Θεσσαλονίκη: Η ανάγκη άθλησης του λαού στο επίκεντρο εκδήλωσης του ΚΚΕ

*του Αριστείδη Θάνου

«Καθώς το άθλημα μεταμορφωνόταν σε βιομηχανία, εξαφανιζόταν κάθε ομορφιά που γεννά η χαρά του παίκτη για παιχνίδι.

Το επαγγελματικό ποδόσφαιρο καταδικάζει ό,τι είναι άχρηστο, και άχρηστο είναι ό,τι δεν είναι αποδοτικό».

(Εντουάρντο Γκαλεάνο – Ουρουγουανός δημοσιογράφος και συγγραφέας)

Με αφορμή την εκδήλωση του ΚΚΕ «Μαζικός λαϊκός αθλητισμός, ανάγκη για το λαό και τη νεολαία»

Α) Το ΚΚΕ και η ΚΝΕ πιστεύουν ότι ο Αθλητισμός είναι δικαίωμα του λαού και ιδιαίτερα της νεολαίας και όχι πολυτέλεια για λίγους. Αυτό το μήνυμα προσπαθούμε με διάφορες δράσεις να το μεταδίδουμε και να συμβάλλουμε, ώστε να διαμορφωθεί μέσα στο λαό, στους μαζικούς φορείς, στο σχολείο, στο σωματείο και τη γειτονιά, ρεύμα διεκδίκησης για το δικαίωμα στη Φυσική Αγωγή και τον Αθλητισμό.

Τα προβλήματα στο χώρο του αθλητισμού εντάθηκαν με την πανδημία και τους χειρισμούς της κυβέρνησης , καθώς και από το νόμο Αυγενάκη με το μητρώο αθλητικών σωματείων. Ένας νόμος που «πατάει» στο υπαρκτό φαινόμενο να υπάρχουν αθλητικά σωματεία «σφραγίδες» και δήθεν στοχεύει να βάλει τάξη στις Ομοσπονδίες και στα σωματεία. Η ουσία όμως είναι ότι αποτελεί προκλητική άμεση παρέμβαση του Υπουργείου στις Ομοσπονδίες και στα σωματεία για να ελέγχει την κατάσταση στις διάφορες εκλογικές διαδικασίες και βέβαια να δυναμώσει τις μεγάλες ιδιωτικές ακαδημίες «κλείνοντας» τα μικρά σωματεία των συνοικιών ή χωριών. Οι δυσκολίες εγγραφής στο μητρώο σωματείων ειδικά στο χώρο του ποδοσφαίρου, έχει ως αποτέλεσμα πολλά αθλητικά σωματεία να μην μπορούν να πάρουν άδεια , άρα ούτε και την μικρή έκτακτη επιχορήγηση. Αυτό έχει ως συνέπεια όχι μόνο να μην συμμετέχουν οι μεγάλες ομάδες στο πρωτάθλημα , άλλα να καταργούνται και τμήματα υποδομής με εκατοντάδες παιδιά.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα η ΕΠΣΜ, που έχει στην δύναμη της 211 σωματεία (ουσιαστικά 171 στα πρωταθλήματα) και έγκριση εγγραφής κατάφεραν να έχουν μόλις τα 90 ! Την ίδια ώρα μεγάλο πρόβλημα αποτελεί το γηπεδικό , αφού οι εγκαταστάσεις στη πόλη μας είναι μηδαμινές. Μόνο στο Δήμο Θεσσαλονίκης ουσιαστικά υπάρχουν 3 Ποδοσφαιρικά Δημοτικά γήπεδα ή της ΓΓΑ για 23 αθλητικά σωματεία! Το πάγιο αίτημα της ΕΠΣΜ για έστω μικρούς χώρους προπονητήρια δεν υλοποιείται χρόνια τώρα.

Β) Για όλα αυτά το ΚΚΕ και η ΚΝΕ θέλουμε να ανοίξει η συζήτηση, καθώς και η διεκδίκηση από το λαό , τους φορείς της περιοχής .

Παράλληλα όμως θέλουμε να συζητήσουμε και για τα πρόσφατα γεγονότα στη πόλη μας με αφορμή την αποτρόπαια δολοφονία του 19χρονου Άλκη Καμπανού στου Χαριλάου . Ένα γεγονός, που είναι ένας ακόμα κρίκος σε μια μακριά και βουτηγμένη στο αίμα αλυσίδα, στην οποία περιλαμβάνονται πολλά περιστατικά συμπλοκών και «ραντεβού» μεταξύ χούλιγκανς, στυγνών, καταδρομικών επιθέσεων, ακόμα και σε δημόσιους χώρους με θύματα ακόμα και παιδιά 14 ετών.

Η αθλητική βία αποτελεί συνώνυμο του εμπορευματοποιημένου αθλητισμού και ιδιαίτερα του ποδοσφαίρου, γιατί εκεί υπάρχουν τα μεγαλύτερα κέρδη, άρα και τα μεγαλύτερα συμφέροντα, τα οποία θέλουν να προωθήσουν πάση θυσία.

Η σημερινή κυβέρνηση της ΝΔ, αλλά και οι παλιότερες του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ, έκαναν κάθε φορά βαρύγδουπες δηλώσεις για την αντιμετώπιση της βίας. Ποτέ όμως δεν αντιμετώπισαν την αιτία, δηλαδή την ύπαρξη των ΠΑΕ. Το ΚΚΕ έγκαιρα είχε προειδοποιήσει ότι τα διάφορα νομοσχέδια των κυβερνήσεων δεν αντιμετώπιζαν την ουσία του προβλήματος. Προειδοποιεί και πάλι ότι το εμπορευματοποιημένο ποδόσφαιρο θα παραμείνει θύλακας ανωμαλιών, στημένων παιχνιδιών και βίας.

H ασύδοτη δράση μεγάλων καπιταλιστικών επιχειρήσεων, που λυμαίνονται το χώρο του ποδοσφαίρου, τους βολεύει ώστε να συντηρούν συνεχώς ένα πολύμορφο κλίμα βίας και «πολέμου» για την εξυπηρέτηση των τεράστιων και ανταγωνιστικών συμφερόντων τους.

Αναρωτιόμαστε, τι δουλειά έχουν οι εφοπλιστές, οι τραπεζίτες, οι μεγαλοξενοδόχοι και μεγαλοδικηγόροι, όλοι αυτοί ταυτόχρονα και μιντιάρχες, με το «μπαλέτο της εργατικής τάξης», το ποδόσφαιρο; Αυτό το «οικοσύστημα», με τις ομάδες – εταιρείες, τους μεγαλοεπιχειρηματίες και τους ανταγωνισμούς τους, τον τζόγο, τα στημένα και τα σκάνδαλα, τον χορό δισεκατομμυρίων με τα συμβόλαια, τις διαφημίσεις και τους μιντιάρχες, είναι δημιούργημα της μετατροπής του ποδοσφαίρου σε εμπόρευμα που πουλιέται και καταναλώνεται.

Η βία που εκδηλώνεται στο χώρο των γηπέδων με αφορμή αθλητικές εκδηλώσεις είναι βία οργανωμένη και κατευθυνόμενη, με συγκεκριμένους στόχους: Από τη μία αυτές οι ομάδες, που λειτουργούν ως συμμορίες, υπερασπίζονται τους μεγαλοεπιχειρηματίες που λυμαίνονται το ποδόσφαιρο, υπηρετούν τους μεταξύ τους ανταγωνισμούς. Από την άλλη «γυμνάζονται» στο γήπεδο για να οργανώνουν άλλου είδους δραστηριότητες, για να λειτουργούν ως δυνάμεις κρούσης σε βάρος των οργανωμένων αγώνων του λαού και της νεολαίας. Δεν είναι λίγες οι φορές που τα επεισόδια στα γήπεδα αξιοποιούνται από τις αστικές κυβερνήσεις για την εφαρμογή ή τη δοκιμή κατασταλτικών σεναρίων και σχεδιασμών, που αργά ή γρήγορα γενικεύονται σε βάρος συνολικά του εργατικού – λαϊκού κινήματος. Δηλαδή με έναν σμπάρο πολλά τρυγόνια.

Δεν είναι έτσι καθόλου τυχαίο που μέσα σε αυτά τα «φυτώρια» ο φασισμός βρίσκει «λίπασμα», μολύνει τα μυαλά των νέων με το δηλητήριό του. Από αυτήν την άποψη έχει μεγάλη σημασία που στην κοινή τους επιστολή οι βετεράνοι των ποδοσφαιρικών ομάδων της Θεσσαλονίκης περιλαμβάνουν τόσο τη δολοφονία του 19χρονου Άλκη, όσο και τη δολοφονική δράση των φασιστικών συμμοριών στα σχολεία της Θεσσαλονίκης. Άλλωστε, δεν πέρασε απαρατήρητο ότι η επίθεση στα ΕΠΑΛ της Σταυρούπολης είχε παρόμοια χαρακτηριστικά με επεισόδια όπως αυτά που βλέπουμε στα γήπεδα.

Γ) Οι φίλαθλοι όλων των ομάδων, που δικαίως αηδιάζουν και αγανακτούν, πρέπει να καταδικάσουν αυτά τα επεισόδια και να απομονώσουν όλα αυτά τα εγκληματικά στοιχεία. Τα συνθήματα που ακούγονται από εργατικά σωματεία και μαθητικές κοινότητες, ότι «δεν θα επιτρέψουμε το δηλητήριο του φασισμού στις γειτονιές μας!», ότι «δεν θα ανεχτούμε τα σχολεία των παιδιών μας να γίνουν εκκολαπτήρια κάθε φασίστα!», χρειάζεται να γίνουν σύνθημα και στα χείλη των οπαδών όλων των ομάδων: «Εξω οι δολοφόνοι και φασίστες από τα γήπεδα». Ποδόσφαιρο χωρίς φιλάθλους δεν γίνεται. Ένας αγώνας χωρίς φιλάθλους είναι σαν να χορεύεις χωρίς μουσική, είχε πει ο Γκαλεάνο. Δεν φταίει το ποδόσφαιρο για το πώς το χρησιμοποιούν και το καπηλεύονται. Αντίθετα, στην ιστορία του ποδοσφαίρου δεν είναι λίγα τα παραδείγματα του ρόλου της λαϊκής παρέμβασης σε έναν ποδοσφαιρικό αγώνα:

• Χαρακτηριστικό παράδειγμα το «ματς του θανάτου» το 1942. Τότε που στην κατεχόμενη Ουκρανία οι παίκτες της Ντιναμό Κιέβου κατέβηκαν στο γήπεδο απέναντι στους επίλεκτους του Χίτλερ. Η Γκεστάπο τούς είχε προειδοποιήσει: «Αν διανοηθείτε να κερδίσετε, θα πεθάνετε». Κι όμως, κάτω από τη λαϊκή απαίτηση των φιλάθλων της ομάδας, υπήρξε συγκλονιστική μεταστροφή των διαθέσεων των παικτών της Ντιναμό, ήρθε η νίκη επί των Γερμανών και τελικά υλοποιήθηκε η προαναγγελθείσα εκτέλεσή τους.

• Παραδείγματα παικτών που σήκωναν τις φανέλες τους και είχαν γραμμένα συνθήματα συμπαράστασης σε αγωνιζόμενους εργάτες, ανταποκρινόμενοι στις διαθέσεις των φιλάθλων, που οι περισσότεροι άλλωστε ήταν εργάτες, όπως π.χ. έκαναν παίκτες της Λίβερπουλ για απολυμένους στο εργοστάσιο της «Ford» ή απεργούς λιμενεργάτες.

• Το παράδειγμα των οπαδών της Μετς, που μετά την κατάκτηση του Κυπέλλου Γαλλίας το 1984, βγήκαν στους δρόμους για να ενωθούν με τους διαδηλωτές σιδηρουργούς της Λορένης.

• Αλλά ακόμα και η παρέμβαση στους νόμους του παιχνιδιού, όταν η εξέδρα «απαίτησε» να αλλάξει ο κανόνας για το γύρισμα της μπάλας στον τερματοφύλακα και αυτός να την πιάνει. Το βάρος των αποδοκιμασιών ήταν ασήκωτο για τους παίκτες που αξιοποιούσαν αυτόν τον παλιό κανονισμό.

Δ) Άμεσα και ριζικά μέτρα

Μόνο η πάλη του λαού μπορεί να ξεριζώσει τη σαπίλα που γεννά η εμπορευματοποίηση και είναι πολλές οι φορές που η λαϊκή παρέμβαση στο ποδόσφαιρο είχε καταλυτικό ρόλο.

Οι θέσεις του ΚΚΕ, για την κατάργηση της επιχειρηματικής δράσης στον χώρο του αθλητισμού, είναι που μπορούν να έρθουν αντιμέτωπες με την αιτία του προβλήματος.

Άμεσου χαρακτήρα είναι το αίτημα για τη μεταφορά των ανώνυμων αθλητικών εταιρειών (ΠΑΕ – ΚΑΕ) στο υπουργείο Ανάπτυξης, προκειμένου να ελέγχονται τα οικονομικά τους και τα περιουσιακά τους στοιχεία, χωρίς τη χρήση ευεργετικών διατάξεων, όπως συμβαίνει σήμερα, αλλά και για την κατάργηση του στοιχηματισμού αθλητικών αγώνων.

Είναι μια σειρά από προτάσεις που μπορεί να μη λύσουν στο σύνολό τους το πρόβλημα, αλλά μπορεί να δώσουν μια εκτόνωση. Αυτό πρέπει να διεκδικήσει και ο λαός, οι φίλαθλοι, όλοι όσοι έχουν αγανακτήσει, έχουν σιχαθεί αυτήν την κατάσταση, που βλέπουν το χορό εκατομμυρίων, τη στιγμή που αυτοί δεν έχουν τα στοιχειώδη και αναγκάζονται να πληρώνουν για να αθλούνται οι ίδιοι και τα παιδιά τους.

Και συγχρόνως να δημιουργηθεί ένα μαζικό κίνημα με αιτήματα που θα στοχεύουν στην αιτία του προβλήματος.

Κίνημα που θα διεκδικεί ένα πλαίσιο ριζικών αλλαγών, με βασικούς άξονες την αμφισβήτηση και κατάργηση του εμπορευματοποιημένου ποδοσφαίρου, τη διάλυση των ΠΑΕ και την απόδοση των ποδοσφαιρικών γηπέδων στο λαό. Την καθιέρωση και στήριξη του μαζικού – λαϊκού αθλητισμού, στην κατεύθυνση ενός άλλου δρόμου ανάπτυξης της χώρας, στο επίκεντρο της οποίας θα βρίσκεται η ικανοποίηση όλων των σύγχρονων αναγκών του λαού και της νεολαίας.

Η πραγματική εξυγίανση του αθλητισμού προϋποθέτει την κατεδάφιση αυτού του σάπιου οικοδομήματος, που έχει τα στηρίγματά του στους μεγαλοεπιχειρηματίες και στους πολιτικούς και αθλητικούς παράγοντες με τους οποίους διαπλέκονται.

*Ο Αριστείδης Θάνος είναι μέλος του Τμήματος Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού της ΚΕ του ΚΚΕ.