Το «επιτελικό» κράτος βουλιάζει

«Χαρά στον Έλληνα που ελληνοξεχνά» τραγουδούσε ο αείμνηστος Νίκος Παπάζογλου. Αυτή τη φορά όμως οφείλουμε να θυμόμαστε. Το χρωστάμε σε όσους έφυγαν και στις επόμενες γενιές που θέλουμε να ζήσουν με αξιοπρέπεια.

Το πολυδιαφημιζόμενο «επιτελικό κράτος» είχε ως βάση του την επικοινωνία. Η συγκυρία το έφερε ενισχυμένο στα μάτια της κοινής γνώμης στην πρώτη φάση της πανδημίας (την ώρα του «σκόιλ ελικίκου»), ωστόσο το «ψέμα» έχει κοντά ποδάρια. Όσες φιέστες κι αν στήθηκαν στο πέρασμα του χρόνου με την αρωγή των φιλικών ΜΜΕ, το αφήγημα ξεθώριασε. Η Ελλάδα δεν ταξιδεύει δυστυχώς στο «πρώτο βαγόνι» της ανάπτυξης. Τραγική ειρωνεία η τοποθέτηση του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη που έγινε viral στα social media.

Το τεχνοκρατικό μοντέλο διοίκησης με αρκετούς εκσυγχρονιστές εκτός βάσης του πυρήνα του κυβερνώντος κόμματος βρήκε έτοιμες βάσεις από τη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Ο Λευτέρης Κρέτσος (επιστήμονας που διαπρέπει στην Μεγάλη Βρετανία) για παράδειγμα έστρωσε τον δρόμο στον Κυριάκο Πιερρακάκη και ποτέ δεν ακούστηκε η παραμικρή αναφορά στο όνομά του. Ο πρώτος έστησε επίσης το ΕΚΟΜΕ και το ERTFLIX. Αυτό είναι μονάχα ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Όσο ο καιρούς περνούσε η κλεψύδρα άδειαζε. Από την αποθέωση του Νώε Χαράρι (Μάρτιος 2020) στα δημοσιεύματα των Guardian, Νew York Times, Εconomist, Politico που καταρρακώνουν την πατρίδα μας εδώ και περίπου έναν χρόνο με διαδοχικές αναφορές στην περιστολή του κράτους δικαίου. Ο επικοινωνιακός μηχανισμός όμως «βαστάει» ή τουλάχιστον έτσι παρουσιάζεται.

Η Ελλάδα στην τριετία που μεσολάβησε δέχθηκε πολλαπλά πλήγματα. Η πλειοψηφία αδύναμη να αντιδράσει και ελλιπώς ενημερωμένη. Θλιβερή πρωτιά (ανά εκατομμύριο κατοίκων) νεκρών από τον COVID-19, διαδοχικές αποκαλύψεις σκανδάλων διαφθοράς που φέρεται να ζημίωσαν το δημόσιο, απευθείας αναθέσεις δίχως κριτήρια και παντελής αδυναμία διαχείρισης φυσικών καταστροφών. Ιδιωτικοποιήσεις, ακραία καταστολή που έφτασε μέχρι τα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (ειδικά στο ΑΠΘ), «ποινικοποίηση» των απεργιών (αρκετές απ΄αυτές αφορούσαν τους μηχανοδηγούς των τρένων), εξίσωση colleges με το δημόσιο πανεπιστήμιο, παρέμβαση στον χώρο του Πολιτισμού (αγώνας των καλλιτεχνών) και πράσινο φως στα funds (πτωχευτικός κώδικας). Η τραγωδία στα Τέμπη – μία τραγωδία της γενιάς μας – επισκιάζει τα πάντα, αλλά την ίδια στιγμή 700.000 συνάνθρωποί μας χάνουν με τον πιο βάναυσο τρόπο την πρώτη τους κατοικία.

Κι ήρθε αυτή η αποφράδα ημέρα – λίγες ώρες πριν ο Πρωθυπουργός από τη Θεσσαλονίκη και το Κέντρο τηλεδιοίκησης – σηματοδότησης σιδηροδρομικού δικτύου στήσει μία ακόμα «παράσταση» γνωρίζοντας καλά την αλήθεια, καθώς ο κ.Γενιδούνιας (πρόεδρος των μηχανοδηγών) είχε προειδοποιήσει πολλάκις (τελευταία το μοιραίο βράδυ – πόσο τραγικό!), ενώ εξώδικα υπευθύνων που είχαν σχέση με την ασφάλεια κάνουν τον γύρο του Διαδικτύου. Οι λέξεις βγαίνουν δύσκολα και μένει το «πάρε με όταν φτάσεις» ως ένα σύνθημα που θα μας στοιχειώνει για χρόνια.

Όλα αυτά σε ένα πλαίσιο που η Δημοκρατία και το Κράτος Δικαίου δοκιμάζονται. Η επιτροπή LIBE είναι στην Ελλάδα και οι θεσμικοί φορείς αρνούνται να τη συναντήσουν. Η πραότητα του κ.Ράμμου στην τοποθέτησή του στο Ευρωκοινοβούλιο δείχνει τον βαθμό της «εκτροπής». Σε αυτό το καθεστώς ανασφάλειας πηγαίναμε … σε εκλογές. Έρχεται όμως το μοτίβο της αρχαίας τραγωδίας να συναντήσει την ίδια τη ζωή. Η Ύβρις («εμείς μετρούσαμε στην Εύβοια στρέμματα, εσείς στο Μάτι φέρετρα») συναντά τα γεγονότα της ίδιας της ζωής. Θύματα αθώες ψυχές, στην πλειοψηφία τους νέοι άνθρωποι, φοιτητές. Αυτή τη φορά είναι αδύνατο να γίνει το άσπρο … μαύρο και να υπάρξει αποπροσανατολισμός από τα μείζονα για μία ακόμα φορά.

Ο κόσμος είναι μαζικά στους δρόμους, το ποτάμι φαντάζει να μην έχει επιστροφή. Οι χθεσινές διαδηλώσεις ήταν ιστορικές. Η Ελλάδα θα βρεθεί σύντομα στο μάτι του κυκλώνα της Ευρώπης. Η τελευταία προσπάθεια θα αφορά ένα αφήγημα που θα έχει ως περιεχόμενο το «όλοι ίδιοι είναι». Δυστυχώς όμως δεν είναι. Δε θα μπορούσαν οι υπόλοιποι στη σκιά της τραγωδίας να «τρέχουν» την ιδιωτικοποίηση του ογκολογικού νοσοκομείου, ούτε φυσικά του νερού. Αυτό που συμβαίνει αυτές τις ημέρες δίνει την ευκαιρία στον κόσμο να ενημερωθεί και τον καλεί ως «υποχρέωση» ηθική και μη στις κάλπες. Εκεί θα πρέπει να θυμηθεί ένα άλλο ρητό που λέει, «μπορείς να κοροϊδεύεις πολλούς για λίγο ή λίγους για πολύ». Στη δική μας περίπτωση τα τέσσερα χρόνια είναι πολλά, πάρα πολλά. Ήρθε η ώρα να πάρουμε τις ζωές μας στα χέρια μας.