Ψήφισε, πρασίνισε και διασκέδασε

* Άρθρο του Γιάννη Αργυριάδη

Είναι γεγονός, ήρθε το τέλος της μακροχρόνιας αχρησίας των πολλών ανεκμετάλλευτων αδιαμόρφωτων δημόσιων και ιδιωτικών χώρων στο Δήμο Θεσσαλονίκης. Η διοίκηση του Δήμου αποφάσισε να επιλύσει οριστικά το ζήτημα του ιδιοκτησιακού καθεστώτος, καθώς πολλοί χώροι ανήκουν σε πολλές δημόσιες υπηρεσίες ενώ για τους ιδιωτικούς χώρους θα ξεκινήσει μια διαδικασία απαλλοτριώσεων. Η αναγκαιότητα διασκέδασης σε ανοιχτούς δημόσιους χώρους λόγω COVID-19, έφερε βίαια στην επιφάνεια την έλλειψη πρασίνου και των ελεύθερων χώρων αναψυχής. Να σημειωθεί, ότι το Πολεοδομικό Συγκρότημα της Θεσσαλονίκης έχει έκταση περίπου 150 τ.χλμ και ο μέσος όρος πρασίνου του αστικού συγκροτήματος φτάνει περίπου στο 1,6 τ.μ. ανά κάτοικο, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι στα 7.

Γι’ αυτό, η διοίκηση του Δήμου Θεσσαλονίκης θα διεξάγει μία ηλεκτρονική ψηφοφορία, με σκοπό την αύξηση του μέσου όρου πρασίνου και παράλληλα η δράση αυτή θα αποτελέσει τη γνωριμία με την «ηλεκτρονική δημοκρατία». Άλλωστε, η πολιτική της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας, σε τοπικό επίπεδο, είναι πολύ διαδεδομένη στην υπόλοιπη Ευρώπη και ειδικά στις ταχέως αναπτυσσόμενες χώρες της Βαλτικής, όπως στην Εσθονία.

Η δράση λοιπόν θα λάβει χώρα με τη δημιουργία ενός εύχρηστου site, το όνομα του οποίου, θα είναι ξεκάθαρο και κατανοητό σε όλους. Η είσοδος σε αυτό θα γίνει με τη συμπλήρωση ονοματεπωνύμου και της διεύθυνσης κατοικίας, με την προϋπόθεση ότι η μόνιμη κατοικία είναι στο Δήμο Θεσσαλονίκης. Μέσα σε αυτό οι πολίτες θα έχουν δικαίωμα να υποβάλλουν τη δική τους πρόταση για την αξιοποίηση των εν λόγω ανεκμετάλλευτων χώρων. Ενώ για να δοθεί ακόμη πιο ενεργός ρόλος στους πολίτες π.χ. οι δεντροφυτεύεις να πραγματοποιηθούν με τη συμβολή εθελοντών των δημοτικών διαμερισμάτων ώστε να τονωθεί περισσότερο το αίσθημα κοινωνικής περιβαλλοντικής συνείδησης και ευθύνης.

Επίσης, δεδομένου, ότι ο Δήμος Θεσσαλονίκης καταλαμβάνει τα περισσότερα τετραγωνικά μέτρα στο Πολεοδομικό Συγκρότημα της πόλης και ότι ο πληθυσμός του Δήμου (325.000) ανέρχεται περίπου στο μισό του Πολεοδομικού Συγκροτήματος (788.000), σύμφωνα με την απογραφή του 2011, είναι επιβεβλημένο να συμμετέχουν στην εν λόγω δράση, όσες περισσότερες πληθυσμιακές ομάδες γίνεται. Οι πολίτες θα μπορούν να ψηφίσουν ιδέες πολιτών, χωρίς απαραίτητα να υποβάλλουν τη δική τους πρόταση ώστε να δημιουργηθεί μια πολύ μεγάλη αλληλεπίδραση και ανταλλαγή ιδεών. Επίσης, η διαφάνεια της διαδικασίας θα διασφαλιστεί με τη λήψη ενός μοναδικού αριθμού sms πριν την τελική υποβολή των ιδεών και των αξιολογήσεων αυτών. Έτσι, η ιδέα της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας θα αποδειχθεί ότι ένας άμεσος και αδιάβλητος τρόπος συμμετοχής στα κοινά της πόλης.

Η σημερινή διοίκηση εκμεταλλευόμενη το γεγονός ότι είναι αρκετά ενεργή στα social media, θα προωθήσει την ιδέα μέσω αυτών, ομοίως και σε ραδιοτηλεοπτικά βίντεο στην αναβαθμισμένη (;) δημοτική τηλεόραση και στην ΕΤ3. Εντούτοις, είναι αδύνατο να παραληφθεί η δια ζώσης ενημέρωση, π.χ. σε σχολεία. Η συμμετοχή των νέων είναι αναγκαία σε τέτοιες περιπτώσεις λόγω της μεγάλης εξοικείωσης τους με την τεχνολογία.

Όλα τα παραπάνω είναι προϊόν της φαντασίας μου, η οποία εξάφθηκε, μετά το πρώτο Πάρκο Τσέπης του Δήμου Θεσσαλονίκης, το οποίο αποτελεί ακόμη ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της φοβικής σχέσης του Δήμου με το πράσινο, όσο και να προβάλλεται από τους αιρετούς ως μία όαση πρασίνου. Τα κύρια χαρακτηριστικά του είναι χαλίκι, δέντρα κατακρεουργημένα από το κλάδεμά και μικροί θάμνοι με την ελπίδα να επιβιώσουν από την αδιαφορία των δημοτικών αρχών να ποτίζουν κάθε τι νέο-εμφυτευμένο. Σε μια μικρή έκταση η διοίκηση του Δήμου δεν κατάφερε να συγκεράσει το φυσικό με το αστικό τοπίο ενώ θα έπρεπε να αναδειχθεί ένας συνδυασμός πλούσιου πράσινου, του στοιχείου του νερού και του ξύλου για τις ποιοτικές στιγμές ξεκούρασης των πολιτών από την πιεστική καθημερινότητα τους.

Η αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής κρίσης σε τοπικό επίπεδο είναι ευθύνη όλων αλλά η πρωταρχική ανάληψη αυτής πρέπει να γίνει από τους αιρετούς. Αυτοί πρέπει να ενεργοποιήσουν και να παρακινήσουν τους πολίτες με καινοτόμο τρόπο. Αυτοί πρέπει να επικοινωνήσουν ορθά την ιδέα «Η Πόλη είναιοι Πολίτες της». Διαβάζοντας την παραπάνω πρόταση μου, πολλοί θα την χαρακτηρίσουν ως αδύνατη να υλοποιηθεί και ως ρομαντική εξαιτίας των παλαιοκομματικών πρακτικών που χρησιμοποιεί η διοίκηση του Δήμου Θεσσαλονίκης. Σίγουρα, η εφαρμογή μίας τέτοιας δράσης απαιτεί οικουμενικότητα και πολιτική σύμπνοια μεταξύ της κυβέρνησης και της τοπικής αντιπολίτευσης.

Ο «θεσμός της ηλεκτρονικής δημοκρατίας» μπορεί να αποτελέσει ένα μέσο επαγρύπνησης. Ο συνδυασμός της εφαρμογής ενός τέτοιου νεοτερισμού με την αντιμετώπιση ενός τόσο σημαντικού προβλήματος, μόνο θετικά αποτελέσματα θα μπορούσε να έχει. Άλλωστε κάθε τι νεοφερμένο, τραβάει την προσοχή και πόσο μάλλον όταν παρέχεται εύκολη πρόσβαση και ελευθερία διατύπωσης της γνώμη, με σκοπό αυτή να ληφθεί υπόψιν από τους αιρετούς. Αναμφισβήτητα, μόνο κέρδη θα μπορούσε να αποφέρει μία τέτοια δράση. Οι πολίτες πρέπει να βλέπουν μία διοίκηση που επιδεικνύει προσαρμοστικότητα, άμεσα αντανακλαστικά και φρέσκες ιδέες για τη διαχείριση προβλημάτων και προσκλήσεων ώστε να νοιώθει ασφάλεια τόσο για το μέλλον της πόλης όσο και για το δικό τους, διότι είναι συνυφασμένα.

* Ο Γιάννης Αργυριάδης είναι δικηγόρος και πολιτικός επιστήμονας.