STOP BULLYING: Ένα γράμμα σε όλ@ ός@ ξεκινούν τις σχολικές δραστηριότητες

Γράφει η Λυδία Βήτα.

Θυμάμαι πως ήμουν τέτοιες ημέρες του Σεπτέμβρη ως παιδί. Ανάλαφρη από την καλοκαιρινή περίοδο με φορτισμένες μπαταρίες και πολλές καλοκαιρινές παιδικές αναμνήσεις. Κι όμως, υπήρχαν στιγμές που με έπιανε μία πίεση, ένα άγχος, ένας φόβος να επιστρέψω στο σχολείο. 

Η επιστροφή στο σχολείο δεν είχε καμία σχέση με τα μαθήματα ή με την σοβαρότητα που έπρεπε να δείξω σε αυτά ανάλογα με την τάξη στην οποία βρισκόμουν. Όχι. Είχε να κάνει με το γεγονός ότι θα επέστρεφα σε έναν χώρο που μονίμως είχε κάτι κακό να πει για εμένα ή για κάποι@ άλλ@.

Η παρέα που θα σε συνοδέψει την πρώτη ημέρα στο σχολείο, στο πρώτο κουδούνι της συγκέντρωσης στον προαύλιο χώρο, τα ρούχα που θα φορέσεις για να εντυπωσιάσεις τους συμμαθητές σου, η σχολική τσάντα που θα κρατήσεις, ο τρόπος που θα ανέβεις τα σκαλοπάτια, όλα αυτά είναι σήμα κατατεθέν για τους άλλους.

Αν «ανήκεις» στην παρέα των «διάσημων» παιδιών, των «φυτών» ή των «αλητών» είναι μία ταυτότητα που στην δίνουν οι άλλοι κι αυτή σε συνοδεύει για όλο το σχολικό έτος. Αυτή και όποια ακόμη ταυτότητα σου δώσουν οι συμμαθητές σου.

Όμως την ταυτότητα των ανθρώπων που κάνουν bullying στο σχολείο, ποτέ δεν την έλαβε κανείς υπόψιν του. Ως θύμα αρκετών κακών σχολίων και αρκετών ταμπελών που μου έχουν φορέσει χωρίς να γνωρίζουν τα πραγματικά γεγονότα, θα ήθελα να σε παρακαλέσω κάτι.

Όταν μπεις στον προαύλιο χώρο του σχολείου, όταν ανέβεις τα σκαλοπάτια με την παρέα σου, τον σύντροφό σου ή απλά έναν ή μία φίλη σου, προσπάθησε να μην πεις κάτι που μπορεί να μειώσει ένα παιδί. Προσπάθησε να μην σχολιάσεις τα δικά του ρούχα, τον δικό του σύντροφο ή την δική του παρέα.

Όπως θα περπατήσεις ανάμεσα σε πολλούς και θα βρεις την θέση σου ανάμεσα σε θρανία και καρέκλες, άφησε και τα υπόλοιπα παιδιά να βρουν την δική τους. Μάθε να αποδέχεσαι την διαφορετικότητα όσο κι αν δεν την καταλαβαίνεις, κι αν θέλεις να την καταλάβεις, πλησίασε κάποιο παιδί που εμφανισιακά σου φαίνεται διαφορετικό και είμαι σίγουρη ότι θα βρεις πολλές ομοιότητες μαζί του.

Άφησε στο σπίτι την κριτική που σου έμαθαν οι γονείς σου, το κουτσομπολίστικο ύφος, την αγένεια και το βλέμμα αφ’ υψηλού και προσπάθησε να είσαι εκείνο το παιδί που για μία χρονιά δεν θα σχολιάσει τι φοράει μία κοπέλα, τον τρόπο που περπατάει ένα αγόρι και το πόσο διαβάζει ένας άνθρωπος.

Άνθρωπος. Προσπάθησε να είσαι άνθρωπος.

Αν δεις κάποιο παιδί να κάνει bullying σε κάποιο άλλο, να το αναφέρεις στους αρμόδιους. Αν οι αρμόδιοι δεν κάνουν κάτι, προσπάθησε να βοηθήσεις το παιδί που του γίνεται bulling. Μην του κάνεις κι εσύ το ίδιο. Στάσου απέναντι από τον θήτη και δίπλα στο θύμα. 

Τα ποσοστά bullying στην χώρα μας αυξάνονται συνεχώς. Σύμφωνα με Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας (https://www.epipsi.gr/) το 2021, το ποσοστό είναι 14,2%, δηλαδή 1 στους 7 εφήβους. Μάλιστα το 2,6% των εφήβων υφίστανται εκφοβισμό αρκετές φορές την εβδομάδα. Ένας έφηβος, δέχεται bullying παραπάνω από μία φορά την εβδομάδα. Την εβδομάδα. Δηλαδή 48 φορές μέσα στον χρόνο. Σαράντα οκτώ φορές, ένας θύτης μίλησε άσχημα σε κάποι@ συμμαθητή του, διέδωσε «φήμες» για το όνομά τ@, έκανε σεξουαλικά ή ρατσιστικά σχόλια, τ@ν απέκλεισε από μία παρέα, χειροδίκησε και κορόιδεψε την θρησκεία του.

Οι ψυχολόγοι υποστηρίζουν πως το άτομο που έχει υποστεί bullying σε νεαρή ηλικία ,δημιουργεί αρκετά τραύματα που μεταφέρονται από την παιδική ηλικία στην εφηβική και ενήλικη.

Την Δευτέρα που θα πας στο σχολείο, αν είσαι παιδί που έχει υποστεί bullying, σου το λέω με τραγική σιγουριά πως δεν είσαι το μόνο και σου λέω με ακόμη μεγαλύτερη, πως χρειάζεται να το επικοινωνήσεις όταν και όποτε νιώσεις έτοιμ@ με κάποι@ ειδικό. Αν είσαι από την άλλη ένα παιδί που κάνει bullying, εύχομαι οι συμμαθητές σου να βρουν το κουράγιο να σε ξεσκεπάσουν. Μόνο έτσι θα λυτρωθείς κι εσύ από το τραύμα που κουβαλάς. Κάποι@ σου έμαθε να το κάνεις και είμαι σίγουρη πως αυτ@ @ κάποι@ είναι ένας από τους δύο γονείς σου.

Προσπάθησε να σπάσεις τον κύκλο, όχι να τον συνεχίσεις

Κλείνω με ένα διαχρονικό κείμενο το οποίο έχει γραφθεί από πολλούς καλλιτέχνες για διαφορετικές περιπτώσεις, αλλά το νόημα είναι το ίδιο πάντα:

«Όταν οι ναζιστές ήρθαν για να πάρουν τους κομμουνιστές, σιώπησα επειδή δεν ήμουν κομμουνιστής.  Όταν φυλάκισαν τους σοσιαλδημοκράτες, σιώπησα γιατί δεν ήμουν σοσιαλδημοκράτης. Όταν ήρθαν να πάρουν τους συνδικαλιστές, σιώπησα γιατί δεν ήμουν συνδικαλιστής.  Όταν ήρθαν να πάρουν τους Εβαίους σιώπησα γιατί δεν ήμουν Εβραίος.  Όταν ήρθαν να συλλάβουν εμένα, δεν υπήρχε πια κανείς για να διαμαρτυρηθεί».

-Martin Niemoeller (1892-1984)