Το 2021 ήρθε ο λογαριασμός, το 2022 περνάμε από το ταμείο

Η χρονιά που πέρασε, αλλά και η προηγούμενη, δεν είναι από αυτές που η ανθρωπότητα θα θυμάται με νοσταλγία. 

Ελπίζουμε, δηλαδή, γιατί αν φτάσουμε να νοσταλγούμε αυτές τις μέρες, κάτι θα έχει πάει πολύ στραβά.

Η δύσκολή αυτή περίοδος μας έφερε αντιμέτωπους με πολύπλευρη κρίση που αμφισβητεί τα θεμέλια της οικονομικής και κοινωνικής μας ζωής. Το 2020 ορισμένοι μπορεί να μην είχαν ακόμα καταλάβει, να μην ήθελαν να καταλάβουν ή να παρίσταναν πως δεν έχουν καταλάβει. Η πανδημία όμως είναι επίμονη και επίπονη και κανείς δεν δικαιούται να ανήκει στις παραπάνω κατηγορίες στις 31 Δεκεμβρίου του 2021.

Η ανθρωπότητα εξάντλησε τα ανέμελα χρόνια της στον πλανήτη. Και για να είμαστε ειλικρινείς, μιλάμε για τη δυτική ανθρωπότητα, η υπόλοιπη δεν είχε και ποτέ της ανέμελα χρόνια. Η πανδημία και η κλιματική κρίση το υπογράφουν αυτό και ζητούν επιτακτικά λύσεις και απαντήσεις. Το 2021 ήταν η χρονιά της συνειδητοποίησης, τη στιγμή που είδαμε το λογαριασμό να έρχεται.

Οι επιστήμονες είναι συγκρατημένα αισιόδοξοι για την επόμενη περίοδο, αφού θεωρούν πως από εδώ και πέρα και χρησιμοποιώντας το δώρο της επιστήμης, το εμβόλιο, η πορεία θα είναι ανοδική, ακόμα κι αν αργήσουμε να φτάσουμε στο σημείο που ήμασταν πριν. Όμως, ταυτόχρονα κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για το μέλλον, αφού οι δημογραφικές εξελίξεις στον πλανήτη, μπορούν ανά πάσα στιγμή να γεννήσουν μια νέα πανδημία με εξίσου βαρύ φόρο αίματος.

Οι προκλήσεις λοιπόν είναι πολλαπλές. Πρέπει να σκεφτούμε ως κοινωνία, τι θα κάνουμε με τη δημόσια υγεία. Θέλουμε νοσοκομεία και γιατρούς να μας περιθάλψουν ή θα αφήσουμε στο πορτοφόλι του καθένα από εμάς να ορίσει αν μπορούμε να έχουμε υπηρεσίες υγείας; Θέλουμε ερευνητές που θα φτιάχνουν γρήγορα και επιτυχημένα εμβόλια και φάρμακα για να σώσουμε ζωές;

Αν τα θέλουμε όλα αυτά, πρέπει να σκεφτούμε ότι θέλουμε αλλαγή πολιτικής σε διεθνές επίπεδο.

Και πραγματικά, δεν μπορώ να σκεφτώ πως υπάρχει άνθρωπος που δεν θέλει να έχει να ελπίζει σε ένα κρεβάτι νοσοκομείου και δύο γιατρούς να τον προσέξουν, τη στιγμή της αδυναμίας του, τη στιγμή που η ζωή γίνεται πολύ ακριβή. Το είδαμε τις τελευταίες ημέρες, όπου άνθρωποι ζουν μεταξύ του φόβου αν κόλλησαν και του φόβου να δώσουν τα 50-60 ευρώ που κοστίζει το PCR.

Έχουμε όμως και την κλιματική κρίση, πρόβλημα πολύ πιο μάκρο επιπέδου. Πιθανώς μη αναστρέψιμο, διαρκές και ριζωμένο από την πανδημία. Πρόβλημα που από φέτος άρχισε να γίνεται όλο και πιο σαφές πως δεν αφορά «λίγη παραπάνω ζέστη το καλοκαίρι». Η κλιματική κρίση δεν είναι μικροαλλαγές στον καιρό, όπως πιθανώς πίστευαν οι αρνητές της ή οι αδιάφοροι.

Κλιματική κρίση σημαίνει διατροφική κρίση για μεγάλο μέρος του πλανήτη, συμπεριλαμβανομένης και της μεσογειακής Ελλάδας. Σημαίνει προσφυγιά από τα μέρη που θα πληγούν πρώτα. Σημαίνει θάνατοι από τις άμεσες συνέπειες, τις πλημμύρες και τον καύσωνα.

Αυτό γεννάει αμέσως παράπλευρες συνέπειες που ακουμπούν στην παλαιότητα των υποδομών μας, στην ετοιμότητα του κρατικού μηχανισμού, στις διαρθρωτικές συνέπειες της αλλαγής πολιτικής, κάτι που βλέπουμε στο κομμάτι της ακρίβειας, όπου η μετάβαση από τον άνθρακα σε πράσινες επιλογές, εκτόξευσε το κόστος παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος.

Αυτές είναι προκλήσεις, που αν θέλουμε να μη μας καταπλακώσουν, απαιτούν ριζική αναδρομολόγηση πόρων, προς τις δημόσιες επενδύσεις, το σχεδιασμό και την άμβλυνση των εισοδηματικών ανισοτήτων που θα γεννήσουν. Γιατί εκτός από το ενδογενές, δηλαδή το γεγονός πως εξ ορισμού θα παράγουν ανισότητες, υπάρχει και ο εξωγενής παράγοντας, δηλαδή το γεγονός πως κάποιοι θα σπεύσουν να εκμεταλλευτούν την κατάσταση και κερδίσουν από τον ανθρώπινο πόνο.

Ο παρονομαστής είναι κοινός. Είναι η αλλαγή πορείας και πολιτικής. Με τον ίδιο τρόπο που φτάσαμε εδώ, δεν υπάρχει περίπτωση να φύγουμε από εδώ.

Καλή χρονιά σε όλους, με υγεία, αγάπη, ευημερία και πίστη πως το συλλογικό καλό είναι προαπαιτούμενο του ατομικού! Μας το δίδαξε η πανδημία! Ευτυχισμένο το 2022!