Θεσσαλονίκη – τα πάμπολλα «ΕΝΟΙΚΙΑΖΕΤΑΙ» προβληματίζουν κανέναν;

Αρθρογραφεί στο TheOpinion ο Κωνσταντίνος Ιακώβου, επιχειρηματίας. 

Με το καλοκαίρι να φτάνει σιγά σιγά στο τέλος του και το μυαλό όλων να τρέχει στην επόμενη χρονιά, είναι ευκαιρία να μιλήσουμε για ορισμένες πτυχές της οικονομικής ζωής της πόλης μας που προκαλούν τουλάχιστον ανησυχία. Διότι μπορεί για λίγες ημέρες, προ αλλά και μετά εγκαινίων της Δ.Ε.Θ, η πόλη μας να μετατρέπεται σε κέντρο των πολιτικών εξελίξεων, αυτό όμως δεν επηρεάζει τα δομικά χαρακτηριστικά της τοπικής οικονομίας.

Αντιλαμβάνομαι – και ως ένα σημείο είναι θεμιτό – όλες οι ηγεσίες, σε κάθε βαθμίδα, δημοτική, περιφερειακή, κυβερνητική, να θέλουν να παρουσιάσουν μια εικόνα με έντονα αναπτυξιακά στοιχεία. Η αυτοπεποίθηση και η αισιοδοξία σίγουρα είναι στοιχεία που ευνοούν την αγορά, της δίνουν ώθηση. «Η ψυχολογία κινεί την αγορά» λένε πολλοί και δεν μπορώ εύκολα να διαφωνήσω. Μια ακόμη αλήθεια είναι πως τα τελευταία χρόνια και ειδικά στο ζήτημα των υποδομών της πόλης, βλέπουμε τα εργοτάξια να έχουν πάρει μπροστά – κάτι κινείται. Το Μετρό παραδόθηκε και λειτουργεί και αναμένουμε την επέκταση της Καλαμαριάς. Το FlyOver προχωρά με εντυπωσιακούς ρυθμούς για ελληνικά και βορειοελλαδίτικα δεδομένα και αυτό είναι επίσης πραγματικότητα. Και δίπλα σε αυτά υπάρχουν και ώριμα σχέδια για μια σειρά άλλων εξίσου σημαντικών έργων όπως αναπλάσεις, νοσοκομεία κ.ο.κ.

Όπως όμως παραδεχόμαστε όλες τις θετικές εξελίξεις, πρέπει με την ίδια σοβαρότητα να βλέπουμε και τις αρνητικές. Μόνο τότε είμαστε χρήσιμοι στην πόλη και αντικειμενικοί. Μετά λοιπόν την παρατήρηση που αποτέλεσε θέμα προηγούμενου άρθρου μου σχετικά με τους τζίρους της εστίασης στη Θεσσαλονίκη (και της τουριστική κίνησης εγγενώς), σήμερα θέλω να αναφερθώ στον τρομακτικά μεγάλο αριθμό των ξενοίκιαστων καταστημάτων στο κέντρο της πόλης.

Στην αρχή ήταν εμπειρική παρατήρηση και οπτικό ερέθισμα. Όταν περπατάς στο εμπορικό κέντρο της πόλης και βλέπεις άδεια καταστήματα – το ένα δίπλα από το άλλο για πολλά μέτρα – τότε σίγουρα το παρατηρείς. Όταν την ίδια εικόνα βλέπεις και στον επόμενο και στο μεθεπόμενο δρόμο, τότε η παρατήρηση μετατρέπεται σε περιέργεια και ενδιαφέρον. Όταν το συζητάς με άλλους και εντοπίζεις ότι είναι κοινή συνισταμένη το πλήθος των ξενοίκιαστων καταστημάτων και μάλιστα σε δρόμους που μέχρι πρόσφατα ήταν κεντρικοί – εμπορικοί και εμβληματικοί για την τοπική αγορά και επιχειρηματικότητα, τότε αναζητάς στοιχεία.

Τα στοιχεία λοιπόν λένε το εξής τρομακτικό – 2.200 ξενοίκιαστα καταστήματα στην καρδιά της πόλης – στον κεντρικό δήμο ( Δήμος Θεσσαλονίκης) και μάλιστα με αναφορές στους πιο κεντρικούς εμπορικούς δρόμους. Τσιμισκή, Μητροπόλεως, Αριστοτέλους, Ερμού, Εγνατία – η λίστα δεν έχει τελειωμό. Τελικά ούτε ο ερχομός του Μετρό αναζωογόνησε την εμπορική κίνηση και την αγορά – ή μήπως την επιβάρυνε κιόλας; Εξηγούμαι. Μια βασική αιτία – αλλά όχι η μόνη – είναι τα υπέρογκα ενοίκια που ζητούν οι ιδιοκτήτες των ακινήτων, καθώς η υπόσχεση του Μετρό για πολλούς συνεπαγόταν άμεση ροή χρήματος εδώ και τώρα. Αυτή όμως η προσδοκία έρχεται να προσκρούσει στην απολύτως πεπερασμένη αγοραστική δύναμη του Έλληνα που μεταφράζεται σε χαμηλούς τζίρους. Άρα οδηγούμαστε στο τέλειο αδιέξοδο. Από την άλλη το ηλεκτρονικό εμπόριο ανθίζει, τα μεγάλα εμπορικά ή εκπτωτικά εμπορικά κέντρα εκτός αστικού ιστού προσφέρουν παράπλευρες ανέσεις (parking, εστίαση, παιδότοπους) σε ένα σημείο – δεν θέλει πολύ ακόμη για να μειωθεί το λιανεμπόριο.

Τα δεδομένα είναι αυτά – όποιος δεν τα βλέπει μάλλον δεν θέλει να τα δει. Όποιος όμως δεν βλέπει την πραγματικότητα δεν μπορεί να είναι χρήσιμος. Μήπως λοιπόν πρέπει ο Δήμος Θεσσαλονίκης μαζί με το Επαγγελματικό Επιμελητήριο και τον Εμπορικό Σύλλογο να αναλάβουν πρωτοβουλίες. Πρωτοβουλίες σήμερα – χτες – προτού αποδιαρθρωθεί όλο το λιανεμπόριο. Γιατί αν το λιανεμπόριο σβήσει τότε δεν ξαναχτίζεται σε μία ημέρα. Προφανώς και θα υπάρχουν συν τω χρόνω διορθωτικές κινήσεις – αυτό επιτάσσει η οικονομική λογική. Όμως καλό θα ήταν το πρόβλημα πρώτον να αναγνωριστεί στον υψηλότερο δυνατό βαθμό, δεύτερον να απασχολήσει τα αντιπροσωπευτικά όργανα δήμου και επιμελητηρίων και ιδανικά τρίτον να καταρτιστεί ένα σχέδιο δράσης για να δούμε πως μπορεί αυτό να αλλάξει.

Πολλά μπορούν να γίνουν. Από βελτίωση συγκοινωνιών και υποδομών μέχρι τόνωση της αγοραστικής κίνησης με φεστιβάλ και γιορτές μέσα στον αστικό ιστό – οφείλουμε να κρατήσουμε εμπορικά ζωντανή τη Θεσσαλονίκη για πολλούς λόγους. Ας το κάνουμε τώρα πριν να είναι αργά.