οποιοσδήποτε αισθάνεται δυσφορικά συναισθήματα και νιώθει ότι διαταράσσεται η λειτουργικότητά του να μη διστάσει να μιλήσει, δεν είναι δικό του θέμα και δε χρειάζεται να ντρέπεται για αυτό. Είναι ανθρώπινο, είναι συχνό και βοηθάει πάρα πολύ να το μοιραστούμε και να το αντιμετωπίσουμε», προσθέτει.

H Ειρήνη Κιλέτση είναι ψυχολόγος, σπούδασε στο Τμήμα Ψυχολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ψυχοθεραπεύτρια Gestalt και Supervisor. Ιδρυτικό μέλος του Ελληνικού Συλλόγου Θεραπείας Gestalt – HAGT και μέλος της Ευρωπαϊκής εταιρίας Ψυχοθεραπείας (EAGT).

Εργάζεται ως ψυχοθεραπεύτρια Gestalt από το 2000 στο ιδιωτικό της ιατρείο με ομάδες, ζευγάρια και άτομα. Διηύθυνε για πολλά χρόνια ομάδες για γυναικεία θέματα στο YMCA Θεσσαλονίκης. Ήταν επίσης μέλος της ομάδας σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας του ΑΠΘ, συνεργαζόμενη με ασθενείς και γιατρούς ομάδες για θέματα ποιότητας ζωής. Δίνει προσοχή στις κοινωνικές αλλαγές και στο πώς αυτές επηρεάζουν τον τομέα εστιάζοντας στην ατομική ευαλωτότητα και το τραύμα.