Βία ανηλίκων, η μάστιγα της εποχής

Αρθρογραφεί στο TheOpinion ο Νίκος Σδούγγος, πολιτικός επιστήμονας και μέλος του ΔΣ της Δημοτικής Εταιρείας Πληροφόρησης Θεάματος και Επικοινωνίας

Με αφορμή τα πρόσφατα γεγονότα σε σχολικό αγώνα στην Πυλαία με άγριο ξύλο ανάμεσα σε ανήλικους και τραυματισμούς τριών εξ αυτών, αλλά και αντίστοιχα περιστατικά με πετροπόλεμο στα γήπεδα Γ. Μητσιμπόνας στη Λάρισα και σε άλλες περιοχές, γίνεται φανερό ότι το φαινόμενο λαμβάνει μεγάλες διαστάσεις.

Πρόκειται για βία που εμφανίζεται πλέον ανοιχτά στο δημόσιο χώρο, από ανήλικους που λειτουργούν εν είδη συμμοριών κάνοντας ξεκαθάρισμα λογαριασμών (sic). Τί έχουν να χωρίσουν άραγε τα παιδιά αυτά μεταξύ τους και ποιο είναι το επίδικο της πρωτοφανούς αγριότητας διαμάχης που παρατηρείται μεταξύ τους;

Σίγουρα δεν πρόκειται μόνο για οπαδικά ζητήματα, διότι για πολλούς και διάφορους λόγους δεν θα πραγματοποιούνταν η επίθεση την ημέρα και παρουσία καθηγητών. Άρα τί είναι αυτό που οπλίζει τα χέρια μικρών παιδιών με μαχαίρια, ρόπαλα και άλλα φονικά όπλα;

Η βία στους ανήλικους είναι ένα σοβαρό και επικίνδυνο φαινόμενο που έχει άμεσο αντίκτυπο στην κοινωνία μας. Η βία που παρατηρείται είναι φυσική, σεξουαλική πολλές φορές εγκληματική και ορισμένες φορές πηγάζει από την ιδιωτική ζωή. Εκτός από τους τραυματισμούς, η ψυχολογική φθορά που προκαλείται πολλές φορές είναι ανεπανόρθωτη γι’ αυτόν που την βιώνει ως θύμα. Τσαλακώνει την αυτοπεποίθηση, καταρρακώνει την θέληση για μάθηση και δημιουργεί ένα άτομο φοβικό που απομονώνεται από το κοινωνικό περιβάλλον.

Προκαλείται πολλές φορές από ένα περιβάλλον οικογενειακό που αδιαφορεί για την ύπαρξη των παιδιών αυτών ή αντιμετωπίζει ζητήματα οικονομικά, κοινωνικού αποκλεισμού και γκετοποίησης που οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια στη βία. Αν σε όλο αυτό το τρομακτικό κοκτέηλ προσθέσουμε τα ερεθίσματα από τα social media, όπου πλέον μπορεί εύκολα να βρει κάποιος πρωτοφανούς αγριότητας βίντεο και εικόνες με ξυλοδαρμούς, τότε το αποτέλεσμα είναι αναμενόμενο. Όμως υπάρχουν και περιπτώσεις όπου όλα τα παραπάνω δεν απαντώνται εύκολα αλλά έχουμε να κάνουμε κυρίαρχα με την επιβολή του ενός στον άλλο. Ένα σημάδεμα της περιοχής του καθενός, σε μια λογική, «εδώ κάνω κουμάντο εγώ».

Πως όμως θα εξασφαλίσουμε την ασφάλεια των ανηλίκων; Είναι κεφαλαιώδους σημασίας η ενημέρωση γονέων, κηδεμόνων, καθηγητών, προπονητών και εκπαιδευτών πάσης φύσεως, ώστε να έχουν στα χέρια τους όλα εκείνα τα εργαλεία για να μπορούν να πατάξουν τέτοια φαινόμενα στη γέννησή τους. Όταν το οικογενειακό περιβάλλον είναι προβληματικό, τότε πρέπει να έχει παρέμβαση η πολιτεία. Πρέπει να της δίνεται η δυνατότητα με τις κατάλληλες παρεμβάσεις να μπορεί να περιορίζει την δράση τέτοιων ομάδων που δρουν ως συμμορίες.

Στην περίπτωση της Πυλαίας ο δήμαρχος απαγόρευσε την διεξαγωγή αγώνων στο γήπεδο που διαδραματίστηκαν τα επεισόδια. Τον λόγο στο εξής πρέπει να έχει και η δευτεροβάθμια εκπαίδευση η οποία θα πρέπει να διακόψει τα πρωταθλήματα επ’ αόριστον και να λάβει δραστικά μέτρα για τον περιορισμό της βίας στα σχολεία. Με διπλές εφημερίες των καθηγητών στα διαλείμματα, με ομιλίες, ημερίδες τόσο για τους μαθητές, όσο και για τους γονείς και τους καθηγητές και με αυστηρή και παραδειγματική τιμωρία, όσων ασκούν βία. Γιατί πλέον το φαινόμενο έχει λάβει τρομακτικές διαστάσεις και δεν πρόκειται για απλό bullying, αλλά για ξεκάθαρες επιθέσεις με, πολλές φορές, δολοφονικές τάσεις.

Εν κατακλείδι, δεν πρέπει να φτάνουμε σε περιστατικά όπως η δολοφονία του Άλκη για να επιβάλουμε «παραδειγματικές τιμωρίες» και, επί της ουσίας, να κλαίμε πάνω από τις στάχτες. Χρειάζεται συντονισμένη δράση τώρα και σε βάθος χρόνου.