Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας, ας την εκμεταλλευθούμε!

Αρθρογραφεί στο TheOpinion η Κατερίνα Ζιούτα, Νομικός, Προϊσταμένη ΕΦΚΑ και Πολιτευτής Β´ Θεσσαλονίκης με τη Νέα Δημοκρατία.

-Εργαζόμενος: Δουλεύω καθημερινά οκτάωρο και βάλε, με δηλώνει τρεις φορές την εβδομάδα τετράωρο

-Εργαζόμενος: Δουλεύω Κυριακές και αργίες, δεν έχω πληρωθεί ποτέ προσαύξηση, δεν τις έχουν δηλώσει ποτέ

-Εργαζόμενος: Ούτε ξέρω ποιες μέρες με δηλώνει, δουλεύω με πλήρη, με δηλώνει μειωμένη, ούτε που μου δίνουν να υπογράψω τα προγράμματα απασχόλησης

-Εργοδότης: Απασχόλησα πέραν του προγράμματος αλλά το πρόστιμο, ελλείψει αποδεικτικού, υπολογίζει πολύ περισσότερες ημέρες από όσες πράγματι τον απασχόλησα

-Εργοδότης: Ο εργαζόμενος κατήγγειλε ψευδώς πως εργάζεται με πλήρη απασχόληση, ενώ εργάζεται με μειωμένη

Οι ανωτέρω είναι οι συνηθέστερες καταγγελίες εργαζομένων αλλά και εργοδοτών. Διαχρονικά παραμένουν κατά βάση περίπου ίδιες με μικρές αποκλίσεις. Γιατί όμως να συμβαίνει αυτό; Δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί επιτέλους αποτελεσματικά το τεράστιο πρόβλημα που ταλανίζει τις εργασιακές σχέσεις; Αυτό της αναληθούς δήλωσης απασχόλησης;

Βασικό επιχείρημα των εργοδοτών για την αδήλωτη ή την υποδηλωμένη εργασία είναι το υψηλό μη μισθολογικό κόστος.

Μία ακόμη αιτία που συντηρεί αυτή την παθογένεια, είναι η τακτική μερίδας πολιτών, οι οποίοι προκειμένου να εισπράττουν επίδομα ανεργίας ή το περίφημο επίδομα επισιτισμού στον αντίστοιχο κλάδο, συμφωνούν με τον επιχειρηματία στη μαύρη απασχόληση.

Στον αντίποδα, μερίδα υποψήφιων συνταξιούχων που χρειάζεται επιπλέον ημέρες ασφάλισης για να βγει στη σύνταξη, συμφωνεί με πρόθυμους επιχειρηματίες σε εικονική απασχόληση, καταβάλλοντας οι ίδιοι το σύνολο των εισφορών, χωρίς να απασχολούνται στην πραγματικότητα.

Οι μεθοδεύσεις αυτές καλλιεργούν εδώ και χρόνια συστηματικά, μια νοοτροπία πλασματικής απασχόλησης, με τεράστιο αντίκτυπο στην οικονομία, στο ασφαλιστικό σύστημα και στην επιχειρηματικότητα. Έχει φτάσει πλέον στο σημείο να θεωρείται μια κανονικότητα, ένας παράλληλος, παράνομος αλλά αποδεκτός από την κοινωνία, τρόπος απασχόλησης.

Η Νέα Δημοκρατία είναι η μόνη κυβέρνηση που προσπάθησε να αντιμετωπίσει στην πράξη και κατά τρόπο ουσιαστικό το σοβαρό αυτό πρόβλημα. Ήδη επί Πρωθυπουργίας Αντ.Σαμαρά, προέβη σε μείωση των εργοδοτικών εισφορών κατά 6%, ενώ η σημερινή κυβέρνηση μέσα σε δύο χρόνια τις μείωσε δύο φορές, με αποτέλεσμα να ανέρχεται πλέον σε 36,66%, έχοντας σημειώσει σε περίοδο δεκαετίας μια μείωση δέκα περίπου ποσοστιαίων μονάδων -το 2012 ανερχόταν σε ποσοστό 46,56%-ενώ αναμένεται και περαιτέρω μείωση. Παρόλα αυτά το πρόβλημα παραμένει και είναι υπαρκτό. Η απασχόληση ενισχύθηκε μεν, αλλά η αδήλωτη και υποδηλωμένη εργασία δεν μειώθηκε όσο θα αναμενόταν, καθώς το μη μισθολογικό κόστος παραμένει υψηλό.

Ο Οργανισμός Απασχόλησης, που μετασχηματίστηκε από τον πρώην ΟΑΕΔ συμβολικά αλλά και ουσιαστικά, επιβραβεύει όσους ενεργητικά αναζητούν δουλειά, αντικαθιστώντας την επιδότηση της ανεργίας με την επιδότηση της εργασίας, ενώ τρέχει πλήθος προγραμμάτων κατάρτισης, εκπαίδευσης και επιδότησης εισφορών, καθώς και το «Πρώτο Ένσημο» για την απασχόληση νέων χωρίς προϋπηρεσία.

Η εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, που εγκαινιάστηκε πριν από λίγες ημέρες, θεωρώ πως θα αποτελέσει ένα επιπλέον όπλο στην πάταξη αυτής της παθογένειας. Η εργασία θα αποτυπώνεται πλέον μέσω του κινητού του εργαζόμενου σε πραγματικό χρόνο, διευκολύνοντας τις ελεγκτικές αρχές ως προς την απόδειξη των πραγματικών όρων εργασίας. Παρόλα αυτά, από την πρώτη εβδομάδα εφαρμογής της, αναδείχθηκε η έκταση του προβλήματος, με τις επιχειρήσεις να αξιώνουν από τους εργαζόμενους τους την απόκρυψη της πραγματικής ώρας προσέλευσης και αποχώρησης, ενώ ένα μικρό ποσοστό δεν την εφάρμοσε καθόλου.

Φρονώ, πως η Ψηφιακή Κάρτα είναι ένας σημαντικός σύμμαχος του εργαζόμενου. Αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία να πάρει στα χέρια του την απασχόλησή του και να τη διαφυλάξει από καταχρήσεις και εκβιασμούς. Η δήλωση άφιξης και αποχώρησης απαιτεί τη σύμπραξή του, καθώς ο ίδιος θα τη δηλώνει μέσω του κινητού του τηλεφώνου. Η σύμπραξή του σε αναληθή δήλωση  είναι μια σοβαρή ενέργεια που σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να δεχθεί. Ειρήσθω εν παρόδω, πως θα πρέπει να προβλεφθούν αυστηρές ποινές για τις επιχειρήσεις που θα καταγγέλλονται για τέτοιες πρακτικές. Η μερίδα των επιχειρηματιών που ενεργεί κατά τρόπο αθέμιτο και παράνομο, πρέπει επιτέλους να μπει στο περιθώριο. Και στην περίπτωση της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, οι εργαζόμενοι θα πρέπει να δείξουν σθεναρή αντίσταση και να υπερασπιστούν την εργασία τους. Σε κάθε περίπτωση που είτε   διαπιστώνουν αναληθή απεικόνιση της απασχόλησης τους, καθώς θα έχουν πλέον τη δυνατότητα συνεχούς παρακολούθησης μέσω της εξελιγμένης ψηφιακής πλατφόρμας ΕργάνηΙΙ, είτε δέχονται απειλές ή εκβιασμούς για αναληθή δήλωση, θα πρέπει να το καταγγέλλουν στις αρμόδιες υπηρεσίες.

Το κράτος μας παρέχει μια ασπίδα προάσπισης της εργασίας μας. Ας μην γίνουμε ριψάσπιδες.